Λατινικά κάλαντα/ Latin Xmas carols

....κάλαντα > καλάνδαι > calendae > calare > *kl̥h₁ < καλέω/eng. claim/lat.clamare...
....carol > fr.carole > it.carola > lat.choraula > gr.χοραύλης/χοραυλέω > χορός + αυλός....
....καλά καλέσματα με χοραυλήματα!... :-)

Gaudete  (16th c.)  

Gaudete, gaudete! Christus est natus
Χαίρετε, χαίρετε! Χριστός γεννήθηκε

Ex Maria virgine, gaudete!
από Μαρία την παρθένα, χαίρετε!

Tempus adest gratiae

Χρόνος φτάνει χάριτος

Hoc quod optabamus,

αυτόν που ευχόμασταν

Carmina laetitiae

τραγούδια χαράς

Devote reddamus.

ευλαβικά να αναδίδουμε

Deus homo factus est

Θεός άνθρωπος έγινε

Naturā mirante,

κι η φύση απορεί

Mundus renovatus est

Κόσμος ανακαινίστηκε

A Christo regnante.

από Χριστό κυβερνήτη

Ezechielis porta

Του Ιεζεκιήλ η πύλη

Clausa pertransitur,

η κλειστή περνιέται

Unde lux est orta

όπου φως ανέτειλε

Salus invenitur.

σωτηρία βρίσκεται

Ergo nostra contio

γι' αυτό η σύναξή μας

Psallat iam in lustro;

ας ψάλλει τώρα καθαρά

Benedicat Domino:

ας ευλογήσει τον Κύριο:

Salus Regi nostro.

Υγειά στον ρήγα μας

Veni, veni, Emmanuel (12th c.)  

Veni, veni Emmanuel

Έλα, έλα, Εμμανουήλ

Captivum solve Israel

τον αιχμάλωτο λύσε Ισραήλ

Qui gemit in exilio,

που στενάζει στην εξορία

Privatus Dei Filio,

στερημένος απ' του Θεού τον Υιό

Gaude, gaude, Emmanuel

Χαίρε, χαίρε, Εμμανουήλ

Nascetur pro te, Israel.

θα γεννηθεί για σένα, Ισραήλ

Veni o Iessae virgula!

Έλα κλαδάκι του Ιεσσαί

Ex hostis tuos ungula,

απ' των εχθρών σου την οπλή

De specu tuos tartari

από σπηλιά τους δικούς σου και ταρτάρου

Deduc, et antro barathri.

βγάλε, και από άντρο βαράθρου

Gaude....Israel.

Veni, veni o oriens!

Έλα, έλα, ανατέλλοντα

Solare nos adveniens,

Παρηγόρησέ μας ερχόμενος

Noctis depelle nebulas,

της νύχτας διώξε τα νέφη

Dirasque noctis tenebras.

τα φοβερά της νύχτας σκοτάδια

Gaude....Israel.

Veni clavis Davidica!

Έλα κλεδί δαβιδικό

Regna reclude coelica,

τα βασίλεια ξεκλείδωσε τα ουράνια

Fac iter tutum superum,

κάνε ταξίδι ασφαλές ανώτερο

Et claude vias inferum.

και κλείσε τους δρόμους προς στην κόλαση

Gaude....Israel.

Veni, veni Adonai

Έλα, έλα Αδωνάι

Qui populo in Sinai

που σε λαό στο Σινά

Legem dedisti vertice,

νόμο έδωσες στην κορφή

In maiestate gloriae.

σε μεγαλείο δόξας

Gaude, gaude, Emmanuel

Χαίρε, χαίρε, Εμμανουήλ

Nascetur pro te, Israel.

θα γεννηθεί για σένα, Ισραήλ

Adeste Fideles (13th c.) 

Adeste fideles 

Φτάστε πιστοί

Laeti triumphantes 

χαρούμενοι πανηγυρίζοντας

Venite, venite in Bethlehem 

ελάτε, ελάτε στη Βηθλεέμ

Natum videte 

τον γεννημένο δείτε

Regem angelorum 

τον βασιλιά των αγγέλων

Venite adoremus, Venite adoremus, 

έλατε να λατρέψουμε, ελάτε να λατρέψουμε

Venite adoremus, Dominum 

ελάτε να λατρέψουμε, τον Κύριο

Cantet nunc io!

ας τραγουδάει τώρα έι!

Chorus angelorum 

ο χορός των αγγέλων

Cantet nunc aula caelestium 

ας τραγουδάει τώρα η αυλή των ουρανίων

Gloria, gloria 

Δόξα, δόξα

In excelsis Deo 

εν υψίστοις Θεώ

Venite....Dominum 

Ergo qui natus 

Έτσι γεννημένος

Die hodierna

τη μέρα τη σημερινή

Jesu, tibi sit gloria 

για σένα, Ιησού, έστω η δόξα

Patris aeterni 

του αιωνίου πατέρα

Verbum caro factus 

λόγος σαρκωμένος

Venite....Dominum 

Personent hodie (16th c.) 

Personent hodie

Ηχούν παντού σήμερα

voces puerulae,

φωνές παιδικές

laudantes iucunde

αινετικές χαρούμενες

cui nobis est natus,

για αυτόν που για μας γεννήθηκε

summo Deo datus,

απ' τον ανώτατο Θεό δοσμένος

et de virgineo ventre procreatus.

και από παρθενική μήτρα παραγμένος

In mundo nascitur,

Στον κόσμο γεννιέται

pannis involvitur

σε πάνες τυλίγεται

praesepi ponitur

σε φάτνη τίθεται

stabulo brutorum,

σε σταύλο με κτήνη

rector supernorum.

ο κυβερνήτης των ανωτέρων

perdidit spolia princeps infernorum.

έχασε τα λάφυρα ο πρίγκηψ της κολάσεως

Magi tres venerunt,

Μάγοι τρεις ήρθαν

parvulum inquirunt,

τον μικρούλη αναζητούν

Bethlehem adeunt,

στην Βηθλεέμ φτάνουν

stellulam sequendo,

αστεράκι ακολουθώντας

ipsum adorando,

τον ίδιο λατρεύοντας

aurum, thus, et myrrham ei offerendo.

χρυσό, λιβάνι, και μύρο προσφέροντάς του.

Omnes clericuli,

Όλοι οι παπαδούληδες

pariter pueri,

μαζί και τα παιδιά

cantent ut angeli:

ας τραγουδούν όπως οι άγγελοι

advenisti mundo,

ήρθες στον κόσμο

laudes tibi fundo.

ας επαινεθείς βαθιά

ideo gloria in excelsis Deo. 

γιαυτό δόξα εν υψίστοις Θεώ

Puer Nobis Nascitur (14th c.)  - Voces Capituli

Puer nobis nascitur

παιδί για μας γεννιέται

rector angelorum;

κυβερνήτης αγγέλων

in hoc mundo pascitur

σε αυτόν τον κόσμο τρέφεται

Dominus dominorum.

ο κύριος των κυρίων

In praesepe ponitur

σε φάτνη τίθεται

sub foeno asinorum.

υπό σανό γαϊδάρων

cognoverunt Dominum

αναγνώρισαν τον Κύριο

Christum regem coelorum.

Χριστό βασιλιά των ουρανών

 Hinc Herodes timuit - 

γιαυτό ο Ηρώδης φοβήθηκε

magno cum dolore,

από μεγάλο άγχος

et pueros occīdit,

και παιδιά σκότωσε

infantes cum livore.

βρέφη από κακία

qui natus de virgine - 

ο γεννημένος από παρθένα

die hodierna

τη μέρα τη σημερινή

ducat nos cum gratia

να οδηγεί εμάς με χάρη

ad gaudia superna.

σε χαρά υπερτάτη

 O et A et A et O

ωμεγα και άλφα και άλφα και ωμέγα

cum cantibus in choro,

με τραγούδια σε χορό

cum canticis et organo,

με τραγούδια και αρμόνιο

benedicamus Domino.

ας ευλογήσουμε τον Κύριο

The Virgin's Cradle Hymn (19th c.)  

Dormi, Jesu! Mater ridet

Κοιμήσου, Ιησού! Η μάνα γελά

Quae tam dulcem somnum videt,

που τόσο γλυκό όνειρο βλέπει

Dormi, Jesu! blandule!

Κοιμήσου, Ιησού! τρυφερούδι

Si non dormis, Mater plorat,

Αν δεν κοιμηθείς, η μάνα κλαίει

Inter fila cantans orat,

 σε υφάδια τραγουδώντας προσεύχεται

Blande, veni, somnule.
γλυκέ, έλα, υπνούλη