Στιγμιότυπα βίας από δημοταξίτες, δημοταράκτες και μετανάστες

Με αφορμή τον θάνατο του Αρτινού
φιλόλογου και ποιητή Γιάννη Δάλλα (1924-2020)
https://el.wikipedia.org/wiki/Γιάννης_Δάλλας

δημοταρακτικό ταξίδι με το ποίημά του
«Δημοταράκτες»
(απαγγελία, https://youtu.be/AGQlfEqze8U )

Αυτός εκεί και με τη σκέψη του σκοπεύει,

ρίχνει κάτι απλωτές ματιές σαν δίχτυα,

κι η άκρη του κανθού του αγκίστρι.

Η σκέψη πίσω απ΄ τα σμιγμένα φρύδια σαν βολίδα,

κι η τρύπα της καρδιάς που στόχευσε κρατήρας,

το αίμα να χύνεται σαν λάβα στις λεωφόρους

με αναρτημένα τα πανώ της ανταρσίας

-μπροστά φρουροί και πίσω μασκοφόροι-

Δίχως ινστρούκτορες….Κι οι όψιμοι προστάτες

σαν φαρισαίοι πίσω απ΄ τα στασίδια.

Έτσι κι ο Ανδρόνικος ο Β΄ 

σ΄ ένα απ΄ τα χρυσόβουλλα
μιλά για οχλοποιούς, 

που «εἰς παραλύπησιν αὐτῶν μέλλει εἶναι
τῶν ὀρθῶς κρατουμένων καὶ ἐκζητούντων

συντηρεῖσθαι εἰς τὴν πρέπουσαν 

κατάστασιν τῆς βασιλείας» του. 

Ο Ανδρόνικος ο Β΄.

Και της πρωθυπουργίας του ο Β΄, 

που όπως ο Πιλάτος,

νίβει τα χέρια και μιλά ο αναμάρτητος

για οχλοποιούς και για δημοταράκτες.

https://el.wikipedia.org/wiki/Ανδρόνικος_Β΄_Παλαιολόγος
https://el.wikipedia.org/wiki/Ταραχές_του_Δεκεμβρίου_2008_στην_Ελλάδα

Το χρυσόβουλο εδώ

https://tinyurl.com/wldbvx2

Acta Et Diplomata Graeca Medii Aevi Sacra Et Profana

ακολουθεί ελαφρώς επεξεργασμένο 

σχετικό βυζαντινό κείμενο (1970) του

Κονιτσιώτη συγγραφέα Γιάννη Λυμπερόπουλου

https://el.wikipedia.org/wiki/Γιάννης_Λυμπερόπουλος (1921-2009)

στο περιοδικό Κόνιτσα,

προεισαγωγή σε σειρά κειμένων

με τίτλο «Παζαριού Ανατομή»

για το παζάρι στην πόλη του.

από εδώ (σελίδες 4-8)

http://balkaneana.eu/explore/uploads/pdfs/569ca545b55f7.pdf

[...]

Στα χρόνια που ο Βασίλειος Βουλγαροκτόνος έβαζε σε τάξη την Ήπειρο και την Αλβανία, μπλέχτηκαν κι οι Αρβανίτες στο έμπα-έβγα των Βουλγάρων. Αναστατώθηκαν τα χωριά τους. Διαλύθηκαν τα κοπάδια τους. Έχασαν τη βολή τους. Αρχές του 1000 μ.Χ.

Δεν ήταν μια, δεν ήταν δυο οι χρονιές. Το κακό τράβηξε πολύ. Και δεν έπαιρνε άλλο. Αδύνατο να σταθείς απόμακρα και να λουφάξεις σαν λαγός, ίσαμε που να περάσει η αναταραχή, για να ξαναβγείς στο μεϊντάνι. Οι χειμώνες στα μέρη τούτα είναι σκληροί. Η γη φτωχή. Δεν υπάρχουν περιθώρια. Έτσι, οι πιο τολμηροί, ο ένας ύστερα απ' τον άλλο, ξέκοβαν. Έπαιρναν τις φάρες τους και τραβούσαν προς τον Νοτιά. Άλλαζαν γιατάκι (κατάλυμα) και ξέμνησκαν (ξέμεναν) στους κάμπους του Αώου. Από τα όρια της Κόνιτσας, το θέμα της Ληβίσδας (τα Μεσογέφυρα και το Λεσκοβίκο) μέχρι την Αυλώνα.

Αλλού με το ζόρι. Αλλού με τη συναίνεση των τοπικών αρχόντων, που τους είχαν ανάγκη και τους προνοίαζαν (βυζαντινή πρόνοια, ανταλλαγή γης με στρατιωτική υπηρεσία), σαν καλλιεργητές. Μοναδική υποχρέωσή τους να πληρώνουν τη δεκάτη κι ένα φόρο για κάθε καμινάδα ανά οικογένεια. Σε καιρό πολέμου έπρεπε να ακολουθούν τον αυθέντη σαν στρατιώτες. Έτσι έγιναν γνωστοί και στα δικά μας μέρη οι Αρβανίτες. Κακοί γείτονες. Δύσκολοι στις συναλλαγές. Ασυνεννόητοι. Κεφάλια αγύριστα. Μπεσαλήδες, έμπιστοι όμως, όπως έλεγαν, και τραχιοί πολεμιστές-μισθοφόροι στην υπηρεσία των τοπικών αρχόντων.

Με τον ταραξία Βυζαντινό στρατηγό του Δυρραχίου Βασιλάκη, (https://el.wikipedia.org/wiki/Νικηφόρος_Βασιλάκης) που τους παίρνει ενάντια στην Πόλη, γλυκαίνονται από το πλιάτσικο, κι αποκτούν την πείρα των μεγάλων στρατών. Δεν έχει σημασία που διαλύονται κοντά στον Αξιό. Πείρα είναι και αυτή.

Μπαίνουν έπειτα στη δούλεψη των επιδρομέων: του Ρομπέρτου Νορμάνου, (https://el.wikipedia.org/wiki/Ροβέρτος_Γυισκάρδος) που με τον γιο του Βαϊμούντο, (https://el.wikipedia.org/wiki/Βοημούνδος_Α΄_της_Αντιόχειας) τον τρομερό τούτο Νορμανδό, πιάνουν, δήθεν,  να αποκαταστήσουν ένα γελοίο ΨευδοΜιχαήλ, (https://el.wikipedia.org/wiki/Μιχαήλ_Ζ΄_Δούκας) στα δικαιώματά του επί του θρόνου των Ρωμαίων. Και οργώνουν την Ήπειρο Νορμανδοί και Αρβανίτες. Πέφτουν στο πλιάτσικο και δεν αφήνουν τίποτα όρθιο. Στρατοπεδεύουν στα Γιάννινα και τους κοντινούς κάμπους. Ένδεκα μήνες. Απ' το Μάρτιο του 1082 έως τις αρχές του 1083. Ο Βοημούνδος όμως δεν είναι κοντόφθαλμος, σκοπεύει μακριά. Δεν είναι άνθρωπος του εφήμερου.

«Τὰ τείχη περιαθρήσας καὶ τὴν τοῦ Κάστρου ἀκρόπολιν», (https://el.wikisource.org/wiki/Αλεξιάς/Βιβλίο_5) φτιάχνει στα Γιάννινα τους δύο πύργους και την τάφρο γύρω-γύρω από το Κάστρο, «ληιζόμενος ἅμα τὰς παρακειμένας πόλεις και χώρας». Άτυχοι όμως στάθηκαν και εδώ οι Αρβανίτες. Τους βγήκε το πλιάτσικο ξινό. Ο ξανθός και γαλανομάτης τούτος Γολιάθ των Νορμανδών, με τους πλατιούς ώμους, που «καὶ τοῦ Πολυκλείτου ὁ κανὼν εἰς ἀτεχνίαν ἄντικρυς ἤρχετο», ο ασύγκριτος Βοημούνδος, δεν μπόρεσε να αντισταθεί στην εφευρετικότητα του Βυζαντινού Δαβίδ, του παμπόνηρου και ανοιχτομάτη αλλ' εις άκρον τολμηρού Αλέξη Κομνηνού. (https://el.wikipedia.org/wiki/Αλέξιος_Α΄_Κομνηνός)

λαϊκό τραγούδι

για την ενθρόνισή του

Τὸ Σάββατον τῆς Τυρινῆς,

χαρείς, Αλέξιε, ἐννόησέ το,

καὶ τὴν Δευτέρα τὸ πρωί

ὕπα καλῶς γεράκι μου.

Απ' το Τυρινοσάββατο,
όταν Αλέξη στρατηγέ χαρείς,
νιώσε τους συνωμότες της αυλής,
και το Καθαροδεύτερο
στον θρόνο αητέ μου πήγαινε.

Διαλύθηκε  στο Δομένικο, έξω απ' τη Λάρισα. (https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Larissa, 1083) Με τον Κομνηδούκα Μιχαήλ, ιδρυτή του Δεσποτάτου της Ηπείρου, στα 1205, (https://el.wikipedia.org/wiki/Μιχαήλ_Α΄_Κομνηνός_Δούκας) «τοῦτον τὸν πολιστὴν καὶ σωτῆρα πολιοῦχον τῶν Ἰωαννίνων», που τους περιπλανώμενους απ' τη φράγκικη κατάκτηση άρχοντες βυζαντινούς περιμάζεψε και «ἑνὶ ἑκάστῳ τούτων τόπους κατοικίας καὶ μονὰς κατ' ἀξίαν ἔδωσεν»...και με τον διάδοχό του τον γενναίο Θεόδωρο Δούκα Κομνηνό (https://el.wikipedia.org/wiki/Θεόδωρος_Κομνηνός_Δούκας) «εὐσθενῆ βριαρόχειρα» (χεροδύναμο),«ἐχθρὸν ἀπροσπέλαστον», οι αρβανίτικες φάρες της κοιλάδας του Αωού και του Αρβάνου, χριστιανοί κι αυτοί, αποχτούν τη συνείδηση του ντόπιου, του Ηπειρώτη. Δένονται με το Δεσποτάτο, και πολεμούν για αυτό...όσοι ξεχωρίζουν από τη φάρα, παίρνουν οφφίκια στην ιεραρχία των Δεσποτών, επιρροή στις περιφέρειες, συμπεθερεύουν με τους ντόπιους άρχοντες...ήταν ακόμα τα πράγμα αξεκαθάριστα. Ρευστά τα εθνικά περιγράμματα.

Εποχή που ανέβαινε η στάθμη της περιοχής. Ξαναχτίζονταν τα ερειπωμένα κάστρα. Μεγάλωναν οι Πολιτείες και πύκνωναν με λογής-λογής άρχοντες του παρά και του πνεύματος, πρόσφυγες από τις φραγκοκρατούμενες περιοχές. Δυνάμωναν τα παζάρια και πλάταιναν οι ορίζοντές τους.

Για τους Αρβανίτες όμως, άλλο να είσαι Ηπειρώτης-διπλανός γείτονας- και άλλο Βυζαντινός. Τους Βυζαντινούς του Θόδωρου Δούκα Λάσκαρη (https://el.wikipedia.org/wiki/Θεόδωρος_Β΄_Λάσκαρης 1254-1258), που στις βόρειες περιοχές αντικατέστησαν το Δεσποτάτο (https://el.wikipedia.org/wiki/Μάχη_της_Πελαγονίας, 1259), τους βλέπουν σαν εχτρούς και αγριεύουν...

Τι σημασία έχει, αν σε μια δύσκολη ώρα, τότε που ο Μέγας Λογοθέτης Γιώργος Ακροπολίτης (https://el.wikipedia.org/wiki/Γεώργιος_Ακροπολίτης) και ο Σεβαστοκράτωρ Γιάννης Παλαιολόγος (https://el.wikipedia.org/wiki/Ιωάννης_Παλαιολόγος_(αδελφός_Μιχαήλ_Η΄), τους έσφιξε τα λουριά κι αναγκάστηκαν και αυτόν ακόμα τον Δεσπότη τους, να αφήσουν σύξυλο στην ιππήλατο Αυλώνα. (https://en.wikipedia.org/wiki/Guy_of_Hauteville) Ανάγκη ήταν...και έτσι όταν ο Κάρολος, (https://el.wikipedia.org/wiki/Κάρολος Ανδεγαυός) βασιλιάς της Σικελίας, έδιωξε από το Δυρράχιο τους Βυζαντινούς κι έστησε το Βασίλειον της Αλβανίας, (https://en.wikipedia.org/wiki/Kingdom_of_Albania_(medieval)  πήγαν μαζί του δίχως δισταγμό και ευαισθησίες. Όχι όμως και δίχως διάφορο. Ο Παύλος Γκρόπας, (Pal Gropa), άρχοντας της Τοσκερίας, πούλησε στους Φράγκους την περιοχή του και τον ενθουσιασμό του. Πολλές φάρες τον ακολουθούν. Άλλες όμως προτιμούν τον δρόμο προς το νότο. Πλημμυρίζουν οι δρόμοι από μετακινούμενους Αρβανίτες. Όπου πέφτουν σαν τις ακρίδες, δεν αφήνουν φύλλο χλωρό. Πρόβλημα για όλους, τους Βυζαντινούς, τους Δεσπότες, τους ντόπιους.

Η ανάγκη γίνεται φιλοτιμία....τα κάστρα της Ελλάδας αποζητούν στρατιώτες. Να φραχτεί ο δρόμος κάθε τοπικού δημοταράκτη, σκέφτονται πονηρά οι βυζαντινοί, και έτσι νομίζουν πως έλυσαν το πρόβλημα.

Πριν το 1100 με χρυσόβουλο και πρόσταγμα βασιλικό προνοιάζονται σε στρατοτόπια έξω απ' τα κάστρα της Γραικίας. Ποιος φανταζόταν όμως τότε τις συμφορές και τις λαχτάρες που θα φερνε στον τόπο η σχεδιασμένη τούτη μετακίνηση στον Ελλαδικό χώρο, τούτων των αρειμανίων και ακοινώνητων επαγγελματιών στρατιωτών του Βυζαντίου. Βάλαν τον λύκο να φυλάει τα πρόβατα. Δεν έμεινες νοικοκυριό απείραγο και κάστρο ήσυχο. Τούτοι οι δόλιοι με τον τραχύ χαρακτήρα, φυλάνε τα κάστρα με το δικό τους σύστημα: κλέβοντας, αρπάζοντας, δέρνοντας και σκοτώνοντας αυτούς που υποτίθεται προστάτευαν. Είδε κι απόειδε ο καημένος ο ντόπιος. Ήρθε ώρα που δεν όριζε τίποτα δικό του. Οι άρχοντες όμως και οι κατεπάνω είχαν ακόμα ψευδαισθήσεις.
Ήθελαν τους Αρβανίτες για φρουρά, κι έκαναν τα στραβά μάτια στις αυθαιρεσίες τους...φωνή Λαού, οργή Θεού. Και ο σεβαστοκράτωρ του Φαναρίου στην Καρδίτσα Μιχαήλ Γαβριηλόπουλος αναγκάζεται να ορκισθεί:

«Οὐ μὴ προνοιάσω καὶ προσοικίσω Ἀλβανίτας, ἤ ἐγώ, ἤ τις ἀπὸ τῶν κληρονοδιαδόχων» (Η θεσσαλική κοινωνία, 12ος-15ος αι., Ιστορικές παράμετροι της σύνθεσης και κατανομής του πληθυσμού» file:///C:/Users/Mix/Downloads/Δ.Δ.-ΤΕΡΕΖΑΚΗΣ%20ΓΕΩΡΓΙΟΣ.pdf).  Τι τα θέλεις όμως;; έγινε η κακή αρχή. Άνοιξε ένας δρόμος. Δύσκολα μαζεύεις τον αζάπη (εργένη πολεμιστή) που αμόλυσες. Αργά ή γρήγορα θα σου γίνει χαβαλές (βάρος) και θα σε καβαλήσει.

Όταν γίνεται συνείδηση αυτή η συμφορά, οι αυθέντες του τόπου και οι Καταλάνοι (άλλοι ετούτοι θησαυροί) απ' τη Νέα Πάτρα, αποφασίζουν να ξεμπλέξουν μια για πάντα με τους Αρβανίτες.

Εκεί όμως που είχαν ζοριστεί οι Αρβανίτες και τα μάζευαν, νάσου και εμφανίζονται νέα λεφούσια στα βουνά της Πίνδου. «Αλβανοί ἀβασίλευτοι...νομάδες τε ὄντες καὶ οὐδαμῆ ἔτι βεβαίαν οἴκησιν ποιούμενοι». Μπουγιάτες, Μαλακασαίοι, Μεσσαρίτες.

-Γιατί φεύγετε από δω; μηνούσαν οι καινούριοι στους παλιούς.
-Γιατί δεν μπορούμε να 'χουμε εδώ κανένα κάστρο.
-Μην το κάνετε αυτό, γιατί φθάνουμε εδώ με πολλούς δικούς μας, να σας βοηθήσουμε και έτσι όλοι μαζί ξαναπιάνουμε τη Βλαχία (Θεσσαλία).
Κείνοι που 'φευγαν κοντοστάθηκαν. Καλοσκέφτηκαν και αποφάσισαν να μείνουν. Στη Θεσσαλία άκμαζε η γεωργία και η καλλιέργεια του μεταξοσκώληκα. Οι καταρτάριοι/σηρικάριοι (τεχνίτες μεταξιού), και οι μεταξοπράτες έπαιρναν και έδιναν. Αλλ' ήταν ο τόπος κομματιασμένος σε πολλά κατεπανίκια/(https://el.wikipedia.org/wiki/κατεπανάτο) και αλληλοτρώγονταν.

Στην Αρβανιτιά και την Ήπειρο τα πράγματα έσφιγγαν. Σαν σκότωσε στην Άρτα ο Κόμης της Κεφαλλονιάς και της Ζακύνθου Νικόλας Ορσίνι, (https://el.wikipedia.org/wiki/Νικόλαος_Ορσίνι) τον τελευταίο Άγγελο-Κομνηνό, https://el.wikipedia.org/wiki/Θωμάς_Κομνηνός_Δούκας «ἐκλαμπρότατον Θωμᾶν ἐκ Ρουμανίας», γιο της μυαλωμένης χήρας του Νικηφόρου, Άννας Παλαιολογίνας (https://el.wikipedia.org/wiki/Άννα_Παλαιολογίνα_Καντακουζηνή) to 1319, ο τόπος χώρισε στα δύο. Οι Γιαννιώτες Καστρινοί σκληρώς αντιφραγκικοί και αντιπαπιστές ζήτησαν βοήθεια από τον Ανδρόνικο Β' να μην εκδοθή ποτέ η πόλις προς Φράγκους. Και ήρθε τότε στρατός απ' τα Βελέγραδα (Μπεράτι) στα Γιάννενα με τον αυτοκρατορικό επίτροπο Συργιάννη Παλαιολόγο (https://el.wikipedia.org/Συργιάννης_Παλαιολόγος) «περιπόθητον γαμβρὸν τῆς βασιλείας», «ἄνδρα μεγαλοφυῆ καὶ δαιμονίας συνέσεως». Τούτος έφερε στα Γιάννενα το 1319 το χρυσόβουλο του Ανδρονίκου Β'.

Υποσχόταν να μην παραδοθεί σε κανέναν η πόλις των Ιωαννίνων και όσα κάστρα θα προσέρχονταν στην υποχειριότητα της βασιλείας του. Απαγορεύει στους μέλλοντες κεφαλατικεύειν (λήπτες κεφαλικού φόρου) να εκβάλουν και να μετοικίζουν τους ενοίκους του κάστρου, εκτός αν το θέλουν οι ίδιοι, ή είναι δημοταράκτες, οχλοποιοί και θορυβώδεις. Για να συντηρείται η πόλη εις πάσαν ελευθερίαν και εξουσίαν κατά την προτέραν συνήθειαν διάταζε οι ένοικοι να διάγωσιν ακομμέρκευτοι (δίχως δασμούς). Να μην καταναγκάζονται να εκδουλεύουν ως στρατιώτες εκτός της πόλεως, και κανείς από τους στρατιώτες να μην απλικεύει (applicare, στρατοπεδεύει) εις οσπίτιον τινός καστρινού παρά την γνώμην του. Απειλούσε με παίδευσιν και αναστολήν από του κεφαλατακίου, όσους κεφαλάδες έκαναν κατάχρηση της εξουσίας τους. Έδινε απαλλαγή από κάθε χάραγμα, βιολόγιον (φόρο ζωής, κεφαλικό), καπνολόγιον (καμινάδας), νόμιστρον (φόρος νομής βοσκημάτων), λιμναίου πάκτον (φόρος για όσους ψάρευαν σε λίμνες), ζευγολόγιον (φόρος για κατοχή σκαπτικού ζεύγους βοδιών), ορική (φόρος για βόσκηση ποιμνίων σε βουνά), μελισσονόμιον (φόρος για κάθε κυψέλη μελισσών), χοιροδεκατία (φόρος για κατοχή χοίρων), μιτάτον (φόρος για κατοχή καταλυμάτων). Επέβαλε και την ανενοχλησίαν και ελευθερίαν εις τους εν τη τοιαύτη πόλει Ιουδαίους.

Αλλά ούτε οι Ορσίνοι έμειναν παπιστές, (https://el.wikipedia.org/wiki/Οικογένεια_Ορσίνι#Ο_κλάδος_των_Επτανήσων)  ούτε ο Ανδρόνικος τήρησε τον λόγο του. Τρία χρόνια αργότερα, αφού ο Ιωάννης Ορσίνι (https://el.wikipedia.org/wiki/Ιωάννης_Β΄_Ορσίνι)   παντρεύτηκε Παλαιολογίνα, και σκότωσε τον αδερφό του Νικόλαο, ανακηρύχτηκε από τον ίδιο τον Ανδρόνικο Δεσπότης της Ηπείρου. Κι έτσι ξανασμίγει το Δεσποτάτο...

Πρώτος στόχος να χτυπηθούν οι Αρβανίτες. Γιαυτό και ο Ανδρόνικος Γ' (https://el.wikipedia.org/wiki/Ανδρόνικος_Γ΄_Παλαιολόγος) μπαίνει επικεφαλής με τον Νικηφόρο Β' Ορσίνι (https://el.wikipedia.org/wiki/Νικηφόρος_Β΄_Ορσίνι) στις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις, και με Τούρκους τοξότες μισθοφόρους τους ξεκληρίζει. Οικογένειες πουλιούνται σκλάβες στα χέρια των Αγαρηνών. Γιδοπρόβατα μένουν στα βουνά αδέσποτα.

Επηρεασμένο το Δεσποτάτο από το ξεπάστρεμα βρίσκει ευκαιρία να αποκαταστήσει την τάξη. Οι φρουρές των κάστρων παραδίδονται σε μισθοφόρους φράγκους ιππότες και τους ντόπιους οπλοφόρους.

Οι Αρβανίτες στα βορεινά του Δεσποτάτου, που λίγο πριν ένιωθαν σαν στο σπίτι τους, αλλά δεν ήσαν σε θέση να καταλάβουν πως ο τρόπος ζωής τους δεν συμβιβάζεται με μια συγκροτημένη κοινωνία, πλημμυρίζουν από καημό για εκδίκηση. Αποζητούν να πάρουν το αίμα πίσω τους από ντόπιους και Βυζαντινούς. Έτσι, όταν ύστερα από λίγο ο Σέρβος Στέφανος Ντούσαν (https://el.wikipedia.org/wiki/Στέφανος_Δουσάν) «ἐπιπηδᾷ τὰ τῶν Ρωμαίων ὅρια», και παίρνει τον τίτλο του Κράλη και Αυτοκράτορα Σέρβων, Ρωμαίων, Αλβανών και Βουλγάρων, βρίσκουν την ευκαιρία. Τον βοηθούν να καταλάβει το Άρβανο, του παραδίδουν τη Μουζακιά. Και τον ακολουθούν πιο άγριοι από πριν στο ρήμαγμα του Δεσποτάτου. Τούτη τη φορά όχι σαν απλοί πολεμιστές για πλιάτσικο, αλλά σαν αφέντες βυζαντινοί που θα εγκαταστήσουν μόνιμα τις φάρες του σε κάποιο κάστρο. Σαν άνθρωποι των μικρών διανοημάτων, που έχουν παντελή έλλειψη πολιτικής σκέψης, δεν βλέπουν παρά μόνο τη δική τους δύναμη και επιθυμία. Θέλουν μόνον αυτοί να κατέχουν, να απολαμβάνουν, διώχνοντας τους παλιούς ιδιοκτήτες και μετατρέποντάς τους σε είλωτες.

Οι Λιάπηδες απλώνονται στην κάτω κοιλάδα του Αωού, οι Τσάμηδες στην παλιά Βαγενετία (Θεσπρωτία). Οι ντόπιοι, άρχοντες και λαϊκοί, ξεσπιτώνονται. Όσοι μπορούν περνούν στην Κέρκυρα, ρημαγμένοι, γυμνοί, πεινασμένοι σαν ατσίγγανοι. Πάφθηνα χέρια για τους άπληστους Κερκυραίους γαιοκτήμονες υπό την εξουσία των Ανζού/Ανδεγαυών. Άλλοι παίρνουν τα βουνά πρόσφυγες, για να καταφύγουν στο Κάστρο των Ιωαννίνων, στην Πωγωνιανή, την Κόνιτσα, το Ζαγόρι...

ΥΓ

Η εικόνα από https://www.deviantart.com/sbraithwaite/art/knight-207416250 , δείχνει έναν διασκευασμένο σταυροφόρο με ανατολίτικη κουκούλα, δίχως περικεφαλαία και σταυροειδή λαβή το ξίφος του, και με ένα πολεμικό εργαλείο, τον κόπανο, που δεν υπήρχε την εποχή του, εμφανίζεται μετά το 1400. https://en.wikipedia.org/wiki/Flail_(weapon)

Οι Αργολικές Ειδήσεις επεξεργάστηκαν τον Σταυροφόρο, αντί σταυρό έβαλαν τον Βυζαντινό Δικέφαλο https://www.argolikeseidhseis.gr/2015/08/stradioti-1425-1490.html, και έκαναν αφιέρωμα στον Κροκόδειλο Κλαδά (1425-1490),
(https://en.wikipedia.org/wiki/Krokodeilos_Kladas), τελευταίο αντιοθωμανό αντάρτη σε Πελοπόννησο και Ήπειρο,  ένας από τους Stradioti,  (https://en.wikipedia.org/wiki/Stratioti) μισθοφόρους, Έλληνες και Αλβανούς, στην υπηρεσία της Βενετίας, εν προκειμένω, κατά τη διάρκεια του Οθωμανοβενετικού Πολέμου (1463–1479). Όταν οι Βενετοί έχασαν και συνθηκολόγησαν με τους Οθωμανούς, ο Κλαδάς συνέχισε μόνος του, διέφυγε με ναπολιτάνικο πλοίο από τον Μωριά στην Ήπειρο. Το 1490 γύρισε πίσω και πιάστηκε στη Μονεμβασιά, όπου εκτελέστηκε με γδάρσιμο. Οι γιοι του έγιναν πολίτες της Βενετίας και πήραν μέρος στον επόμενο Οθωμανοβενετικό πόλεμο.

Άλκη Ζέη: «Δεν μπορώ να γράψω για την Ελλάδα τού σήμερα»

Μου είπανε ότι στην Κύπρο ήταν επί τριάντα χρόνια ο «Μεγάλος Περίπατος του Πέτρου» αναγνωστικό και τώρα δεν είναι. Και λέω “δόξα σοι ο Θεός, το διαβάζουν ελεύθερα τα παιδιά!” Δεν είναι πια υποχρεωτικό, να το διαβάζουν θέλουν δεν θέλουν.

[...]

τώρα να ξεκολλήσεις ένα παιδί απ’ το κομπιούτερ και να του δώσεις βιβλίο είναι άθλος.

[...]

...υπάρχουν κόμματα που έχουνε μείνει στο ’44, που ονειρεύονται τη μεγάλη Σοβιετική Ένωση, δεν έχουν καταλάβει πως κάτι έχει αλλάξει. Όμως δεν μπορείς να μένεις κολλημένος σε ένα πράγμα που δεν υπάρχει πια. Πρέπει να ψάξεις να βρεις τα αίτια, να βρεις κάτι άλλο, πώς θα προχωρήσεις.

Γι’ αυτό στο βιβλίο “Η Κωνσταντίνα και οι Αράχνες της” έχω βάλει μια γιαγιά με τρεις φίλες της που είναι κολλημένες. Ό,τι και να τους πεις, έχουν κολλήσει στην αντίσταση και στην εποχή εκείνη. Δεν βλέπουν γύρω τους τι συμβαίνει. Παίρνει η μικρή ναρκωτικά και η γιαγιά δεν μπορεί να το συλλάβει. Ξέρω γυναίκες που είναι έτσι, γι’ αυτό το έγραψα. Όμως στο τέλος, επειδή είναι μια γυναίκα που πάλεψε, όταν αντιλαμβάνεται πως η μικρή παίρνει ναρκωτικά, λέει: “εγώ έσωσα τον άντρα μου από τα νύχια των Γερμανών, και δεν μπορώ να σώσω ένα κορίτσι;”. Και της λέει ο άλλος: “αυτά τα νύχια είναι πιο δύσκολα”.

[...]

Δεν μπορώ όμως να γράφω για τη σημερινή εποχή. Πρέπει να περάσει κάποιος χρόνος, να γίνουν κάποιες διεργασίες μέσα μου. Για να γράψω το βιβλίο για τα ναρκωτικά, πέρασα τρία χρόνια στο κεντρικό συμβούλιο του ΚΕΘΕΑ. Μίλησα με πολλούς γονείς, με πολλά παιδιά, για να μπω στο θέμα. Για το κάθε πράγμα πρέπει να περάσει λίγος καιρός για να κατανοήσεις και εσύ τι γίνεται.

Πολίτης/Παράθυρο, λοξές ματιές στον πολιτισμό,

23.10.2011, συνέντευξη στον Γιώργο Κακούρη

http://parathyro.politis.com.cy/2011/10/άλκη-ζέη-δεν-μπορώ-να-γράψω-για-την-ελλ/

Ευχές για καυτό καλοκαίρι, που τον κορωνογιό δεν τον συμφέρει

https://www.fortunegreece.com/article/bori-to-kalokeri-na-skotosi-ton-koronoio/

https://fortune.com/2020/02/10/coronavirus-spread-wuhan-summer-winter/

δέκα συμβουλές του παιδίατρου Νίκου Βαράκη

https://www.facebook.com/nikos.varakis/posts/10157290859189472

Επειδή ήδη βλέπω απελπισία και πανικό στο ιατρείο, θα ήθελα επιγραμματικά να σας συμβουλέψω:

1. Μη φοβάστε τον 2019-ConV περισσότερο από ότι πραγματικά χρειάζεται. Ο πανικός δεν είναι καλός σύμβουλος. Ευτυχώς, δε φαίνεται προς το παρόν να είναι επιθετικός με τα παιδιά και τους νέους ανθρώπους. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στους ηλικιωμένους.

2. Για τις ιώσεις όπως αυτές από κορωναϊούς σαν τον 2019-ConV, δεν έχουμε συγκεκριμένη θεραπεία (τα αντιβιοτικά δεν κάνουν τίποτα στους ιούς). Χρειάζεται συμπτωματική, ανακουφιστική αντιμετώπιση δηλαδή ξεκούραση, καλό φαγητό, πολλά υγρά (ειδικά πορτοκαλάδα και βιταμίνη C), καθαρισμό της μύτης, παυσίπονα-αντιπυρετικά κλπ.

3. Τα αντιβιοτικά δεν κάνουν τίποτα στους ιούς!

4. Να ανησυχείτε εάν η κλινική εικόνα είναι ανησυχητική, δηλαδή το παιδί δείχνει να πάσχει έντονα, να δυσπνοεί, να μην είναι καλά, όχι απλά αν κάνει πυρετό ή βήχει! Το να εξεταστείτε και να σας πούμε ότι έχετε μια ίωση (ακόμα και από τον κοροναϊό) δεν αλλάζει κάτι στη θεραπεία του. Στις βαριές περιπτώσεις, μπορεί να έχουμε επιπλοκές που να χρειάζονται παρέμβαση.

5. Να πλένετε συχνά τα χέρια σας, να βήχετε μέσα στον αγκώνα ή μέσα σε χαρτομάντηλο, να πλένετε συχνά τα χέρια σας, να μαγειρεύετε καλά τα φαγητά, να πλένετε καλά τα χέρια σας, να μη βάζετε τα χέρια σας στο στόμα ή στην μύτη σας ή φτύνετε στο δρόμο και να πλένετε καλά τα χέρια σας. Ο ιος δε μεταδίδεται αερογενώς αλλά με μεγάλα σταγονίδια που τα φτύνουμε ή τα φταρνιζόμαστε ή τα πιάνουμε με τα χέρια μας, για αυτό να πλένετε καλά τα χέρια σας.

6. Αν εσείς ή το παιδί σας, πάσχετε από πυρετό και συμπτώματα από το αναπνευστικό, καθίστε στο σπίτι σας και τουλάχιστον αποφύγετε τις μαζικές συνευρέσεις στη δουλειά, στο σχολείο ή στη διασκέδαση, μέχρι τουλάχιστον 24 ώρες αφού περάσει ο πυρετός.

7. Μην πανικοβάλλεστε και αδειάσετε σουπερμάρκετ και βενζινάδικα! 

Ιός είναι και θα περάσει.

8. Ο ιός είναι εδώ, θα κάνει τον κύκλο του και θα φύγει (ήδη, στην Κίνα υπάρχει ύφεση της επιδημίας). Εδώ είναι και ο καλός καιρός της Ελλάδας που θα βοηθήσει στο να ξεπεραστεί πιο γρήγορα (το καλοκαίρι δεν έχουμε κορωναϊούς).

9. Δείξτε πολιτισμό και αλληλεγγύη βοηθώντας και προστατεύοντας τον συνάνθρωπο. Φορέστε μάσκα, πρώτα για να προστατέψετε τους άλλους. 

Ο ιος δε μεταδίδεται αερογενώς.

10. Να ενημερώνεστε έγκυρα και να σκέφτεστε τι διαβάζετε και από που το διαβάζετε. Το πρωί 3 νεκροί και μέχρι το μεσημέρι να γίνονται 5, είναι αιτία για ανησυχία. Είναι όμως διαφορετικό όταν μαθαίνεις πως πρόκειται για συνανθρώπους μας άνω των 80 χρονών που ήδη νοσηλεύονταν στο νοσοκομείο. Ο Τύπος πουλάει με τον φόβο και τον πανικό.

Σοπενέσκ του Τζον Μπατίστ

Πρὸς ὀνειρμὸν ἡμῶν

Σοπένου νυκτῳδίαν,

ἐν τῇ ἰάζῃ γλώσσῃ

μιγεῖσαν καλῶς λίαν

παρὰ Βαπτιστοῦ Ἰωνάθαν,

εὔχομαι ὀνείρου στράταν.

https://en.wikipedia.org/wiki/Jon_Batiste
https://en.wikipedia.org/wiki/Nocturne_in_C-sharp_minor,_Op._posth._(Chopin)

Τελώνου (καπιταλιστού) και Φαρισαίου (ηθικοπλεονέχτη)

παραβολή σε εβραϊκή συναγωγή, παραμονές εξέγερσης

Σε μερικούς που ήταν αναμφίβολοι για το ηθικό τους πλεονέκτημα και περιφρονούσαν τους αμαρτωλούς, αναγνώστηκε η παρακάτω προσβολή:

Δυο άνθρωποι στάθηκαν στην εκκλησία του δήμου για λογοδοσία. Ο ένας ήταν φαρισαίος και ο άλλος τελώνης. Ο φαρισαίος στήθηκε επιδεικτικά και εξομολογήθηκε μπροστά στο λαό: 

«Λαέ μου, εγώ δεν είμαι σαν τους άλλους αμαρτωλούς, δεν ζήλεψα, δεν απάτησα, καριέρα δεν κονεύτηκα, δεν εκαλοβολεύτηκα, και προπαντός δεν έκλεψα...αυτά τα χέρια είναι καθαρά, ψήφισα κόμματα αντιδυναστικά, απελευθερωτικά, υπέρ του Ιουδέξιτ, της αυτονομίας της Ιουδαίας από ντόπιους και Ρωμαίους φασίστες. Εγώ νηστεύω δύο φορές την εβδομάδα, Τετάρτη και Παρασκευή, αργίες δεν εργάζομαι, δεν ψωνίζω, δίνω στους φτωχούς, τα σχολεία, τα νοσοκομεία το δέκατο απ' τα εισοδήματά μου. Πορείες, κινήματα στήριξα, πρόσφυγες, γυναικόπαιδα περίθαλψα, για τη νεκρή θάλασσα και την ερημοποίηση εφώναξα. Φασίστες, μονάρχες, ρατσιστές, καπιταλιστές, όπως οι παππούδες μου, αποστρέφομαι. Τον λαό διακονώ, και του λαού την ψήφο εγκαλώ!»

Ο τελώνης, αντίθετα, στεκόταν πολύ πίσω και δεν τολμούσε ούτε τα μάτια του στον λαό να σηκώσει. Χτυπούσε το στήθος του και έλεγε: «Λαέ μου, σπλαχνίσου με τον αμαρτωλό!...σπίτια για τους τραπεζίτες άρπαξα, με τον κατακτητή συνεργάστηκα, νομικά παράθυρα παραβατών πλουσίων άνοιξα, τους φασίστες συγκάλυψα, εργατικά ατυχήματα, πρόσφυγες, ανισότητες, παιδεία, υγεία αγνόησα, αναξίους προώθησα, και τους φόρους αδίκως υπολόγιζα. Όπως οι παππούδες μου, δωσίλογοι, κοτζαμπάσηδες, του λαού τον κόπο ρούφαγα, τη γη, τα βουνά, τη θάλασσα για σβέλτο κέρδος ρήμαζα, να 'χει παλάτια, κανάλια και στρατό η υπερέχουσα ολιγαρχία».

Σας βεβαιώνω, λοιπόν, πως ο τελώνης έφυγε από την εκκλησία του δήμου συχωρεμένος, εκλεγμένος από τον λαό, ενώ ο ηθικοπλεονέκτης δεν επανεκλέχτηκε· γιατί όποιος κορδώνεται θα τσακιστεί στη βάση, μα όποιος ταπεινώνεται την κορυφή θα πιάσει!

Καλύτερα εκτελώνιζε αφέντη τα στραβά σου, 

παρά με φαρισάισμα να εγωλογάς μπροστά μου! 

Θέλει και λίγο ο λαός ανθρώπινοι να είστε, 

και όχι με κόμπλεξ έξαρχου μόνοι να αιωρείστε!

Τότε ένας Φαρισαίος βγάζει ένα πενηντάευρο και λέει στον Εσσαίο παραδοξολόγο: Γιατί λείπει η Παλαιστίνη από τον χάρτη;; πού ανήκουμε;; στη Ευρώπη ή στη Μεσόγειο;; και του απαντά ο πολίτης του Ουρανού: Πρόσκαιρη είν' η παρούσα πατρίδα μας, μην κολλάτε σε ψευτοδιλήμματα. Μες στην Ευρώπη να είμαστε Ευρωπαίοι, και μέσα στην Μεσόγειο κρατάμε πόθο υπόγειο. Κρυφά και συνομωτικά οργώνουνε του έθνους οι εργάτες. Τα μυαλά μας ακόμα δεν πήξανε για να πάρουμε πίσω την πατρίδα μας. 

Πρώτα προσευχή, προσγείωση, παιδεία, 

και ύστερα ψηλώματα, δόξα κι αυτονομία!

Μην πλανιέστε Ιουδαίοι, ένας Σαδουκαίος τον συμπλήρωσε. Αγόγγυστα δώστε τους φόρους σας, βάλτε πλάτη να νικήσουν οι Ρωμαίοι το γερμανικό ασκέρι. Οι Δυτικοί μας έδωσαν πολιτισμό, νερό, δρόμους, αποχέτευση, παπυροθήκες, θέατρα, γυμναστήρια, εμπόριο, ειρήνη. Οι απολίτιστοι Γερμανοί θα καθυστερήσουν να εξανθρωπιστούνε. Διαλέχτε, παγκοσμιότητα ή βαρβαρότητα! Το μη χειρότερο σαφώς είναι καλύτερο.

Χάβρα διχασμού σηκώθηκε απ' τις ποικίλες παρατάξεις, και ο λαός μετά από εφτά ώρες διαβούλευσης υπερεψήφισε τους Ζηλωτές να διώξουν τους Ρωμαίους. Συνθήματα έπαιζαν και χόρευαν: «Έχουμε Μεσσία, θα γίνει ανταρσία!», «Να καταστραφεί η αυτοκρατορία, με τους Γερμανούς να βρούμε συμμαχία!», «Λευτεριά στην Παλαιστίνη, Ευρωπαίος δεν θα μείνει!», «Ρωμαιοτσολιάδες έρχονται μπαλτάδες!», «Φόρο μόνο στον Θεό, άνθρωπο δεν προσκυνώ!», «Όποιος Σάββατο πατά, δεν ειν' γιος του Αβραάμ!», «Ένας είναι ο Θεός, παρ' τον Δία σου και μπρος!», «Κύριος ορίζει, διώχτε ειδωλολάτρες, διώχτε κι απ' το σόι σας προδότες, αποστάτες!», «Ειδωλολάτρες βρώμικα είναι τα φαγητά σας, βρώμικη και η ψυχή και τα εγκλήματά σας!», «Θα σφυροκοπάνε ξανά οι Μακκαβαίοι, δρόμο στην πατρίδα σας έποικοι Ευρωπαίοι!», «Ακόμη και στη Ρώμη γαλανόλευκη θα υψώσουμε σημαία εβραϊκή!»

......

Εκ των μελλόντων οι σοφοί 

τα μακρινά προβλέπουν.

Μα οι λαοί ζουν τη στιγμή,

την πρόβλεψη δεν βλέπουν.


ΥΓ

Τελώνες: ντόπιοι φοροεισπράκτορες (lat. publicani, δημόσιοι) που εργάζονταν και τα Σάββατα. Τελώνες ήταν ο ευαγγελιστής Ματθαίος, και ο κοντός αρχιτελώνης Ζακχαίος που ανέβηκε σε συκομουριά για να δει τον Ιησού.

Φαρισαίοι: Ιουδαίοι, ιερατική λαϊκή τάξη ραβίνων (ιεροδιδασκάλων) που τόνιζαν τη σημασία τήρησης των Μωσαϊκών νόμων. Φαρισαίοι ήταν ο Ιώσηπος ο ελληνόφωνος ιστορικός των Ιουδαιορωμαϊκών πολέμων, οι αποκαθηλωτές του Ιησού, Ιωσήφ και Νικόδημος, καθώς και ο Γαμαλιήλ, πνευματικός δάσκαλος του Απόστολου Παύλου και διασώστης των πρώτων αποστόλων από τις κατηγορίες των άλλων Φαρισαίων.

Σαδουκαίοι: Ιουδαίοι, κατεστημένη τάξη αρχιερέων κατά τη διάρκεια του ασμοναϊκού και ηρωδιανού δυναστικού προτεκτοράτου. Εξαφανίστηκαν με την καταστροφή της Ιερουσαλήμ το 70 μ.Χ. Μαζί με τους αντίπαλους Φαρισαίους υποτίθεται συγκροτούσαν το σανχεντρίν, το συνέδριο. 

Εσσαίοι: Ιουδαίοι, ερημοκοινοβίτες, κοντά τους θεωρείται, έζησε και ο Χριστός.

Ζηλωτές: Μεσσιανιστές, θεοκράτες, εθνικιστές επαναστάτες κατά της ρωμαϊκής διοίκησης. Χτυπούσαν, εκτός από Ρωμαίους, και τους ελληνορωμαϊσμένους και φοροπροσκυνημένους Ιουδαίους.

......

στη μετάφραση του βίντεο,

 (όπου το Λαϊκό Μέτωπο της Ιουδαίας

και ο φαρισαίος που ενώ κατηγορεί 

τα βρωμερά φαγητά των Ρωμαίων,

τα τρώει εν τέλει ο υποκρίταρος),

το splitter είναι ο διχαστής, σεχταριστής,

αρχαίο της αριστεράς σημάδι.

«Πνιγμός του Ανεξήγητου, στην αναλύτρα Κιβωτό αχώρητο»

Από το εγχειρίδιο αυτό, οι σελίδες που έδιναν οδηγίες αντοχής, ως το μόνο σωστικό μέσον του ανθρώπου και της γαλήνης του, πνίγηκαν. Από έναν οργισμένο κατακλυσμό, με στόχο να αφανίσει την αιματηρή διαμάχη μεταξύ της εξήγησης και του ανεξήγητου. Αντ' αυτού την αθώωσε και την καθιέρωσε.

Κι είναι σημαδιακό πως ούτε στην πρωτότυπη Κιβωτό του Νώε μπόρεσαν να χωρέσουν και να σωθούν αυτές οι σελίδες, ούτε στις χιλιάδες απομιμήσεις της μετά, όπως είναι τα όνειρα, οι προγραμματισμοί, η πίστη, ο έρωτας, η τέχνη.

Ενώ, αντίθετα, για τις σελίδες εκείνες που καθόριζαν με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες πώς εξαφανίζεται κομματιαστά ή διαμιάς ο άνθρωπος, ο Νώε πρόσθεσε έκτακτα βαγόνια στην Κιβωτό του, κι όχι μόνο χώρεσαν, αλλά ζευγάρωσαν οι εξαφανίσεις μας, αυξήθηκαν και διαιωνίσθηκαν.

Κατάλαβες τώρα για πότε μιλώ. Για τότε, όταν μου απάντησες ότι η Κιβωτός σου ήταν γεμάτη και δεν χώραγε η δική μου σωτηρία. Ενώ, από την πίσω πόρτα, έμπαζες, έμπαζες αβέρτα, και σώθηκε όλο εκείνο το σκυλολόι της σκληρότητας.

Μη μου πεις τώρα περασμένα, ξεχασμένα αυτά, και που τα ξέθαψα· o συνειρμός τα έφερε. Αυτός ο ταχύτατος Ερμής της γλώσσας, ο αγγελιαφόρος των συσχετίσεων, ο ημίθεος της πρωτοβουλίας. Με το που είπα τη λέξη Κιβωτό έφερε από τη μακρινή μνήμη τον πνιγμό μου.

Κική Δημουλά, (6 Ιουνίου 1931-22 Φεβρουαρίου 2020). Έρανος Σκέψεων για την ανέγερση τίτλου υπέρ της αστέγου αυτής ομιλίας, εκδ. Ίκαρος 2009, (https://ikarosbooks.gr/444-eranos-skepseon-ebook.html) κείμενο που εκφώνησε στην Αρχαιολογική Εταιρεία. https://books.google.gr/books?id=Y2NuBgAAQBAJ&pg=PP2&dq=%CE%88%CF%81%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%82+%CE%A3%CE%BA%CE%AD%CF%88%CE%B5%CF%89%CE%BD&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjE_N6pgebnAhUr06YKHcppDxsQ6AEIKTAA#v=onepage&q=%CE%88%CF%81%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%82%20%CE%A3%CE%BA%CE%AD%CF%88%CE%B5%CF%89%CE%BD&f=false

Claude Debussy, La cathédrale engloutie (Ο βυθισμένος ναός)

Εις μνήμη του υπέρ της μητρικής γλώσσας αυτόχειρα

Лымы тöдьы, 

Το χιόνι είναι άσπρο (2)

Лымылесь но 

από το χιόνι πιο

тöдьы Кышэтэ. 

άσπρο είναι το σάλι

Яблок гордо,

Το μήλο είναι κόκκινο (2)

 Яблоклэсь но

από το μήλο πιο

 гордо Бамъёсы 

κόκκινα τα μάγουλα

 Мертчан ӵужо, 

Το λινάρι είναι κίτρινο (2)

Мертчанлэсь 

από το λινάρι

но ӵужо Йырсие. 

πιο κίτρινα τα μαλλιά

 Дыдык чагыр,

Το περιστέρι είναι τσακίρικο (2)

Дыдыклэсь 

από το περιστέρι

но чагыр Синъёсы.

πιο τσακίρικα τα μάτια
(γαλαζοπράσινα)

Τραγούδι που ίσως άκουσε ο μικρός Πιοτρ, ως παιδί μεταναστών στην Ουντμουρτία, όπου έζησε μέχρι τα οχτώ του χρόνια, γιαυτό και εκεί Μουσείο Τσαϊκόφσκι.
https://en.wikipedia.org/wiki/Tchaikovsky_Museum_(Votkinsk)

Τα Ουντμουρτικά (https://en.wikipedia.org/wiki/Udmurt_language) είναι ουραλική γλώσσα, συγγενική με τα φινλανδικά και τα εσθονικά, συνεπίσημη με τα ρωσικά στην ομόσπονδη πολιτεία της Ουντμουρτίας, επαρχία της περιφέρειας του Βόλγα. (https://en.wikipedia.org/wiki/Udmurtia) 

Με την ταχεία εκβιομηχάνισή της, ιδίως με τη μεταφορά ουκρανικών εργοστασίων στα μετόπισθεν του σοβιετογερμανικού πολέμου, η Ουντμουρτία ξεπέρασε σε παραγωγή τυφεκίων την ίδια τη Γερμανία, (https://en.wikipedia.org/wiki/Kalashnikov_Concern#World_War_II) εδώ και η πατρίδα του καλάζνικοφ από το 1948 (https://en.wikipedia.org/wiki/Izhevsk#The_Soviet_period) και πολλών εταιρειών https://en.wikipedia.org/wiki/Category:Companies_based_in_Udmurtia), και τη συνακόλουθη μαζική μετανάστευση στην περιοχή οι Ουντμούρτιοι (https://en.wikipedia.org/wiki/Udmurt_people κατά λέξη λιβαδάνθρωποι) είδαν να μειώνεται το ποσοστό τους στο ένα τρίτο.

Στις 10 Σεπτεμβρίου του 2019 έξω από το κοινοβούλιο της Ουντμουρτίας, όπου συζητιόταν το γλωσσικό ζήτημα, ο 79χρονος Άλμπερτ Ράζιν (https://en.wikipedia.org/wiki/Albert_Razin), κοινωνιολόγος και εθνικιστής ιερέας-σαμάνος αυτοπυρπολήθηκε διαμαρτυρόμενος για την αδιαφορία των Ουντμούρτιων για τη γλώσσα τους και την άρνηση των Ρώσων μεταναστών να μάθουν ουντμουρτικά.

Εδώ και τα τελευταία ψύχραιμα λόγια του πριν την αυτοκαΐα του. Κρατά δύο πανιά που γράφουν «Έχω πατρίδα;» και «Αν αύριο η γλώσσα μου εξαφανιστεί, είμαι έτοιμος σήμερα να πεθάνω», στίχος του Ρασούλ Γκαμζάτοφ, που έχει στιχουργήσει τους Γερανούς, το γνωστό αντιπολεμικό τραγούδι, (http://ergotelemata.blogspot.com/2011/10/letyat-zuravli.html) και η γλώσσα που αναφέρεται είναι η μητρική του, τα αβαρικά στο Νταγκεστάν του Καυκάσου. (http://www.accesskhas.ru/articles_8_144.html)

Πάντως, τα ουντμουρτικά είχαν μια εκπροσώπηση

στη Γιουροβίζιον το 2012 με το τραγούδι Party for Everybody

https://youtu.be/WKNRGc71hjc

απ' τις Μπουρανοβίτισσες Γιαγιάδες,  Бурановские Бабушки

https://en.wikipedia.org/wiki/Buranovskiye_Babushki,

όπου χτύπησαν δεύτερη θέση

με σκοπό να μαζέψουν λεφτά για να ανακαινίσουν

την εκκλησία της Αγίας Τριάδας στο χωριό τους,

το Μπουράνοβο.

περισσότερες αντιδράσεις στο άρθρο

«Η αυτοθυσία ενός καθηγητή τοποθετεί στο επίκεντρο

το εύθραυστο μέλλον των μειονοτικών γλωσσών της Ρωσίας»

https://el.globalvoices.org/2019/10/51537

Bals d' enfant (μπαλταφάνια, παιδοχορέματα)

Bal d' enfant, χορός του παιδιού
Bals des enfants, χοροί των παιδιών

Κινηματογραφική λήψη μαθητριών το 1896 στο Τορίνο
από τους αδελφούς Λουμιέρους, Αύγουστο και Λουίζο,
τους Λυονέζους επινοητές της μηχανής σινεματογκράφ
https://fr.wikipedia.org/wiki/Cinématographe

ενδεχομένως στα παιδοχορέματα,
να γίνονται και μασκοχορέματα,
bals masqués, χορευτικές μασκαράτες,
χοροί μεταμφιεσμένων,
βαλλισμοί προσωπιδοφόρων,
αγγλιστί masquerade balls.

Μα ποιος όμως εφράγκεψε
με μπαλνταφάνια την Ελλάδα
 δεν το βρίσκω, ούτε κι αν αλλού
εσπείρανε τη λέξη.

Καταγγέλω όμως το ελληνικό σχολείο,
γιατί, ενώ σαν Ινδιάνος μπαλταφανιαζόμουνα,
δεν μου έμαθε η λέξη τι σημαίνει
...κι ήπρεπε στο ίντερνετ να μάθω...

Τι κοινό έχει η λουμιερική πρωτοταινία
με την ετυμολογία του ανφάν;;
και τα δύο δεν μιλάνε,
δεν έχουν λόγια να φωνήσουν.
Το γαλλικό enfant και αγγλικό infant
κατάγονται από το λατινικό infans, άναυδο,
όπως άναυδο είναι και το ελληνικό νήπιο, 
νη + έπος, που δεν μπορεί να μιλήσει,
ή καλύτερα, που δεν επιτρέπεται να μιλά
αυτόνομα εμπρός στους μεγαλύτερους,
όπως και ο φαντάρος (infantryman)
μπροστά στους ανωτέρους του.
https://en.wiktionary.org/wiki/infantry

Πλούσια που 'ναι η γλώσσα μας
σαν χτίζει υπηκόους,
μασκαρεμένη ιεραρχεί
τους νόμους τους πατρώους.


Με αυτά και με αυτά,
διασκεδάζοντας δίχως στοχασμό,
και ζητώντας υπακοή
δίχως σχεδιασμό,
γεμίζει η κοινωνία
με ανφάν γκατέ,
(enfants gâtés)
κακομαθημένα παιδιά
που θα γίνουν αύριο
κακομαθημένοι 
προϊστάμενοι.

γιαυτό 

Γέλα και παίξε σαν παιδί
στο παιδοχόρεμά σου,
κι αν σώζεται όλων η ψυχή
η παιδική στοχάσου.

«Κελιβάτες Μετανοείτε!»

Βαριά η καλογερική 

και η κελιβασία

σε ένα κελί μικρό να μπεις

τηρώντας αγαμία.

Κελίβατε το άσοφο

που σε φωτάει καντήλι,

να 'τανε λέει χείλη

και συ είκοσι χρονώ!

Tα μύρια που δεν γνώρισες

νερό θα τα 'χες μάθει

με βίωμα τα πάθη,

κι ένα κλεφτό φιλί.

Απ' της ζωής την Πασχαλιά

στερήθηκες αγάπη,

άλουστα μάκρυνες μαλλιά,

το τάλαντό σου εκλάπη.

Άφησες μάνα ανέγγονη

για να κλειστείς σε τρύπα,

να βασανίζεις το κορμί,

την κεφαλή σου χτύπα!

Να νιώθεις πάντ' αμαρτωλός

ό,τι κι αν ξετελεύεις,

μαζί με τον ηγούμενο

το εγώ σου να παιδεύεις.

Να ρομποτεύεις προσευχή

απ' το πρωί ως το βράδι,

για να γλιτώσεις τη μονή

ψυχή σου από τον Άδη!

Χαιρέτ' αυτοφυλάκιστους,

και ξύρισε τα αγκάθια,

ξεπάτα από τον ουρανό,

και άνοιξε τα μάθια!

Ούτε κι ο ίδιος ο Χριστός

για όλη τη ζωή του

σε τρύπα δεν εκλείστηκε

να σώσει την ψυχή του!

Ό,τι κι αν κάνεις στη ζωή

πρέπει να έχει μέτρο,

και άσε τις ακρότητες

στον έγγαμο Άγιο Πέτρο.

Σου στέλνω Άνοιξης γιορτή

εκεί στο ερημικό σου,

 έχετε όλοι ίντερνετ,

σκέψου το τάλαντό σου.

Αν πάμ' όλες καλόγριες,

ποια θα δημοκρατεύει;

και ποια θα πάρει μερτικό

ζωή για να συνθέτει; 

Κοίτα να σώσεις το κορμί
μαζί με την ψυχή σου,
κι άσ' τα ψευτοδιλήμματα
της άσωτης ζωής σου.

Εμείς σε περιμένουμε
όλοι να επιστρέψεις,
κι όπως τον άσωτο τον γιο
σε αγκαλιά θα πέσεις.

Τόλμα, κι άσε την Άνοιξη

κορμί σου να σαλεύει,

άντε, καρδιά μου, στο καλό,

και μην κελιβατεύεις!

ΥΓ

τρία κρυμμένα ποιήματα 
πίσω από το Αντιμοναστικό Κοινωνικό Μανιφέστο

1) Σερενάδα στο παράθυρο του σοφού
«Σοφέ μου το τετράσοφο...» του Ζαχαρία Παπαντωνίου
http://www.snhell.gr/anthology/content.asp?id=263&author_id=66

2 ) Μεταμέλεια 
«Ανάθεμα την πρώτ' αρχή...»
https://el.wikisource.org/wiki/Μεταμέλεια

3) Παλιμβουλία (αλλαγή γνώμης)
«Το τάζω χρόνο και καιρό...»  του Γιώργου Βιζυηνού
https://el.wikisource.org/wiki/Παλιμβουλία

images

Spring Mother by Eva Campbell

https://fineartamerica.com/featured/spring-mother-eva-campbell.html?product=hand-towel

Praying Monk, Burma (Mynmar)

https://gr.pinterest.com/pin/413838653234660659/

με αφορμή τη διασκευή του τραγουδιού του Σπίνου,
https://ergotelemata.blogspot.com/2020/02/Spinos-Chaffinch-outside-Music-School.html
που έχει την επιστημονική ονομασία
Fringilla coelebs
Φριντζίλας ο άγαμος,
celibatus, eng. celibate
https://en.wiktionary.org/wiki/celibate#English
γιατί όχι παρετυμολογώντας
να μην φτιάξουμε κελιβάτη, κελιβάτισσα,
κελιβάτες, κελιβάτηδες,
κελίβατο, κελίβατους/ες
που βαίνουν σε κελί
κατά τα ορειβάτης, ουρανοβάτης,
ναυβάτης, σχοινοβάτης;

.........

Χρέος μου πυροδότησα,
κι αν ξέρεις κελιβάτη,
πες του δεν το αγνόησα
στης λευτεριάς την άκρη.

Χρέος οι ανεγκλώβιστοι
να φτιάξουμε πηγάδι
και να τραβήξουμε ψυχές
που ζουν μες στο σκοτάδι!