Οι καλύτερες στιγμές των αυτόνομων ερευνητών στην ιντερνετική ανάγνωση είναι όταν συναντάμε σπουδαία λόγια ευπρόβλητου συγγραφέα, και δυσπιστούμε για την αυθεντικότητα του κειμένου. Αλλού στη μνήμη σκάβοντας, κι αλλού επιλεκτικά αντιγράφοντας, αναζητάμε φράσεις μέχρι και σε ξένες γλώσσες.
Όταν τα ευρήματα αυξάνονται, συνειδητοποιούμε πως τα σπουδαία έχουν πρωτογραφτεί από άλλους, πρόσωπα αμνημόνευτα στο ανθολόγημα, εργάτες που μπορεί να μην υπάρχουν πια, αλλά αντιγράφηκαν κρυφά και γραμμικά. Είναι σαν να ήρθε το χέρι της Θεάς Αθηνάς και μας βάφτισε αρχαιολόγους, που ξύσαμε το παλίγγραφο, και βρήκαμε το πρωτότυπο. Νιώθουμε σαν μικροί ήρωες.
Με το διαδίκτυο η κοινωνία και το ήθος της διαδραστικής ανάγνωσης απότομα άλλαξε. Οι νέες τεχνολογίες κειμένου, ο ηλεκτρονικός τύπος, η αυτοέκδοση, η άνοδος της λαϊκής γραφής από τα κάτω με ελεύθερο σχολιασμό βοήθησαν στον εκδημοκρατισμό της γνώσης, που επιτρέπει, μέσα στη σιωπηλή οθόνη, να ονειρευόμαστε έναν κόσμο κοινωνικότερο, με την κινητικότητά του ατρόμητη απέναντι σε εγωισμούς, καριέρες, και ονόματα.
Στο μέλλον, οι άνθρωποι θα συνεργάζονται περισσότερο, θα παραδέχονται έγκαιρα τη συμβολή άλλων ανθρώπων στα λόγια τους. Η τεχνολογία θα μας εξεγείρει να βγούμε από το συγγραφικό Εγώ για ταξίδι στο εκπαιδευτικό Εμείς. Μια κοινωνία ευανάγνωστη ζει χιλιάδες ζωές, ενώ μια κοινωνία δυσανάγνωστη νιώθει μοναξιά.
Ειδικά σε χώρες όπως η Ελλάδα, ό,τι θα γίνουμε εξαρτάται από αυτό που θα διαβάσουμε. Όταν το κουδούνι της εξεταστικής στους διαβασμένους μαθητές γλυκά θα αντηχήσει, δίχως δασκάλους νέους δρόμους για αυτούς θα σαλπίσει...
Ειδικά σε χώρες όπως η Ελλάδα, ό,τι θα γίνουμε εξαρτάται από αυτό που θα διαβάσουμε. Όταν το κουδούνι της εξεταστικής στους διαβασμένους μαθητές γλυκά θα αντηχήσει, δίχως δασκάλους νέους δρόμους για αυτούς θα σαλπίσει...
...τα κείμενα, των μαθητών κατευόδια...
...τα κείμενα, τα μόνα στη ζωή τους εφόδια...
ΥΓ1
διαδοχικές πηγές
Αλέξης Σταμάτης
Επιλογή εξέτασής του στις Πανελλαδικές
«Οι καλύτερες στιγμές στην ανάγνωση είναι όταν συναντάμε κάτι – μια σκέψη, ένα συναίσθημα, έναν τρόπο να κοιτάζουμε τα πράγματα – που σκεφτήκαμε πως είναι γραμμένο ειδικά για μας. Οταν το βρούμε, συνειδητοποιούμε πως έχει καταγραφεί από κάποιον άλλον, από ένα πρόσωπο που δεν γνωρίσαμε ποτέ, ένα πρόσωπο που μπορεί ναι να μην υπάρχει πια. Είναι σαν να έχει έρθει ένα χέρι και να έχει πάρει το δικό μας.» [...]
«...μέχρι τον 17ο αιώνα, η κοινωνία της ανάγνωσης στην Ευρώπη είχε αλλάξει δραστικά. Οι τεχνολογίες κειμένου, όπως ο κινητός τύπος*, και η άνοδος της λαϊκής γραφής* βοήθησαν στην προώθηση της πρακτικής που αγαπάμε σήμερα: διαβάζουμε λέξεις, χωρίς να τις εκφέρουμε φωναχτά, επιτρέποντας σε αυτές να οικοδομήσουν σιωπηλά έναν διαφορετικό κόσμο στον νου μας». [...]
«Ενας αναγνωστης ζει χιλιάδες ζωές πριν πεθάνει. Ενας μη αναγνώστης μόνο μία» λέει ο αμερικανός συγγραφέας George R.R. Martin». [...]
Ειδικά σε χώρες όπως η Ελλάδα, εκείνο που γινόμαστε εξαρτάται από το τι διαβάσαμε, όταν οι δάσκαλοι τελείωσαν με μας. [...]
Οι καλύτερες στιγμές...από τον Alan Bennett, The History Boys
(μέσω Ελένης Πιτέλου στου Νίκου Σαραντάκου)
«The best moments in reading are when you come across something – a thought, a feeling, a way of looking at things – which you had thought special and particular to you. Now here it is, set down by someone else, a person you have never met, someone even who is long dead. And it is as if a hand has come out and taken yours.»
..μέχρι τον 17ο αιώνα από την Thu-Huong Ha:
(μέσω Γιάννη Καρκανεβάτου στου Νίκου Σαραντάκου)
«by the 17th century, reading society in Europe had changed drastically. Text technologies, like moveable type, and the rise of vernacular writing helped usher in the practice we cherish today: taking in words without saying them aloud, letting them build a world in our heads.»
( movable type, κινητά στοιχεία/ τυπογραφία
https://en.wikipedia.org/wiki/Movable_type
vernacular writing, μη λατινική, καθομιλουμένη εθνική λογοτεχνία στην Ευρώπη
https://en.wikipedia.org/wiki/Vernacular_literature )
από Thomas Carlyle
μέσω Ελένης Πιτέλου
What we become depends on what we read after all of the professors have finished with us. The greatest university of all is a collection of books.
περισσότερα ευρήματα στο άρθρο «Προϊόν λογοκλοπής το θέμα της έκθεσης στις πανελλήνιες;» του Νίκου Σαραντάκου.
https://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/panellinies-mia-enoxlitiki-symptosi
ΥΓ2
Συμπεράσματα στα γρήγορα:
οι μαθητές να διαβάζουν
άρθρα και συνεντεύξεις συγγραφέων,
και οι συγγραφείς, αν τυχόν θελήσουν
να κάνουν δημιουργικές απαλλοτριώσεις
από άλλες γλώσσες,
να προσέχουν τη μετάφραση.
Αν το movable type, αντί κινητός τύπος,
είχε μεταφραστεί τυπογραφία,
το χρονικό διάστημα μέχρι την ανακάλυψη
του παλιγγράφου θα ήταν μεγαλύτερο.
Τίθεται ζήτημα και για τους θεματουργούς-εξεταστές,
...ό,τι τους δίνει ο προϊστάμενος,
το δέχονται, όπως είναι,
ή, επεμβαίνουν για να καταλάβει
και ο μαθητής για τι πρόκειται;;
ΥΓ3
Παλιότερη υπόθεση κειμενικής απαλλοτρίωσης
από το 2008
Το ζήτημα της προσβολής πνευματικών δικαιωμάτων στην τέχνη δεν είναι αποκλειστικά σύγχρονο φαινόμενο. Πολύς λόγος έχει γίνει από παλιά για το πώς ο Σαίξπηρ αντέγραφε τον Πλούταρχο. Οπως και να 'χει, τα όρια ανάμεσα στα «δάνεια» και στην «αντιγραφή» είναι συχνά πολύ ρευστά. Αυτό κατέδειξε το 2008 και η συζήτηση που άνοιξε ο συγγραφέας και κριτικός Κώστας Κατσουλάρης γύρω από το μυθιστόρημα «Βίλλα Κομπρέ» του Αλέξη Σταμάτη, στο οποίο ο τελευταίος προέβη, κατά τον Κ. Κατσουλάρη, σε ορισμένα σημεία σε «κανονικό copy-paste» από το μυθιστόρημα «Ελίζαμπεθ Κοστέλο» του Νοτιοφρικανού νομπελίστα συγγραφέα Τζον Κουτσί (ο Κ. Κατσουλάρης παρέθεσε παραδείγματα και από τα δύο βιβλία στο περιοδικό «Διαβάζω»). Ο Αλ. Σταμάτης υπεραμύνθηκε των επιλογών του μιλώντας για «διακειμενικές αναφορές» και «δημιουργική συνομιλία» με τον Κουτσί, αλλά και με τον Κόνραντ, τον Σαίξπηρ ή με την κινηματογραφική ταινία «Αποκάλυψη τώρα» του Φράνσις Φορντ Κόπολα.
του Ηλία Μαγκλίνη
https://www.kathimerini.gr/485791/article/politismos/arxeio-politismoy/apo-thn-omoiothta-ews-th-logokloph
Η απάντηση του Αλέξη είναι πως ένα από τα θέματα που τον αφορούν στη "Βίλα Κομπρέ" είναι - όπως γράφτηκε στην Ελευθεροτυπία - η δημιουργική συνομιλία με τον Άμλετ, τις Μεγάλες Προσδοκίες και την Καρδιά του σκότους του Κόνραντ. Οι αναφορές είναι φυσικά πάμφωτες και εκούσιες και δηλώνονται με "κλειδιά" εγκατεσπαρμένα στην αφήγηση. Και επιπλέον σημειώνει υπάρχει και μια μικρή αναφορά συνολικά 38 λέξεων στην Ελίζαμπεθ Κοστέλο του Κουτσί. Στο κομμάτι της Αφρικής, θέλοντας να τονίσω -λέει ο Αλέξης - τη διαχρονικότητα ενός "χοϊκού" ήρωα, χρησιμοποιώ μια πασίγνωστη φράση του Μοντέν, όπως αποδόθηκε από τον Κουτσί, συν άλλη μία. Οι αναφορές που χρησιμοποιώ είναι τόσο πρόδηλα διακειμενικές, σε σημείο που να ισχύει εκείνο που λέμε στην καθομιλουμένη, "και για όσους δεν κατάλαβαν"...
του Νίκου Λαγκαδινού
http://dytikosanemos.blogspot.com/2008/09/blog-post_2826.html
Στη σύγχρονη μιντιακή πραγματικότητα που απειλεί να ενσκήψει στα λογοτεχνικά μας πράγματα που όπως και η τηλεοπτική θρέφεται με επινοημένα στοχοθετημένα σκανδαλάκια που «πουλάνε», εντάσσεται και το άρθρο του συντάκτη σας. Μια εποχή όπου δυστυχώς το τελευταίο «μάντρα» στο χώρο είναι πως για να ακουστεί το όνομά σου, αντί να καθίσεις να στρωθείς στη δουλειά για να εξελιχθείς ως δημιουργός, η πιο άκοπη λύση είναι εμφανίζεσαι όσο το δυνατόν πιο ιοβόλος και να δημιουργείς τεχνητές αναταράξεις. Τι σχέση έχει αυτό με την τέχνη και την πνευματική εργασία, ένας Θεός ξέρει.
Πιθανολογώ ότι ο συντάκτης σας θα ζητήσει και επόμενο γύρο στο «ανθυποσκάνδαλο» που επινόησε. Έτσι δουλεύει η λογοτεχνική AGB (η KGB;). Κατανοώ τα βάρη, αλλά αρκετά.
και η απάντηση του Κώστα Κατσουλάρη
1. «Διακειμενικότητα». Όρος που εισήγαγε πριν από μερικές δεκαετίες η Τζούλια Κρίστεβα για να περιγράψει την εγγενή ιδιότητα των λογοτεχνικών κειμένων να «αντηχούν» άλλα κείμενα, και ειδικότερα, το φαινόμενο κατά το οποίο «ένα κείμενο απορροφά ένα άλλο, μετασχηματίζοντάς το.» (Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας) Τα παραδείγματα από την παγκόσμια γραμματεία δεν έχουν τελειωμό, είθισται πάντως να αναφέρεται ως εμβληματικό παράδειγμα ο τρόπος με τον οποίο μετασχημάτισε ο Τζόις τον ομηρικό ήρωα στον περίφημο Οδυσσέα του. Υπογραμμίζουμε το ρήμα «μετασχηματίζω» γιατί μας οδηγεί στην καρδιά του προβλήματος.
2. «Δημιουργική συνομιλία». Πρόκειται προφανώς για φράση-κλειδί στην περί διακειμενικότητας συζήτηση, οπότε ορθώς την επικαλείται ο Α.Σ. Ωστόσο, όσο κι αν προσπαθήσαμε, δεν βρήκαμε ούτε ψήγματα «δημιουργικής συνομιλίας» στο μυθιστόρημά του, παρά μόνο σπασμωδικά και άτεχνα «δάνεια». Σε τι συνίσταται η «δημιουργική συνομιλία» όταν απλώς υιοθετείς ένα ζεύγος χαρακτήρων από άλλο βιβλίο και το αναπαράγεις σχεδόν αυτούσιο, δίχως να το εξελίσσεις ή να το «σχολιάζεις» (δια της ειρωνείας, της παρωδίας, έστω του pastiche); Σε τι συνίσταται η «δημιουργική συνομιλία» όταν υιοθετείς μέχρι κεραίας το αφηγηματικό σχήμα, τον κεντρικό χαρακτήρα, ακόμη και σκηνές από ένα άλλο μυθιστόρημα, απλώς και μόνο για να δώσεις διέξοδο στο δικό σου;
http://kostaskatsoularis.blogspot.com/2008/10/blog-post_04.html
You can’t find a clear answer to the question “Is plagiarism and intertextuality the same?” Partially yes, partially no. Since we live in the post-postmodern world, where individual interpretation is highly prized, it’s up to a reader to decide if plagiarism and intertextuality are similar phenomena.
https://unicheck.com/blog/plagiarism-and-intertextuality
imgs
Κι άλλα μαργαριταρένια μεταφράσματα
ΑπάντησηΔιαγραφήBut in the 5,000 or so years humans have been writing, reading as we conceive it, an asocial solo activity with a book, is a relatively new form of leisure.
τη φράση an asocial solo activity ο κ. Σταμάτης την αποδιδει «μια κοινωνική ατομική δραστηριότητα» -αλλά βέβαια το asocial είναι το αντίθετο του «κοινωνική»!
https://sarantakos.wordpress.com/2020/06/17/stamatis/
Κάθε άνθρωπος, όταν διαβάζει, μεγεθύνει τους τρόπους με τους οποίους υπάρχει στον κόσμο.
Aldous Huxley:
Every man who knows how to read has it in his power to magnify himself, to multiply the ways in which he exists, to make his life full, significant and interesting.
Nikos Κ.
https://sarantakos.wordpress.com/2020/06/17/stamatis/#comment-660304
ΓιώργοςΜ said: Για το movable type, να πούμε για την ιστορία πως η ιδέα της τυπογραφίας υπήρχε πριν το Γουτεμβέργιο, απλώς σκαλίζονταν σε ξύλο συνήθως ολόκληρες σελίδες, σα σφραγίδες. Η καινοτομία του Γ. ήταν ακριβώς τα κινητά στοιχεία, η δυνατότητα δηλ να συντεθεί ένα κείμενο με σκέτα γράμματα. Ήταν το ASCII της εποχής. Επαναστατική σκέψη, καθώς η καλλιγραφία επέβαλλε μονοκοντυλιές, συμπλέγματα γραμμάτων κλπ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓια το κλοπιράιτ, συμφοιτήτρια στο πανεπιστήμιο, Καταλανή, κατηγορήθηκε για λογοκλοπή σε μια εργασία, επειδή δεν έβαλε σε εισαγωγικά κάποιο κείμενο, υποτίθεται πασίγνωστο, κα παραλίγο να αποβληθεί από το πανεπιστήμιο. Αρώστησε, κυριολεκτικά, μέχρι να αποφανθεί η σχετική επιτροπή αν θα τιμωρηθεί ή όχι.
https://sarantakos.wordpress.com/2020/06/17/stamatis/#comment-660394
ΓιώργοςΜ said
Όταν, όντας ταπεινός ωρομίσθιος καθηγητής, έβγαζα θέματα για εξετάσεις εξαμήνου στο τότε ΤΕΙ Αθήνας, συχνά ζητούσα από συναδέλφους να τα διαβάσουν μήπως κάτι από αυτά που γράφω είναι ασαφές ή διφορούμενο. Όχι πως θα έδινε κανείς μεγάλη σημασία, αλλά δεν ήθελα να εκτεθώ σε κανέναν αετομάτη.
Ήθελα να ‘ξερα πώς σκέφτονται οι ατσίδες της εν λόγω επιτροπής, που έχουν και πανελλήνιο κοινό.
https://sarantakos.wordpress.com/2020/06/17/stamatis/#comment-660400
Προχτές δημοσιεύτηκε στο Βήμα άρθρο του κ. Σταμάτη περί τηλεργασίας. Σε κάποιο σημείο φίλοι εντόπισαν άκομψους όρους όπως «εκτελεστική σουίτα» και «σπίτια καταμέτρησης» -κι αυτο, χτύπησε καμπανάκι. Και πράγματι, ύστερα από λίγη έρευνα αποδείχτηε ότι και στο χτεσινό άρθρο του κ. Σταμάτη ολόκληρες παράγραφοι έχουν παρθεί από αγγλικό κείμενο!
ΑπάντησηΔιαγραφήhttps://sarantakos.wordpress.com/2020/06/20/meze-432/
Γιάννης Κουβάτσος:
Ο Σταμάτης στους «Χαμαιλέοντες» είναι σαφής:
«Κλεμμένο φυσικά. Αλλά τι διάολο. Δεν υπάρχει παρθενογένεση στη σκέψη» (σελ. 260)
https://sarantakos.wordpress.com/2020/06/20/meze-432/#comment-661054