((2005, το πρώτο κουρδικό τραγούδι σε τουρκική ταινία και το 2015 δέκα χρόνια φυλακή σε κορίτσι που τραγουδούσε στη γλώσσα του))

Gönül Yarası (καρδιάς πληγή - γιαράς)
(η ταινία πήρε τρία βραβεία στο φεστιβάλ της Αττάλειας)

english title: Lovelorn (απ' αγάπη χαμένος)
ελληνική ονομασία δεν βρίσκω
https://en.wikipedia.org/wiki/Lovelorn_(film)
του σκηνοθέτη Γιαβούζ Τουργκούλ - Yavuz_Turgul
τραγουδά η Αϊνούρ Ντογάν - Aynur Doğan

Hêjîra çiyayî
Σύκο (μου) αορείτικο
Lêlêlê lêlê lêlê
Delala çîyayî
Ομορφιά (μου) αορείτισσα
Dar hejîrokê
Δέντρο συκιάς
Xem revînokê
Τη λύπη διώχνεις

Zavayê kêf xweşe
Του γαμπρού κέφι και χαρά
Lêlêlê lêlê lêlê
Zavayê kêf xweşe
Του γαμπρού κέφι και χαρά
Dar hejîrokê
Δέντρο συκιάς
Xem revînokê
Τη λύπη διώχνεις

Τον καιρό του φιλευρωπαϊκού διπλωματικού ανοίγματος 
του Ερντογάν στις μειονότητες.

Το 2011 κατά τη διάρκεια του Istanbul Jazz Festival
σε συναυλία με τίτλο «Mujeres de Agua - Οι γυναίκες του Νερού», 
η οποία ήταν βασισμένη σε φωνές των γυναικών της Μεσογείου,
(συμμετείχε και η Γλυκερία) η Αϊνούρ Ντογάν
γιουχαΐστηκε από τούρκους εθνικιστές
επειδή επέλεξε να πει κουρδικά τραγούδια
https://tourkikanea.gr/τουρκικη-κοινωνια/dogan/



Συγκριτικά, η Νουντέμ Ντουράκ, Nûdem Durak 
από την μεθοριακή πόλη Τζίζρε (Cizre)
ήθελε μικρή να πάρει κιθάρα, και η μητέρα της πούλησε
το δαχτυλίδι της και της αγόρασε. Άρχισε να συμμετέχει
σε κουρδικούς πολιτιστικούς συλλόγους και γιορτές.
Το 2009 στα δεκαοχτώ της φυλακίστηκε πρώτη φορά για έξι μήνες,
το 2014 της ήρθε ξανά ένταλμα σύλληψης,
τον Απρίλη του 2015 καταδικάστηκε αρχικά σε δεκάμισι χρόνια.
Το 2014 γίνονταν διαδηλώσεις στην πόλη υποστήριξης
στο πολιορκούμενο απ' τους τζιχαντιστές Κομπάνι.
Μετά από συγκρούσεις με τους διαδηλωτές
 το τουρκικό κράτος πολιόρκησε την πόλη, 
https://en.wikipedia.org/wiki/Cizre#2015_Siege_of_Cizre
πρώτη φορά τον Σεπτέμβρη του 2015,
επέβαλε αποκλεισμούς σε νερό, τροφή και ιατρική βοήθεια,
και βομβάρδισε τυφλά τα σπίτια με εκατοντάδες θύματα. 
Πολλοί κάηκαν αβοήθητοι στα υπόγεια.
Η επιχείρηση έληξε τον Φεβρουάριο του 2016
με ελάχιστες αντιδράσεις από την ελληνική
και διεθνή δημοσιογραφία.
Τον ίδιο χρόνο η ποινή για τη Νουντέμ αυξάνεται
σε δεκαεννιά χρόνια, δίχως να έχει αποδείξει
το δικαστήριο σύνδεση με τους αντάρτες.
Μια μικρή συμπαράσταση καλλιτεχνών
 ήρθε κυρίως από Γερμανία.
http://songfornudemdurak.org/en/
Σε ντοκυμαντέρ του Αλ Τζαζίρα πλας
 λίγες ελεύθερες στιγμές
με την οικογένεια και φίλους
πριν τη φυλακή.

Σε ζούμπαξέ ένα πουλί ζούμπερα λευτερώνει

Rojkê rojkê çivîkek firîye firîye li ezmanan

Μια μέρα πουλί που πετά στον ουρανό

Meraq kirîye danîye li bexçê ajalan
(μεράκι) περιέργεια έχει, πάει (σε ένα μπαξέ από ζώα),
σε ζωολογικό κήπο.

Şêrek li wir sekinîye, di qefesê de razaye
Ένα λιοντάρι εκεί κλεισμένο σε (καφάσι) κλουβί ξαπλωμένο

Çivîk ketîye qefesê, li wir ji şêr pirsîye
Το πουλί πάει στο κλουβί και το λιοντάρι ρωτά

“Li vir ava te jî heye nanê te jî
εδώ νερό έχει και ψωμί επίσης

Sebra te tê di vê qefesê de?”
αντέχεις μέσα στο κλουβί;;

Na na, qet nayê!
όχι, όχι, ποτέ!

Ava min jî heye, nanê min jî
Νερό μου έχω και ψωμί επίσης

Lê azadîya min tune ye li vê derê!
αλλά τη λευτεριά μου καθόλου δεν έχω εδώ!

ίδια λόγια με
mar/ek, φίδι
και
meymûn, μαϊμούνι

Ζαρόκ σημαίνει παιδί (Zarok TV)
https://en.wikipedia.org/wiki/Zarok_TV
επίσημα εξέπεμψε στην Τουρκία
 18 μήνες μεταξύ 2015 έως 2016,
μέχρι που το έκλεισε τον Σεπτέμβρη
μετά το θερινό πραξικόπημα ο Ρετζέπος
........................
Αντιδράσεις από κουρδάκια
όταν είδαν το μαύρο στην οθόνη

Να πουσμανέψουν δυσμενείς λαών δουσμάνηδες!

 «Μάντεψε τι» συζήτηση μεταξύ της Τουρκοκαναδής Şimal
και του Κουρδοκαναδού και αυτιστικού Keyhan,
μιλάει τη Σορανί διάλεκτο, που κείται μεταξύ Ιράν και Ιράκ,
διάλεξα από το βίντεο
τουρκικές, κουρδικές λέξεις με περσικές ρίζες,
που είναι και οι περισσότερες.

tr: pişman, μετανιωμένος, «λυπάμαι»
(çok pişman oldum, πολύ το μετάνιωσα)
ku: peşîmanî
περσικά, pesh- πίσω, αυτός που σκέφτεται (-man) τα πριν
(pesh-merg-a, ο αντάρτης αντιμέτωπος με τον θάνατο)

ελληνικά, πισμανεύω
λόγω του πείσματος, όμως,
μπορεί να σημαίνει σπανιότερα και πεισμώνω,
οπότε εκεί πεισμανεύω,
γιαυτό προτιμώ το ξεκάθαρο
ποντιακό πουσμανεύω.

tr: düşman
ku: dijmin

ντουσμάνης/ ντουσουμάνης
εχθρός
επώνυμα: Δούσμανης/Δουσμάνης

από τα περσικά
došman, doš-man, ο σκεπτόμενος κακά,
πρωτοϊρανικά, dušmánah
ελληνικό ισοδύναμο, ο δυσμενής,
που στα αρχαία σήμαινε και σκέτο εχθρός.
«δυσμενέων δ᾽ ὄχλον πύργος ἀποστέγει»
από πλήθος εχθρών ο πύργος προστατεύει
(Επτά επί Θήβας)

tr: nar, ρόγδι
ku: hinar,
ποντιακά, νάριν
(περσικό nâr)

tr: hoş
hoş geldin, καλώς ήρθες
ku: xoş/xweş
από τα περσικά xoš, όμορφο

tr: kan,
ku: xwîn

από τα περσικά: xun, αίμα

ελληνικά κανλής, αιματηρός
delikanlı / ντελικανλής/ ντελικανής
που 'χει τρελό αίμα, άρα ο νέος

tr: arzu,
ku: arezû,
περσικά, ârezu,
επιθυμία, ευχή

tr:  aferim
ku:   aferîm

 περσικά: âfarin / āfrīn

https://en.wikipedia.org/wiki/Afreen
έλληνικά άφεριμ/αφερίμ, μπράβο! 
από το ρήμα âfaridan, δημιουργώ

tr: can
ku: can/ giyan

gr:  τζάνεμ (tr: canım)  καρδιά μου/ my dear

περσικά, jân, ψυχή, ζωή

  tr: ciğer
ku: ceger
gr: τζιέρι
περσικά, jegar,
συκώτι/ «καρδιά μου»
(ξαδερφάκι με το αρχαίο hêpar, ἧπαρ,
που πρωτοελληνικά ήταν yêkʷər)

οι τρεις τελευταίες λέξεις,
πολύ δημοφιλείς
 σε Βαλκάνια και Μέση Ανατολή

Έλα, Χέβαλ, μάθε μαζί μας

Παιδικό τραγούδι 
του Σεπτέμβρη,
από τώρα πρέπει
να φτιαχτείς,
 ν' απαλύνεις
τ' Αύγουστου απώλεια,
κι ομαλή μετάβαση χαράς 
να συνεχίσεις.

Έλα μάθε μαζί μας
μοναχέ μαθητή
έλα, παίξε και σένα

τραγουδώ στην αρχή

της χρονιάς που σαλπάρει

για να φτιάξω ψυχή

και το χαμόγελό μας,

για να δώσω φιλί

στο σχολείο που ανοίγει

πόρτα του γιορτινή,
για να μπούμε, να ανθίσει
ο χορός στην αυλή.

[()&*&^%^&*()]

"Έλα μάθε μαζί μας"

είδα πρώτη φορά

σε σχολείο στο Ιρακι-
νό Κουρδιστάν

hevalen 'ναζητώντας,
φίλους στα κουρδικά
(Rind Reber û hevalen xo
H Ριντ Ρεμπερ και οι φίλοι της)


Hevalên Girîtê (Kretayê)
Φίλοι από την Κρήτη
https://hevalen-gr.espivblogs.net/

Αν το πετρέλαιο εκεί μπόρεσε να χρηματοδοτήσει ένα παιδικό κανάλι, μπορεί και στην Ελλάδα, όταν το βγάλουμε, να έχουμε λεφτά για περιττά πράγματα.

 I love my Kurdıstan in Beethoven's words