Καρδιά μου τρόμπα, καρδιά μου ορμόνα! (απ' την αντλία στην εγκεφαλική καρδιά)

Καρδιά μου τρόμπα,

ηλεκτραντλία

του αίματός μας δίνεις 

κυκλοφορία
με πνεύμον' αναπνέοντα,
μόνη σου, και μηχανικά.

Χτυπώντας δυνατά

στου εγκέφαλου τις λήψεις

σε νόμιζαν παλιά

κέντρο παθών, συναισθημάτων

σε αντιλήπτριες αισθήσεις.

Κι αφού μας έμεινε η λέξη,

ο λεξικάρης να προσθέσει

μια δεύτερη καρδιά εγκεφάλου,

ομπρέλα-κεφαλοκαρδούλα,

όλου του συναίσθημα|τικού μας ζάλου,

που κατοικεί εκεί ορμονικά,

καρδιά, πιχί, σε σχήμα αμυγδάλου.

για την αμυγδαλή, δέσμη νευρώνων, 

ο επί μέρους λόγος,
ποιητική, πρωτόγονη,
έν' από τα πολλά του σώματος αμυγδαλόσχημα

((((((((

παραθέσεις από

https://www.healthyliving.gr/2016/05/24/amygdalh-egkefalos/
...με «εγκάρδια» του συναισθήματος ποικίλματα...

Υπάρχουν δύο αμυγδαλές, μία για κάθε πλευρά του εγκεφάλου.

Η ανθρώπινη αμυγδαλή είναι σχετικά μεγάλη σε σύγκριση με την αντίστοιχη κάθε άλλου στενού μας συγγενή στην κλίμακα εξέλιξης των πρωτευόντων θηλαστικών.

.....

Ο ιππόκαμπος και η αμυγδαλή ήταν τα δύο σημαντικά μέρη του πρωτόγονου «οσφρητικού εγκέφαλου/ρινεγκέφαλου». Εξελισσόμενος, δημιούργησε τον φλοιό και στη συνέχεια τον νεοφλοιό. Μέχρι σήμερα αυτές οι μεταιχμιακές (συνοριακές) δομές επιτελούν ίσως το μεγαλύτερο μέρος της μαθησιακής και μνημονικής δραστη­ριότητας του εγκεφάλου.

.....

Αν η αμυγδαλή απομονωθεί από τον υπόλοιπο εγκέφαλο, το αποτέλεσμα θα είναι μια εντυπωσιακή ανικανότητα να συλλάβουμε την εγκάρδια σημασία των γεγονότων. Αυτή η κατάσταση ορισμένες φορές αποκαλείται «συναισθηματική τύφλωση». ( wiki/Social-emotional_agnosia )

Στερημένες από καρδιακό περιεχόμενο, οι διαπροσωπικές σχέσεις χάνουν την ισχύ τους. Ένας νέος άνδρας, του οποίου η αμυγδαλή είχε αφαιρεθεί με χειρουργική επέμβαση προκειμένου να αντιμετωπιστούν κάποιες σοβαρές επιπλοκές, έγινε αδιάφορος προς τους ανθρώπους και προτιμούσε να ζει χωρίς καμιά ανθρώπινη επαφή. Ενώ ήταν απόλυτα σε θέση να συζητήσει, δεν αναγνώριζε πια τους στενούς του φίλους, τους συγγενείς, ούτε καν τη μητέρα του, και παρέμενε ανέκφραστος βλέποντας τη δική τους αγωνία στην αδιαφορία του. Χωρίς αμυγδαλή, φαινόταν να έχει χάσει κάθε αντίληψη συναισθήματος.

Η αμυγδαλή λειτουργεί ως «αποθήκη» καρδιακής-συγκινησιακής μνήμης και, κατά συνέπεια, είναι εξαιρετικά σημαντική. Η ζωή χωρίς αμυγδαλή είναι μια ζωή απογυμνωμένη από προσωπικά νοήματα. Μια μελέτη βρήκε ότι τα άτομα με μεγαλύτερη αμυγδαλή είναι πιο πιθανό να έχουν περισσότερους φίλους και γνωστούς και, παράλληλα, διατηρούν πιο περίπλοκες σχέσεις μαζί τους. Και μια άλλη ότι οι αυτιστικοί έχουν μικρότερο αριθμό νευρώνων στην αμυγδαλή τους. Φαίνεται επίσης, ότι ο εγκέφαλος αναπτύσσει νέα κύτταρα στην αμυγδαλή κατά τη διάρκεια της εφηβείας (αν και αυτό έχει αποδειχτεί μόνο στα αρσενικά ποντίκια). Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι τα νέα κύτταρα βοηθούν στη διαδικασία του φλερτ και της αναζήτησης συντρόφου.

Κάθε πάθος εξαρτάται από την αμυγδαλή. Ζώα, από τα οποία αφαιρέθηκε ή πειράχτηκε η αμυγδαλή, στερούνται καρδιωμάτων φόβου και οργής, χάνουν την τάση τους για ανταγωνισμό και συνεργασία, και δεν έχουν πλέον αίσθηση της θέσης τους στο δικό τους κοινωνικό σύστημα. Το συναίσθημα/καρδίωμα αμβλύνεται ή απουσιάζει.

Τα δάκρυα, ένα συγκινησιακό σήμα μοναδικό στους ανθρώπους, διεγείρονται από την αμυγδαλή και από μια γειτονική δομή, την υπερμεσολόβια έλικα. Με την αγκαλιά, το χάδι ή κάποια άλλη κίνηση παρηγοριάς, οι ίδιες οι περιοχές του εγκεφάλου κατευνάζονται και οι λυγμοί σταματούν. Χωρίς αμυγδαλή, δεν έχου­με δάκρυα, αλλά ούτε θλίψη να κατευνάσουμε.

.....

Η αμυγδαλή αντιδρά πολύ ταχύτερα από τα σκεπτόμενα τμήματα του εγκεφάλου, όχι όμως πάντα πιο εύστοχα. Συχνά μπορεί να κάνει μια “συγκινησιακή πειρατεία” (amygdala hijack) ένας όρος που επινοήθηκε από το Ντάνιελ Γκόλμαν στο βιβλίο του, του 1996, Η συναισθηματική νοημοσύνη. Ο Γκόλμαν χρησιμοποιεί τον όρο αυτόν για τις ανεξέλεγκτες ταραξικάρδιες αντιδράσεις.

....

Σε ένα οπτικό ερέθισμα, όταν για παράδειγμα κάτι κουλουριασμένο ξετυλίγεται ξαφνικά μπροστά στα μάτια μας, η αμυγδαλή θα αντιδράσει πρώτη, κάνοντάς μας να τραβηχτούμε απότομα, σχηματίζοντας την ασαφή εικόνα πως πρόκειται, έστω, για ένα φίδι που μας επιτίθεται. Το οπτικό σήμα θα φτάσει αργότερα στον οπτικό φλοιό, ο οποίος θα αποφανθεί με σαφήνεια ή πως πρόκειται για το λάστιχο του ποτίσματος που τραβιέται από κάποιον και θα στείλει το αντίστοιχο σήμα που θα κατευνάσει την αμυγδαλή ή πως πρόκειται πράγματι για φίδι, οπότε θα στείλει σήμα στην αμυγδαλή που θα έχει σαν αποτέλεσμα να κατακλυστούμε από ορμόνες για δράση (πχ αδρεναλίνη).

https://el.wikipedia.org/wiki/Συγκινησιακή_πειρατεία

.....

Στην αρχιτεκτονική του εγκεφάλου η αμυγδαλή μοιάζει με εταιρεία συνα­γερμού, όπου οι τεχνικοί είναι σε ετοιμότητα ώστε να στείλουν επείγοντα μηνύ­ματα στην πυροσβεστική, στην αστυνομία και σε κάποιο γείτονα, οποτεδήποτε σύστημα συναγερμού του σπιτιού ειδοποιήσει ότι υπάρχει πρόβλημα. 

.....

Η λειτουργία της αμυγδαλής είναι σωτήρια σε ένα περιβάλλον γεμάτο κινδύνους και δυσκολίες, όπου ο φόβος και ο θυμός μπορεί να δώσουν πλεονέκτημα. Η αμυγδαλή λοιπόν φαίνεται να μας έφτασε με ασφάλεια στο σήμερα, όμως σε πολλές περιπτώσεις η αντίδρασή μας πριν καν σκεφτούμε, ή χωρίς τον έλεγχο του τι κάνουμε μας φέρνει πλέον σε δύσκολη θέση και οι συνέπειες μπορεί να είναι ακόμα και καταστροφικές.

Όμως σήμερα, η αμυγδαλή μπορεί να οδηγήσει κάποιον με υψηλή νοημοσύνη να κάνει κάτι παράλογο ή πολύ βλακώδες

....

Για τη νηπιακή και παιδική ηλικία, οι πρωταρχικές καρδιακές μνήμες εδραιώνονται σε μια εποχή κατά την οποία δεν υπάρχουν ακόμα λέξεις για να περιγράψουν την εμπειρία τους, όταν, σε κατοπινές φάσεις της ζωής, αυτές οι συναισθηματικές μνήμες ενεργοποιηθούν, δεν ταιριά­ζουν σε κανένα σύνολο λογικής σκέψης που θα μπορούσε να ερμηνεύσει την αντίδραση που μας προκαλούν.

Επομένως, ένας λόγος για τον οποίο μπορεί να είμαστε τόσο συγχυσμένοι από τις καρδιακές μας εκρήξεις είναι επει­δή εδράζονται σε μια πρώιμη εποχή στη ζωή μας, τότε που δεν είχαμε ακόμα λέξεις και δεν μπορούσαμε να κατανοήσουμε τα γε­γονότα. 

)))))))))))

Αν πεταχτεί ομπρός σου το κακό,

τότε αμυγδαλίσου!

μα άν χωρίς κακό κακιώνεσαι,

δες καθαρά, χαλάρωσε τη δόλια αμυγδαλή σου! :-)

Αφορμή για όλα αυτά, η τελική ατάκα για την καρδιά-τρόμπα από τη γελοιογραφία του John Antono (Γιάννη Αντωνόπουλου), καθώς και η μη ξεκάθαρη αναφορά της έννοιας της εγκεφαλικής καρδιάς στα λεξικά, π.χ. γράφει...καρδιά είναι, επίσης, η έδρα, το κέντρο των συναισθημάτων, σε αντιδιαστολή προς την έδρα των νοητικών λειτουργιών...πού όλα αυτά;; στον εγκέφαλο, δεν το λέει...και η αντιδιαστολή συναισθηματικών και νοητικών λειτουργιών, και αυτό μισή αλήθεια. «Χωρίς συναίσθημα δεν υπάρχει περιέργεια, δεν υπάρχει προσήλωση, δεν υπάρχει ούτε μάθηση, ούτε μνήμη». 

https://www.public cyprus.com.cy/product/books/paidika/symperiforas/to-doro-tis-giagias/prod8890174pp/

Ο λεξικογράφος εδώ είναι σε μια περίεργη θέση. Από τη μία πρέπει απλώς να περιγράφει την τρέχουσα χρήση των όρων, και από την άλλη υπάρχει η βιοχημική αλήθεια, που δεν είναι ακόμα κτήμα του λαού. Περιγράφει ένα παρόν και κοντινό παρελθόν που θα αλλάξει, στο βαθμό, βέβαια, που η βιολογία θα γίνει γνώριμο εργαλείο μας. 

Άλλο παράδειγμα προώθησης της εγκεφαλικής καρδιάς θα ήταν να παρουσιαστούν οι παρακάτω εκφράσεις με τις βιοχημικές τους μεταφράσεις. Τι συμβαίνει στον εγκέφαλο στην κάθε περίπτωση.

Έχει καλή / τρυφερή / χρυσή / σκληρή / άπονη ~...έχει ~ μάλαμα..έχει ~ πέτρα / σαν πέτρα, πολύ σκληρή. η ~ του είναι μάρμαρο, για πολύ ψυχρό άνθρωπο...έκαψε πολλές καρδιές... με τι ~ να δουλέψω;

Η εκλαΐκευση ξεκίνησε εδώ με το κόμικ. Πόσες φορές δεν είπαμε ότι όλα είναι στο μυαλό...και όχι στην καρδιά (αντλία)...και λέει ένα σχόλιο...επιτέλους, κάποιος το 'πε...δλδ, αν δεν το πει ένα σκίτσο, μια γελοιογραφία, ένας στίχος, μια ιστορία, είναι σαν να μην ειπώθηκε, από το ένα αυτί μπαίνει στο άλλο βγαίνει.

Στην πράξη, σωστό, ότι όλα είναι στο μυαλό, αλλά πρέπει να κρατήσουμε, παράλληλα, και τον προσιτό, λαϊκό όρο καρδιά, ως κέντρο των συναισθημάτων, δίπλα στους εγκεφαλικότερους όρους συγκινήσεις και συναισθήματα...σε πόσα τραγούδια υπάρχουν αυτές οι λέξεις;; (Επ' ευκαιρία, και παρένθεση...τι συμβαίνει στον εγκέφαλο κάποιου που γράφει, σκέφτεται εγκεφαλικά/νοησιαρχικά/ψυχρά)

Δλδ, δεν χάλασε ο κόσμος, απεναντίας, θα ωφελήσει να τολμηθεί η εγκεφαλική καρδιά, ο καρδιακός κόσμος του εγκεφάλου. Από τα συμφραζόμενα θα κατανοηθεί ότι αναφέρεται στο συναίσθημα. Και είναι και βαρετό να επαναλαμβάνεται η σιδηροδρομική λέξη συναισθηματικός, ενώ έχουμε μια μικρότερη και αγαπησιάρικη λέξη. Χώρια που έχει το παραπλανητικό συν....;..είναι το συναίσθημα κάτι πιο εξωτερικό από το αίσθημα, προϋποθέτει ύπαρξη άλλων, είναι κάτι πιο κοινωνικό;; είναι αντίστοιχο του πονώ/συμπονώ;; όχι, πρέπει να κοιτάξεις πρώτα τι εννοείται από τα συμφραζόμενα. . (Χαμένος χρόνος η ιστορία δασκαλίστικου διαχωρισμού αισθήματος και συναισθήματος, συνδέοντας ανάποδα το αίσθημα με την εξωτερική αίσθηση, και το συναίσθημα με τα ενδότερα, και πολύ καλά κάνει ο κόσμος και τα χρησιμοποιεί εναλλάξ, με βάση τη χρηστική σημασία τους. 

Πως μεταφράζεται π.χ. η social-emotional agnosia...κοινωνιοσυναισθηματική αγνωσία...  τρένο μου, καλησπέρα...δεν γλωσσίζεσαι με τίποτα...αν έπρεπε να μιλήσω για σένα, θα σε είχα γράψει σε ταμπέλα, που θα σήκωνα αντί να μπερδεγλώσω εμένα....γιαυτό είτε διαβάζεις απευθείας στα αγγλικά, είτε περιμένεις από τον έντιμο και φιλέρευνο μεταφραστή να έχει πάντα και τον αγγλικό πρωτότυπο όρο. Είναι δυνατόν μια τόσο τρυφερή έννοια να μην την πεις συγκάρδια, και τα κοινωνικά συναισθήματα, συγκαρδιώματα, wiki/Social_emotions...

Προσεγγίζοντας τον κόσμο της αλήθειας, ανακαλύπτεις ότι μας λείπουν λέξεις. Όταν χτυπάει συναγερμό η αμυγδαλή, πώς θα το πείς;; φοβάμαι, μου σηκώνεται η τρίχα, για παθητική αντίδραση, και χτυπάει κόκκινο η ένταση, η αδρεναλίνη, για ενεργητική. Δεν αρκούν αυτά, γιατί η ενεργοποίηση της αμυγδαλής προηγείται της έκκρισης αδρεναλίνης. Οπότε το αμυγδαλίζομαι και αμυγδαλίαση θα παίξουνε δίπλα στο αδρεναλίζομαι, που δεν το βλέπω να υπάρχει. Για αρχή και βλέπουμε. Με το που επισημάνει σε μία τάξη ο δάσκαλος ότι «από σας, μαθητές, εξαρτάται να τα βρουν η βιολογική με την γενική μας γλώσσα», θα μπουν προτάσεις στο αυλάκι που άνοιξε, «αυτά αφορούν το δικό σας μέλλον και τη δική σας γλώσσα»

ο σκοπός 

  
1)  να σταματήσει ο δυισμός/διαχωρισμός σώμα/πνεύμα, νους/ψυχή, καρδιά/εγκέφαλος, που μας έχει κάνει μεγάλη ζημιά. Δεν είναι άλλος άνθρωπος αυτός που ερωτεύεται, προσεύχεται, οδηγεί, αγκαλιάζει, κλαίει, γελάει, και άλλος αυτός που λύνει μια εξίσωση, σχεδιάζει, βιδώνει μια κατασκευή, χορεύει, τραγουδά, και αριθμολογεί τα λογιστικά του. 

2) Κατανόηση του προβλήματος σημαίνει και λύση του, στο μακροπρόθεσμο ορίζοντα, και ανακούφιση, στο πρώτο διάβασμα, ότι δεν είμαι μοναδική περίπτωση, ότι το πρόβλημά μου έχει λογική εξήγηση, και αξίζει να ψάξω και να προσπαθήσω. Αντίστοιχα, οι μη προβληματικοί, οι ψυχικά σωστοί, έχουν μια αφορμή με βάση τη βιοχημεία να συγχωρούν ευκολότερα, και ότι δεν χρειάζεται και οι μεν και οι δε, να τα παίρνουν όλα τοις μετρητοίς και προσωπικά. 

3) Η εξήγηση, η ανάλυση λένε οι «συναισθηματικοί» καταστρέφει τη «μαγεία», το «όνειρο». Ή πόση αλήθεια να αντέξει ο άνθρωπος;;....έχει μια κακή παράδοση η επιστήμη, όταν έσκασε μύτη στο λαϊκό προσκήνιο, εκσφενδόνιζε ωμά την αλήθεια και γκρέμιζε μύθους. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει ενδιαφέρον να ειπωθεί η αλήθεια με ρυθμό, με ιστορία, και να ελέγχεται και κατά πόσο είναι αφομοιώσιμη, ή ενοχλητική, όπως για κάποιους η φράση «όλα είναι στον εγκέφαλο»...για αυτούς αξίζει να προωθηθεί ότι υπάρχει και μια καρδιά μες στον εγκέφαλο, ξεγελώντας τους φόβους τους. Το ανάποδο, πες ότι ήμουν καρδιοπαθής και κάνω εγχείριση, θα ήθελα, ο γιατρός να μου πει, πάμε να φτιάξουμε την αντλία μας. Η λέξη καρδιά βαραίνει την ατμόσφαιρα. Ή έχεις φίλο που δεν αντέχει τα πολλά, και ρωτάει, πού χάθηκες, του λες, «κάνω ρύθμιση αντλίας». Την αλήθεια την είπες με τον ανάλογο της περίστασης τρόπο.

έγινες αντιλήπτρια και αντιλήπτης

των νοημάτων μου;;

να πούμε για τον στίχο

κέντρο παθών, συναισθημάτων

σε αντιλήπτριες αισθήσεις.

στην αρχή ήταν στις εξωτερικές, (ή πέντε μας)
αισθήσεις, αλλά επειδή πλέον επιστημονικἀ
δεν είναι μόνο πέντε και μόνο εξωτερικές
https://en.wikipedia.org/wiki/Sense

μπήκε το αντιλήπτρια, αντιλήπτωρ που στα αρχαία
σημαίνει βοηθός και αντιλήπτρια (η Παναγία)
(δυστυχώς δεν τολμήθηκε η δημοτική του έκφραση,
'αυτός που αντιλαμβάνεται', τι κακό θά 'τανε;)
έχει περάσει βέβαια απ' τα εκκλησιαστικά το «αντιλαβού! βόηθησε!» έγινε «αντιλαβού; κατάλαβες;;»
ενώ το σωστό αρχαίο θα ήταν «αντελάβου;  βοήθησες;;»


οπότε η βοήθεια περνάει από την κατανόηση,
ή μήπως και το αντίθετο;; 
και θυμήθηκα μια ατάκα από μια συνέντευξη
στο Δίφωνο ενός μουσικού για άλλο μουσικό,
«τον αγαπώ, αν και δεν τον καταλαβαίνω»,
δλδ, τον βοηθώ και τον καταλαβαίνω αργότερα.

ΥΠ
(Ύστεροι Παλμοί)

Νούς μου έκλαψε, καρδιά μου σκέφτηκε,

σπασμένοι κόσμοι, κι αυτή ακόμη 
μιλάει μόνη. :-(

Μην την αποκαρδιώνεις :-)

Στης σιωπής εμπήκε το ικρίωμα,
της ήρθε αποκαρδίωμα. :-(

Καρδιά μου, ορμόνα, πόνα
για της γνώσης τον αγώνα! :-


-Κι ο τρόμπας πίνω το ποτό μου,
επαραφούσκωσ' ο μυαλός μου! :-)

-Μην τα αντλήσεις όλα, τρόμπα,
της γνώσης μην καεί η σόμπα! :-