Μάρθα και Τένα (από το Παρθένα) Ελευθεριάδου,
γεννημένες στο Μπούλκες της Γιουγκοσλαβίας το 1946
και 1948, έχασαν νωρίς τους γονείς τους, και μεγάλωσαν
σε ελληνικό ορφανοτροφείο στην Τσεχοσλοβακία.
Αφού τελείωσαν τη ματούρα (το λύκειο, όπως λέγεται
στην Ανατολική Ευρώπη) ξεκίνησαν το τραγούδι
το 1965 με το συγκρότημα Vulkan,
με αγγλικά, τσέχικα, ελληνικά,
π.χ. εδώ το 1973 τραγουδάνε στα τσέχικα το Ντιρλαντά
κάπου μέσα σε χαράδρα βοημικού δρυμού.
φωτοβιογραφικό χρονολόγιο
με την πρώτη εικόνα με τους γονείς τους το 1950
http://www.martha-tena.net/zivotopis/
https://en.wikipedia.org/wiki/Martha_a_Tena
Το πρώτο βίντεο, τώρα, με το αμερικάνικο τραγούδι
''Then he kissed me'' είναι παρμένο από
συναυλία στην Πράγα, τέλη του 1967
γεννημένες στο Μπούλκες της Γιουγκοσλαβίας το 1946
και 1948, έχασαν νωρίς τους γονείς τους, και μεγάλωσαν
σε ελληνικό ορφανοτροφείο στην Τσεχοσλοβακία.
Αφού τελείωσαν τη ματούρα (το λύκειο, όπως λέγεται
στην Ανατολική Ευρώπη) ξεκίνησαν το τραγούδι
το 1965 με το συγκρότημα Vulkan,
με αγγλικά, τσέχικα, ελληνικά,
π.χ. εδώ το 1973 τραγουδάνε στα τσέχικα το Ντιρλαντά
κάπου μέσα σε χαράδρα βοημικού δρυμού.
φωτοβιογραφικό χρονολόγιο
με την πρώτη εικόνα με τους γονείς τους το 1950
http://www.martha-tena.net/zivotopis/
https://en.wikipedia.org/wiki/Martha_a_Tena
Το πρώτο βίντεο, τώρα, με το αμερικάνικο τραγούδι
''Then he kissed me'' είναι παρμένο από
συναυλία στην Πράγα, τέλη του 1967
ένα αρχαιολογικό πετράδι
της τσεχοσλοβάκικης μουσικής του '60,
20-23 Δεκεμβρίου 1967, 1ο Μπητ Φέστιβαλ
στο Palác Lucerna (Παλάκ Λουτσέρνα) της Πράγας
«Όταν έφτασα στην Τσεχοσλοβακία το καλοκαίρι του 1967, να διδάξω αγγλικά και να δω από κοντά πως είναι ο σοσιαλισμός, η χώρα βρισκόταν σε αναβρασμό. Ένα από τα σημάδια αλλαγής ήταν το Rock 'n' Roll, ή Big Beat, όπως οι Τσέχοι το έλεγαν τότε. Το 1967 και 1968 η χώρα ήταν γεμάτη με beat groups, beat clubs, beat festivals. Τα συγκροτήματα είχαν ονόματα, όπως, Matadors, Rebels, Juventus, Olympik, Flamengo, Vulkan, Stop the Gods, Soulmen, Primitives, Synkopy 61». https://tinyurl.com/ychqvdm7 (Views from the Inside: Czech Underground Literature and Culture, 1948–1989)
Δίχως τις δυτικές επί σκηνής ακρότητες, αλλά με ενθουσιασμό και ζεστασιά στην ατμόσφαιρα, φανέρωναν το ανθρώπινο μέτρο της νέας σοσιαλιστικής πρότασης από την Τσεχοσλοβακία. Αυτά μέχρι την 21η Αυγούστου 1968, (λόγω της προτέρας εκλογής μεταρρυθμιστή γενικού γραμματέα την 5η του Γενάρη), και την επέμβαση των φρονιμοτέρων συντρόφων που προσπάθησαν να ομαλοποιήσουν τα μεταρρυθμιστικά νιάτα στην περίοδο της κανονικότητας μέχρι το 1987, όταν επισκέφτηκε τη χώρα ο Περεστρόικος, και ξανάρχισαν τα κουλτουριάρικα νεολαιΐστικα συνάγματα σε στάδια και δρόμους.
Όχι, ότι δεν παιζόταν τέτοια μουσική και αργότερα, αλλά κινήθηκε πλέον με τη σκιά του καλουπώματος και λογοκρισίας των ντόπιων γραφειοκρατών. Π.χ. το διασημότερο τσέχικο συγκρότημα Plastic People of the Universe https://en.wikipedia.org/wiki/The_Plastic_People_of_the_Universe στερήθηκε την άδεια να παίζει μουσική το 1970, ενώ οι μαλλιάδες, κατά καιρούς, υποχρεώνονταν να κόβουν τις περίσσιες τρίχες στο αστυνομικό τμήμα - https://en.wikipedia.org/wiki/Mánička - μαζί με άλλες δυτικές παρακμιακές συνήθειες.
Τέλος, να κλείσουμε με τη Μάρθα και την Τένα (που έχει και ένα γιο ράπερ, Marko Elefteriadis, καλλιτεχνικώ ονόματι Ektor https://youtu.be/2XxJdxBic6k) γράφουν βιβλία, π.χ. Řecká kuchyně Marthy, Η Ελληνική κουζίνα της Μάρθας, κάνουν εκπομπές π.χ. Řecko očima Marthy Elefteriadu, Η Ελλάδα με τα μάτια της Μάρθας, εδώ για το ελληνικό ελαιόλαδο https://youtu.be/59gVjT3iEaE, παρ' όλ' αυτά, μετρημένες είναι οι αναφορές τους από τη μαμά-πατρίδα, δυόμιση στο σύνολο βρίσκω.
Ελληνικό φεστιβάλ στην Τσεχία (2000)
https://www.rizospastis.gr/story.do?id=402776
«Σε πρώτο πλάνο η Ελλάδα στην κρατική τηλεόραση της Τσεχίας» το 2012 από τη Λιάνα Μπουκουβάλα
«...διαψεύστηκα... Όλοι μας μείναμε έκπληκτοι όταν είδαμε πως εσείς... δεν το βάζετε κάτω! Κοίτα γύρω σου... οι καφετέριες είναι γεμάτες! Τα παιδιά συνεχίζουν να παίζουν στις πλατείες και γριούλες δεν χάνουν στιγμή το χαμόγελο από τα χείλη τους. Εσείς οι δημοσιογράφοι τελικά είστε λιγάκι υπερβολικοί..
...στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ακρόπολης, οι δυσκολίες, όμως, δεν άργησαν να φανούν, αφού όσο και αν προσπάθησαν δεν κατάφεραν να μαγνητοσκοπήσουν έστω και λίγο το Μουσείο. "Είχαμε μαζί μας όλα τα απαραίτητα έγγραφα, έτσι ώστε να μας επιτραπεί η είσοδος. Παρ' όλα αυτά δεν μας άφησαν να μπούμε στο χώρο του Μουσείο με κάμερα. Κάποια χαρτιά έλειπαν... Κάποια άλλα δεν ήταν σωστά συμπληρωμένα...
http://avecnews.gr/index.php?option=com_multicategories&view=article&id=7526:2012-03-29-08-01-martha-eleutheriadou&catid=9:2011-06-02-22-34-11&Itemid=45
Τα περισσότερα, και σε μουσικολογικό βάθος, έχουν γραφτεί από τον Φώντα Τρούσα.
«Δεν μπορώ να θυμηθώ πότε άκουσα για πρώτη φορά τα ονόματα της Martha και της Tena Elefteriadu. Πιθανώς να πρωτοδιάβασα γι’ αυτά σ’ ένα παλαιό γερμανικό mail-order με δίσκους από την Ανατολική Ευρώπη. Ίσως να μου τα ανέφερε κάποτε ένας φανατικός «χατζιδακικός» συλλέκτης...
https://diskoryxeion.blogspot.com/2010/05/martha-tena-elefteriadu.html
«Για τις Martha & Tena Elefteriadu έγραψα για πρώτη φορά στο Jazz & Τζαζ πριν από αρκετά χρόνια – ήταν στο τεύχος 125/126, που είχε κυκλοφορήσει τον Αύγουστο του 2003. Λίγο αργότερα, στο τεύχος 139 (Οκτώβριος 2004), επανήλθα λέγοντας λίγα λόγια για ένα από τα καλύτερα προσωπικά άλμπουμ της Martha Elefteriadu το “Kresby Tuší” https://youtu.be/AjtcBA8RPcg [Panton, 1980], ενώ ακόμη περισσότερα έγραψα στο δισκορυχείον την 23/5/2010 σε μιαν ανάρτηση απ’ αυτές που θα τις χαρακτήριζα πλέον «ξεχασμένες»
[...]
«Παρότι η Μάρθα με την Τένα (ή Τίνα) έχουν επισκεφθεί την Ελλάδα ήδη από τα seventies (μαρτυρά γι’ αυτό το LP τους «Διακοπές στην Ελλάδα» (Řecké prázdniny https://youtu.be/HdueUfaQ7y0) από το 1977, όταν φωτογραφήθηκαν στην Ακρόπολη) εντούτοις έχω την εντύπωση πως στη χώρα μας παρέμειναν εντελώς άγνωστες.
[...]
Με αφορμή τη δημοσιοποίηση ενός σπουδαίου σόουλ απ' την παλιά Τσεχοσλοβακία από δύο ελληνίδες τραγουδίστριες με ιστορία…
It's Always Ever The Same https://youtu.be/2GSxtzLcMIE
https://diskoryxeion.blogspot.com/2016/04/martha-tena-elefteriadu-vulkan.html
Όχι, ότι δεν παιζόταν τέτοια μουσική και αργότερα, αλλά κινήθηκε πλέον με τη σκιά του καλουπώματος και λογοκρισίας των ντόπιων γραφειοκρατών. Π.χ. το διασημότερο τσέχικο συγκρότημα Plastic People of the Universe https://en.wikipedia.org/wiki/The_Plastic_People_of_the_Universe στερήθηκε την άδεια να παίζει μουσική το 1970, ενώ οι μαλλιάδες, κατά καιρούς, υποχρεώνονταν να κόβουν τις περίσσιες τρίχες στο αστυνομικό τμήμα - https://en.wikipedia.org/wiki/Mánička - μαζί με άλλες δυτικές παρακμιακές συνήθειες.
Τέλος, να κλείσουμε με τη Μάρθα και την Τένα (που έχει και ένα γιο ράπερ, Marko Elefteriadis, καλλιτεχνικώ ονόματι Ektor https://youtu.be/2XxJdxBic6k) γράφουν βιβλία, π.χ. Řecká kuchyně Marthy, Η Ελληνική κουζίνα της Μάρθας, κάνουν εκπομπές π.χ. Řecko očima Marthy Elefteriadu, Η Ελλάδα με τα μάτια της Μάρθας, εδώ για το ελληνικό ελαιόλαδο https://youtu.be/59gVjT3iEaE, παρ' όλ' αυτά, μετρημένες είναι οι αναφορές τους από τη μαμά-πατρίδα, δυόμιση στο σύνολο βρίσκω.
η ελλαδική κανονικότητα
του δημοσιογραφικών κοινών,
όπως φαίνεται,
ξεχειλίζει από περιέργεια
και εξωστρέφεια
Ελληνικό φεστιβάλ στην Τσεχία (2000)
https://www.rizospastis.gr/story.do?id=402776
«Σε πρώτο πλάνο η Ελλάδα στην κρατική τηλεόραση της Τσεχίας» το 2012 από τη Λιάνα Μπουκουβάλα
«...διαψεύστηκα... Όλοι μας μείναμε έκπληκτοι όταν είδαμε πως εσείς... δεν το βάζετε κάτω! Κοίτα γύρω σου... οι καφετέριες είναι γεμάτες! Τα παιδιά συνεχίζουν να παίζουν στις πλατείες και γριούλες δεν χάνουν στιγμή το χαμόγελο από τα χείλη τους. Εσείς οι δημοσιογράφοι τελικά είστε λιγάκι υπερβολικοί..
...στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ακρόπολης, οι δυσκολίες, όμως, δεν άργησαν να φανούν, αφού όσο και αν προσπάθησαν δεν κατάφεραν να μαγνητοσκοπήσουν έστω και λίγο το Μουσείο. "Είχαμε μαζί μας όλα τα απαραίτητα έγγραφα, έτσι ώστε να μας επιτραπεί η είσοδος. Παρ' όλα αυτά δεν μας άφησαν να μπούμε στο χώρο του Μουσείο με κάμερα. Κάποια χαρτιά έλειπαν... Κάποια άλλα δεν ήταν σωστά συμπληρωμένα...
http://avecnews.gr/index.php?option=com_multicategories&view=article&id=7526:2012-03-29-08-01-martha-eleutheriadou&catid=9:2011-06-02-22-34-11&Itemid=45
Τα περισσότερα, και σε μουσικολογικό βάθος, έχουν γραφτεί από τον Φώντα Τρούσα.
«Δεν μπορώ να θυμηθώ πότε άκουσα για πρώτη φορά τα ονόματα της Martha και της Tena Elefteriadu. Πιθανώς να πρωτοδιάβασα γι’ αυτά σ’ ένα παλαιό γερμανικό mail-order με δίσκους από την Ανατολική Ευρώπη. Ίσως να μου τα ανέφερε κάποτε ένας φανατικός «χατζιδακικός» συλλέκτης...
https://diskoryxeion.blogspot.com/2010/05/martha-tena-elefteriadu.html
«Για τις Martha & Tena Elefteriadu έγραψα για πρώτη φορά στο Jazz & Τζαζ πριν από αρκετά χρόνια – ήταν στο τεύχος 125/126, που είχε κυκλοφορήσει τον Αύγουστο του 2003. Λίγο αργότερα, στο τεύχος 139 (Οκτώβριος 2004), επανήλθα λέγοντας λίγα λόγια για ένα από τα καλύτερα προσωπικά άλμπουμ της Martha Elefteriadu το “Kresby Tuší” https://youtu.be/AjtcBA8RPcg [Panton, 1980], ενώ ακόμη περισσότερα έγραψα στο δισκορυχείον την 23/5/2010 σε μιαν ανάρτηση απ’ αυτές που θα τις χαρακτήριζα πλέον «ξεχασμένες»
[...]
«Παρότι η Μάρθα με την Τένα (ή Τίνα) έχουν επισκεφθεί την Ελλάδα ήδη από τα seventies (μαρτυρά γι’ αυτό το LP τους «Διακοπές στην Ελλάδα» (Řecké prázdniny https://youtu.be/HdueUfaQ7y0) από το 1977, όταν φωτογραφήθηκαν στην Ακρόπολη) εντούτοις έχω την εντύπωση πως στη χώρα μας παρέμειναν εντελώς άγνωστες.
[...]
Με αφορμή τη δημοσιοποίηση ενός σπουδαίου σόουλ απ' την παλιά Τσεχοσλοβακία από δύο ελληνίδες τραγουδίστριες με ιστορία…
It's Always Ever The Same https://youtu.be/2GSxtzLcMIE
https://diskoryxeion.blogspot.com/2016/04/martha-tena-elefteriadu-vulkan.html
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου