Ελληνοτουρκική Απεργία στην Κύπρο το 1948

1300 Ρωμιοί και 700 Τούρκοι μαντεμτζήδες 

κέρδισαν το 1/3 των αιτημάτων τους
 μετά από απεργία 124 ημερών

Το τραγούδι Kıbrıs Madenci Marşı 
(Εμβατήριο των Κυπρίων Μεταλλεργατών) 
στον σκοπό της Παντιέρας Ρόσας
από το συγκρότημα Sol Anahtarı, (το ανοιχτήρι/κλειδί του Σολ)

Maden işçileri

Οι μεταλλεργάτες

dönmezler geri

δεν επιστρέφουν πίσω

sert adımlarla

με σέρτικα βήματα

koşar ileri

τρέχουν μπροστά

Yılmaz mücadeleden işçiler

Ατρόμητοι από πάλεμα εργάτες

Korkmaz toptan tüfekten işçiler

Άφοβοι από βόλια και τουφέκια εργάτες

Kalpleri iman dolu bekçiler

Με καρδιές πίστη γεμάτες φρουροί

Getirir fakir halka büyük zaferi

φέρνουν στον φτωχό λαό μεγάλη νίκη

Türk-Rum madenciler

Τούρκοι, Ρωμιοί μαντεμτζήδες

Mert fakir erler

γενναίοι φτωχοί αγωνιστές

Bir hak yolunda

σε ένα δίκαιο δρόμο

Birleşmiştiler

ενωμένοι

Dağlar taşlar boyandı kızıla

Βουνά, πέτρες βαμμένες στο κόκκινο

Kan ile destanları yazıla

Με αίμα τα έπη γραμμένα

Dağlar taşlar boyandı kızıla

Βουνά, πέτρες βαμμένες στο κόκκινο

Hakkın yolunda can feda ola
Στου δίκιου τον δρόμο η ψυχή θυσία να γίνει


Και εδώ με ενδιάμεσους ελληνικούς στίχους
από γιορτή σταφυλιού στη Γαλάτεια Αμμοχώστου
https://youtu.be/O09BgNtF284

 Μεταλλωρύχων μνήμες, ντοκυμαντέρ του 2007

https://archive.org/details/480x360

στο 14:40, 20:18 Τουρκοκύπριοι μιλάνε κυπριακά,

στο 34ο λεπτό «πέφτουν οι γαλαρίες, και τρέχαμε, και φωνάζαμε...
....κι ήμασταν σαν τα μυρμήγκια που τους βάζουν
αναμμένο πετρέλαιο στη φωλιά τους»

στο 57ο γυναίκες ορμάνε σε αστυνομικούς,
η Άννα Αδάμου κρεμάστηκε από όπλο αστυνομικού,
και αυτός τη στριφογύριζε μέχρι να το αφήσει

Χαρακτηριστικό της μαχητικότητας της (γυναίκας) ήταν η περίπτωση της «μάχης του τραίνου», στις 16 του Μάρτη όταν 10 εργάτριες από το Ξερό σταμάτησαν τη μηχανή του τραίνου με τα βαγόνια στα ενδιάμεσα της γραμμής Μαυροβουνίου – Ξερού ξυλοκοπώντας 5-6 απεργοσπάστες μαζί με τον Άγγλο οδηγό»
http://www.wd-ist.org/content/από-την-ιστορία-του-εργατικού-κινήματος

Και για τον ρόλο της γυναίκας-Τουρκάλας σ’ εκείνο τον αγώνα ο Γιώργης Λέρνης, αρχισυντάκτης της εφημερίδας Δημοκράτης, έγραψε: «Ώστε οι Τουρκάλες δεν σκεπάζουν πια το πρόσωπό τους με φερετζέ όπως τις θέλει ο θρύλος. Κι αυτές λοιπόν στον αγώνα, πλάι στον άνδρα για τα δικαιώματα στη ζωή»

Η πρώτη μαζική ελληνοτουρκική απεργία έγινε στο κουμποποιείο Λάρνακας το 1945, πήραν μέρος 900 εργαζόμενοι, από τους οποίους οι 700 ήταν γυναίκες. Η απεργία έληξε νικηφόρα μετά από 29 μέρες
https://dialogos.com.cy/i-kipria-gineka-stous-ergatikous-agones/

στο 59:30, πανό που γράφει

Yaşasın kırmızı bir Mayıs

Ζήτω η κόκκινη Πρωτομαγιά

http://www.kathimerini.com.cy/gr/kypros/259828/?ctype=ar

Η αμερικάνικη εταιρεία (https://en.wikipedia.org/wiki/Cyprus_Mines_Corporation)

 άρχισε ένα εκδικητικό πόλεμο εναντίον των εργατών, περιέκοψε το συσσίτιο σε γάλα που έδινε στα παιδιά των εργατών, έδιωξε τους ασθενείς εργάτες που νοσηλεύονταν σε ιδιωτικό νοσοκομείο της Πεντάγυιας. Με γκεμπελικές μεθόδους κέρδισε την υποστήριξη της Κυβέρνησης, της Εκκλησίας και άλλων οργανωμένων συνόλων με σκοπό το σπάσιμο της απεργίας.
https://www.philenews.com/koinonia/epistoles/article/640052/oi-megloi-apergakoi-agnes-ton-metallorychon-to-1948

οι σελίδες του τύπου της εποχής, τόσο του Ελληνοκυπριακού αλλά και του Τουρκοκυπριακού, κατακλύζονται από τη μαζική συνεισφορά Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων εργατών και αγροτών στο απεργιακό ταμείο

ενώ ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος Β' με ανακοίνωσή του καλούσε τους χριστιανούς εργάτες να επιστρέψουν στην εργασία τους και καταδίκαζε τη «βία των απεργών» και των κομμουνιστών υποκινητών τους.
http://agkarra.com/13-ιανουαρίου-1948-ξεκινάει-η-απεργία-των-με/

Συνολικά το 1948 έγιναν 13 εργατικές απεργίες στην Κύπρο
http://www.papademetris.net/index.php?option=com_content&view=article&id=1394:s-833&catid=134:1945-1949-14&Itemid=116

Το 1949 θεσπίστηκαν κανονισμοί
προστασίας για πνευμονοκονίαση από σιλίκωση (πυριτίαση) 

Δεν υπάρχει θεραπεία αλλά είναι 100% προβλέψιμη αν οι εργοδότες, οι εργαζόμενοι και οι υπεύθυνοι υγείας συνεργαστούν για να μειώσουν την έκθεση στο κρυσταλλικό πυρίτιο.

Προδιαγραφές ασφαλείας για αμμοβολές

http://library.tee.gr/digital/m2382.pdf

ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΜΑΤΙΕΣ

Ντοκυμαντέρ, Σέριφος 1916, Το χρονικό μιας αιματηρής απεργίας μεταλλωρύχων, 2010.
https://www.ert.gr/ARXEIO-AFIERWMATA/I-AIMATIRI-APERGIA-SERIFOS-21-AYGOYSTOY-1916/

Τραγούδι Ανθρακωρύχος, 1965, Λουκά Νταράλα 

https://youtu.be/HdFDyMJnZfQ

Μέσα στα έγκατα της γης,

μες στα ανθρακωρυχεία,

μες στα σκληρά τα κάρβουνα,

και μες στην υγρασία,

μέσα εκεί αργοπεθαίνει,

όποιος μπει γερός δεν βγαίνει.

Όσοι πονέσαν στη ζωή,

κι αποκτήσαν πάθος

εφύγανε για να χωθούν

μέσα στης γη το βάθος.

Μεσα εκεί αργοπεθαίνει,

όποιος μπει γερός δεν βγαίνει.

....

Αφού δεν έγινε ταινία το Κυπριακό 1948,
ας δούμε τη μακαρθισμένη, κυνηγημένη ταινία 
στις Ηνωμένες Πολιτείες για μεταλλωρύχους,
ταινία αγγλόφωνη, μεξικάνικη, εργατική και φεμινιστική: 
Το Αλάτι της Γης (1954)
https://en.wikipedia.org/wiki/Salt_of_the_Earth_(1954_film)