Στεφάνι από Ιτιά (ρουμάνικος θεομητορικός θρήνος)

Sub o salcie pletoasă

Κάτω από ιτιά πολύκλαδη

Maică Sfântă se ruga

η Μητέρα Παναγία προσευχόταν

 şi cu vocea-ndurerată

με φωνή αδύναμη

către salcie grăia:

στην ιτιά έλεγε:

 Dacă îmi cunoşti durerea

Αν γνώριζες τον πόνο μου

şi vroieşti să mi-o alini

και ήθελες να με απαλύνεις

dă-mi din ramurile tale

δώσε μου από τα κλαδάκια σου

o cunună fără spini

ένα στεφάνι δίχως αγκάθια

Fiul meu e sus pe cruce

Ο γιος μου είναι πάνω στον σταυρό

 însângerat şi-n mare chin

ματωμένος και με πολύ πόνο

şi cu ea la El m-oi duce

και με αυτό με οδηγεί

durerea să i-o alin.”
τον πόνο του να απαλύνω

Atunci salcia miloasă

Τότε η ιτιά συγκινημένη

crengile şi le-a lăsat

τα κλαδιά χαλάρωσε

Maică a făcut cununa

η Μητέρα έκανε στεφάνι

şi la Golgota-a alergat.

και στον Γολγοθά έτρεξε

Dar paznicii n-o lăsară

Μα οι φύλακες δεν επέτρεψαν

cu cununa fără spini,

 στεφάνι δίχως αγκάθια

că voiau ca El să moară

επειδή ήθελαν να πεθάνει

 însângerat şi-n mare chin
ματωμένος και με πολύ πόνο

De-atunci salcia pletoasă

Και τότε η ιτιά η πολύκλαδη

nu s-a mai uitat aşa în sus

ποτέ δεν το ξέχασε

şi-a rămas, aşa, plecată

και με κλαδιά έτσι γερμένη

ca să-L plângă pe Iisus.

 για τον Ιησού κλαίει

ΥΓ

pletoasă, φουντωτή, πολύφυλλη
https://ro.wiktionary.org/wiki/pletos
salcie plângătoare
ιτιά κλαίουσα
salix  sepulcralis
ιτιά ταφική, πένθιμη

(από το φλοιό της ιτιάς, salix-salicis, προέρχεται
 και το σαλικυλικό οξύ, η ασπιρίνη)

Η τριάδα δεν αποτελείται από ρουμάνες,
αλλά αμερικάνες, η μία ινδοαμερικάνα,
Nila Bala, Rachel LaViola, Sarah Larsson
γνωρίστηκαν το 2009 στο
Yale Women’s Slavic Chorus,
https://www.nightingaletrio.com/biography.html
και έφτιαξαν το Nightingale Trio,
όπου διασκευάζουν παράδοση
της Κεντροανατολικής Ευρώπης

Η τρίφωνη διασκευή
γράφτηκε από την αφροαμερικάνα
Ayanna Woods
https://3arts.org/artist/Ayanna-Woods/

(άλλαξα το dar iudeii, ιουδαίοι
σε dar romanii, ρωμαίοι,
και μετά σε
 dar paznicii, φύλακες·
όταν διασκευάζεις μουσική,
διασκευάζεις και στίχους·
έτσι κι αλλιώς ποικίλες παραλλαγές έχει)

Αν και οι ρουμάνοι άρχισαν να πολυφωνίζουν
από τον 18ο αιώνα,
βρίσκω μόνο μονοφωνικές ερμηνείες,
εδώ μία πρόχειρη με κιθάρα από τη μολδαβή 
Ιρίνα Ρίμες
σε ραδιοφωνικό σταθμό


Ο ναός που τραγουδάνε τα αηδόνια,
χτισμένος κατά την Αγία Σοφία της Κωνσταντινούπολης,
ανήκει στο ιδιωτικό, αδογμάτιστο
κοιμητήριο-πολιτιστικό κέντρο
Lakewood Cemetery
https://en.wikipedia.org/wiki/Lakewood_Cemetery
https://www.lakewoodcemetery.org/
στη Μινεάπολη