Αθλητική εξουσία 30 ετών

«υπήρξαν μελανές στιγμές από μια χούφτα ατόμων, που κατά παράβαση του συμφωνητικού που υπέγραψαν παρουσία του σωματείου τους, βρήκαν βήμα τα τελευταία δύο χρόνια στα ηλεκτρονικά μέσα που τους ανέχονται, και σε σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, αγγίζοντας τα όρια της φαιδρότητας»

«Έχουμε επανειλημμένα τονίσει στους αθλητές και τις αθλήτριές μας ότι η προβολή είναι γλυκιά και παρασύρει, στο τέλος όμως μπορεί να εξελιχθεί σε ζάχαρο»

«Η νυν διοίκηση, που βρίσκεται στο τιμόνι της ομοσπονδίας από το 1991, έχει προσφέρει χιονοστιβάδα διακρίσεων αθλητών που σαρώνουν τα μετάλλια»

http://sportsfeed.gr/to-manifesto-kathestotikis-antilipsis-apo-tin-eio/

«Σύμφωνα, λοιπόν, με δημοσιεύματα του Τύπου ο αθλητικός εισαγγελέας διέταξε προκαταρκτική εξέταση για το βίντεο «ταξιδιωτικού» περιεχομένου που κυκλοφόρησε πρόσφατα με δηλώσεις αθλητών σε βάρος της ομοσπονδίας και κατ’ επέκταση του αθλήματος. Λόγια του αέρα που καλούνται αρμοδίως να τα εξηγήσουν και να τα αποδείξουν με στοιχεία σε χαρτί, με μολύβι και υπογραφή. Η διοίκηση της ΕΙΟ με μεγάλη ικανοποίηση δέχεται αυτήν την εξέλιξη»

https://www.sport24.gr/istioploia/omospondia-istioploias-terma-ta-logia-toy-aera.9004742.html (Οκτώβριος 2020)

«Όριο 70 ετών και στους πολιτικούς»

«Θα ήμουν ο πρώτος που θα το χειροκροτούσα αν η ηλικία ίσχυε και για τους πολιτικούς. Αδικούνται οι Ελληνες παράγοντες που έχουν μεγάλη προσφορά στα αθλήματα που υπηρετούν εδώ και χρόνια. Είμαι από αυτούς που πιστεύω πως κανείς δεν είναι αναντικατάστατος, αλλά το νομοσχέδιο είναι φωτογραφικό και προσβάλλει παράγοντες με μεγάλη προσφορά» είπε ο 72χρονος πρόεδρος της ελληνικής ιστιοπλοΐας Αντώνης Δημητρακόπουλος. 

https://www.ethnos.gr/athlitismos/70810_pyr-omadon-ston-aygenaki-apo-toys-70arides-na-mpei-ilikiako-orio-kai-stoys (Σεπτέμβριος 2019)

Όνειρο αγιοποίησης φτωχού αργεντινόπαιδου

«El sueño del pibe»

«Του αλανιού το όνειρο»

https://es.wikipedia.org/wiki/El_sueño_del_pibe

τανγκό του 1942

(το pibe είναι λέξη ιδιωματική για το παιδί 

σε Νότια Αμερική, αντί για το καστιγιάνικο niño,

https://es.wikipedia.org/wiki/Pibe)

έχει και αλητεία μέσα,

αποδίδεται συνήθως σε ποδοσφαιριστές,

καλλιτέχνες και εγκληματίες,

θηλυκό, la piba

ο Μαραντόνα, El pibe de oro, αλάνι από χρυσάφι

άλλαξε με νεότερα ονόματα τους ποδοσφαιριστές

...seré un Maradona, un Kempes o un Olguín...

___________________________________

Golpearon la puerta de la humilde casa

Χτύπησαν την πόρτα του ταπεινού σπιτιού

La voz del cartero muy clara se oyó

η φωνή του ταχυδρόμου πολύ καθαρή ακούστηκε

Y el pibe corriendo con todas sus ansias

και το κοπέλι τρέχοντας με όλες του τις λαχτάρες

Al perrito blanco sin querer pisó

τον άσπρο σκυλάκο μη θέλοντας πάτησε

 ~~

Mamita, mamita — se acerco gritando

Μανούλα, μανούλα — πλησίασε φωνάζοντας

La madre extrañada dejó el piletón

η μάνα απορημένη άφησε τη γούρνα

Y el pibe le dijo riendo y llorando

και το παιδί τής είπε γελώντας και κλαίγοντας

¡El club me ha mandado hoy la citacion!

Η ομάδα μου έστειλε σήμερα κλήση!

~~

Mamita querida

Μανούλα αγαπημένη

Ganaré dinero

θα κερδίζω χρήματα

Seré un Baldonedo

θα γίνω ένας Μπαλντονέδο

Un Martino o un Boyé 

ένας Μαρτίνο ή ένας Μπογιέ

Dicen los muchachos

λένε τα αγόρια

Del oeste Argentino

της δυτικής Αργεντίνας

Que tengo más tiro

πως έχω καλύτερη βολίδα

Que el gran Bernabé 

απ' τον μεγάλο Μπερναμπέ

 ~~

Vas a ver que lindo

Θα δεις τι όμορφα 

Cuando allá en la cancha

όταν εκεί στο γήπεδο

Mis goles aplaudan

τα γκολ μου να χειροκροτούν

Seré un triunfador

θα γίνω θριαμβευτής

Jugaré en la quinta

θα παίξω στην πέμπτη (τοπικό)

Después en primera

μετά στην άλφα εθνική

Yo sé que me espera

εγώ ξέρω πως με περιμένει

La consagración

η αγιοποίηση

___________________________

και μια μετάφραση στα γερμανικά,

Der Traum des kleinen Jungen,

https://lyricstranslate.com/el/el-sueno-del-pibe-der-traum-des-kleinen-jungen.html

_____________________________________

καθώς και μία αντίστοιχη ελληνική αναφορά

του Δομάζου στη μάνα του

«Μανούλα, κάνε κουράγιο. Γρήγορα θα σε ξεκουράσω εγώ. Θα γίνω μεγάλος ποδοσφαιριστής και θα κερδίζω πολλά. Θα σ’ ανακουφίσω, μητέρα. Να ‘χεις ελπίδες σε μένα. Γρήγορα θα δεις καλό από τον γιο σου», της έλεγε.

https://sport-retro.gr/mimis-domazos-panathinaikos-manoula-kane-kouragio-tha-s-anakoufiso-mia-spania-sinentefksi-tis-miteras-tou/

που δεν έγινε όμως τραγούδι

Νιώθοντας γηπεδική, κοινοτική ποίηση Λαρισαίων

γιατί, «η πίστη στην κοινότητα στα δύσκολα λογάται,

και αν σου λείπει εχθρότητα, κι απ' τον εχθρό τιμάται»

με αφορμή τον ανοιξιάτικο, μέσα στην καραντίνα,
εκλαϊκευτή των γηπέδων, κιθαρίστα Μιχάλη Γκουρατζά,
έχει και άλλων ομάδων συνθήματα καλλιτεχνήσει,
αλλά μόνο η ΑΕΛ έχει στίχο αντιεξουσιαστικό, θετικής αγάπης,
ανατρεπτικό κατά του κατεστημένου
των δια βίου μισαλλόδοξων νικητών οπαδών.
«Κι αν μοιάζω τέρατο, μη με φοβάσαι»

Πρώτη φορά, σ' είδα παιδί. 

Στην κοινωνία με οδήγησες εσύ

Μεγάλωσα στο γήπεδο,

κι έμαθα να μοιράζομαι εγωισμό.

Ομάδα είσαι λαϊκή. Εε εε. 

Τι να μας πούν οι πλούσιοι, οο οο. 

Ζήσαμε Γάμμα Εθνική, εε εε. 

Μα πάντα ήμασταν εκεί.

Μ' όλη μας την ψυχή. 

Μ' όλη μας τη φωνή.

(το αυθεντικό σε γήπεδο)

ΥΓ1

Και είναι κάτι οπαδοί,

δεν ξέρουν κλάμα τι θα πει,

στοιβάζουνε τα κέρδη τους

πίσω από τον αφέντη τους.

Συμπόνα τέτοιους οπαδούς,
τσάρους, γλάστρες και φελλούς!

(το αυθεντικό
https://youtu.be/1-uDJJEsY9w )

μα εγώ, δεν θα σ' αφήσω ποτέ,
δίπλα σου σε δύσκολες στιγμές,
δίπλα σου με χιόνια και βροχές
είναι οι καλύτερες στιγμές,
που θα μείνουν πάντα ζωντανές!

(το αυθεντικό
https://youtu.be/w2gfJ409i1A  )

το τελευταίο από το
«Δικός σου για πάντα» του Μιχάλη Ρακιντζή
https://youtu.be/unFM_Jst3TM

ΥΓ2

Πόσο πόνεσε για να γράψει αυτούς τους στίχους
ο λαός της Λάρισας;;
και πόση πνευματικότητα, όμως, ένιωσε αντίστοιχα;;
Δεν θα έπρεπε το Υπουργείο Πολιτισμού
να πει κάτι; καθόλου δεν συγκινείται;;
γιατί να μην υπάρχει ένα βραβείο οπαδών;;

Τέλος, αυτό που έκανε ο Μιχάλης Γκουρατζάς,
που συνδύασε μια «φλώρικη» κιθάρα
με συνθήματα των «άγριων» γηπέδων,
αν είχε βλαστήσει ένα τέτοιο κίνημα λυρικής πνοής
 από τη δεκαετία του ογδόντα,
θα είχαμε λιγότερους νεκρούς και ανάπηρους
από τη γηπεδική βία.

Καλό αναστοχασμό
με γηπεδόμουση αναγέννηση!

Χίλσμπορο - Καραϊσκάκη 4-0

1989/Hillsborough disaster with a state apology

1981/Karaiskakis Stadium disaster without a state apology

Ιστορική μέρα η 12η Σεπτεμβρίου 2012 για τις οικογένειες των θυμάτων του Χίλσμπορο καθώς έπειτα από πολυετείς έρευνες δόθηκε στη δημοσιότητα το πόρισμα που επιρρίπτει ευθύνες στην Αστυνομία για εγκληματικά λάθη και παραποίηση καταθέσεων. Η συγνώμη του πρωθυπουργού Κάμερον.

Στις 15 Απριλίου του 1989 το "Χίλσμπορο" φιλοξένησε τον ημιτελικό του Κυπέλλου Αγγλίας μεταξύ της Νότιγχαμ Φόρεστ και της Λίβερπουλ.

Μετά από μια σειρά από σοβαρών λαθών και παραλείψεων, οι ενέργειες του επικεφαλής της αστυνομικής δύναμης οδήγησαν στην είσοδο υπεράριθμων οπαδών της Λίβερπουλ στην εξέδρα Λέπιγκς Λέιν, την βόρεια κερκίδα του σταδίου.

Το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθεί τεράστια πίεση στους οπαδούς που μπήκαν πρώτοι στο στάδιο. Κάποιοι πρόλαβαν να πηδήξουν στον αγωνιστικό χώρο του σταδίου, όμως εκατοντάδες άλλοι εγκλωβίστηκαν και ποδοπατήθηκαν!

Αποτέλεσμα τούτης της ανεπανάληπτης τραγωδίας ήταν να χάσουν την ζωή τους 96 οπαδοί της Λίβερπουλ, ενώ 776 τραυματίστηκαν! [....]

Ο Πρωθυπουργός της Βρετανίας αποκάλυψε ότι η Επιτροπή εξέτασε 450.000 σελίδες της δικογραφίας και άλλων αποδεικτικών στοιχείων της υπόθεσης, ενώ δόθηκε προτεραιότητα στις οικογένειες των θυμάτων στην ανάγνωση του πορίσματος.

Ο Κάμερον παραδέχθηκε ότι 59 από τους 96 νεκρούς θα μπορούσαν να είχαν ζήσει, αν τους παρεχόταν άμεση ιατρική βοήθεια και σχολίασε: "'Ήταν μεγάλο λάθος της αστυνομίας που παραποίησε τις καταθέσεις, για να ρίξει την ευθύνη στους οπαδούς. Οι οπαδοί της Λιβερπουλ, είναι πλέον βέβαιο, ότι δεν ευθύνονται για την καταστροφή" (από τον Γιάννη Γεωργόπουλο) http://www.sport24.gr/football/England/h_megalh_alhtheia_toy_xilsmporo.1925959.html 

wiki/Τραγωδία της Θύρας 7, 21 νεκροί

Κυριακή, 8 Φεβρουαρίου 1981, 17:00

Υπήρχαν υπεράριθμοι στην θύρα 7 ;

Οι πόρτες στην έξοδο ήταν κλειστές;

Τα τουρνικέ ήταν τραβηγμένα;

Οι φύλακες του σταδίου ήταν στην θέση τους;

Οι αστυνομικοί βρίσκονταν στο πόστο τους;

Οι θύρες και τα τουρνικέ ήταν σκουριασμένα με αποτέλεσμα να μην λειτουργούν σωστά;

Υπήρχαν κατασκευαστικά λάθη στο στάδιο Καραϊσκάκη;

από τη Μηχανή του Χρόνου (Δημήτρης Πετρόπουλος)

και Χρίστου Βασιλόπουλου Τραγωδία της Θύρας 7, πρώτο, δεύτερο μέρος

Το 1972 50 άτομα είχαν τραυματιστεί λόγω του συνωστισμού μετά τον αγώνα Ολυμπιακού – Αγιαξ, ενώ λίγα χρόνια αργότερα 14 άτομα τραυματίστηκαν για τον ίδιο λόγο μετά την συνάντηση Ολυμπιακού Παναιγιαλείου. Και τις δύο φορές οι τραυματισμοί συνέβησαν στο ίδιο σημείο, στη θύρα 7. (http://www.facebook.com/PIREAS ΠΕΙΡΑΙΑΣ)

.....

.....μισόλογα μόνο ακούγαμε τότε, που ήταν νωπές η οργή και ο θρήνος. Για κατασκευαστικό έγκλημα που έφτιαξε αυτήν τη «σκάλα-φονιά» το 1969, τότε που η χούντα ανακαίνισε άρον άρον το γήπεδο για να στήσει τη φιέστα της στον ευρωπαϊκό στίβο την ίδια χρονιά.

Αλλά και για τραγικά λανθασμένη εκτίμηση αξιωματικού της αστυνομίας, που έδωσε εντολή να μισοκλείσει η πόρτα (στην οποία υπήρχαν και θανατηφόρα τουρνικέ), γιατί...νόμιζε πως οι πανευτυχείς για την εξάρα οπαδοί του Ολυμπιακού έφευγαν τρέχοντας από το γήπεδο για να κυνηγήσουν τους οπαδούς της ΑΕΚ! Μήπως, με αφορμή την εξέλιξη για το «Χίλσμπορο», ήρθε ο καιρός να κάνει και η ελληνική Πολιτεία τη δική της «αποκατάσταση»; Σύμφωνοι, για κάτι τέτοιο απαιτείται λεβεντιά. Υπάρχει άραγε;. (του Στράτου Σεφτελή) http://www.sportdog.gr/article/125953/diko-mas-xilsmporo

wiki/He Ain't Heavy, He's My Brother

The road is long

With many a winding turn

That leads us to who knows where

Who knows when

But I'm strong

Strong enough to carry him

He ain't heavy, he's my brother

So on we go

His welfare is of my concern

No burden is he to bear

We'll get there

For I know

He would not encumber me

He ain't heavy, he's my brother

If I'm laden at all

I'm laden with sadness

That everyone's heart

Isn't filled with the gladness

Of love for one another

It's a long, long road

From which there is no return

While we're on the way to there

Why not share

And the load

Doesn't weigh me down at all

He ain't heavy, he's my brother

He's my brother

He ain't heavy, he's my brother.

......

4-0

1. για την ανεξάρτητη δικαιοσύνη

2. για την πρωθυπουργική/κρατική συγγνώμη

3. για τον επίσκοπο του Λίβερπουλ

4. για τους βρετανούς μουσικούς

Ελληνο+Νορβηγική Χειμερινή Ολυμπιακή Φλόγα

dailymail.co.uk/burning-green-unique-design-olympic-cauldron-help-make-carbon-neutral

...η Ολυμπιακή Φλόγα δεν διίσταται. Δεν γίνεται να υπάρχουν πολλές φλόγες, ούτε μπορείς να μοιράσεις τη φλόγα σε πολλά τμήματα...Το δεύτερο «λάθος» του Ρογκ - Κώστας Γιαννακίδης...

Διίσταμαι της αδιάστατης άποψης, η πρωτόφαντη πολυφλόγα, a global installation artwork, αναπέμπει παγκόσμιο μήνυμα. Στο τέλος, κάθε δάδα δόθηκε σε 204 έθνη...αλήθεια, τί απέγινε ο δικός μας πυραυλικός βωμός; Τί σημαίνει δεν διίσταται; υπάρχει κανείς δωδεκαθεϊστής θεολόγος να μας φωτίσει;-) Η γκρίνια μας, βέβαια, εννοεί πως όλα, 100%, ξεκίνησαν απευθείας εκ της Αρχαίας Ελλάδος, και δεν είναι θεμιτόν να μοιράζεται η φλόγα, ή να παρομοιάζεται, in a sense, με σπίτι των αγώνων ο τόπος εκείνων που συνέβαλαν στο ολυμπιακό κίνημα της νεότερης εποχής.

Παρομοίως με το χειμερινό πυρ:

...το 1994, για τους χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του Λίλεχαμερ, οι Νορβηγοί διοργανωτές είχαν εκφράσει την επιθυμία να διαχωριστεί η ολυμπιακή φλόγα και να ενωθεί και πάλι πολλά χιλιόμετρα πιο κάτω, λίγο πριν από την είσοδό της στο παγωμένο Ολυμπιακό Στάδιο.

Υπήρξε κατηγορηματική άρνηση της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής, απειλήθηκε διπλωματικό επεισόδιο, αλλά τελικά η Νορβηγία υποχώρησε με ευγένεια.

Μάλιστα, οι Νορβηγοί επίσημοι ζήτησαν συγγνώμη για το αίτημά τους μόλις γνώρισαν το μεγαλείο της τελετής αφής στην αρχαία Ολυμπία. Η ολυμπιακή φλόγα δεν πωλείται ούτε ...διχάζεται - Τάσος Παπαχρήστου (...οι Νορβηγοί ήθελαν να ενώσουν την παρθένο Φλόγα της Ολυμπίας, με μία άλλη φλόγα που θα έπαιρναν από το τζάκι...ο πρόεδρος της ΕΟΕ, Νίνος Τζίκας είχε αντιδράσει έντονα και τόνισε ότι δεν θα επιτρέψει "η Ολυμπιακή Φλόγα να γίνει αχταρμάς... Συγγνώμη ζήτησε, λέει εδώ, η Åse Kleveland, τότε υπουργός πολιτισμού: είχαμε κατηγορήσει τους Έλληνες για εγωισμό. Πόσο δίκιο είχαν τελικά… Αυτή η τελετή αγγίζει την καρδιά κάθε ανθρώπου....αλλά Έλλην παραδοσιακός αναρωτάται: οι σύγχρονοι ολυμπιακοί αγώνες έχουν διαχωριστεί στους ``κανονικούς΄΄ Ολυμπιακούς (!), στους χειμερινούς Ολυμπιακούς και στις παρά – Ολυμπιάδες. Τώρα, τι σχέση έχει το σκι, το πατινάζ και τα υπόλοιπα αθλήματα των χειμερινών ολυμπιακών αγώνων και με τον αρχαιοελληνικό κλασσικό αθλητισμό (στίβος) αυτό το αφήνω στον αναγνώστη να το απαντήσει. Το ζήτημα είναι να μην ονομάζονται τα διάφορα εκτρώματα Ολυμπιάδες και να βεβηλώνουν την πραγματικότητα.

((Olympic Games as Performance and Public Event: The Case of the XVII Winter Olympic Games in Norway by Arne Martín Klausen (Torch relay, gbook))

 ((δάδες χειμερινών αγώνων από το 1952))

Το 1952, λοιπόν, στους έκτους Χειμερινούς Ολυμπιακούς στο Όσλο, όταν αποφασίστηκε φλογοδρομία, κανείς δεν σκέφτηκε να ζητήσει το φως της θερινής Ολυμπίας. Στο χωριό Mordegal άναψε με τριβή ξύλων πεύκου στην καλύβα που μεγάλωσε ο Sondre Norheim, πατέρας του σύγχρονου σκι. Το 1956 στις Άλπεις, στην Κορτίνα ντ' Αμπέτσο, άναψε στο Καπιτώλιο της Ρώμης, στο ναό του Δία. Για την Καλιφόρνια το 1960 έγινε πάλι η αφή στο Μόρντεγκαλ. Και το 1964 στο Ίνσμπρουκ επεμβαίνουμε διεκδικώντας τα ολύμπια δίκια μας, και έκτοτε ανάβει αποκλειστικά και η χειμερινή φλόγα στην Ολυμπία, με εξαίρεση το 1994 στο Λίλεχαμερ, όπου είχαμε δύο φλόγες, μία "νόθη" νορβηγική και μία γνήσια ολυμπιακή. Εδώ φωτογραφία με τον παραδοσιακό τρόπο ανάμματος το '94.

Norwegian fire-lighting champion, Olav Bekken is invited to ignite the fire by using an old traditional technique. Olav is sitting in the middle of the crowd, spinning a piece of wood around, faster and faster, as it is pressed toward another piece of wood. The heat increases, and a few minutes after midnight a small ember is visible. Bekken blows intensively to keep the fire alive – and the fire survives. (http://www.sondrenorheim.com/olympics/1994.htm)

Odd Ustad said the two flames will be joined in Oslo on Feb. 4. Greece, however, rejects the notion that the flames could become one.
"Flames can't be mixed," Marton Simitsek said. "You can't play with the institution of the Olympic flame.
To some Norwegians, the flame from Morgedal, about 150 miles southwest of Lillehammer, is the real Winter Olympic flame, no matter how the Greeks feel about it. (The Seattle Times 1993)

(morgedal.com)

Unlike today's Olympic winter torch — which is now lit by actors playing priestesses in Olympia, Greece — Norway's torch was sparked in Norheim's fireplace as a salute to the country's deep polar history and Norheim's position as the father of modern skiing, a man who pioneered new methods and equipment and whose prowess on skis was legendary.
...
To the Greeks, the "Morgedal Ceremony," as it is called, is best forgotten. It is, as far as they are concerned, an aberration that existed before the Hellenic Olympic Committee held its first winter flame lighting at Olympia in 1964. But it is one that nearly set the stage for the Norwegians claiming the winter flame as their own, an event that more than 40 years later would erupt into a diplomatic row between Norway and Greece when organizers of the 1994 Lillehammer Games once again wanted to light a Norwegian Olympics with the Morgedal flame.
...
After the 1952 relay, Norway tried to encourage other organizers to light their torches in Norheim's cabin. The U.S. organizers of the 1960 Squaw Valley Games agreed, but by then the Hellenic Olympic Committee had started a push to light all future winter flames in Olympia, starting with the one for the 1964 Innsbruck Games.

When Heiberg took over as the chairman of the Lillehammer committee, he proposed the Morgedal flame be used. The suggestion outraged the Greeks. When he proposed a compromise of merging the Morgedal flame with the Olympic one, the Greeks were even more angry. They even threatened not to give the Olympic flame to Norway.

"They said there was no way the 'dirty' flame from a Norwegian fireplace should be mixed with the purity of the Olympic flame," Heiberg recalled.

He fought the matter fiercely on a simple principle.

"I knew that if we lost this battle, if the flame were to be lit only in Olympia, that would mean that all winter flames from then on would be lit there and we could forget about Morgedal," he said. "I fought this all the way."

Heiberg's tenacity got him into trouble. The IOC told him to back off. So too did the Norwegian government, especially when he injudiciously told a reporter that if the Greeks refused to provide the flame, then Norway should send down its navy to forcibly light the flame.

The statement earned Heiberg a lot of trouble, so much so that when Greece finally relented and allowed a flame to be lit at Olympia, it refused to hold a full ceremony. They simply handed over the flame in a miner's lamp. It was only the second time that Greece had refused a ceremony; the other was in 1984, when Los Angeles organizers collected fees from runners to participate in the relay.

Eventually, Norway lit a separate torch in Norheim's cabin and the two torches travelled side by side through the country. The intent was that the Norwegian flame would then peel off and be used to light the torch for the Paralympic Games. But it appears that when the Greeks weren't looking, the two flames may secretly have been merged the night before Prince Haakon lit the Olympic cauldron in Lillehammer with a single torch.

Heiberg professes to know nothing about what happened to the second flame. It was destined for the Paralympics, he said, with a twinkle in his eye.

Petter Ronningen, who was the chief operating officer for Lillehammer, recalls how the two flames entered the forest above the town, but only one came out.

He too smiled and looked away when asked what happened to the Morgedal flame.

Today, Lillehammer's Morgedal flame lives on nearly six decades after the first embers of it lit Bjaaland's pine torch in Norheim's fireplace. On that same place where Tveiten caught up with Hemmestveit carrying the 1952 flame, a stone cairn stands in Morgedal Lake, burning bright with the 1994 flame.

"It's good to see that this is still burning," Tveiten said. "It is our flame." (Norway’s claim to flame, Vancouversun 2010)

(vest-telemark.museum.no)

(flickr)

 Η Ελλάδα δεν έχει διεκδικήσει ποτέ χειμερινούς αγώνες. Συμμετέχει από το 1936, αλλά το ανώτερο που έχει κερδίσει είναι η 21η θέση. Στερείται χειμερινής κουλτούρας. Η Νορβηγία έχει διοργανώσει δυο φορές, είναι η πρώτη χώρα στα μετάλλια, 303 με 107 χρυσά, μαζεμένα στο σκι, και μαζί με την Αυστρία και το Λιχτεστάιν είναι οι τρεις μόνες χώρες που έχουν περισσότερα χειμερινά από θερινά μετάλλια. Από την άλλη, η νορβηγική τελετή πάσχει σκηνοθετικά, σεναριακά, λείπουν π.χ. οι ιέρειες που θα καλέσουν τον Οντίν, θεό της νίκης και της σοφίας, τον Θορ, θεό του κεραυνού, αλλά και θεούς σκιέρ κυνηγούς, τον Ullr/Ollerus/Ουλλρ, και την Skaði/Σκάδι. Σε αυτό θα μπορούσε να δουλέψει έλληνας σκηνοθέτης, μιας και και έχουμε εμπειρία από τέτοιες θρησκοκοσμικές τελετές· την ελληνιστική εποχή, όλοι αυτοί θα ενσωματώνονταν μια χαρά, και θα μάθαιναν στους προγόνους μας και σκίδειν. Ανταγωνίστριες, όμως, της Νορβηγίας στον χειμερινό τουρισμό προτίμησαν την θερινή Ελλάδα. "Από το να διαφημιστείς εσύ, να μην διαφημιστεί κανείς". Αν στη θέση της μοναχικής Νορβηγίας των πέντε εκατομυρίων, ήταν χώρες όπως Γαλλία, Αγγλία, θα περνούσε έτσι εύκολα το δικό μας;

Και φτάνουμε στο μοναδικό επιχείρημα του ονόματος, που θα μπορούσε να ξεπεραστεί καλώντας την απλώς winter flame με απολυμπικοποίηση, deolympication: World Winter Games προς όφελος του χειμερινού πολιτισμού. Τούτο εφικτό μόνο αν αποχωρήσουν από την ΔΟΕ οι παγκόσμιες ομοσπονδίες χειμερινών αθλημάτων. Παράλληλη υπόθεση: έστω για τις Ολυμπιάδες Σκακιού, Μαθηματικών, και Ιατρικής, ότι αποφασίζεται φλογοδρομία για την καλύτερή τους διαφήμιση, και οριστεί ως τόπος αφής η Ινδία, η Αλεξάνδρεια/ Σάμος, και η Κως, θα γίνει ένσταση από την Ολυμπία, θα αξιώσει σοφή σύμπραξη, ή μικρόνοη αποκλειστικότητα; Μάλιστα, η Σκακιστική Ολυμπιάδα έχει αναγνωριστεί από την ΔΟΕ. Και εφόσον λέμε πως συμβολίζει τη φωτιά του Προμηθέα, του προνοητικού, ταιριάζει περισσότερο σε διανοητικούς παρά σε αθλητικούς αγώνες. Αλλά τέτοια λαϊκά θεάματα δεν πολυαρέσουν στους διανοούμενους, τα θεωρούν φασιστοκίτς, δυστυχώς για την εκλαΐκευση της επιστήμης.

Το καλύτερο θα ήταν να ανάβουν δύο φλόγες, μία στην Ολυμπία, μία στο Μόρντεγκαλ, και να ενώνονται στο Σαμονί των γαλλικών Άλπεων, τόπο των πρώτων χειμερινών αγώνων το 1924, και απο κει να μεταφέρεται η ενωμένη φλόγα στην πόλη διεξαγωγής των αγώνων. Αλλά επειδή είμαστε συντηρητικοί λίγο δύσκολο να δεχτούμε τέτοιες καινοτομίες αμφότερου πολλαπλάσιου κέρδους. Το ελάχιστο που θα μπορούσε να γίνει είναι να συμμετέχουν και Νορβηγοί καλλιτέχνες, αθλητές στην τελετή αφής στην Ολυμπία. (http://www.youtube.com/watch?v=3p7PeKPxRHA)  Να χτιστεί και ναός στην ορεινή Ολυμπία, όπου εκεί θα τελείται χωριστά η χειμερινή τελετή. Με κάποιο τρόπο πρέπει να βάζουμε και τους άλλους στο παιχνίδι μας, να μη στέκουν απέξω, χαρά του Νότου θα τους δώσεις, του Βορρά πρόγραμμα θα σου δώσουν· αλλιώς να μένουμε στα παλαιά περί ανάδελφους έθνους που οι βάρβαροι οφείλουν εκ των προτέρων να σέβονται τη μοναδικότητά του· διεκδικούμε λ.χ. τα Ελγίνεια, αλλά των άλλων τις παραδόσεις δεν τις σεβόμαστε.

Ο στενόμυαλος και αγενής τρόπος που συμπεριφερθήκαμε στους Νορβηγούς είναι εις βάρος των ελληνικών συμφερόντων, εις βάρος του χειμερινού τουρισμού, εις βάρος της συμμαχικής πολιτικής, να δημιουργείς φίλους παρά εχθρούς. Η Νορβηγία για πολλούς λόγους είναι σημαντική χώρα για την Ελλάδα: εμείς θα μοιραζόμασταν μία φλόγα, διαφήμιση για τη Νορβηγία, για μας δώρον άδωρον: δεν θα δει κανείς την χειμερινή τελετή αφής στην Ολυμπία, και θα αποφασίσει να έρθει για χειμερινό τουρισμό εδώ. Παρεμπιπτόντως, τώρα στην κρίση η Ελλάδα έχει ανάγκη την προβολή του εγχώριου χειμερινού/ορεινού τουρισμού για να διώξει την εντύπωση του δυτικού ότι είμαστε της παραλίας, και για αυτό χρεωκοπήσαμε. Για τον οποίον θα μπορούσαμε, ως αντάλλαγμα, να πάρουμε νορβηγική τεχνογνωσία, καθώς και για τον θαλάσσιο ορυκτό πλούτο, καλή ώρα, τη ναυτιλία, που είμαστε και ανταγωνιστές, τη φύλαξη των ακτογραμμών, κ.α. Θα ήταν αφορμή για ευρύτερη συμμαχία και συνεργασία σε όλους τους τομείς. Έστω ότι βγαίνουμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση, πού θα προστρέξουμε; στο παράδειγμα της αδέσμευτης και αυτάρκους Νορβηγίας· που έχει και διπλωματικό κύρος ουδετερότητας...μη σκάσει μύτη κανείς νορβηγός διαιτητής στα Βαλκάνια.

Οι Σκανδιναβοί, και λοιποί βιομηχανικοί λαοί, δεν πολυκαίγονται για κληρονομικές παραδόσεις ονομάτων και συμβόλων, δέχτηκαν την απόφαση της ΔΟΕ με ευγένεια, αλλά ποτέ δεν ξέρεις τι κρύβουν στο πίσω μέρος του μυαλού τους. Εμείς όμως, αντί να διεκδικούμε πράγματα που δεν μας ανήκουν, παρά μόνο στο όνομα, άρα συνεκμετάλλευση, θα έπρεπε να κάνουμε φίλους αντί για εχθρούς, και να στρέφουμε το βλέμμα στην ανάπτυξη του χειμερινού τουρισμού και αθλητισμού για να δώσουμε και την εικόνα μιας διαφορετικής Ελλάδας εξωστρεφούς, ενάντια στα στερεότυπα, και τη φετιχιστική στείρα προγονολογία.

Lysgårdsbakken, Λίλεχάμερ 1994, Ολυμπιακός Ύμνος από την Sissel Kyrkjebø

Ærverdige antikkens ånd olympiske skaper
Σεβαστέ αρχαίε νου/πνεύμα ολυμπιακέ δημιουργέ

Du som verner desse leikane
Εσύ που προστατεύεις τούτο το παιχνίδι/αγώνα

Stig ned til oss og vis deg.
Ανέβα σε μας και φανερώσου

Ja sprei ditt gylne lys inkring
Ναι, άπλωσε το χρυσό φως σου γύρω

vår jord og over din himmel
απ' τη γη μας και πάνω στον ουρανό σου

og ta imot vår helsing
και δέξου τις ευχές μας

til ære for deg.
την τιμή για σένα

Lat ditt lys få fløyme rikt
Άσε το φως σου να πετάξει πλούσιο

ned over fjell og dalar
πάνω από βουνά και κοιλάδες

Velsign dei stolte leikar
ευλόγησε αυτούς τους περήφανους αγώνες

fyll deg med kraft og sjel
 με δύναμη και ψυχή

Lat laurbærkransen med dei vakre blad
Άσε το δαφνοστέφανο με αυτά τα όμορφα φύλλα

få krone sigerherrens hovud
να στεφανώσει του νικητή το κεφάλι

Ja lat den beste vinne
Ναι, άσε τον καλύτερο να νικήσει

og kron hans kropp og sinn
και στεφάνωσε το σώμα και το μυαλό του

Du ånd vår stolte far.
εσύ πνεύμα του περήφανού μας πατέρα

I fakkelens lys på fjellets topp
Στων πυρσών το φως, στου βουνού την κορφή

reiser vi et tempel i antikkens ånd
ταξίδεψέ μας στο ναό του αρχαίου πνεύματος

Till dette tempelstrøymar inn
μέχρι αυτούς του χειμάρρους μέσα

folk frå heile vår jord
λαός από όλη τη γη μας

til dette tempel som er vigd til deg
σε αυτό τον ναό που είναι αφιερωμένος σε σένα

ærverdige ånd og skapar.
σεβαστέ νου και δημιουργέ

Hit kjem alla veras folkeslag i dag
Εδώ έρχονται όλοι οι λαοί τη μέρα

For å æra deg antikkens ånd.
προς τιμήν του αρχαίου πνεύματος

Heile vår jord - Heile vår jord
όλη η γη μας, όλη η γη μας

vil helse deg ærverdige
θα σε χαιρετήσει σεβάσμιο

Heile vår jord
όλη η γη μας


Δώσε τους και Πίνδαρο και πάρε τους το κρύο,
με ευέλικτη φαντασία συνύπαρξης,
και όχι απομόνωσης ξύλινη γλώσσα.


Pindar Pythian X
(transl. Richmond Lattimore)

Πινδάρου δέκατος Πυθιόνικος 30-44

Ἱπποκλεῖ Θεσσαλῷ παιδὶ διαυλοδρόμῳ

.......

ἐς Ὑπερβορέων ἀγῶνα θαυματὰν ὁδόν
the marvelous road to the feast of the Hyperboreans.

.....

....ὧν θαλίαις ἔμπεδον

εὐφαμίαις τε μάλιστ' Ἀπόλλων χαίρει....

....Apollo, who in their joyance and favorable speech rejoices...

Μοῖσα δ' οὐκ ἀποδαμεῖ τρόποις ἐπὶ σφετέροισι: 

Never the Muse is absent from their ways

παντᾷ, δὲ χοροὶ παρθένων λυρᾶν τε βοαὶ καναχαί τ' αὐλῶν δονέονται:

 lyres clash, and the flutes cry, and everywhere maiden choruses whirling. 

δάφνᾳ τε χρυσέᾳ κόμας ἀναδήσαντες εἰλαπινάζοισιν εὐφρόνως.

They bind their hair in golden laurel and take their holiday. 

νόσοι δ' οὔτε γῆρας οὐλόμενον κέκραται

Neither disease nor bitter old age is mixed 

ἱερᾷ γενεᾷ: πόνων δὲ καὶ μαχᾶν ἄτερ οἰκέοισι

in their sacred blood; far from labor and battle they live; 

Το άλμα μιας πόλης (Rio 2016)

A city leaps forward

O salto de uma cidade

2016 = dois mil e dezesseis

Ei! Vem cá! Chega aqui! Eu e meus amigos vamos mostrar pra vocês como a nossa cidade tá se preparando para os Jogos Olímpicos e Paralímpicos. Rio 2016. Legal, né? péra aí, péra aí. Vamos começar lá de cima? Os Jogos Rio 2016 aconteçerao nas regiões: Copacabana, Barra, Deodoro, e Maracanã. Meu nome é André. E vou mostrar pra vocês a Região Copacabana. Eu moro logo ali, ó! Na Lagoa Rodrigo de Freitas serão realizadas as competições de Remo e Canoagem Velocidade. Esse aqui é o Estádio de Remo. E logo ali ao lado fica a arquibancada temporária. Péra aí. Deixa eu ajudar vocês. Pronto. Demais, né? Agora eu vou mostrar a Marina da Glória. Na Marina da Glória vão acontecer as competições de Vela. Aqui: de frente pro Pão de Açúcar! O Parque do Flamengo vai receber o Ciclismo de Estrada e a Marcha Athlética dos Jogos Olímpicos. E o Ciclismo de Estrada e a Maratona dos Jogos Paralimpicos. Nossa! Não dá pra mim, não! Em Copacabana teremos as  competições de triatlo e Maratona Aquática. Além da estréia do Paratriatlo nos Jogos Paralimpicos. E aqui vai rolar o Vôlei da praia. Essa é a região Copacabana. Espero vocês aqui em 2016. Agora é com a Maria, ela vai mostrar a região Barra. Em 2016 vai dar pra ir até lá de metrô! Valeu! E aí pessoal! A gente está arrumando a casa pra receber vocês. Eu sou Maria e essa é a Barra. A Barra vai receber mais da metade dos eventos dos Jogos Rio 2016. O projeto do campo da Golfe esporte que volta aos jogos em 2016 respeita as características originais do terreno. Aqui ficará a Vila Olímpica e paralímpica que receberá mais de 14 mil atletas. As obras começaram em Junho de 2012. E nesta área com mais de um milhão a cem mil metros quadrados ficará o nosso Parque Olímpico. No Parque Olímpico  ficarão os Centros de Mídia e, é  claro, as mais modernas instalações esportivas. Nesta área teremos o Ciclismo de Pista, o Tênis, e os Desportos Aquáticos. As competições de Gimnástica, e as finais do Basquetebol em cadeira de rodas serão realizadas na Arena Olímpica de Rio. Aqui também será instalado o primeiro Centro Olímpico de Treinamento da América do Sul, um dos principais legados esportivos do projeto. No período dos Jogos teremos o Basquetebol, o Judô, o Taekwondo, Luta Olímpica, eo Handebol. E agora? Vamos pro Riocentro? No Riocentro vão acontecer as  competições de Levantamento de Peso, Tênis de Mesa, Boxe, e Badminton. As quatro regiões estarão interligadas pelos novos sistemas de transporte. A linha 4 do metro e linhas de BRT estão em contrução, e a primeira delas, TransOeste, já está em funcionamento. Foi muito legal mostrar a Barra de 2016 pra vocês. Agora é a vez do Pedro, com a região Deodoro. Tchau! E aí galera? Eu sou o Pedro aqui de Deodoro. Chega aí! Em Deodoro será construido o Parque Radical, para as  competições olímpicos de BMX, Mountain Bike e Canoagem Slalom. Muito radical, né? As  competições de Esgrima acontecerão aqui em Deodoro. En garde! Este é o Centro Nacional del Tiro. Legal, né?  Tá todo mundo concentrado. O Centro Nacional de Hipismo será modernizado para 2016. Já vi altas competições aqui, com atletas do mundo tudo! E nessa  região, teremos ainda o Parque de Pentatlo Moderno de Deodoro e o Centro Olímpico de Hockey. Deodoro vai ficar incrível depois dos jogos. Vocês vão ver! Agora é só pegar o trem pra região Maracanã. A Ana está esperando vocês lá. Tchau! Que bom que vocês chegaram! Eu sou a Ana e vou mostrar a região Maracanã para vocês. O histórico estádio do Marcana receberá as cerimônias de abertura e encerramento dos Jogos. E sera o  estádio das finais do Futebol, é claro! está tudo sendo modernizado. Esse aqui é o Maracanãzinho! Aqui vão acontecer as  competições olímpicos de Voleibol. A área do porto está sendo totalmente revitalizada para 2016. Tá tudo mudando muito rápido por aqui. E em 2015, ele já estará pronto para receber mais transatlânticos que irão aumentar a nossa capacidade hoteleira.  E sabe qual esporte também vai desembarcar no Rio em 2016? Rugby! Aqui é Sambódromo onde acontece o desfile das Escolas de Samba. Existe lugar melhor pra chegada da Maratona?  Já está tudo pronto...só falta uma coisa: vocês! O Sambodromo também vai sediar as competições de Tiro con Arco. E pra completar, o Atletismo vai ser aqui, no Engenhão, Estádio Olímpico João Havelange, um dos mais modernos do Brasil. Viu só? Os Jogos Olímpicos e Paralimpicos vão ser demais. Para os atletas, para o público, para a imprensa, e para nós cariocas. O Rio de Janeiro está se transformando pra receber vocês. E os Jogos vão transformar o nosso futuro. Vem com a gente!

2016 Summer Olympics

P.S.

1. legal, né? não + é, cool, isn't it? το νόμιμο είναι και φίνο/τζαμάτο/κουλ· ίσως γι' αυτό προοδεύουν με τάξη οι Βραζιλιάνοι.

2. Another Olympic logo. Another controversy? ωραίο πάντως το χορευτικό· τους ταιριάζει, όπως και των παιδιών η παιχνιδιάρικη διάθεση στην βιντεοξενάγηση.

3.http://stadiumdb.com/news/2012/07/brazil_shame_on_havelange_fans_demand_stadium_name_change. Rename the Stadium. Solidarity to Botafogo fans. Σαν να είχαμε ονομάσει εμείς το Ολυμπιακό Στάδιο "Παράγκα", ονόματα δεν λέμε. Αντί για τον λαδωμένο παράγοντα, ονόματι Χαβελάνζε, wiki/Havelange#Corruption, οι Βραζιλιάνοι έχουν πολλούς άξιους να προβάλουν.

4. Πρόσθεσαν το ράγκμπι και το γκολφ, που θα ταίριαζε στο Λονδίνο, και όχι την καποέιρα.

5. Επίσημα την άρση βαρών, levantamento de peso, τη λένε halterofilismo, ἁλτηροφιλία, αγάπη για τους αλτήρες· δεν νομίζω να υπάρχει άθλημα στα ελληνικά με συνθετικό τη φιλία.

6. Οι αγώνες θα γίνουν Αύγουστο, λέει, σαν να λέμε Φλεβάρη, αλλά σε τροπικό κλίμα...για να δούμε τον καιρό: The "winter" months in Rio are considered to be July, August and September. However, during this time It never really gets cold. This period also has the least amount of rainfall of the year. Although it rarely gets cold in Rio, a cloudy or rainy day can be a bit chilly to be out on the beach. On the other hand, a sunny day will be very nice to lounge on the beach and take in the sun and terrific scenery. For this reason, the beach is really an option all year long in Rio. During this time of the year, average high temperatures are around 75 Deg. F (25 Deg. C). tripadvisor.com.au/Travel-/Rio-De Janeiro:Brazil:Weather.And.When.To.Go.

Viva Sua Paixão (olympic motto 2016) 

Cidade Maravilhosa (cançao 1935)

Cidade maravilhosa

Cheia de encantos mil

Cidade maravilhosa

Coração do meu Brasil

.....

Berço do samba e das lindas canções

Que vivem n'alma da gente

És o altar dos nossos corações

Que cantam alegremente

....

Jardim florido de amor e saudade

Terra que a todos seduz 

Que Deus te cubra de felicidade

Ninho* de sonho e de luz

.....
(ninho = nido (esp), φωλιά / criança = niño (esp), παιδί)

 .....ó Pato Donald! veja você. Vamos andar por aí, vai conhecer o Rio! vamos a todos os lugares. Vamos a Tijuca, Copacabana, Furnas, Urca, Salgueiro, Laranjeiras, Botafogo, Andaraí, Méier, Jardim Botânico, Quinta da Boa Vista, Campo de Santana, Cinelândia, Praça Onze (XI), São Cristóvão, Niterói, Paquetá, Avenida Atlântica, Leme, Leblon, Gávea, Pão de açúcar, e ao Corcovado. Or, as you American say, let’s go see the town!”....

Συναθλητισμός, αθλοπρέπεια, ή τακτικισμός και νικομανία;

(by Milenko Kosanovich, Serbia)

Το καλοκαίρι του 2008 όταν ο Ολυμπιακός αποκλείστηκε στο Πρωταθλητριών από την Ανόρθωση Λευκωσίας κληρώθηκε και προσπέρασε στο Ουέφα την δανέζικη Νόρτζελαντ, η οποία είχε τερματίσει ένατη και δεν είχε δικαίωμα συμμετοχής στην Ευρώπη. Τότε έμαθα ότι υπάρχει ευρωπαϊκή βαθμολογία fairplay (UEFA Respect Fair Play ranking) που βραβεύει έτσι τρεις ομάδες με κριτήρια:

Καμία κόκκινη και ελάχιστες κίτρινες κάρτες. Positive play, θετικό παιχνίδι: ανοιχτό, παραγωγικό σε γκολ, θεαματικό, γρήγορο, δίχως έξυπνα φάουλ, τακτικές καθυστερήσεων, θεατρινισμών, και εξαπάτησης. Σεβασμός στον αντίπαλο, προστασία της υγείας του, διακοπή της επίθεσης και βοήθεια σε τραυματία συναθλητή, φιλικές χειραψίες μετά τον αγώνα. Σεβασμός στον διαιτητή. Κόσμια συμπεριφορά προπονητή, παραγόντων, και οπαδών, να είναι θερμοί, να τραγουδούν για την ομάδα τους, δίχως ρατσιστικά συνθήματα, βρισιές και επεισόδια.

Θα μπορούσε και μία μικρότερη ομάδα της Α' Εθνικής να σκεφτεί έτσι, επενδύοντας στο fair play? Τέτοια επένδυση αποδίδει σε βάθος χρόνου στο κατάλληλο περιβάλλον. Η Νόρτζελαντ ιδρύθηκε μόλις το 1991, και πέρσι πήρε το πρώτο της πρωτάθλημα και απευθείας συμμετοχή στο Champions League, και όλα αυτά με κορμό νέους δανούς παίκτες· πράγμα αδιανόητο για μία ελληνική ομάδα, να ιδρυόταν το 1991, να επένδυε απλώς στις ακαδημίες της, και τώρα, την εποχή των ποδοσφαιρικών παχυλών αγελάδων, νά παιρνε πρωτάθλημα. Η μόνη που το κατάφερε μεταπολεμικά και προ-τσάμπιονς λιγκ, είναι η Λάρισα που από το 1964 έφτασε στην κορυφή το 1988. Η διαφορά της συντηρητικής, στατικής από τη δυναμική, δίκαιη, αξιοκρατική κοινωνία που δίνει ευκαιρίες σε όσους δεν έχουν όνομα, πολλά λεφτά, γνωριμίες, και ηλικία, να φτάσουν ακόμη και στην πρώτη θέση.

Φέτος το πρώτο βραβείο πήρε η Νορβηγική Στάμπαεκ. Στις τρεις πρώτες θέσεις της λίστας, από το 1995, είναι: Νορβηγία 11, Σουηδία 8, Αγγλία 7, Φινλανδία 6, και Δανία με 4 ομάδες. Ακολουθούν Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Σκωτία με 2 ομάδες. Και από μία έχουν Αρμενία, Εσθονία, Ισπανία, Λευκορωσία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Ουκρανία, Σλοβακία, Ρωσία, και Τσεχία. Η συνολική βαθμολογία των 53 ευρωπαϊκών χωρών για το 2011 και 2012. Διόλου τυχαίο ότι λείπουν ομάδες από τα Βαλκάνια και την Ιταλία. 2011, 47η Ελλάδα, 42η Τουρκία, 52η Αλβανία, 36η Ιταλία, 26η Κύπρος. 2012, 45η Ελλάδα, 46η Τουρκία, 47η Αλβανία, 23η Ιταλία, 29η Κύπρος. Αν έβαζαν και κριτήρια  παραγοντισμού, διαιτησίας, αθλητικής δικαιοσύνης, fair judge and play, κατά πόσο τιμωρούνται ισόνομα ακόμα και οι ισχυροί, σίγουρα θα παίρναμε την πρωτιά από το τέλος.  Σε καλύτερη θέση από εμάς η Κύπρος, όπου ονομάζουν το fair play, αντί για ευ αγωνίζεσθαι, απλώς αθλητοπρέπεια.

Υπάρχει και FIFA Fair Play Award από το 1987, και FIFA Fair Play Trophy (αριστείο) από το 1970. Στο πρώτο ξενίζει η βράβευση του Ιταλού εκδηλωμένου φασίστα Ντι Κάνιο, επειδή το 2000 σταμάτησε την επίθεση όταν τραυματίστηκε ο αντίπαλος τερματοφύλακας, αλλά το 1998 έσπρωχνε στο έδαφος τον διαιτητή που του είχε βγάλει κόκκιννη κάρτα. Στο δεύτερο η βράβευση της οικοδέσποινας και νικήτριας Αργεντινής του Βιντέλα το 1978, ενώ βοούν οι ψίθυροι για το στημένο 6-0 με το Περού, και τη μετάθεση της ώρας για να γνωρίζουν το ακριβές σκορ στο Πολωνία-Βραζιλία. Από τη Φίφα μάλιστα πήραμε βραβείο fair play στο κύπελλο συνομοσπονδιών 2005, επειδή είχαμε τις λιγότερες κίτρινες, εκεί όπου δεν καταφέραμε να βάλουμε ούτε γκολ· λογικό, η Ιαπωνία που έφερε 2-2 με τη Βραζιλία να έχει δύο κάρτες περισσότερες. Υπάρχουν και βραβεύσεις δημοσίων σχέσεων.

Δεν υπήρχε περίπτωση σε Μουντιάλ, όμως, να άφηνε η FIFA την Ελλάδα να το σηκώσει όπως το 2004. Και επειδή όποιος έχει την εγχώρια μύγα μυγιάζεται, αναρωτιόμασταν τότε γιατί μας άφησε η διαιτησία, και δεν βοήθησε η UEFA τους ισχυρούς και τα μεγάλα ονόματα. Το 2004, λοιπόν, το βραβείο fairplay πήρε η Τσεχία με δεύτερη την Ολλανδία, και την Ελλάδα στην ένατη θέση από τους δεκάξι. Αν παίρναμε το βραβείο, προσπαθώντας να παίξουμε επίθεση και άμυνα με ελάχιστες κίτρινες κάρτες, θα χάναμε βέβαια το κύπελλο. Fair play εκτός από δίκαιο σημαίνει και όμορφο παιχνίδι, αλλά η Ελλάδα συνολικά, όχι μόνο ως εθνική, ανήκει παραδοσιακά σε αμυντικό τακτικισμό κατενάτσιο μιμούμενη την Ιταλία και χώρες της ισπανόφωνης Αμερικής. Η έννοια της αμυντικής αδικίας είναι ότι κάποια στιγμή κουράζεται ο επιτιθέμενος, που δημιουργεί παιχνίδι, και χτυπάει στην αντεπίθεση ξεκούραστος ο μονίμως αμυνόμενος. Όπως και πολλά ωραία γκολ πρέπει να πιστωθούν και στη δίκαιη άμυνα που δεν κάνει έξυπνα φάουλ, τρέχει να προλάβει την μπάλα, δεν μπορεί; δεν ρίχνει κάτω τον αντίπαλο. Ο ίδιος ο Μαραντόνα είπε για το παιχνίδι Αγγλίας-Αργεντινής, ότι αν τον μάρκαρε μια καπάτσα άμυνα, δεν θα υπήρχε τώρα γκολ του αιώνα. Μέρος της gamesmanship, του νόμιμου τακτικισμού, του οδυσσεϊκώς αγωνίζεσθαι, της στρατηγικής μέχρι ραδιουργία εντός νομίμων πλαισίων. Αξίζει το βραβείο αθλοπρέπειας, όσο η νίκη; μπορούν να συνδυαστούν από μία μικρομεσαία ομάδα;

Οι μόνοι έλληνες που έχουν βραβευτεί από την Διεθνή Επιτροπή Αθλοπρέπειας είναι:

1979 Ηλίας Κελεσίδης, ποδηλάτης του Παναθηναϊκού, πρόσφυγας από Τσεχοσλοβακία, όταν σε ένα διεθνή αγώνα αντί να τερματίσει και να κερδίσει την πρωτια, σταμάτησε για να βοηθήσει έναν Τουρκο συναθλητή του που τραυματίστηκε, όπως λέει εδώ.

1985 Ελληνική ομάδα ορειβασίας στην κορυφή Αναπούρνα του Νεπάλ· φαντάζομαι για πράξη αυτοθυσίας και διάσωσης· πάντως, εκεί είχαμε δύο νεκρούς από χιονοστιβάδα, και το 1991 ο Θανάσης Γκαϊφύλλιας γράφει το τραγούδι Αναπούρνα.

2000 Πύρρος Δήμας μαζί με το Γερμανό Μαρκ Χούστερ, επειδή πρόβαλαν συναθλητικό προφίλ μεταξύ τους. Τότε βραβεύτηκε και ο Ντέμης Νικολαΐδης, επειδή επιτόπου ομολόγησε πως έβαλε γκολ με το χέρι, ενώ ο διαιτητής είχε κατακυρώσει το γκολ στον τελικό κυπέλλου 2000 ΑΕΚ-Ιωνικός 3-0 και ενώ το σκορ ήταν 0-0.

2002 Αιμίλιος Παπαθανασίου, ιστιοπλόος του Ολυμπιακού, επειδή όταν έσπασε το διάκι, το τιμόνι του τούρκου συναθλητή του, ειδοποίησε τους κριτές να αναβάλουν για λίγο την εκκίνηση.

2004 Κάρμεν Μαχαιριώτου από Κύπρο, επειδή στο μοντέρνο πένταθλο δεν εκμεταλλεύτηκε λάθος των κριτών εις βάρος της αντιπάλου της, Λαμπρινής Αδάμ, στην ξιφασκία, και την άφησε να ξεκινήσει με συν 24 δευτερόλεπτα στον ανώμαλο δρόμο τριών χιλιομέτρων, όπου και νίκησε.

Μερικά εγχώρια ποδοσφαιρικά βραβεία που βρήκα...πότε να ξεκίνησε να δίνεται; και τί ποσό δινόταν αρχικά;

2009 Εργοτέλης, λιγότερες κάρτες, κόσμιοι φίλαθλοι· εδώ μαθαίνουμε ότι ο πρώτος πήρε 120 χιλιάδες ευρώ, ο δεύτερος Πανθρακικός 60 και ο τρίτος Λεβαδειακός 20. Μήπως έγινε λάθος στα μηδενικά; έτσι για ένα μέτρο σύγκρισης: ο κυπελλούχος Παναθηναϊκός το 2010 πήρε από την ΕΠΟ 200 χιλιάδες. Η FIFA έδωσε στην αθλοπρεπέστερη ομάδα του Μουντιάλ 2010, την Ισπανία, που έτυχε να είναι και κυπελλούχος, 50.000 δολάρια (39.800 €) σε χορηγούμενη δωροεπιταγή αθλητικών ειδών.

2010 Μιχάλης Σηφάκης, τερματοφύλακας του Άρη, για τη διατήρηση της αυτοκυριαρχίας του όταν αντίπαλος οπαδός του Ηρακλή μπροστά στο τέρμα πριν τον αγώνα τον έβριζε και τον χαστούκισε. 

2011 Βασίλης Τοροσίδης και Στέφανος Καπίνο, επειδή, λέει, πριν τον αγώνα των αιωνίων αντιπάλων αγκαλιάστηκαν. Τέτοια βραβεία σε δυνατότερες ομάδες πρέπει να δίνονται με το σταγονόμετρο. Τί θα πει ''πριν τον αγώνα;'' όταν ανάψουν τα αίματα, τότε να αγκαλιαστείτε. Αν δεν υπάρχει κάτι βραβεύσιμο, δεν χρειάζεται να δίνεται το βραβείο με το ζόρι.

2012 Παναιτωλικός, για τη φιλοξενία που έδειχνε στην αντίπαλη ομάδα. Ένας οπαδός του Παναιτωλικού είπε "πήραμε το βραβείο του μαλάκα", χαρακτηριστική λαϊκή αντίληψη, ότι δηλαδή είναι μαζοχισμός να είσαι δίκαιος σε ένα άδικο σύστημα. Δεν υπάρχει όμως ενημέρωση και διαφάνεια, νομίζει ο κόσμος ότι τέτοια βραβεία είναι ηθικά μόνο, και όχι χρηματικά. 150.000 ευρώ πήρε, λέει, το 2012, ο πρώτος φερπλέης, 50.000 ο δεύτερος, 30.000 ο πρώτος. Λεφτά υπάρχουν στον πλανήτη της Σούπερ Λιγκ. Εν μέσω κρίσης και βάσει της συνολικότερης αντιαθλητικής εικόνας του ελληνικού ποδοσφαίρου, τόσα λεφτά δεν στέκουν. Εδώ αξίζει μια δημοσιογραφική έρευνα, πόσο κοστίζουν τα βραβεία fair play ανά τον κόσμο. Αν μάθουν οι Σκανδιναβοί τα ποσά, θα μεταναστεύσουν στην Ελλάδα. Αλλά ίσως πει ο αντίλογος, ότι αυτοί το έχουν έμφυτο και δεν χρειάζονται χρηματική ανταμοιβή. Μάλλον για αυτό δίνονται τα ποσά, σε μια δεκαετία θα έχει αποδώσει η επένδυση, θα έχουμε γίνει Σκανδιναβία· τότε θα λέμε το βραβείο του μάγκα, όχι του μαλάκα.

Οι αμερικάνοι, χρήματα από τέτοια βραβεία, τα δωρίζουν κατευθείαν στο σχολείο ή το ίδρυμα που επιθυμεί ο βραβευμένος παίκτης, ποσά όπως 25.000 ή 10.000 δολλάρια από το NBA Sportsmanship Award. Δεν αμφισβητώ ότι κάποιες ελληνικές ομάδες κάνουν δωρεές και φιλανθρωπίες, αλλά η φύση του βραβείου είναι τέτοια που αισθητικά εκεί αξίζει περισσότερο να γίνεται η ανταπόδοση προς την κοινωνία.

Ετοιμάζεται και οικονομικό fair play που θα ξεκινήσει από το 2013-14: οι ποδοσφαρικοί σύλλογοι θα πρέπει να έχουν διαφάνεια και ισοσκελισμένα έσοδα και έξοδα, να δαπανούν όσα τους περισσεύουν, να μην υπερδανείζονται χαριστικά από κρυφές πηγές, είτε του κράτους, είτε μεγιστάνων, και να ασχοληθούν περισσότερο με τις ακαδημίες τους, για να κλείσει η ψαλίδα μεταξύ φτωχών ή αυτοδημιούργητων, και πλουσίων ή αγορασμένων, κατασκευασμένων ομάδων. Φιλόδοξο σχέδιο του Πλατινί· κριτική και ελληνικές εντυπώσεις στο γούγλ. Η εφορία στην υπηρεσία του fair play.

Λύση στο στο unfair play επί χόρτου θα δώσει η τεχνολογία, δευτερευόντως η ηθική. Έχουμε δει περιπτώσεις όπου επιτιθέμενοι ομολογούν γκολ με το χέρι, όπως ο Λιθουανός Μάριους Έμπερς σε αμφίρροπο παιχνίδι, ή αρνούνται να εκτελέσουν ανύπαρκτο πέναλτυ, (ο Ρουμάνος Κοστίν Λαζάρ παίζει τώρα στον ΠΑΟΚ, θα μπορούσε να κάνει το ίδιο στο 90' σε ντέρμπυ με τον Άρη με το σκορ στο 0-0;) ομάδες που όταν βάζουν άδικο γκολ αφήνουν τον αντίπαλο να ισοφαρίσει, σε λίγο θα δούμε και αμυντικό να εκλιπαρεί τον διαιτητή να δώσει εις βάρος του πέναλτυ που δεν είδε. Όλα αυτά, όμως, θα μπορούσαν να γίνουν σε ένα τελικό, παιχνίδι "ζωής και θανάτου"; γιατί να βάζουμε σε πειρασμική δοκιμασία, σε ηθικά διλήμματα τους παίκτες, και να μην παίρνει την ευθύνη κατευθείαν ένας δεύτερος διαιτητής που θα παρακολουθεί το παιχνίδι τηλεοπτικά, όπως γίνεται και σε άλλα αθλήματα;

Και η απάντηση της μαγείρισσας FIFA: "όλοι κάνουμε λάθη, η ζωή έχει και αδικίες, τα λάθη των διαιτητών δίνουν γοητεία και δημοφιλία στο άθλημα"...μάλλον ψωμί στους δημοσιογράφους, ήθελε να πει, "η τεχνολογία είναι ακριβή, δεν μπορεί να αντικαταστήσει τον άνθρωπο", και άλλα παρόμοια. Μόνο βλάκες που δεν είπε όσους δεν αδικούν ενώ μπορούν. Έπειτα, ότι η αδικία προκαλεί βία στα γήπεδα, δεν την ενδιαφέρει, αρκεί να της δίνεται η δυνατότητα να αλλοιώνει κάποιο αποτέλεσμα, αν χρειαστεί. Αν δεν φύγει ο Μπλάτερ, δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα. Fair play needs replay. Δεν ωφελούν ηθικολογίες και να ζητάμε υπερδίκαιους, ηθικούς υπερανθρώπους. Όταν γίνονται αδικίες, είτε φταίει η ασάφεια του νόμου, είτε ο τρόπος εφαρμογής του.

Οι αρχαίοι δεν μπορούν να βοηθήσουν εδώ, για να μην πω ότι παίζει να είναι η νικοφιλία/φιλονικία και κληρονομική αρρώστια. Η φιλοπόλεμη έριδα και η αγάπη τους για τη νίκη και την ατομική δόξα δεν άφησε ειδυλλιακό παρελθόν συναθλητικής αθλοπρέπειας. Μπορούμε όμως να θυμηθούμε ιστορίες πολιτικών, όπως του Αριστείδη, φιλοσόφων, όπως του Σωκράτη, και να διασκευάσουμε αρχαία ρητά.

Πᾶσά τε ἄθλησις, χωριζομένη δικαιοσύνης, πανουργία καὶ οὐ σοφία φαίνεται.

Αθλοσύνη χωριζομένη δικαιοσύνης δύσφημον έριδα εκκρίνει.

ἀθλοπρεπέστερον τὸ μετὰ καλοῦ ἀγῶνος ἡττᾶσθαι ἤ μετὰ κακοῦ ἀγῶνος νικᾶν

ἡγοῦμαι στεφανοῦσθαι ἀντιπάλων δικαίως νικώντων

Ἀθλητὴς/παίκτης δίκαιός ἐστιν οὐχ ὁ μὴ ἀδικῶν,

ἀλλ' ὅστις ἀδικεῖν δυνάμενος μὴ βούλεται

Μηδαμῶς κάμψῃ σε φιλονικία

ὥστε τὴν δίκην πατεῖν

τὸ νικᾶν ἑαυτόν πασῶν νικῶν πρώτη καὶ ἀρίστη
που λέγεται έχει σχέση με την αυτοκυριαρχία,
παράλληληλη προϋπόθεση αλλά όχι συνώνυμο του δίκαιου αγώνα.
λ.χ. και κόλπο αδικίας να κάνεις χρειάζεται αυτοκυριαρχία για να μην προδοθείς.

+ διαγωνισμό αθλητικού παιδικού διηγήματος ή κόμικ με θέμα το fair play, (εδώ κυπριακά καρτούνια, εδώ διεθνή από την Οδησσό Ουκρανίας) για να μιλήσουμε στη γλώσσα τους, με βάση τα πρότυπά τους, το ποδόσφαιρο και ο αθλητισμός είναι ο ανοιχτός δρόμος για να περάσεις θετικά μηνύματα στην παιδική ηλικία. Νικάει η ομάδα, συλλέγει πρωταθλήματα; συλλέγει και μικρούς οπαδούς. Έχει επισκιάσει την παιδαγωγική αξία του συναθλητισμού η νικομανία, που είναι και ένας παράγοντας ενδοπαιδικής βίας, το ότι δεν έχουμε μάθει να χάνουμε.

Ο φιλόνικος τακτικισμός εντυπωσιάζει πρόσκαιρα, και ωφελεί ατομικά, συντεχνιακά, αλλά δεν παράγει σε βάθος χρόνου αθλητική παιδεία για το σύνολο της κοινωνίας, που είναι ταυτόχρονα και πολιτική παιδεία. Δεν είναι τυχαίο ότι στις λίστες με τις διεφθαρμένες χώρες, με ιστορικό μαφίας, χρεοκοπιών, δικτατοριών, ρουσφετικού, ημετερικού δικαίου, βασιλεύει το unfair play. Αν αντικαταστήσουμε την ομάδα με το κόμμα, ή την όποια κοινωνική παράταξη, μπορούμε να φτιάξουμε αντίστοιχες εντολές του ευ πολιτεύεσθαι:

Πολιτικέ, μην έχεις στο μυαλό σου μόνο τη νίκη της παράταξης και την επανεκλογή σου, θα σέβεσαι τους αντιπάλους των άλλων κομμάτων, την απόφαση του δικαστή, αν τυχόν διέπραξες αδίκημα, να μην χαϊδεύεις τα αυτιά των πολιτών και τυχόν τραμπούκων οπαδών σου, θα παίζεις ανοιχτά, επιθετικά, με οικονομική διαφάνεια, δίχως κρυφές και επικοινωνιακές τακτικές "κυρίες και κύριοι, το ταμείο δεν πάει καλά, λεφτά πολλά δεν υπάρχουν, προτείνω αυτό, που σε βάθος χρόνου, πιστεύω, θα αποδώσει, αν τώρα βιάζεστε, ψηφίστε αυτόν που τα υπόσχεται όλα εδώ κι τώρα".

Η αθλοπρέπεια χρειάζεται προβολή, συζήτηση, κριτική, και να επηρεάζει σε ένα βαθμό τη διεθνή και εγχώρια βαθμολόγηση των ομάδων, για να ξεφύγει από μία εθιμοτυπική τελετή βράβευσης, που γρήγορα ξεχνιέται, και να μπει στο μυαλό των παιδιών ότι καλό μεν να νικάς, αλλά αν είσαι και αθλοπρεπής, συναθλητικός, αθλοδίκαιος, κερδίζεις και την ευρύτερη αποδοχή των αντιπάλων και της ιστορίας, και αξίζει έτσι πολλαπλά η νίκη σου.

Και ευχάριστο είναι, πολιτικέ, να κερδίζει το κόμμα σου, η παράταξή σου την εξουσία, αλλά δες και τί θα γράψει η ιστορία.