Ισπανικός Ύμνος της Νοσηλευτικής (Himno de Enfermería)

#Support_healthcare_workers

#Support_art_and_education_workers

(ελεύθερη μελωδική μετάφραση)

♫ Το όνομά μου αν ζητήσεις θα 'μαι εδώ,

και στη νόσο εσένα θα υπηρετώ,
τις ημέρες που ελπίζεις,
και τις νύχτες που πονάς,
ένα χέρι ανθρωπιάς θα σε κρατά!

Θα μείνω εδώ, αν σου λείπουνε οι φίλοι,
θα σε προσέχω, θα 'μαι στο πλευρό σου,
στης μοναξιάς και του φόβου τον γκρεμό,
σε πόνο και καημό
θα 'μαι συνοδοιπόρος!

Μέχρι το εξιτήριο να δεις,
ό,τι ανάγκη έχεις να μου πεις,
νοσηλευτικής τα χρόνια με εκπαιδεύσανε πολύ,
για να μη σου λείψει τίποτα, ασθενή!

Θα μείνω εδώ......συνοδοιπόρος!

Το να δίνεις στους αρρώστους τη ζωή,
να διατρέχεις κάθε κίνδυνο μαζί,
διάλεξα αυτό τον δρόμο
με γιατρούς και ασθενείς,
σώμα και ψυχή, λειτούργημα ζωής!

Δες με καλά, και τον πόνο σου μην κρύβεις,
σε συμπονώ με γνώση και φροντίδα,
τη νοσηλεία με θάρρος να περνάς,
μαζί μας να γελάς,
σπίτι σου να γυρίσεις!

Θα μείνω εδώ......συνοδοιπόρος!


~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

(κατά λέξη μετάφραση)

Todo el tiempo que precises te daré.

Όλο τον χρόνο που χρειάζεσαι θα σου δώσω

Y contigo tu camino seguiré.

και μαζί σου τον δρόμο σου θα ακολουθώ

En los días de esperanza,

τις μέρες της ελπίδας

en las noches de dolor,

τις νύχτες του πόνου

sentirás mi mano amiga y mi ilusión.

θα νιώθεις το φιλικό μου χέρι και την αυταπάτη μου

Allí estaré aunque se ponga el sol,

Εδώ θα μείνω ακόμα κι αν δύσει ο ήλιος

te cuidaré viviendo a tu lado.

θα σε προσέχω ζώντας στον πλευρό σου

Tu soledad, tu miedo, tu dolor,

Τη μοναξιά σου, τον φόβο και τον πόνο σου

tristeza o emoción,

λύπη ή συγκίνηση

y siempre acompañado.

πάντα ακολουθώντας

Desde aquel primer instante hasta el final

Από την πρώτη στιγμή μέχρι την τελευταία

toda ayuda necesaria en mí hallarás.

κάθε βοήθεια αναγκαία σε μένα θα βρεις

He estudiado sin descanso, practicando sin cesar,

Έχω σπουδάσει χωρίς να κουραστώ, ασκήθηκα ασταμάτητα

largos años para poderte cuidar.

πολλά χρόνια για να μπορώ να σε προσέχω

Allí estaré....siempre acompañado.

Entregar toda una vida a los demás.

Το να δίνεις μία ζωή όλη για τους άλλους

Recorrer todos los pasos por andar
το να διατρέχεις όλα τα περάσματα για να φτάσεις

He escogido mi camino,

Διάλεξα τον δρόμο μου

elegí mi profesión:

επέλεξα το επάγγελμά μου

cuerpo y alma, esta es mi vocación.

σώμα και ψυχή, αυτό ειν' το λειτούργημά μου

Mírame bien, no ocultes tu dolor.

Κοίτα με καλά, μην κρύβεις τον πόνο σου

Te ayudaré con ciencia y con cuidados.

θα σε βοηθώ με γνώση και φροντίδα

Te enseñaré cómo vivir mejor,

θα σε εκπαιδεύω πώς να ζήσεις καλύτερα

volver a caminar,

πώς να επιστρέψεις στον δρόμο σου

verte recuperado.

 και να σε δω να αναρρώνεις

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Εξαγωγή του ύμνου και στα αγγλικά,
τραγουδά η Erin Corine Johnson μετανάστρια της τζαζ
 από το Σικάγο στη Μαδρίτη
https://www.facebook.com/pg/erincorinemusic/about/
https://music.illinois.edu/news/erin-corine-johnson-2019-faa-emerging-legacy-award-recipient

Οι ισπανικοί στίχοι γράφτηκαν το 2017 από τον Iñigo Lapetra, πρόεδρο της αντίστοιχης Ένωσης Νοσηλευτών Ισπανίας (Consejo General de Enfermería de España), η μουσική από τον Carlos Prida, και καλούν τους νοσηλευτές όλου του κόσμου να το αγκαλιάσουν, ως ένα παγκόσμιο νοσηλευτικό ύμνο.

https://www.consejogeneralenfermeria.org/sala-de-prensa/notas-prensa/send/20-notas-de-prensa/792-i-will-be-there-the-first-global-nursing-anthem

Υγείας Λυχνάρι Ακοίμητο (Φῶς νοσηλεῦον ἀρρώστους)

lux curans patientes

Lo! in that house of misery
A lady with a lamp I see
Pass through the glimmering gloom,
And flit from room to room.

https://en.wikipedia.org/wiki/Florence_Nightingale#The_Lady_with_the_Lamp

Η κυρία με το λυχνάρι, νοσοκόμα και συγγραφήτρια, Φλόρενς Νάιτινγκέιλ, γεννημένη 12 Μαΐου, ονομάστηκε έτσι επειδή τη νύχτα στο βρετανικό νοσοκομείο στο Σκουτάρι του ασιατικού Βοσπόρου, τον καιρό του Κριμαϊκού Πολέμου (1853-56), γύριζε με τη λάμπα της εποχής για να εποπτεύει τραυματίες και ασθενείς. Μετά την έλευση της ομάδας της, το ποσοστό θανάτων έπεσε από το 42% στο 2%.  Επίσης γνωστή ως Κυρία με το Σφυρί: όταν ζήτησε από αποθηκάριο υγειονομικό υλικό, και της το αρνήθηκε, πήρε σφυρί και το λουκέτο έσπασε. https://en.difesaonline.it/news-forze-armate/storia/florence-nightingale-ovvero-se-la-lampada-non-basta-meglio-il-martello 

Σφυρολάμπαδο θα μπορούσε, λοιπόν, να είναι ένα υγειονομικό συνδικαλιστικό σήμα.

Διάσημες νοσοκόμες επίσης στον ίδιο πόλεμο: η Μαίρη Σήκολ, βρετανή μιγάδα από τη Τζαμάικα, που δεν είχε μεν σπουδάσει νοσηλευτική, αλλά είχε γνώσεις βοτανολογίας

https://en.wikipedia.org/wiki/Mary_Seacole

https://www.mixanitouxronou.gr/i-tzamaikani-therapeftria-pou-vrethike-stin-proti-grammi-tou-polemou-an-ke-i-vretani-tin-aperripsan-logo-chromatos-i-meri-sikol-esose-chiliades-stratiotes-me-ta-amfilegomena-giatrosofia-tis/

και η Ρωσίδα Ντάρια Μιχαήλοβα https://en.wikipedia.org/wiki/Dasha_from_Sevastopol

Στην Ελλάδα αποφασιστικό βήμα στη νοσηλευτική εκπαίδευση έγινε όταν η βασίλισσα Όλγα ανέλαβε το 1872 υπό την προστασία της τον «Σύλλογο Κυριών Υπέρ της Γυναικείας Παιδεύσεως». Το νοσοκομείο Ευαγγελισμός από το 1884 έγινε με σκοπό την εκπαίδευση νοσοκόμων. Οι προκαταλήψεις, βέβαια, ήταν μεγάλες στο να αφήσουν γονείς και σύζυγοι τα κορίτσια τους, και να εργαστούν, και σε ένα μικροβιακό περιβάλλον. Ακόμα και οι γονείς της Φλόρενς, που ήταν προοδευτικοί, δεν ήθελαν το παιδί τους να γίνει νοσοκόμα.

...ἐπεκράτει τέτοια ἰδέα περὶ νοσοκομείων, ὥστε οἱ μὲν ἄποροι, καὶ ἐν γένει ὁ λαὸς ἔτρεμε καὶ ἐφρικία καὶ πρὸ τῆς ἰδέας τῆς νοσοκομειακῆς ζωῆς, οἱ δὲ πεπαιδευμένοι καὶ οἱ εὔποροι πᾶν ἄλλον ἐθεώρουν ἁρμόζον, ἤ να εἰσαγάγωσι τοὺς οἰκείους καὶ συγγενεῖς αὐτῶν εἰς νοσοκομεῖον πρὸς νοσηλείαν

https://www.researchgate.net/profile/Alexandra_Dimitriadou/publication/277816991_H_Noseleutike_Ekpaideuse_sten_Ellada_kai_e_Istoria_tes_Monographia/links/5575150808aeb6d8c0194a5d/H-Noseleutike-Ekpaideuse-sten-Ellada-kai-e-Istoria-tes-Monographia.pdf

Το σημείο καμπής για τη Φλόρενς, ώστε να αφιερώσει τη ζωή της στη νοσηλευτική, ήταν η γνωριμία με τον γερμανό πάστορα Theodor Fliedner που ίδρυε σχολεία για τους απόκληρους της κοινωνίας, π.χ. το 1833, σχολείο για τις αποφυλακισμένες γυναίκες https://en.wikipedia.org/wiki/Theodor_Fliedner

Αποτέλεσμα των προκαταλήψεων και της αργής εισόδου του φεμινισμού στη χώρα μας οι μόνες διάσημες νοσοκόμες που βρίσκω είναι η Μαρία Βοναπάρτη από τη Γαλλία https://el.wikipedia.org/wiki/Μαρία_Βοναπάρτη (γνωστή όμως ως ψυχαναλύτρια), και νοσοκόμα στους Βαλκανικούς, και η Σόνια Στεφανίδου https://el.wikipedia.org/wiki/Σόνια_-_Σοφία_Στεφανίδου από την Οδησσό (γνωστή ως η πρώτη ελληνίδα αλεξιπτωτίστρια), και νοσοκόμα στον ελληνοϊταλικό πόλεμο.

Άλλη μια παραγραφούλα ντροπής προστέθηκε στην ιστορία μας, όταν η Φλόρενς, μετά το 1850, περνώντας από την Αθήνα, είδε αγοράκια να βασανίζουν μια κουκουβάγια, έτρεξε και τη διέσωσε. Την ονόμασε Αθηνά, όλους τους τσιμπούσε, εκτός από τη διασώστριά της. Όταν έφυγε για τον Κριμαϊκό, η Αθηνά μαράζωσε και πέθανε. Η αδερφή της, Παρθενόπη, έγραψε τότε βιβλίο με τίτλο  Life and death of Athena, an owlet from the Parthenon. https://www.taathinaika.gr/i-promachos-tis-ygeias-florens-naitingkeil/

...δεν φτάνει που τα αγόρια αρχινάνε τους πολέμους,
και μετά καλούνε τα κορίτσια να τους σώσουν,
βασανίζουν και τα ζώα, από πάνω...

ένα δίλεπτο καρτουνίστικο βίντεο για τη Νάιτινγκέιλ

imgs

https://www.flickr.com/photos/65359853@N00/8715623185/

https://www.shutterstock.com/search/nurse+lamp+nurses+symbols

https://pnaaust.org.au/2019/10/17/filipino-nurses-global-summit-iii/

«Θηρία, και μόνο σε γιατρούς πολιτισμό υποκρίνονται»

Διαμαντής Κοραής: «Μετὰ τεσσαρακονθήμερον διατριβήν εἰς τὴν Βιένναν, ἐπέρασα εἰς Τεργέστην, κ’ ἐκεῖθεν εἰς τὴν Βενετίαν, ὅπου διέτριψα ὅλον σχεδὸν τὸν χειμώνα τοῦ 1778 ἔτους, βοσκόμενος ἀκόμη ἀπὸ τὴν ἐλπίδα νὰ λάβω ἀπὸ τοὺς γονεῖς μου τὴν ζητηθεῖσαν ἄδειαν νὰ περάσω εἰς τὴν Γαλλίαν, νὰ σπουδάσω τὴν ἰατρικήν. O σκοπός μου δὲν ἦτο νὰ κατασταθῶ ἰατρός· εἰς δυὸ μόνα πράγματα ἀπέβλεπα, νὰ κερδαίνω τὸν καιρὸν νὰ μὴ βλέπω Τούρκους, ἢ ἂν ἀναγκασθῶ τελευταῖον νὰ τοὺς ἴδω, νὰ ζῶ μεταξὺ τῶν ὡς ἰατρός, ἐπειδὴ τὸ θηριῶδες ἔθνος τοῦτο εἰς μόνους τους ἰατροὺς ἀναγκάζεται νὰ ὑποκρίνεται κάποιαν ἡμερότητα.

https://www.aplotaria.gr/wp-content/uploads/2016/04/ΤΟ-ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ-ΚΕΙΜΕΝΟ-ΤΗΣ-ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑΣ.pdf

Γεννήθηκε το 1748 στη Σμύρνη με καταγωγή από Χίο, πέθανε στο Παρίσι το 1833. Αντίστοιχα, ένας άλλος Χιώτης γιατρός γεννημένος στη Σύρο το 1824, (έπειτα από  φυγή των γονιών του, κατόπιν της καταστροφής της Χίου το 1822), ο Μάρκος Πιτσιπιός, έκανε την αντίστροφη προς ανατολάς πορεία. Σπούδασε και σταδιοδρόμησε στη, γαλλόφωνη και στρατιωτική, Αυτοκρατορική Ιατρική Σχολής της Κωνσταντινούπολης. (https://en.wikipedia.org/wiki/Imperial_School_of_Medicine_(Ottoman_Empire)
Ιδρύθηκε το 1827, αλλά το 1848 έγινε ισότιμη των Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων.
Οι μισοί καθηγητές ήταν Έλληνες. Οι πιο γνωστοί, οι Φαναριώτες Κωνσταντίνος Καραθεοδωρής, ο παππούς του μαθηματικού, (https://en.wikipedia.org/wiki/Constantinos_Caratheodory_(1802–1879), ο Σπυρίδων Μαυρογένης (https://en.wikipedia.org/wiki/Spyridon_Mavrogenis), και ο Μάρκος Πιτσιπιός, ή Μάρκος Πασάς, που έφτασε στον ανώτερο βαθμό για μη μουσουλμάνο υπήκοο, αυτόν του αντιστρατήγου. Μετά την έκκληση του Ερρίκου Ντυνάν το 1864, πρωταγωνίστησε στην ίδρυση της Ερυθράς Ημισελήνου το 1868. Πέθανε το 1888 στην νήσο Αντιγόνη, πριγκηπονήσι έξω από την Πόλη. Και επειδή ο μεταρρυθμιστής σουλτάνος Αμπντούλ Αζίζ εμπιστεύθηκε στον γερουσιαστή Μάρκο και το αξίωμα του Συνηγόρου του Πολίτη (ombudsman), είναι ζωντανό ακόμα το λαϊκό ρητό «Πες το ντέρτι σου στον Μάρκο τον Πασά», «Derdini Marko Pasaya Anlat». (https://el.wikipedia.org/wiki/Μάρκο_Πασάς_Πιτσιπιός). Απόγονοί του ζουν σε Ελλάδα, Βρετανία και Τουρκία.

(Αντίστοιχα, στην Αθήνα ιατρική σχολή ιδρύεται το 1837 - υπήρχε το Ιατροσυνέδριο, ένα προστάδιο με την ίδρυση του Οθώνειου Πανεπιστημίου το 1833.  Ενώ ο ελληνικός Ερυθρός Σταυρός ξεκινά το 1877 με πρωτοβουλία της βασίλισσας Όλγας και πρώτο πρόεδρο τον νομικό Μάρκο Ρενιέρη γεννημένο στην Τεργέστη με πατέρα Χανιώτη και μητέρα Ιταλίδα. (https://el.wikipedia.org/wiki/Μάρκος_Ρενιέρης). Ο πατέρας του, έμπορος στη Βενετία, είχε διατελέσει και Οθωμανός πρόξενος στην Κέρκυρα).

Πέρυσι μια δισέγγονη του Μάρκου, η Δέσποινα Παπαδοπούλου-Ανάτς (Despina Papadopulu Anaç), εξέδωσε την βιογραφία του προπάππου της. Γεννήθηκε στην Πόλη το 1947, μετανάστευσε με τους διωγμούς στην Αθήνα το 1965, ίδρυσε το 1982 στον Ταύρο την Ανάτς, εταιρεία υγειονομικού και ιατροτεχνολογικού υλικού (https://www.anats.gr/el/sxetika-me-emas). Εδώ βίντεο από την παρουσίαση του βιβλίου στην αίθουσα εκδηλώσεων του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου του Μεγάρου της Παλαιάς Βουλής.

Για αντισύγκριση, ακολουθεί η άγνωστη ιστορία του Τούρκου εμπειρικού αρχιγιατρού το 1821, του Χασάν Αγά Κούρταλη, ή Κουρτ Αλί από την Αταλάντη. Με την κατάληψη της πόλης την 31η Μαρτίου από τον Αντώνη Κοντοσόπουλο, ξάδερφο του Αθανασίου Διάκου, παίρνουν αιχμάλωτο τον γιατρό, αφού σκοτώνουν τα παιδιά και τη γυναίκα του. Έγινε διάσημος από την επιτυχημένη ηπατεκτομή χωρίς αναισθησία, μέσα σε εκκλησάκι του Αϊ-Γιώργη στην Αράχωβα, που έκανε στον Αρτινό οπλαρχηγό Γιάννη Ρούκη, πληγωμένο από τη μάχη της Λιβαδειάς. Ο Μακρυγιάννης μετά τη μάχη των Μύλων αρνήθηκε τη συνδρομή Γάλλου γιατρού που ήθελε να του κόψει το χέρι από τον ώμο, και επέλεξε τον Κούρταλη.
Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος και ο Νικηταράς ο Τουρκοφάγος τον είχαν στην υπηρεσία τους. Μετά τη μάχη του Φαλήρου, το 1827, πιάστηκε αιχμάλωτος από τους Οθωμανούς. Και αυτοί με τη σειρά τους τον προσλαμβάνουν να θεραπεύει τους δικούς τους τραυματίες. Στη Χαλκίδα παντρεύτηκε μια Τουρκάλα τη Γιανεμέτ, και παρέμειναν στην Ελλάδα μετά την ίδρυση της Ελληνικής Πολιτείας. Το 1857 η χήρα του κάνει αίτηση στην επιτροπή για χορήγηση εθνικής σύνταξης. Η επιτροπή συμφωνεί και του δίνει μετά θάνατον, επιπλέον, τον τίτλο του αρχιάτρου. Ακόμα και τυφλός από γεράματα δίδασκε την τέχνη του στον ανιψιό του Μπραΐμ Αγά και στον χειρουργό Παύλο Σιταρά.
https://www.newsit.gr/mia-stagona-istoria/enas-tourkos-iroas-tou-ellinikou-agona-tou-1821/2742684/
Les Arabes et les Turcs philhellènes pendant l'insurrection
https://ojs.lib.uom.gr/index.php/BalkanStudies/article/view/2111/2134
Χριστοφόρου Μάνθος Κ. 1999. «Χασάν Αγάς Κουρταλής – Αταλαντινός Οθωμανός Γιατρός το 1821». Ανάτυπο από το περιοδικό «Λοκρικά Χρονικά» 4/1998, σελ. 93-108. Αταλάντη 1999.

Και ξανά, παράλληλο κείμενο του Κοραή, που ζητάει από τους επαναστάτες να πολεμήσουν μεν, αλλά με ανθρωπιά και δικαιοσύνη απέναντι στους αμάχους, καλώντας να μείνουν όσοι Τούρκοι και μουσουλμάνοι θα ήθελαν να ζήσουν μαζί μας.

Πολεμήσατε, φίλοι καὶ αδελφοί, τοὺς ἀπανθρώπους καὶ σκληροὺς Τούρκους· ὄχι ὅμως ὡς Τούρκους, ὄχι ὡς φονείς, ἀλλ' ὡς γενναίοι τῆς ἐλευθερίας στρατιῶται, ὡς ὑπερασπισταὶ τῆς ἱερᾶς ἡμῶν θρησκείας καὶ τῆς πατρίδος. Χύσατε χωρὶς ἔλεον τὸ αἷμα τῶν ἐχθρῶν, ὅσους εὕρετε ἐξωπλισμένους κατὰ τῆς ἐλευθερίας, καὶ ἐτοίμους νὰ σὰς στερήσωσι τὴν ζωήν. Ἀς ἀποθάνῃ ὅστις τυραννικῶς σφίγγει τῶν Γραικῶν τὰς ἀλύσεις, καὶ τοὺς ἐμποδίζει νὰ ρήξωσι τὰ δεσμά των. Ἀλλὰ σπλαγχνίσθητε τὸν ἥσυχον Τούρκον, ὅστις ζητεῖ τὴν σωτηρίαν του μὲ τὴν φυγήν, ἤ εὐαρεστείται να μείνῃ εἰς τὴν Ἑλλάδα, ὑποτασσόμενος εἰς νόμους δικαίους, καὶ γευόμενος καὶ αὐτὸς τοὺς καρποὺς τῆς ἐλευθερίας, καθὼς οἱ Γραικοί, καθὼς καὶ αὐτοὶ τῆς Αἰγύπτου οἱ Τούρκοι. Ἀς ἤναι ἡ εκδίκησις ἡμῶν φοβερά, ἀλλ' ἀς γένῃ μὲ δικαιοσύνην. Ἀς δείξωμεν εἰς τὸ ἄγριον τῶν Μουσουλμάνων γένος, ὅτι μόνη τῆς ἐλευθερίας ἡ επιθυμία, καὶ ὄχι ἡ δίψα τοῦ φόνου καὶ τῆς ἀρπαγῆς μὰς ἐξώπλισε τὰς χείρας. Ἀς μάθωσιν οἱ ἀπάνθρωποι Τούρκοι ἀπὸ τὴν ἡμετέραν φιλανθρωπίαν, ὅτι διὰ νὰ παύσωμεν τὰς καθημερινὰς ἀδικίας, τὴν καθημερινὴν ἔκχυσιν τοῦ Ἑλληνικοῦ αἵματος, ἀναγκαζόμεθα πρὸς καιρὸν νὰ χύσωμεν ὀλίγον τουρκικὸν αἷμα.
https://el.wikisource.org/wiki/Σάλπισμα_Πολεμιστήριον


Το σκίτσο (από http://deti-i-mama.ru/) δείχνει τη ρωσική παιδική φιγούρα του γιατρού Αϊμπόλιτ, Доктор Айболит, ο γιατρός Αχπονάης, κατά λέξη στα στα ελληνικά. (https://en.wikipedia.org/wiki/Doctor_Aybolit) Πρόκειται για μετακένωση στα ρώσικα αγγλικού λογοτεχνικού ήρωα, του Ντόκτορ Ντούλιτλ, (https://en.wikipedia.org/wiki/Doctor_Dolittle), ενός γιατρού που επικοινωνεί με τα ζώα και μαθαίνει έτσι καλύτερα τον κόσμο και τους νόμους της φύσης. Και ο νοών νοείτω.

Αίτηση συγγνώμης από το Δημόσιο Σύστημα Υγείας

Παύλος Παπαδάτος, ζητάει συγγνώμη

από αυτούς που δίνουν τον αγώνα σωτηρίας της χώρας, ενώ τα ιδιωτικά νοσοκομεία κρατούν κάποιες αποστάσεις ασφαλείας

https://www.capital.gr/me-apopsi/3440525/tha-ithela-na-zitiso-suggnomi

«Εξοδίτες και Ανέξοδοι»

Υπέρ Υγείας βγαίνουνε στην πεισμωμένη μάχη,

οι λειτουργοί μας στα τυφλά παλεύουνε μονάχοι.

Και εμείς σ' ανέξοδη σπηλιά κοιτάμε απ' την οθόνη,

οι άμαχοι, ευχόμαστε, να σώσουν κάθε πιόνι.

Τα πιόνια αναπάντεχα κλειστήκαν και λυγίζουν

διαγγέλματα των στρατηγών ακούνε και ελπίζουν.

ΥΓ

σκιτσογράφος

https://el.wikipedia.org/wiki/Soloup

Αντώνης Νικολόπουλος

https://www.facebook.com/soloupsoloup/

Καρτούν για πνευμονική και ψυχική ανοσία

Δεινοσαυρόφοβος μύθος 

του Υπουργείου Υγείας το 2018

κατά του στρες με διαφραγματική αναπνοή·

και χαλαρώνει, και τους πνεύμονες σου δυναμώνει.

( Έρευνα το 1998 στο Χονγκ Κονγκ

κατά τη διάρκεια επιδημίας γρίπης

έδειξε ότι αγυμνασία και υπερκόπωση

έβαζαν τους μετέπειτα νοσούντες σε κίνδυνο.

Η μέτρια άσκηση προστάτευε.

https://theconversation.com/should-i-exercise-during-the-coronavirus-pandemic-experts-explain-the-just-right-exercise-curve-133861  )

αφού κλείσαν τα γυμναστήρια,

ας βρούμε κατ' οίκον αναπνευστήρια

belly breathing, nostril breathing, yoga breathing

https://www.phillyvoice.com/breathing-exercises-coronavirus-anxiety-covid-19-pandemic/

Τραγούδι της Υγειακής Ενότητας

♫Αφού και συ θα αρρωστήσεις,

και την υγειά σου επιθυμείς,

από μια φούσκα λαμπερή

μην προσδοκάς προκοπή.

Γι' αυτό στο Κόμμα των Γιατρών

είν' η θέση σου εκεί,

των Ερευνητών και Παραγωγών, 

γιατί ευάλωτη είσαι κι εσύ.

Φιλίατρε μου πολίτη,

τα ράντζα δεν θες να σε βρουν,

με το κονέ διευθυντές

τους ικανούς να πατούν.

Σε φορτωμένες καρέκλες

το δίκιο δεν θα βρεις πουθενά

μονάχη της η σύνθεση

αλλάζει δεμένα μυαλά.

ΥΓ1
Αφού είσαι ανθρώπινο πλάσμα, Μάριος Πλωρίτης
https://www.greeklyrics.gr/stixoi?view=single&tpl_view=lyric&id=24924
Und weil der Mensch ein Mensch ist, Bertolt Brecht
http://ergotelemata.blogspot.com/2011/10/einheitsfrontlied.html

ΥΓ2
Υπάρχουν κόμματα Κυνηγών, Πειρατών, Φιλόζωων, Οικολογίας
γιατί όχι και Κόμμα της Υγείας;;
έστω και ως απειλή;;

Σάλπισμα Υγείας

Ελλάδα θα ζήσεις για όσο
 νέους Έλληνες τους αποδέχεσαι.

Κι όσα ο βίρος με βία μας πήρε,

 με οργάνωση πίσω θα πάρουμε.

Βγάλε φτερά, Υγεία ξανά,

 Δύση να δεις και Ανατολή,

στη Σκέπη σου όλοι να σμίγουν,

την ομίχλη μαζί να διασχίζουν,

Τέχνη, Λαός, και Επιστήμη.

Και νικητές θα είμαστε,

τον δρόμο η Κίνα έδειξε,

όπως τα πάντα έκλεισε

κι ο Γιάννης Καποδίστριας
και την πανούκλα έσβησε,
με πίστη και πείσμα
θα κάνει τον κύκλο.

Κι η κόρη του Ασκληπιού

θα λέει στον πατέρα της:

«Άκου φωνές πώς με καλούν,

άκου φωνές πώς με ζητούν!
Μα οι νικητές, μακάρι,
πάντα να με θυμούνται!».

ΥΓ
υγιαίνετε, επειδή
η υγεία σας είναι
της Ελλάδος κοινή σωτηρία

1828, ο πιστός Καποδίστριας έκλεισε τις εκκλησίες για την πανούκλα

Αριστείδης Χατζής: Οι εκκλησίες έκλεισαν στο Ναύπλιο στις 21/4/1828, στην Αίγινα στις 23/4/1828 και στις Σπέτσες στις 25/4/1828. Σίγουρα και αλλού (οπωσδήποτε στην Ύδρα). Όμως για τις 3 αυτές περιοχές έχω στη διάθεσή μου και τα σχετικά επίσημα έγγραφα. Απλώς δεν τα χρησιμοποίησα στο Protagon γιατί αποτελούν κομμάτι μιας μεγαλύτερης έρευνας για την αντιμετώπιση της επιδημίας του 1828.

https://www.facebook.com/aristides.n.hatzis/posts/2611654322431070
https://www.protagon.gr/apopseis/pws-o-kapodistrias-ekleise-tis-ekklisies-kai-nikise-tin-epidimia-44342021929


Η επιδημία πανώλης ενέσκηψε αρχικά στην Ύδρα τον Απρίλιο του 1828 από το πλήρωμα του υδραϊκού πλοίου "Αφροδίτη", σε ένα ταξίδι μεταφοράς αιχμαλώτων από την Αίγυπτο στη Μεθώνη.

Ο κυβερνήτης, που είχε σπουδάσει και ιατρική, πήρε αποφάσεις, όπως

1) να απομακρυνθούν από την πόλη και να μπουν σε καθαρτήριο οι οικογένειες όσων είχαν νοσήσει, 2) να οριστούν συγκεκριμένοι "μόρτηδες" (εθελοντές νεκροθάφτες με ανοσία) που θα θάβουν τους νεκρούς από τη νόσο και θα απολυμαίνουν τα σπίτια τους, 3)  να υπάρχει ισχυρή επαγρύπνηση στις επαφές των συγγενών των νοσούντων σε δημόσιους χώρους, 4)  να καίγονται τα ρούχα όσων είχαν πεθάνει από τη νόσο, ε) όσοι ήταν ύποπτοι ότι είχαν τη νόσο αλλά δεν την είχαν εκδηλώσει, να μπαίνουν σε καραντίνα για 50 ημέρες. 5) να κλείσουν οι εκκλησίες, [και να σταματήσει κάθε ιεροπραξία, ευχέλαιο, εξομολόγηση, μετάληψη σε ασθενή· ακόμα και η ταφή γινόταν παρουσία της αρμόδιας επιτροπής, όπως γράφει η εφημερίδα της Ελληνικής Πολιτείας 1828-1832]*  6) Τα νομίσματα στις αγοραπωλησίες να βαφτίζονται σε αγγείο με ξύδι

*και αυτά από κάποιον που όταν τον προειδοποίησαν να μην πάει στην εκκλησία τον Σεπτέμβρη του 1831 γιατί κινδυνεύει, απάντησε: «Ἀδυνατῶ νά λείψω δύο συνεχόμενες Κυριακές ἀπό τήν ἐκκλησία , ἄς μέ σκοτώσουν!». 

[...]

Η επιδημία υποχώρησε αισθητά τους καλοκαιρινούς μήνες, στις 22 Ιουλίου με επιστολή του στον Εϋνάρδο, ο Καποδίστριας ανήγγειλε ότι είχε σχεδόν εξαλειφθεί η επιδημία, ενώ τον Σεπτέμβριο δεν εμφανίστηκαν καθόλου νέα κρούσματα. Αυτό οδήγησε τις Αρχές και τους πολίτες να ελαττώσουν την επαγρύπνηση τους με αποτέλεσμα τη δραματική επανεμφάνιση της επιδημίας στα Καλάβρυτα και στα γύρω χωριά τον Οκτώβριο του 1828. Η πιο σοβαρή αμέλεια των κατοίκων ήταν ότι δεν τηρούσαν τους αυστηρούς κανόνες υγιεινής καθώς και την ειδική διαδικασία καθαρισμού των ρούχων τους. Η επιδημία μεταδόθηκε από το Διακοφτό  και στο χωριό Βραχνί που είχε 700 κατοίκους πέθαναν 53 άτομα, ενώ στα Καλάβρυτα που είχαν 1000 κατοίκους πέθαναν 15.


Ο έκτακτος απεσταλμένος της κυβέρνησης Γεώργιος Μαυρομάτης επισκέφθηκε το Βραχνί και επιτίμησε τους κατοίκους για την αμέλειά τους στην αντιμετώπιση της επιδημίας, θέτοντας το χωριό τους σε καραντίνα.

πηγή κειμένου
https://thecaller.gr/xronomixani/pos-o-kapodistrias-antimetopise-tin-panoykla-stin-ydra-to-1828/

___

Ο αγώνας ενάντια στις δεισιδαιμονίες, ερανίσματα από τον ιστορικό Αριστείδη Χατζή

«Είναι απαραίτητο να εκλέγονται πνευματικοί και ιεροκήρυκες μορφωμένοι και ευσεβείς που δεν θα πιστεύουν όμως σε δεισιδαιμονίες.» [Απόσπασμα από κύριο άρθρο στα «Ελληνικά Χρονικά», Μάρτιος 1824.]

«Οι ήρωές μας είναι αυτοί που συνέτριψαν την τυραννία, τη δεισιδαιμονία και τις ξεπερασμένες προλήψεις.» [Απόσπασμα από κύριο άρθρο στα «Ελληνικά Χρονικά», Σεπτέμβριος 1824.]

«Οι Αλβανοί γνωρίζουν καλά τα συμφέροντά τους, και επειδή δεν επηρεάζονται από δεισιδαιμονίες, έχουν και την τόλμη να τα εξασφαλίζουν.» [Απόσπασμα από ρεπορτάζ των «Ελληνικών Χρονικών» για τις κινήσεις του Κιουταχή τον Μάιο του 1825.]

«Μου λένε πολλοί το εξής: οι περισσότεροι από εμάς δεν σε καταλαβαίνουμε και όσοι σε καταλαβαίνουμε δεν τις θέλουμε τις μεταρρυθμίσεις. Θέλουμε αυτά που ξέρουμε, αυτά που μάθαμε στα χρόνια της τουρκοκρατίας. Οι γονείς μας ανατράφηκαν και έζησαν με τις δεισιδαιμονίες και τις καταχρήσεις. Μ’ αυτές θέλουμε κι εμείς να πεθάνουμε. Τους απαντώ: Οι Έλληνες πρέπει να μάθουν τις αρχές της σύγχρονης διακυβέρνησης αν θέλουν να συγκαταλέγονται με τα υπόλοιπα χριστιανικά έθνη της Ευρώπης, εάν θέλουν να τους αντιμετωπίζουν ως ισότιμους οι Ευρωπαίοι και όχι ως υποψήφια θύματα για πολιτική και οικονομική εκμετάλλευση.» [Απόσπασμα από άρθρο του φιλελεύθερου διανοούμενου Παναγιώτη Σούτσου στον «Φίλο του Νόμου» την Άνοιξη του 1827. Τα άρθρα του συμπεριλαμβάνονται σε ειδική έκδοση που ετοιμάζει το Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών.]

«Εκεί που ανθεί το εμπόριο έχουμε αφθονία και πλούτο. Εκεί έχουμε ανάπτυξη των τεχνών και των επιστημών, των οποίων το φως διώχνει το σκοτάδι της αμάθειας, καθαρίζει τον νου από την τυφλή δεισιδαιμονία και εξημερώνει τις άγριες και βάρβαρες συνήθειες.» [Απόσπασμα από άρθρο του άγνωστου φιλελεύθερου νέου νομικού και θεατρικού συγγραφέα Γεώργιου Πραντούνα από τη Νάξο (υπηρέτησε στη Λακωνία, τη Χαλκίδα, την Καλαμάτα). Το 1830 έγραψε το θεατρικό έργο «Αθήναι Ελευθερωμέναι». Στα σχόλια θα βρείτε ηχογράφηση του έργου από το ραδιόφωνο της ΕΡΤ το 1968. Το άρθρο του Πραντούνα δημοσιεύθηκε τον Μάιο του 1829 στη «Γενική Εφημερίδα της Ελλάδος». Συμπεριλαμβάνεται στην ειδική έκδοση που ετοιμάζει το Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών.]

«Οι αμαθείς γιατροί, εξυπηρετώντας τα συμφέροντά τους ενισχύουν τη δεισιδαιμονία και την αμάθεια του λαού. Η πολιτική δημόσιας υγείας της Κυβέρνησης θα αποτύχει και θα εγκαταλειφθεί, καθώς θα βρίσκει απέναντί της τη φιλαργυρία, τις προλήψεις, τη δεισιδαιμονία, την έλλειψη ορθών ιδεών για τη δημόσια υγεία και τις δυνατότητες της ιατρικής, ακόμα και την καταφρόνηση της ίδιας της ιατρικής επιστήμης από τους αμαθείς.» [Απόσπασμα από άρθρο του (γιατρού μάλλον) Πέτρου Πεινιατέλη από τη Χίο στη «Γενική Εφημερίδα της Ελλάδος» το φθινόπωρο του 1830]

«Ο πολλαπλασιασμός των Μοναχών κατά τη διάρκεια της αυταρχικής Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και του Οθωμανικού ζυγού οφείλεται στο ότι οι άνθρωποι έβλεπαν τα κελιά των μοναστηριών ως άσυλα και το ένδυμα του μοναχού ως μέσο εξασφάλισης σεβασμού από τη βυζαντινή ομόδοξη δεισιδαιμονία και την ασιατική ετερόδοξη φαντασιοπληξία που και οι δύο προστάτευαν απολύτως τον αναχωρητικό βίο.» [Εγκύκλιος του φιλελεύθερου διανοούμενου Ιακωβάκη Ρίζου (Νερουλού), Γραμματέα επί των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίου Εκπαιδεύσεως, τον Αύγουστο του 1832.]

«Σας ευχόμαστε ιδιαιτέρως να απαλλαχθεί σύντομα η ιερή γη της πατρίδας σας από την αμάθεια και τη δεισιδαιμονία που σας καταπιέζουν και ο Χριστιανισμός να επανέλθει στη γνήσια φυσική του ομορφιά και απλότητα.» [Επιστολή Αμερικανών μαθητών από το επισκοπικό σχολείο του Χάρλεμ της Νέας Υόρκης (ενορία Αγίου Μιχαήλ) στους Έλληνες συνομήλικούς τους, τον Ιανουάριο του 1832 - από το προσωπικό μου αρχείο].

https://www.facebook.com/aristides.n.hatzis/posts/2592680000995169

Επιστροφή στα θρανία η Κίνα με νόμο και τρόπο

πρωτεύοντα: 

απουσία συνωστισμού στις τάξεις

με κενά στα θρανία,

επάρκεια προσωπικού καθαριότητας,

θερμομέτρηση μαθητών,

παρουσία σχολικών νοσηλευτών

δευτερεύοντα:

εντατικοποίηση μαθημάτων,

κάλυψη των κενών της διδακτέας ύλης,

μετακύλιση σχολικής περιόδου

(Coronavirus: Back to school for some in China | BBC News

https://youtu.be/rPRwJqloDPY)

στην εφημερίδα Μακεδονία,

ανταπόκριση από την Κίνα

Όταν ξέσπασε ο ιός, ο φυσικός Μπάμπης Γεωργάκαινας, και διευθυντής σε Διεθνές Σχολείο στην Κίνα, βρισκόταν στη Θεσσαλονίκη για τις διακοπές των Χριστουγέννων. Αν και θα μπορούσε να αποφύγει την επιστροφή του στην Κίνα, όπως έκαναν άλλοι συνάδελφοι του, ο ίδιος επέστρεψε.

...

Πιστεύει πως ο ιός εξαπλώθηκε τόσο γρήγορα στην Κίνα, λόγω της περιόδου που εκδηλώθηκε. «Το πρώτο κρούσμα εμφανίστηκε όταν όλοι ήταν σε διακοπές και έκαναν συχνά οικογενειακά τραπέζια. Σε αυτές τις συναντήσεις, οι Κινέζοι μαζεύονται ακόμα και 50 άτομα για να γιορτάσουν μαζί. 

...

«Δεν μπορεί κανείς να σε επισκεφτεί στο σπίτι σου. Απαγορεύεται να μπει στα συγκροτήματα οποιοσδήποτε άλλος εκτός από τους ενοίκους». «Σε κάθε είσοδο,  υπάρχουν φύλακες που ελέγχουν, αν έχεις πυρετό με υπέρυθρο θερμόμετρο σκανάροντας το μέτωπό σου. Το ίδιο συμβαίνει και σε όλα τα εμπορικά κέντρα».

...

Τα καταστήματα εστίασης στην πόλη, παρέχουν υπηρεσίες εξ αποστάσεως. «Έξω από τα καταστήματα εστίασης υπάρχει μια κορδέλα που απαγορεύει την είσοδο. Με κωδικό που τον σκανάρεις με το κινητό σου, σου δείχνει το μενού. Επιλέγεις, παραγγέλνεις και πληρώνεις από το κινητό. Έπειτα σ' τα ετοιμάζουν και σ' τα φέρνουν στην είσοδο, με τον υπάλληλο να φοράει πάντα μάσκα» 

...

Η κυβέρνηση προέβλεψε και έβαλε πλαφόν στις αγορές. Δεν μας αφήνουν να αγοράζουμε αλόγιστα ό,τι θέλουμε., π.χ. μέχρι 10 γάλατα 

και 4 πακέτα μακαρόνια.

...

«Έχουν αποφασίσει μειώσεις στο ρεύμα 20%, επειδή οι πολίτες κάθονται περισσότερο στο σπίτι τους, υπάρχουν μειώσεις στο αέριο, ενώ έχουν παγώσει και οι πληρωμές σε δάνεια».

...

«Το σχολείο που εργάζομαι ήταν να ανοίξει στις 10 Φλεβάρη αλλά ακόμα δεν άνοιξε. Όλα τα μαθήματα γίνονται ηλεκτρονικά, μέσω ειδικής πλατφόρμας». Έχουν ορίσει συγκεκριμένο χρόνο για τις ώρες διαδικτυακού μαθήματος, καθώς δεν θέλουν τα παιδιά να κάθονται για ώρες μπροστά από τον υπολογιστή. Γενικότερα δεν θέλουν να κουράζονται, προσπαθούν όλοι να είναι σε καλή φυσική κατάσταση για να έχουν καλό ανοσοποιητικό». Αν και το διαδικτυακό μάθημα αποδίδει μέχρι στιγμής, ως διευθυντής του σχολείου ανησυχεί για τον τρόπο που θα διεξαχθούν οι εξετάσεις στις αρχές Μαΐου.

...

...η μοναξιά του κορονοϊού τον οδήγησε να αποκτήσει νέες συνήθειες, όπως η μαγειρική. «Αγόρασα φούρνο, ενώ δεν μαγείρευα. Πάλι καλά που υπάρχει η τηλεόραση και το διαδίκτυο και περνάει η ώρα».

...

σύμφωνα με όσα μεταδίδουν τα μέσα και το κλίμα που διαμορφώνεται η κρίση θα έχει ξεπεραστεί στα τέλη Μαρτίου και οι πολίτες θα έχουν πετάξει τις μάσκες».

...

Ο μόνος λόγος που σκέφτεται να γυρίσει πίσω στη Θεσσαλονίκη, είναι φυσικά η οικογένειά του. «Έχω ένα παιδί στην εφηβεία και δεν είμαι κοντά του, για αυτό θέλω να γυρίσω» εξηγεί.

https://www.makthes.gr/enas-thessalonikios-stin-kineziki-poli-poy-xechase-o-koronoios-fot-265419

ΥΓ

 στιγμιότυπα μαθητών

από ιντερνετικά μαθήματα 

σε δημοτικά σχολεία στην Κίνα

κατ' οίκον στάση προσοχής

 στο άκουσμα του εθνικού ύμνου

https://youtu.be/Bu-IXcBGHCU

 κλαίει που τελείωσε το μάθημα,

και θα χρειαστεί να ξαναπεράσει

 μόνος στο σπίτι

https://youtu.be/tpATWS90O5I

Επίταξη εργαστηρίων διάγνωσης, (καλύτερα Κορέα, παρά Ιταλία)

Γιατί όμως φαίνεται μόνο στην Ιταλία ο κορωνοϊός να προσβάλει περισσότερο τους ηλικιωμένους ενώ δεν συμβαίνει αυτό στη Γερμανία και στη Νότια Κορέα; Η εξήγηση είναι απλή: διότι η Ιταλία δεν έχει καταφέρει να εντοπίζει το μεγαλύτερο ποσοστό των κρουσμάτων, και τα κρούσματα που ανακοινώνει είναι πλασματικά.  

Η πολιτική της Ιταλίας ήταν (ή έγινε σύντομα μετά την έναρξη της επιδημίας) επιλεκτική στην εξέταση ύποπτων κρουσμάτων για κορωνοϊό, σε αντίθεση με τη Γερμανία και την Νότια Κορέα που έκαναν (και κάνουν) μαζικές συλλογές δειγμάτων και αναλύσεων. Μέχρι πρόσφατα, η Νότια Κορέα είχε πραγματοποιήσει πάνω από 250.000 αναλύσεις (πάνω από 100.000 αναλύσεις μόνο το διάστημα 12 έως 19 Φεβρουαρίου), ενώ έχει συνολικά τη δυνατότητα πραγματοποίησης 250.000 αναλύσεων την εβδομάδα. Η Γερμανία επίσης πραγματοποιεί τεράστιο αριθμό αναλύσεων. Από τις 2 έως τις 9 Μαρτίου είχαν πραγματοποιηθεί 35.000 αναλύσεις για τον κορωνοϊό μόνο στον ιδιωτικό τομέα υγείας, και προφανώς χιλιάδες επιπλέον αναλύσεις σε δημόσια νοσοκομεία, πανεπιστήμια και οργανισμούς. Η Γερμανία έχει σήμερα τη δυνατότητα πραγματοποίησης 12.000 αναλύσεων ημερησίως.

[...]

Για να ελέγξεις μια επιδημία απαιτούνται 2 βασικές προϋποθέσεις:

Ο εντοπισμός και η ακριβής καταγραφή των κρουσμάτων.

Η απομόνωση όλων των κρουσμάτων από τους υγιείς.

Στην Ελλάδα βρισκόμαστε στην αρχή της επιδημίας και ήδη χάνουμε τη δυνατότητα εντοπισμού και καταγραφής των κρουσμάτων, κυρίως στις νέες ηλικίες. Αυτόματα χάνουμε και τη δυνατότητα απομόνωσής τους από τους υγιείς. Κάνουμε το κρισιμότερο λάθος, κι ίσως αυτό αποδειχθεί καθοριστικό στην εξέλιξη της επιδημίας. Χωρίς τη διάγνωση και τον εντοπισμό των κρουσμάτων, δεν μπορείς να απομονώσεις τα κρούσματα από τους υγιείς. Η απομόνωση γεωγραφικών περιοχών και το lock-down δεν φτάνουν από μόνα τους να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, απλώς θα το παρατείνουν χρονικά.

Απαιτείται αλλαγή στάσης τώρα. Απαιτείται επίταξη εξοπλισμού και προσωπικού και λειτουργία των εργαστηρίων όλο το 24ωρο. Απαιτείται παρέμβαση στην κοινότητα, να βρούμε τα κρούσμα και να τα ελέγξουμε, να ετοιμάσουμε κέντρα διαλογής για συντεταγμένη προσέλευση και συλλογή δειγμάτων. Πρέπει πάση θυσία να βρεθούν και να διαγνωσθούν όλα τα κρούσματα. Όλα αυτά πρέπει να γίνουν... χθες!

Χωρίς διάγνωση και εντοπισμό των κρουσμάτων είναι αδύνατο να ανακοπεί οποιαδήποτε επιδημία μεταδιδόμενου νοσήματος. Ας μάθουμε από τα λάθη της Ιταλίας, όσο είναι νωρίς.

Η Ιταλία είναι πολύ κοντά σε σενάριο ανοσίας της αγέλης (herd immunity), δηλαδή σε προσβολή του πολύ μεγαλύτερου τμήματος του πληθυσμού. Αυτό είναι και η συνειδητή απόφαση και στρατηγική της Αγγλίας με βάση τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού της. Κάποιοι χαρακτήρησαν την απόφαση του ως «παρανοϊκά τρελή», και εκφράζουν φόβους ότι η Αγγλία «οδεύει προς τη μακάβρια πρωτιά του μεγαλύτερου αριθμού θανάτων στην Ευρώπη, ίσως και στον κόσμο, από τον κορωνοϊό». Εμείς φαίνεται ότι δεν έχουμε αυτή τη στρατηγική, οφείλουμε όμως να αντιληφθούμε άμεσα ότι οδεύουμε προς σενάριο ανοσίας της αγέλης.

https://www.zougla.gr/ygeia/article/ma8imata-apo-tin-italia-ke-giati-ke-i-elada-odevi-pros-anosia-tis-agelis (του γιατρού και ερευνητή Κωνσταντίνου Φαρσαλινού)

Η Νότια Κορέα έμαθε το μάθημά της από την έλλειψη των διαθέσιμων τεστ κατά την κρίση του Αναπνευστικού Συνδρόμου της Μέσης Ανατολής (Mers) το 2015.

Λίγες εβδομάδες μετά την εμφάνιση του νέου ιού στην Κίνα, η Σεούλ έδινε το πράσινο φως για την διάθεση στις κλινικές ενός νέου τεστ που διαγιγνώσκει Covid-19 σε έξι ώρες. 

https://popaganda.gr/newstrack/koronoios-to-paradigma-tis-notias-koreas/

Στις ΗΠΑ κατηγορούν το σύστημα υγείας γιατί είναι τόσο πίσω στα τεστ διάγνωσης

https://www.pulse.com.gh/bi/tech/the-us-is-struggling-to-test-more-people-for-coronavirus-now-its-facing-a-shortage-of/r8bs570

https://www.statista.com/chart/21108/covid-19-tests-performed-per-million-of-the-population/

https://www.futuretimeline.net/blog/2020/03/15-coronavirus-future-timeline.htm

Ο Λευκός Οίκος παραδέχθηκε την Παρασκευή ότι οι ΗΠΑ δεν διαθέτουν αρκετά τεστ για την εξέταση των ύποπτων κρουσμάτων κορονοϊου

https://www.huffingtonpost.gr/entry/koronoios-oi-epa-xemenoen-apo-test-kathos-o-arithmos-nekron-kai-kroesmaton-meyalonei_gr_5e61e9bbc5b691b525f035f7

 ...if you are not diagnosing all cases, one death today means 800 true cases today...

https://medium.com/@tomaspueyo/coronavirus-act-today-or-people-will-die-f4d3d9cd99ca

Καιρός να εστιάσουμε και εμείς

στη διάγνωση όλων των ύποπτων κρουσμάτων,

το «Μένουμε στο Σπίτι» από μόνο του δεν αρκεί.

«Ε, τον πανόγλο κουρνογιό και πώς θ' αγιογραφήσουν;;»

Η πανούκλα, ή πανόγλα, όπως λέγεται στο γλωσσικό ιδίωμα της Κρήτης, σε παλαιότερες εποχές αποτελούσε τον φόβο και τον τρόμο των κατοίκων, επειδή οι επιδημίες της στο νησί ήταν πολύνεκρες και ερήμωναν ολόκληρα χωριά από το θανατικό. Ήταν τόσος ο τρόμος που προκαλούσε το άκουσμα της πανόγλας που η λαϊκή φαντασία της έδωσε σάρκα και οστά και απόκτησε μορφή. Την παρουσίαζαν σαν μια πολύ πανούργα και άσχημη γριά που προσπαθούσε να τρυπώσει σε κάθε χωριό και να το αφανίσει. Ο μόνος που μπορούσε να τα βάλει με την Πανόγλα και να την νικήσει ήταν ο Άγιος Χαράλαμπος. Γι αυτό και οι ναοί του αγίου κτιζόταν πάντα στις εισόδους των χωριών από όπου η αρρώστια θα προσπαθούσε να μπει στο χωριό. Τη στιγμή που θα έκανε την εμφάνισή της ο πάντα άγρυπνος φρουρός του χωριού Άγιος Χαράλαμπος θα την έδιωχνε πριν προκαλέσει το θανατικό της στο χωριό. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε πολλά εικονίσματα του αγίου ο άγιος εμφανίζεται να πατάει κάτω στη γη με το πόδι του την Πανόγλα και να την συντρίβει. 

Χριστόφορος Χειλαδάκης

https://www.cretanbeaches.com/el/component/k2/item/5409-naos-agioy-charalampoys-sth-chwra-sfakiwn

Λένε πως η Πανόγλα οντέ θα ξεκληρίσει ένα χωριό, πρίχου φύγει μπαίνει σ’ ένα σπίτι, πάει στην παρασιά, σκαλίζει τον άθο (στάχτη) και γεννά μέσα ένα μεγάλο αυγό που άφτει. Ύστερα γυρίζει τον άθο και το σκεπάζει. Η πυριά τ’ αβγού βαστά χίλια χρόνια. Ανιμένει να ’ρθούνε καινούριοι αθρώποι για να ξεπουλιάσει  (ξεπεταχτεί) και να τσι θερίσει κι αυτούς. Γι’ αυτό τα χωριά που ξεκλήριζε η Πανόγλα δεν εξανακατοικούντονε μπλιο. Στο σημερινό, Πάνω Χωριό των Καπετανιανών, ήτονε τα πολύ παλιά χρόνια ένα άλλο χωριό, το Καβούσι, που το ‘χε κι αυτό διαλυμένο η Πανόγλα…

άθος < αἶθος, αἰθάλη

Κρητικό Πανόραμα: 17ο τεύχος

http://104fm.gr/culture/17/

Μια φορά ήπεσε θανατικό, πανόγλα σ' έναν τόπο, απού δεν επροφτάνανε να θάφτουνε. Μια γυναίκα, χήρα γυναίκα, παίρνει τη θυγατέρα τζης και μισεύγει. Να πηαίνω θέλω 'γώ ίσαμε να περάση το θανατικό κι απόι δα νάρθω. Μισσεύγει κι ήλειπεν είκοσι χρόνους, Στσ' είκοσ΄απάνω λέει: Να γυρίσω θέλω γω στο σπίτι μου, να δω ίντα γίνεται. Γιαγέρνει στο χωριό τζης, ερημιά μιγάλη. Πάει στο σπίτι τζης. Θωρεί στην παρασθιά τζης τον άθο σωρεμένο. Μωρέ, άφτει κοντό η φωθιά μου ακόμη; - άφτει!...ακούει μια φωνή και πέφτει ντελόγο και ποθαίνει. Ήτονε η πανόγλα που την ενίμενε είκοσι χρόνους για να μην αφήση κανένα από το χωριό.

από Λατσίδα Λασιθίου

http://repository.kentrolaografias.gr/xmlui/handle/20.500.11853/296944

Η «μαύρη πανώγλα», όπως γράφει χαρακτηριστικά η Ευαγγελία Φραγκάκη «εξεκαμπάκισε πολιτείες και χωργιά κι εξεκλήρισε οικογένειες.

Την  περιγράφει ο λαογράφος Παύλος Βλαστός ως γριά πανάσχημη και μαύρη, καμπουριασμένη που κρατεί στο χέρι της σιδερένια ράβδο, που όποιον αγγίξει αρρωσταίνει . Έχει μεγάλα νύχια στα χέρια και φορεί σιδερένια παπούτσια.

Από την επαρχία Πεδιάδας έχουμε την παρακάτω μαρτυρία:

« Ο Άγιος Χαράλαμπος λέει ζήτησε από το Θεό  :

“όπου με γιορτάζουνε να μη σιμώνει ασθένεια στα οζά και πανώγλα στους ανθρώπους “ . Τα χρόνια εκείνα η πανώγλα ήταν ο φόβος των κατοίκων. Ο Άγιος Χαράλαμπος είναι ο διώχτης της. Δεν την άφηνε να μπει μέσα να ρημάξει το χωριό.  Δόξα το Θεό όλα αυτά τα χρόνια μας προστατεύει και ποτέ δεν εφταξε επαέ”.

….. Η πανώγλα είναι μια γρα άσχημη αξυπόλητη με μαύρα ρούχα, ανεκούκουλη  (δίχως μαντήλι) με χούρδικα μαλλιά. Ελέγανε ότι απ’  όπου  περάσει αφήνει τα σημάδια της στις πόρτες σαν τα μυγιοφτύσματα. Μα δεν περνά  ποτέ από δρόμους που έχει  εκκλησία του Αγίου Χαραλάμπη. Άμα τονε δει, το βάνει στα πόδια. Γι αυτό και στις εικόνες στην εκκλησία φαίνεται ο Άγιος να πατεί την πανούκλα.»

Στο χωριό Αξός «έμειναν μόνο δυο βοσκοί. Επήραν τότε μερικούς γερούς άντρες από τα γύρο χωριά και πήγαν να στήσουν καρτέρι της πανούκλας για να την πιάσουν. Εκεί που τρώγανε τη νύχτα επήγε η πανούκλα κι έριξε το λύχνο μέσα στη μουρχούτα (βαθύ πιάτο) πού ’χαν το χόντρο (πληγούρι), κι ετρώγανε. Τους έπιασε φόβος κι αντί να χυμήξουν να πιάσουν την πανώλη τρεμούλιασαν κι άρχισαν να κλαίνε ασταμάτητα κι έσκασαν από το κλάμα». Ακόμη κάποιες γυναίκες έπλεναν στο ποτάμι κι είχαν απλώσει τα ρούχα σ’ ένα τοιχάκι να στεγνώσουν, και «πάει η πανούκλα τσι πιάνει και τα ρούχα ως ήταν απλωμένα ετσά μείνανε κι ετσά ’ν’ ακόμη».

Σε ποιο παλιές εποχές συνήθιζαν να ζώνουν τα χωριά σχηματίζοντας προστατευτικούς κλοιούς . Έδεναν από την πόρτα της εκκλησίας του Αγίου Χαραλάμπη (αν δεν υπήρχε εκκλησία ξεκινούσαν από μια εικόνα του), μια κλωστή βαμβακερή . Κύκλωναν  όλα τα σπίτια του χωριού και ξαναγύριζαν και έδεναν την άλλη άκρη στο ίδιο σημείο. Την άφηναν σαράντα μέρες. Την κλωστή αυτή ή την πήγαιναν στον κηροπλάστη να κάνει κεριά ή την έκαναν ύφασμα και στόλιζαν την εικόνα του Αγίου.

Βασιλική Παπουτσάκη

http://iscreta.gr/2017/02/82/η-πανώγλα-και-ο-άγιος-χαράλαμπος/

Το προνόμιο της λιτανείας με δίσκο σε όλο το Ληξούρι προκάλεσε αντίδραση από τις άλλες ενορίες. Την αποτύπωσε σε στίχους ο Κεφαλλονίτης ποιητής και αγιογράφος Ρόκος Ξυδάχτυλος στις αρχές του 1900.

Τον Αϊ-Χαραλάμπη μας

που προβελέγγιο έχει να βγαίνει όξου πρετσεσιό

για συνδρομή να τρέχη δίπλα τους θαν τον έχουνε

οι άλλοι οι πατέρες

που τους απαγορεύεται

να βγαίνουν με βαντιέρες.

Και πρέπει ο Δεσπότης μας

ναν τα εξομαλύνη,

ή δίνοντας την άδεια

να βγαίνουνε κι εκείνοι,

ή για να είν' τα πράγματα,

της εκκλησίας όμοια

να κόψη και τση χάρις του

τα λιτανοπρονόμια.

προβελέγγιο/προβελέντζι, it. prevalenza, προνόμιο, κυριαρχία

πρετσεσιό, it. processione, λιτανεία

βαντιέρα, it. guantièra, σερβίτσιο, δίσκος

https://www.kefalonitis.com/news/item/30238-i-eorti-i-litaneia-tou-ag-xaralampous-sto-liksoyri-10-fevrouariou.html

Ο Άγιος είναι πολιούχος σε

Ληξούρι, Πρέβεζα, Πύργο, Φιλιατρά, 

Κέα, Νέα Κρήνη,

και Κρουσσώνα Ηρακλείου.

πανόγλα > πανόκλα > πανούκλα 

> lat. panucula (μαγουλάδες) > panicula > lat. panus (πρήξιμο, οίδημα)

http://georgakas.lit.auth.gr/dictionaries/index.php?option=com_chronoforms5&chronoform=ShowLima&limaID=11533

αρχ. πανώλης νόσος, πανώλες νόσημα (που φέρνει πανωλεθρία)

πᾶν + ὄλυμμι

νεότ. (η) πανώλη, πανδημία της πανούκλας,

 μεταδίδεται στον άνθρωπο από το τσίμπημα ψύλλων, 

που παρασιτούν σε άρρωστο μαύρο αρουραίο.

https://el.wikipedia.org/wiki/πανώλη

imgs
Εικόνα του 18ου αιώνα από τα Ιόνια νησιά
http://vytinaiika.blogspot.com/2008/02/blog-post_111.html

https://www.kefalonitis.com/news/item/30238-i-eorti-i-litaneia-tou-ag-xaralampous-sto-liksoyri-10-fevrouariou.html