Σάββατο 6 Απριλίου 2019

Δίχως προήχημα, νά και Δανού κωμίκευμα!


Ποιο το νόημα του ανεκδότου;;


Μέχρι να το βρείτε, μια μεγάλη παρένθεση περί του κωμικού πιανίστα Βίκτορα ~Μπόργουε, δανέζικα, ~Μπόργκε, αγγλικά, (Victor Borge, 1909-2000) γεννημένος Børge Rosenbaum, Εβραίο-Δανού, που διέφυγε το 1940, όταν τη Δανία έπαιρναν οι Ναζί, με πλοίο προς την Αμερική, και μόλις σε δύο χρόνια, αφού έμαθε αγγλικά βλέποντας ταινίες, κέρδισε βραβείο ραδιοφωνικού κωμικού. Ετοιμάζεται, μάλιστα ταινία για τη ζωή του. http://cphpost.dk/news/oscar-winner-to-make-film-and-tv-series-about-victor-borge.html

Κείμενο του η  Πληθωριστική γλώσσα
......
Many years ago in Denmark we had inflation, and you are familiar with that problem. In inflation, we have numbers rising. Prices go up. Anything that has to do with money goes up...except the language.
See, we have hidden numbers in the words like "wonderful," "before," "create," "tenderly." All these numbers can be inflated and meet the economy, you know, by rising to the occcassion. I suggest we add one to each of these numbers to be prepared. For example "wonderful" would be "two-derful." Before would be Be-five. Create, cre-nine. Tenderly should be eleven-derly.....
....

Λεξικός πληθωρισμός
στην αύξηση τιμάριθμου
παρηγοριά μυθεύει.
Αν έχεις ένωση, κάνε την
δύωση, τρίωση, πολύωση.
Ήλιος να τρίει, αντί να δύει.
Αν τριτώσει το κακό,
το καλό να τεσσερώσει.
Η πενταήμερη, εξαήμερη.
Το εφτάζυμο, οχτώζυμο.
Η έννοια, δέκνοια.
Κι οι ΔΕΚΟ, ΈΝΔΕΚΟ να γίνουν.


Όταν δαγκώνουν έγνοιες με, δάκνοιες τις βαφτίζω
από το δάκνω, και δακέθυμον εγώ δεν μεταδίδω!

Εγώ ο Βίκτορ ο Δανός επέρασα πολλά,
μα δεν αφήνω δάγκωμα να πέσει στην καρδιά σας,
πειράζω, αυτοσαρκάζομαι, και γέλιο χάρισμά σας!



Στην εποχή του μεσοπολέμου, της ανεργίας, της φτώχειας, του φόβου, της απόγνωσης, για να μη του στρίψει, για να μη μιζεριάσει, βρίσκει παρηγοριά στο πείραγμα των λέξεων, και ευρύτερα στην κωμωδιοσύνη o «αμελαγχόλητος Δανός». Γιατί να αυξάνονται μόνο οι τιμές, και όχι ταυτόχρονα οι λέξεις;;

Ένα άλλο κωμικό του πείραγμα στη γλώσσα αποδόθηκε ως phonetic punctuation, αλλά σωστότερο θα ήταν  το mouth sound punctuation, ελληνικά, στοματόηχη στίξη. Όπου τελεία, κόμμα, ερωτηματικό, κτλ, εκεί και ήχος του στόματος. Τα παιδιά ξετρελαίνονται με κάτι τέτοια, και αποφορτίζει το βαρύ κλίμα που σκιάζει τους μαθητές πάνω στην εκφώνηση κειμένου με τον ανάλογο επιτονισμό. Η δασκάλα θα μπορούσε να ρωτήσει τα παιδιά, αν αυτός έτσι φαντάστηκε ηχητικά τα σημεία στίξης, εμείς τι απαντάμε;; και μπορεί να πάει κι αλλού το πράγμα. Αυτό θα μπορούσε να γίνει αφορμή και για κάποιο ρυθμικό έργο, ή σήματα μορς, ή κάποια ταχεία γλώσσα ενδοσυνεννόησης με στοματόηχα.

Αυτά για τη γλώσσα, όσον αφορά την κλασική μουσική δίνει ο Βίκτορας ένα ανάλαφρο τόνο στο αυστηρό πρωτόκολλο της σοβαρής και βαριάς για το κοινό μουσικής. Το νόημα του συγκεκριμένου θεατρικού ανεκδότου....ότι στο ξεκίνημα ενός τραγουδιού υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες να γίνουν λάθη, είτε μικρότερη ένταση της φωνής, είτε μεγαλύτερη σε σχέση με το όργανο, και στην πορεία ίσως διορθώνεται. Θα μπορούσε να 'ταν κανείς καρδιακός, και να συνέβαινε τίποτα με αυτό το απότομο μπάσιμο της τραγουδίστριας, μα μέχρι και τα λόγια δείχνει να έχασε από το Caro Nome του Verdi, επειδή της ξέφυγε η ένταση στο ξεκίνημα. (η αρχή του κωμικού ντουέτου from the 'Cockamamie' aria from Rigor Mortis, by... by.. by all means. That is, by Guisseppe Verdi. Joe Green to you...εδώ https://youtu.be/kT4O-B6rUOI)


Ποια είναι η θεραπεία;; προφανώς, η προθέρμανση/προπόνηση, και συνερμικά έρχεται στο μυαλό το βυζαντινό απήχημα. Τι είναι αυτή η μουσική;; μια μουσική χωρίς όργανα, οπότε, για αυτό τον λόγο εκεί γεννιέται η συγκεκριμένη πρακτική. Ψάχνω να βρω αλλού, δεν βρίσκω προς το παρόν. 



Προήχημα/ενήχημα/απήχημα. Το ίδιο πράγμα, άλλος φωτισμός. Το προήχημα είναι προθέρμανση, προπόνηση. Το ενήχημα σε βάζει στον ήχο, τη μελωδία. Το απήχημα, είναι η ηχώ, η αντήχηση, και στην πράξη εδώ σημαίνει περίληψη, για να μη λέω περίλημμα. Και συνερμικά, έρχεται και το συνήχημα, το να συνήχησουν όργανα και φωνές,  πριν το επίσημο ξεκίνημα, ώστε να βρουν τα πατήματά τους, και να ξαναθυμηθεί ο ένας τον άλλο.


Όλα αυτά είναι στοιχεία πρόβας, και το πρωτόκολλο της παρουσίασης δεν τα επιτρέπει. Συνήθως, άντε να παιχτεί κάτι για να δοκιμαστεί η ποιότητα της ηχοληψίας. Όπως πάνε οι θεατές σε διάφορα αθλήματα, και βλέπουν ζωντανά να κάνουν προθέρμανση, έτσι θα μπορούσε και στις μουσικές, θεατρικές, χορευτικές παραστάσεις να γίνεται ζωντανή προθέρμανση. Κάτι που θεωρώ χαλαρωτικό και ανθρώπινο. Είναι πολύ κρύο, ιδίως για τα νέα παιδιά, αυτός ο αυστηρός διαχωρισμός πρόβας και παρουσίασης.

Και ο τελευταίος συνειρμός έρχεται από την περίληψη του βυζαντινού απηχήματος, μιας μινιμαλιστικής περίληψης ενός μουσικού έργου. Θα μπορούσε να 'τανε με δυο, ή περισσότερες νότες.

Το σχολείο μπορεί να ήταν μια τραυματική εμπειρία όσον αφορά τη δημιουργικότητα, αλλά είχε ένα καλό, την περίληψη. Δεν υπήρχε περίπτωση στη λογοτεχνία, και άλλα θεωρητικά μαθήματα, να λείπει η περίληψη. Φανταστείτε αυτό στη μουσική σύνθεση. Θέλω να μου γράψεις τρεις περιλήψεις του έργου, π.χ. μία του του λεπτού, μία του πενταλέπτου, μία του δεκάλεπτου. Στη ζωγράφική, εντόπισε τα περιττά και πύκνωσε τα ουσιαστικά. Και στις λοιπές επιστήμες, το ίδιο. Η περίληψη βοηθά και στην απομνημόνευση, ιδίως τώρα που οι πληροφορίες πολλαπλασιάζονται. Αντίθετο της περίληψης, η ανάπτυξη.

Σε ένα Παράθυρο Χρόνου (Time Window) ένας δημοσιογράφος παίρνει συνέντευξη από τον Φραντς Λιστ, που υποδύεται ο Βίκτορας. Του δείχνει την πρώτη παιδική του σύνθεση που αποτελείται από δύο νότες...όχι και τόσο εντυπωσιακό, ε;;...αλλά χωρίς αυτές τις δύο νότες δεν θα έγραφα αυτό...μια ανάπτυξη.




Εμείς είχαμε, έχουμε, θα έχουμε 
κανα τέτοιο δικό μας;;
ή να περιμένουμε καλύτερα κάποιο μετανάστη
που θα έρθει;; 
Θέλουν να φύγουν, λέει, από την Ελλάδα,
έλεγξε κανείς, αν έχουν δημιουργικές δάκνοιες;;
Πώς φεύγουν έτσι;; για να τους δεις μετά
δότες αλλοπολίτες σε άλλες χώρες;;


Μες στην ξερασιά του κόσμου,
κάποιο χέρι γράφει εντός μου,
κάπου υπάρχει Δανός!

Απ' την Ευρώπη έφευγαν
αρτίστες και επιστήμονες,
τον Νέο Κόσμο πλούτιζαν,
και συ, Γριά, ερήμωνες!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου