Κυριακή 11 Οκτωβρίου 2020

«Ψεύδη» Κρητών, 1) Θεοθάνεια 2) Συγκρητισμός, ερμηνεία & επαλήθευση


περίληψη για βιαστικά μάτια

ενώ είναι γνωστή
η αρχαία «απόδειξη»
 ψευδολογίας των Κρητικών
ως επινοητών ενός τάφου του Δία,
είναι άγνωστη η αληθέστερη απόδειξη
με τον καλούμενο υπ' αυτών συγκρητισμό,
της συναδέλφωσής τους απέναντι σε έξωθεν επίθεση,
μύθος που πλάστηκε πιθανόν
από κύκλους ιερέων, καλλιτεχνών, φιλοσόφων,
που επιδίωξαν να σταματήσουν 
τους εμφυλίους στη Δωρική Κρήτη,
πριν την οριστική Ρωμαϊκή Ειρήνη.

αναλυτικά

Θεοθάνεια, κατά τα θεοφάνεια,
μυστήριο θανάτου θεού
και μυστήριο φανέρωσης.
Εφόσον, λοιπόν, ένας θεός είναι αθάνατος,
ψέματα λεν οι Κρητικοί.

Τονίζει ο Κυρηναίος ποιητής και γραμματικός Καλλίμαχος:

Κρῆτες ἀεὶ ψεῦσται· καὶ γὰρ τάφον, ὦ ἄνα, 
σεῖο Κρῆτες ἐτεκτήναντο· σὺ δ᾽ οὐ θάνες, ἐσσὶ γὰρ αἰεί.

Οι Κρήτες πάντοτε ψεύτες· μέχρι και έναν τάφο σου, 
ω άνακτα, κατασκεύασαν· εσύ όμως δεν πέθανες,
είσαι παντοτινός.

Στον Ύμνο του στον Δία προσπάθησε
να προβάλει την αρκαδική παράδοση
που ήθελε ως τόπο γέννησης
το Λύκαιον όρος, στην Παρρασία, σύνορα με Μεσσηνία.
Και όμως τον διέψευσε η ελλειπής διολογία
των απογόνων των Αρκάδων,
 καθώς δεν ασχολούνται με τον Δία,
όσο οι διομανείς απόγονοι των Κρητών.

Λένε, και μοιάζει σωστό,
πως ο αντικρητισμός του Καλλίμαχου
έχει βαθύτερο στόχο τον άθεο ευημερισμό.
Ο Ευήμερος ήταν φιλόσοφος 
από τη Μεσσήνα Σικελίας,
που ταξίδεψε με αποστολή του Μακεδόνα βασιλιά
Κάσσανδρου στον Ινδικό ωκεανό,
και βρήκε ένα νησί, καλούμενο Παγχαία,
κατοικούμενο από Κρήτες μετανάστες,
που ζούσαν με διάφορες φυλές
και οργανωμένα σε κοινοκτημοσύνη,

Εκεί υπήρχαν και βωμοί θεών,
όπου αναγραφόταν
ότι ήταν άνθρωποι
που θεοποιήθηκαν.
Και έτσι έπλασε τον ευημερισμό.
Και ο Δίας, λοιπόν, θα ήταν ένας
επιφανής και σπουδαίος Κρητικός
που στην πορεία του χρόνου 
για κάποια πράξη του θεοποιήθηκε,
ενώ οι Κρητικοί διατηρούν τη μνήμη
του ήρωα τιμώντας τον τάφο του.

Αυτό δεν αρέσει στον ποιητή Καλλίμαχο,
γιατί του καταστρέφει τη μαγεία και την έμπνευση.
Στα αρχαία χρόνια, ο ποιητής ήταν και θεολόγος,
και εμπνεόταν από τις Μούσες, θεές και θεούς,
για να γράψει το έργο του.

Στην ουσία, όμως, ο Δίας δεν πεθαίνει στην Κρήτη
συνεχίζεται η λατρεία του, απλώς είναι διαφορετικός
ο Κρηταγενής Δίας από τον Ολύμπιο Δία,
καθώς ο πρώτος εμπλουτίζεται με στοιχεία
της Μινωικής θρησκείας,
από κάποιον αναγεννώμενο, βλαστικό, δενδρίτη θεό
που πέθαινε και ανασταινόταν κάθε άνοιξη,
όπως ο Ϝέλχανος (Ουέλχανος/Βέλχανος)

Απλώς, η κρητική σκηνοθεσία
εστίασε και στο γεγονός του θανάτου,
καινοτομώντας με έναν Επιτάφιο, ή Κοιμώμενο Δία,
για να εξοικειώσει τους θρησκευτές
με τη διακοπή της ζωής,
και αυτό αποτέλεσε 
αφορμή παρεξηγήσεων.
Καλό ήθελε να κάμει η σκηνοθέτιδα Κρήτη
και βγήκε και κατηγορουμένη
στο στόχαστρο άθεων γραφίδων,
όπως ο Λουκιανός που ειρωνεύεται
στο έργο του «Ζευς τραγωδός»

 οἵ γε ἐκ Κρήτης ἥκοντες ἄλλα ἡμῖν διηγοῦνται, τάφον τινὰ κεῖθι δείκνυσθαι καὶ στήλην ἐφεστάναι δηλοῦσαν ὡς οὐκέτι βροντήσειεν ἂν ὁ Ζεὺς πάλαι τεθνεώς.

αυτοί, βέβαια, που έχουν έρθει απ' την Κρήτη άλλα μας λένε, τάφο εκεί δείχνουν
και στήλη έχουν στήσει, που λέει πως ο Δίας δεν μπορεί πια να βροντήσει,
αφού καιρό είναι πεθαμένος.

από την εποχή του Πυθαγόρα μαρτυρείται τάφος

Λέει ο Πορφύριος πως ο φιλόσοφος ανέβηκε στο Ιδαίον άντρον
(Ψηλορείτη) έκανε καθαρμούς και αφιέρωσε και γκράφιτι

ἐπίγραμμά τ' ἐνεχάραξεν ἐπὶ τῷ τάφῳ ἐπιγράψας 
‘Πυθαγόρας τῷ Διὶ’, οὗ ἡ ἀρχή· 
ὧδε θανὼν κεῖται Ζάν, ὃν Δία κικλήσκουσιν.

η άλλη εκδοχή ταφής είναι στο πλαγιασμένο κεφαλόβουνο
του Γιούχτα στις Αρχάνες, 
όπου και κάποιος τύμβος θα υπήρχε

Γράφει ο λαογράφος Νικόλαος Πολίτης

Στην Κρήτη, στα ριζοβούνια του Γιούχτα, κοντά στο χωριό Αρχάνες, στον νομό Ηρακλείου, υπάρχει μία γεωγραφική θέση που λέγεται «του Δία το Μνήμα» γιατί εκεί λένε πως ήταν ο τάφος του Δία! Άλλοι όμως λένε πως το Θεϊκό μνήμα ήταν στο χωριό Ζου (που πήρε το όνομα του από το «Ζευς»-«Ζους»-«Ζου») κοντά στα Ανώγεια. Λένε μάλιστα πως από την κορυφή του βουνού ο Δίας κατέβαινε συχνά κάτω στο χωριό και οι Ανωγειανοί όλοι θυμούνται συχνά τον Δία κι αν τους συμβεί κάποιο σπουδαίο γεγονός ο Ανωγειανός φωνάζει «Ζάνε Θεέ!» κι όταν ακούσουν κάποιο δυσάρεστο νέο, σηκώνουν τα χέρια ψηλά και φωνάζουν «Ηκούτε μου, Ζώνε Θεέ!» ή «Ηκούτε μου, για το θρόνος του Θεού!». Επίσης, στην επαρχία Αμαρίου, υπάρχει ένας κάμπος που λέγεται «Ζούκαμπος».

Τέλος επαλήθευσης,
οι Κρήτες, λοιπόν, επί τούτου δεν εψεύδοντο,
οι απόξω, απλώς, 
είχαν έλλειψη κρητογνωσίας!

Και πάμε στο δεύτερο ψέμα,
αληθινό ψέμα, όχι ψεύτικο,
και μάλιστα ασημείωτο στους πλείστους
των ερευνητών


Στο Περί Φιλαδελφείας από τα Ηθικά του Πλουτάρχου

Κρῆτες πολλάκις στασιάζοντες ἀλλήλοις καὶ πολεμοῦντες, ἔξωθεν ἐπιόντων πολεμίων διελύοντο καὶ συνίσταντο· καὶ τοῦτ᾽ ἦν ὁ καλούμενος ὑπ᾽ αὐτῶν ‘συγκρητισμός.

Οι Κρητικοί τις περισσότερες φορές στασίαζαν και πολεμούσαν 
μεταξύ τους, και όταν απέξω εισέβαλαν εχθροί 
σταματούσαν και συνασπίζονταν·
και αυτό ήταν που καλούσαν οι Κρητικοί συγκρητισμό.

Ο Πλούταρχος αναπαράγει ένα ψέμα,
επειδή τον βολεύει ο ιδεατός διδακτισμός του,
ένα ψέμα που έπλασαν κάποιοι Κρητικοί
για να ενώσουν το νησί,
και να πάψουν οι βεντέτες.

Ποτέ δεν εισέβαλε εχθρικός στρατός στην Κρήτη
μετά τους Δωριείς και πριν τους Ρωμαίους.
Θα είχε εισβάλει στην Κρήτη η Περσία,
αλλά δεν επέτρεψε η ναυμαχία της Σαλαμίνας.
Υπάρχουν μόνο ξένοι μισθοφόροι που καλούνται
να βοηθήσουν τη μία πόλη 
να καταστρέψει την άλλη.

Το κοινό των Κρηταιέων,
είδος αμφικτυονίας,
διαπολιτικής ένωσης,
φτιάχτηκε μόλις το 330 π.Χ.
αλλά δεν άλλαξε τη μοίρα της Κρήτης

Μνημείο Αδερφοφαώματος στη Δωρική Κρήτη (220 π.Χ)
η καταστροφή της Λύττου

μέχρι που συνέβη η Ρωμαία Ειρήνη,
και η Κρήτη ησύχασε.

ΥΓ

Μπράβο στον Κρητικό επινοητή
που έπλασε την ιδέα του συγκρητισμού,
όμως δεν αρκεί να πλάθεις ιδέες,
αλλά και να τις κάνεις πράξη.
Αμέλησαν οι πρόγονοι
να συγκρητιστούν
σώματι και πνεύματι,
με αποτέλεσμα οι Ευρωπαίοι,
που από την Αναγέννηση
οδηγούν και επηρεάζουν
δραστικά την ελληνική γλώσσα,
άλλαξαν την έννοια
χρησιμοποιώντας το syncretism
αντί για syncerasm, συγκερασμό/ανάμιξη/συγκέρασμα,
(αρχαίο ρήμα συγκερράνυμι)
ιδίως θρησκειών, όπου και θεοκρασία λέγεται
η περίπτωση του Βελχάνιου Δία.
(Το κρασί από την κράση οίνου προέκυψε,
γιατί το πίναν νερωμένο)

Συμπέρασμα, κάθε φορά που Κρητικός και Κρητικιά
θα βλέπει τη λέξη συγκρητισμό
θα ανοίγει παρένθεση και νοητά θα γράφει
(υπέστημεν κλοπή της λέξεως από Ευρωπαίους συγγραφείς,
επειδή υπολειπόμασταν σε κοινοτικό πνεύμα αλληλεγγύης,
 γιαυτό ορκίζομαι να την πάρουμε πίσω,
και προσωπικά, εγώ, δεν θα ξαναστενοχωρήσω
τον εν Κρήτη και αλλού συνάνθρωπό μου!)


Απου κατέχει και μιλεί με ψόμα και με τρόπο,
κακά θηρία ηρεμεί και φόβο των αθρώπω!

ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός!


 η εικόνα από παρουσίαση βιβλίου
“Διός τάφος”: Κρήτη Σικελία, Μύθος – Ιστορική γεωγραφία

1 σχόλιο: