Το Τσιναντάλι το μήνα Ιουνίου μοιάζει με την έπαυλη των νεραϊδών.
Εδώ ανθίζουν ταυτόχρονα φυτά και λουλούδια, σταφύλια, ρόδια, λεμονιές, τριαντάφυλλα. Ο αέρας είναι ποτισμένος με πολλά διαφορετικά αρώματα και μυρωδιές της φύσης.
«Εγώ που θα έδινα την ψυχή μου για την ανάσταση της Ελλάδας,
ελπίζω λίγα από από τον λαό αυτόν»
και ότι λόγω της επέμβασης των Μεγάλων Δυνάμεων
στο Ναβαρίνο θα είμαστε για πάντα
εξαρτώμενη επαρχία.
________________________
αναλυτικότερα
Εκείνο που σε κάθε κατάσταση αποτελεί το προτέρημα του Έλληνα απέναντι στον Ευρωπαίο είναι η λιτότητα της ζωής του, όταν ο Ευρωπαίος χρειάζεται εκατό για να ζήσει, ο Έλληνας χρειάζεται μόνο δέκα. Με τις οικονομίες του αυτές που βάζει στην μπάντα σχηματίζει έπειτα από μερικά χρόνια ένα κεφάλαιο πού τo ρίχνει στις επιχειρήσεις του, ενώ ο Ευρωπαίος δαπανά το κεφάλαιό του στην καλή κουζίνα, στα γαλλικά κρασιά και σε ό,τι άλλο του επιβάλλουν η καλή κοινωνική ζωή καί οι υποχρεώσεις του. Και κάτι άλλο ακόμη: ο έμπορος της Ανατολής πρέπει απαραίτητα να έχει κάποια πονηρία που δεν την έχουν ούτε οι Γάλλοι, ούτε οι Άγγλοι, ούτε κανένα άλλο έθνος της Ευρώπης, ενώ η κρυψίνοια αυτή αποτελεί ένα ουσιώδες στοιχείο του ελληνικού χαρακτήρα. Μ᾿ αυτήν την ιδιότητα κατόρθωσαν να ισοφαρίζουν στο παρελθόν τη δύναμη των Άγγλων κεφαλαιούχων και μ᾿ αυτή θα την εξουδετερώσουν και πάλι. Ακριβώς πάνω στη μάζα του αγγλικού εμπορίου συγκεντρώνεται εδώ και δύο χρόνια η σημαντική επιρροή των Ελλήνων εμπόρων της Σμύρνης.
[...]
Μετά την πτώση των Γενιτσάρων (το 1826) επέστρεψαν οι Έλληνες και πάλι στις παλιές τους θέσεις και ανασύνδεσαν τις δουλειές τους που είχαν διακοπεί από το 1821. Η ανεξαρτησία της Ελλάδος θα έχει σαν συνέπεια την ηγεμονία των Ελλήνων στο εμπόριο της Σμύρνης. Οι Έλληνες έμποροι θα παραμερίσουν για χίλιους τοπικούς λόγους τους Ευρωπαίους από την Ανατολή και μόνο το ρωσικό εμπόριο θα μπορέσει να κρατηθεί δίπλα στο ελληνικό και να επεκταθεί στο μεσογειακό χώρο. http://www.ellinismos1922.gr/smyrni/istorika-keimena.html
Γράμματα προς τη Βιέννη 1824-1843,
Αλληλογραφία του πρώτου Αυστριακού πρεσβευτή στην Αθήνα (1834 -1849)
εκδοθέντα από τον Πολυχρόνη Ενεπεκίδη
...
εναλλακτικά, η Αυστρία προσανατολιζόταν στην αναγνώριση μιας μικρής Ελλάδας που θα περιλάμβανε την Πελοπόννησο και τα νησιά, όχι όμως τη Ρούμελη. Με έναν επιπλέον όρο: η Ελλάδα δεν θα έπρεπε να είναι δημοκρατική.
Ο Μαυροκορδάτος υπεξέφυγε στο θέμα του πολιτεύματος, αλλά παρέμεινε αδιάλλακτος στο εδαφικό...Δεν έχουμε να μοιράσουμε τίποτε με την Αυστρία, αντίθετα μπορούμε να ωφεληθούμε και οι δύο από το εμπόριο μεταξύ μας.
[...]
Στις 13 Μαρτίου 1825 ο Αυστριακός εκπρόσωπος του Μέτερνιχ έριξε τη βόμβα στη συνδιάσκεψη της Πετρούπολης: «Η κυβέρνησή μας, για να βοηθήσει να ξεπεραστούν τα εμπόδια στην επίλυση του ελληνικού ζητήματος, είναι έτοιμη να κάνει τη μεγάλη υπέρβαση: να αναγνωρίσει άμεσα την ανεξαρτησία των Ελλήνων». Ο Αυστριακός διπλωμάτης Αντον Πρόκες φον Οστεν περιγράφει τη σκηνή: «Οταν έγινε αυτή η δήλωση, ο κόμης Νέσελροντ [ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών] έμεινε για πολύ ώρα άναυδος. Οταν συνήλθε, εξέφρασε την απορία του: πώς προέκυψε αυτή η ιδέα από την Αυστρία, το κράτος που από την αρχή ήταν αντίθετο στις επαναστάσεις και τους κινδύνους που δημιουργούν;». Ο θορυβημένος αμήχανος Ρώσος προειδοποίησε ότι ποτέ ο σουλτάνος δεν θα αποδεχόταν ελληνική ανεξαρτησία.
Ο Αυστριακός διπλωμάτης όμως ήταν αφοπλιστικός στην απάντησή του: Η Ελληνική Επανάσταση διαφέρει από τις άλλες. Επιπλέον, ένα νέο ελληνικό κράτος θα προσφέρει και εμπορικές ευκαιρίες στις μεγάλες δυνάμεις.
Η επόμενη μέρα της Ναυμαχίας του Ναβαρίνου βρίσκει τον Πρόκες στη Σμύρνη, όπου δεν συμβαίνουν έκτροπα και αντίποινα, όπως αναμενόταν. Ως συνταγματάρχης και διπλωμάτης είχε αυτοβούλως μετατεθεί στις ναυτικές δυνάμεις της Αυστρίας στο Αιγαίο κατά της πειρατείας. Όπως και η επίσημη Αγγλία, καταδικάζει την άσκοπη και υπό την πίεση της κοινής γνώμης ναυμαχία, που είναι, όπως νομίζει, προς το συμφέρον της Ρωσίας και της πειρατείας.
...Ω τλήμων Ελλάς! Τώρα μπορεί να σε σώσει μόνο ένα θαύμα! Κατάχρηση της εξουσίας, χλεύη της αδιάντροπης έπαρσης, καταπάτηση κάθε δικαίου – μόνο αυτές οι αντάξιες μαίες μπορούν και να φέρουν στον κόσμο έναν σκλάβο. Τώρα λοιπόν η ανεξαρτησία, που συ δεν είχες ούτε την αρετή, ούτε και το θάρρος για να την κερδίσεις με τον αγώνα, χάθηκε για σένα. Περνάς από την κατάσταση μιας τουρκικής επαρχίας σ΄εκείνη μιας ρούσικης και θα νοσταλγείς χίλιες φορές με δάκρυα στα μάτια και χωρίς ελπίδα στην καρδία εκείνη που άφησες. Η Ευρώπη παρακολουθεί τον χαμό σου χειροκροτώντας, γιατί βλέπει πως το έργο που παίζεται έχει τον τίτλο: Απελευθέρωση της Ελλάδας!
Η Αυστριακή οπτική της Ναυμαχίας του Ναβαρίνου
του Δημοσθένη Κορδού
Αφού ταξιδέψει σε Αίγυπτο και Παλαιστίνη,
το 1834 θα διοριστεί πρέσβης της Αυστρίας στην Αθήνα
και γράφει τονίζοντας τον φιλελληνισμό του και την προσήλωση
στην ανεξαρτησία της Ελλάδας
κατά ενδεχόμενης ρωσικής επιρροής
Εγώ που θα έδινα την ψυχή μου για την ανάσταση της Ελλάδας,
ελπίζω λίγα από από τον λαό αυτόν...
Αλλά γνωρίζω πως ο δρόμος για τη βελτίωση περνάει
από την ανεξαρτησία, και μόνο μεσ' απ' αυτήν.
Και όταν φθάνει στην Αθήνα, η εμφάνιση της πόλης, όπως σημειώνει, τον απογοητεύει:
Η Αθήνα δεν είναι παρά ένας σωρός βρώμικα συντρίμμια, αραδιασμένα γύρω από μερικά μεγαλόπρεπα κατάλοιπα, που διακόπτονται από καμιά εκατοπενηνταριά προχειροχτισμένα σπίτια.
Όταν όμως συναντήθηκε αργότερα με το βασιλιά Όθωνα, απευθύνθηκε σ' αυτόν με τα παρακάτω λόγια:
Βλέπω τη Μεγαλειότητά σας να κατοικεί ανάμεσα σ' ερείπια, θαυμάσια κάποτε, μα πρόσφατα φτωχικά...Η μεγαλειότητά σας όμως καλείται να χρησιμοποιήσει το κατάλληλο υλικό που υπάρχει στον ελληνικό λαό για να ανοικοδομήσει τη νέα χώρα και να εξαλείψει τα θλιβερά ίχνη των βάρβαρων εποχών. https://el.wikipedia.org/wiki/Άντον_Πρόκες_φον_Όστεν
Μετά το θάνατο του πρώτου του γιου σε ηλικία δυο ετών το καλοκαίρι του 1835, αποφάσισε να χτίσει ένα σπίτι. Το σπίτι αποχτίστηκε το 1837 σε ένα οικόπεδο δέκα στρεμμάτων, έχοντας λάβει δάνειο από τον Έλληνα τραπεζίτη Σίμωνα Σίνα στην Βιέννη και από μια τράπεζα στην Τριέστη. Το μέγαρο αποτελεί ένα από τα λίγα παραμένοντα δείγματα ιδιωτικής αρχιτεκτονικής των Βαυαρών που εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα την δεκαετία του 1830. Χτίστηκε έξω από τα όρια της τότε πόλης (οδό Φειδίου 3, στα Χαυτεία). Κάποια χρόνια αργότερα, το 1844 προσπάθησε ανεπιτυχώς να πουλήσει ή να ενοικιάσει το σπίτι στην Αυστριακή κυβέρνηση, ως έδρα της Αυστριακής Πρεσβείας.
Ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν έγραψε για ένα από τα στολίδια της Αθήνας:
Ένα από τα κτίρια στην άκρη της Αθήνας προς την Πάρνηθα είναι μια απλή, γεμάτη αρχοντιά βίλα... νομίζεις, βλέποντας την καλογυαλισμένη σκάλα με το χαλί από πάνω ως κάτω, πως βρίσκεσαι σ' έναν εξοχικό πύργο κοντά στην αυτοκρατορική πόλη του Δούναβη. Όταν μπεις μέσα στα καλόγουστα δωμάτια, θα δεις σύγχρονες rococo κουνιστές καρέκλες, θαυμάσιους καθρέπτες και ζωγραφιές...Βρισκόμαστε στο σπίτι του Πρόκες - Όστεν και της καλλιεργημένης και πανέξυπνης γυναίκας του. Τίποτε δεν θυμίζει εδώ πως η Αθήνα γεννιέται τώρα. Εδώ μέσα η Αθήνα είναι στο ίδιο επίπεδο με τη Νεάπολη, τη Βιέννη και την Κοπεγχάγη.
Την περίοδο 1848 - 1850 στο Μέγαρο έμεινε ο Νικόλαος Δούμπας και ο αδερφός του, Μιχαήλ, σταλμένοι από τον πατέρα τους Στέργιο Δούμπα, για να κρατηθούν μακριά από την επαναστατική κίνηση της εποχής στη Βιέννη, και για να βελτιώσουν τα ελληνικά τους.
Το κτίριο αγόρασε το 1854 η Ελένη Τοσίτσα, σύζυγος του εθνικού ευεργέτη Μιχαήλ Τοσίτσα και το 1887 έγινε ιδιοκτησία της Ανδρομάχης Σλήμαν-Μελά, κόρης του Ερρίκου Σλήμαν και μετέπειτα συζύγου του πολιτικού Λέοντα Μελά. Λειτούργησε και ως Υποθηκοφυλακείο Αθηνών, Ωδείο Λότνερ και από το 1919 μέχρι το 1971 ως έδρα του Ελληνικού Ωδείου.
Το μέγαρο σήμερα ανήκει στο Ταμείο Συντάξεων Προσωπικού Εθνικής Τραπέζης και της Κτηματικής Τράπεζας της Ελλάδας από το 1934. Διασώθηκε από ανοικοδόμηση με απόφαση του ΥΠΠΟ του 1996 ως έργο τέχνης και ιστορικό διατηρητέο μνημείο, μετά από γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων και πέρασε στην ιδιοκτησία του θεωρούμενο «σημείο αναφοράς που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην πρώτη Οθωνική περίοδο». Όπως επισημαίνει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Βιέννης Πολυχρόνης Κ. Ενεπεκίδης, «ο σημερινός θεατής του είναι αδύνατο να φαντασθεί πόση ελληνική ιστορία και πόση μουσική έζησε εκεί μέσα».
Μετά το 1996 οπότε το κτίριο κρίθηκε ως οίκημα που έχει ανάγκη από Ειδική Κρατική Προστασία, έχουν γίνει επανειλημμένα επερωτήσεις στη Βουλή για την τύχη του κτιρίου. https://el.wikipedia.org/wiki/Μέγαρο_Πρόκες_-_Όστεν
«Οι Τούρκοι ζουν εν ειρήνη με όλη την πλάση έμψυχη και άψυχη:
δέντρα, πουλιά ή σκυλιά, κάθε τι που ο Θεός έπλασε το σέβονται·
απλώνουν τη φιλανθρωπία τους στα καημένα πλάσματα,
που στις δικές μας χώρες εγκαταλείπονται ή διώκονται.
Σε όλους τους δρόμους υπάρχουν εδώ και εκεί
δοχεία γεμάτα νερό για τα σκυλιά της γειτονιάς,
και κάνουν καμμιά φορά διαθήκη σε σεβάσμια ιδρύματα
για να τρέφονται ζώα, όπως χελώνες»
Ο Γάλλος συγγραφέας Τεβενό (Jean de Thévenot, ~1660) γράφει:
«πολλοί άνθρωποι πάνε κάθε μέρα στο παζάρι για να αγοράσουν πουλιά τα οποία μετά αφήνουν ελεύθερα. Σύμφωνα με τα όσα λένε, οι ψυχές αυτών των πουλιών
θα είναι μάρτυρες της καλοσύνης που έκαναν όταν θα έρθουν ενώπιον του Αλλάχ κατά την συντέλεια. Ο κόσμος πίστευε ότι το να καταστρέφεις μια φωλιά θα φέρει συμφορά και ότι θα τιμωρηθεί αυτός που το κάνει»
Ο Πρώσος στρατηγός Μόλτκε στα «Γράμματα του από την Τουρκία»
(1839) αναφέρει τα εξής:
«Οι Τούρκοι μεριμνούν ακόμη και για τα ζώα. Στο Ουσκιουντάρ θα βρεις νοσοκομείο για γάτες, στο τζαμί Μπαγιεζίτ υπάρχει ένας χώρος φροντίδας
για τα περιστέρια. Έχουν σκάψει κάτι σαν γούρνα κάτω από τις περισσότερες ταφόπλακες. Εδώ συγκεντρώνονται τα βρόχινα νερά προκειμένου να ξεδιψάσουν τις ζεστές καλοκαιρινές μέρες τα σκυλιά και τα πουλιά. Οι μουσουλμάνοι πιστεύουν ότι η φροντίδα των ζώων θα φέρει καλό στους ανθρώπους.»
Στην οθωμανική περίοδο υπήρχε το επάγγελμα του μαντζατζή.
(mancacı, από το ιταλικό mangiare, που έδωσε και σε μας
το μαντζάρω και τη ματζαδούρα)
Πάντα στους δρόμους υπήρχαν κάποιοι που τάιζαν τα ζώα, είτε ένας απλός πολίτης, είτε κάποιος μαντζατζής.
[...]
Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες εφαρμογές ήταν αυτή που αφορούσε τα μεγάλα ζώα που έσερναν τα κανόνια του στρατού. Τα ζώα αυτά δεν τα πουλούσαν όταν γερνούσαν αλλά έδιναν χρήματα για να τα φροντίζουν καλά μέχρι να πεθάνουν.
Το 1550 ο σουλτάνος Σουλεϊμάν ο Νομοθέτης εξέδωσε φιρμάνι για την φροντίδα των ζώων που μετέφεραν φορτία στην κατασκευή του Κουλιγιέ Σουλεϊμάνιγιε.
Το φιρμάνι ανέφερε ότι τα ζώα δεν θα μεταφέρουν περισσότερο φορτίο από αυτό που αντέχουν. Τα άλογα που μετέφεραν βαρύ φορτία ξεκουράζονταν μετά το απόγευμα της Παρασκευής και δεν τα ίππευαν μετά την εκφόρτωση του φορτίου.
[...]
Με τα φιρμάνια που εξέδωσε ο σουλτάνος Μεχμέτ Β’ ο Κατακτητής κατά τον 15ο αιώνα ήταν υποχρεωτική η κατασκευή κοιλοτήτων για τα πουλιά σε ένα καινούργιο κτίριο που έχτιζε κάποιος και η κατασκευή γουρνών καθαρού νερού για άγρια ή αδέσποτα ζώα.
Ο ποιητής Αχμέτ Χασίμ στο βιβλίο του Gurebahane-i Laklakan (Στέγη φροντίδας πελαργών) που δημοσίευσε το 1923 γράφει ότι στην Προύσα υπήρχε νοσοκομείο για πελαργούς. Εδώ με τη βοήθεια του κόσμου τάιζαν και φρόντιζαν τα πουλιά που είχαν τραυματιστεί και δεν μπορούσαν να πετάξουν, πελαργούς με σπασμένα φτερά, κοράκια και κουκουβάγιες.
[...]
Οι δεκαοχτούρες προστάτευαν τους αγαπημένους και τα χελιδόνια προστάτευαν από πυρκαγιά τα σπίτια στα οποία υπήρχαν φωλιά. Οι άνθρωποι έστελναν χαιρετισμούς στους ιερούς τόπους με τα αποδημητικά πουλιά όπως τους πελαργούς και νανογλάρονους διότι πίστευαν ότι αυτά θα πετάξουν πάνω από την Μέκκα και την Μεδίνα. Γι' αυτό το λόγο δεν πείραζαν τους πελαργούς που έφτιαχναν φωλιά στις καμινάδες και γενικά υπήρχε μεγάλη ανοχή προς τα πουλιά. Αυτές οι λαϊκές πεποιθήσεις της Ανατολίας πηγάζουν από το Ισλάμ που συμβουλεύει και προειδοποιεί ότι οι πιστοί πρέπει να συμπεριφερθούν καλά στα ζώα.
Οι κάτοικοι στην Πόλη θεωρούνται πολύ φιλικοί με τα αδέσποτα. Είναι παράδοση;
Όταν μας ήρθε η ιδέα για το ντοκυμαντέρ αυτό που μας έκανε εντύπωση ήταν ο μοναδικός τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουν τα αδέσποτα εκεί, όπως και τις αγελάδες στην Ινδία. Για τον κυρίως μουσουλμανικό πληθυσμό οι γάτες έχουν μια φήμη ιερή γιατί αναφέρονται πολύ συχνά σε ιστορίες με τον Μωάμεθ. Σε σύγκριση με τον αποστειρωμένο τρόπο που ακολουθούμε στη Δύση, μοιάζει σαν ένας διαφορετικός τρόπος προσέγγισης της ζωής.
Τα γαϊδουράκια και τα μουλάρια, που υπήρξαν η παραγωγική «μηχανή» της Σαντορίνης, υφίστανται μια συμπεριφορά που κάποτε ξεπερνά τα όρια της βαναυσότητας.
Το μικρό αυτό κείμενο, αποτελεί αποτέλεσμα της πίεσης από πάμπολους φίλους που γράφουν ή τηλεφωνούν για να πούμε κάτι. Ε, λοιπόν θα τους πω κάτι. Όταν ο Δημήτρης ο Σιγάλας, δούλεψε για μήνες και δημιούργησε τον πρώτο στην Ελλάδα κανονισμό για τα Ζώα Εργασίας, κάποιοι κάγχαζαν. Όταν δημιούργησε το πρώτο καταφύγιο απόμαχων Ιπποειδών, πολλοί τον λοιδόρησαν. Μόλις η τωρινή Δημοτική Αρχή ανέλαβε καθήκοντα, ένα από τα πρώτα πράγματα που έκανε,
ήταν να τον στείλει στο σπίτι του.
Στέλεχος της σημερινής Δημοτικής Αρχής, έστειλε το… Δήμο για το θέμα του Καταφυγίου, στο Δικαστήριο (ο γράφων ήταν ο μόνος μάρτυρας υπεράσπισης που κάλεσε η Ένωση Φιλόζωων του νησιού-SAWA). Καταδικάστηκε ο Δήμαρχος(!), καθώς και ένας υπάλληλος του Δήμου για την …παράνομη λειτουργία του Καταφυγίου. Βέβαια, η Πρόεδρος, επέβαλλε το ελάχιστο δυνατό πρόστιμο (65 ευρώ), γιατί πολύ απλά, δεν μπορούσε να παραβεί το νόμο.
Αυτό το κειμενάκι γράφτηκε, για να μην συνεχίσουν να … «πέφτουν από τα σύννεφα», ορισμένοι. Ξέρουν και ξέρουμε. Μπορούν και δεν πράττουν. Ακούνε και κωφεύουν. Βλέπουν και γυρνάνε αλλού το βλέμμα τους. Μη θίγετε τα κακώς κείμενα, είναι η αρχή. Δείτε μόνο το φως στις σκοτεινές εποχές, η έμμεση παρότρυνση. Οι δε «υποψιασμένοι», θα διαπιστώσουν «ξένο δάχτυλο», «προσπάθεια δυσφήμησης του νησιού» ή στην καλύτερη «μα είναι ώρες τώρα να αναδεικνύουμε τέτοια θέματα;».
Και ο καλός φίλος και σπουδαίος άνθρωπος Δημήτρης Σιγάλας, θα βρίσκεται εκεί στο παραγωγικό του ησυχαστήριο, βλέποντας με θλίψη την κατάντια μας. Ήταν μόνος του, όταν προσπάθησε να το σταματήσει, με το κουράγιο και τις επιστημονικές του γνώσεις. Κάποιοι ταχθήκαμε στο πλευρό του. Αλλά, εις μάτην. (για όσους ενδιαφέρονται, ας δουν μια συνέντευξή του, όπου μεταξύ άλλων,
αντιστέκεται στην απρέπεια με την αξιοπρεπή σιωπή του και ζει σε ένα δικό του κόσμο, ιδιαίτερο, χωρίς να ασκητεύει.
Παιδί του Νημποριού, σπούδασε τις επιστήμες της γης και ξαναγύρισε στη γη του. Το 1982, ηγήθηκε μιας παρέας, που έγραψε ιστορία στα πολιτιστικά δρώμενα του νησιού. Σε μια εποχή που μόνη εκδήλωση ήταν κάποιο πανηγύρι για τα αγιομνήσια ενός αγίου, ο Σιγάλας και οι φίλοι του, έφεραν κινηματογράφο, θέατρο και μουσική στη διψασμένη για πολιτισμό νεολαία του νησιού. Ο θρυλικός ΜΕΣΕΣ (Μορφωτικός Εκπολιτιστικός Σύλλογος Εμπορείου) στεγάστηκε σε ένα παλιό, ερειπωμένο σχεδόν μαγαζί.
Και δεν περιορίστηκε μόνος τις εκδηλώσεις. Διοργάνωσε μαθήματα τέχνης και χορού. Δημιούργησε βιβλιοθήκη και έφερε Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές, σε μια εποχή που αυτοί ήταν ένα εξωτικό και δυσθεώρητο είδος. Κάποια στιγμή, παρέδωσε ομαλά τα ηνία του ΜΕΣΕΣ που εν τω μεταξύ είχε μετονομαστεί σε Πολιτιστικό Σύλλογο Θήρας, καθώς η δραστηριότητά του, ξεπέρασε το Εμπορείο.
Επόμενη στάση του, ο Δήμος Θήρας. Με μια μικρή και χαμηλής αμοιβής σύμβαση, τι δεν έκανε;. Δημιούργησε το Καταφύγιο αδέσποτων ζώων συντροφιάς και των απόμαχων ιπποειδών, έφτιαξε το φυτώριο του Δήμου (διανεμήθηκαν δωρεάν 70.000 δενδρύλια ελιάς!), έφτιαξε τον μοναδικό στην Ελλάδα κανονισμό για τα ζώα εργασίας, εξασφάλισε χιλιάδες ευρώ από ειδικά προγράμματα.
Είναι “ο άνθρωπος για όλες τις εποχές”. Κάποια στιγμή θα ξαναγυρίσει. Και με εκείνη την ξέφρενη στην εξέλιξη αλλά ήρεμη στην όψη δημιουργικότητα, θα δώσει ξανά, ένα μάθημα αξιοπρέπειας, ικανότητας, αφοσίωσης και αγάπης για τον τόπο. Αδιαφορώντας, για τις μικρότητες και τις προσωπικές ανασφάλειες που στέρησαν ένα νησί από πάρα πολλά.