Τετάρτη 10 Ιουλίου 2019

«Τιμωρία Θάλασσας» (δρώμενο)



No place like a Greek beach,
so a desert's king
travelled to seize our sea!

Σαν τη Χαλκιδική δεν έχει,
κι ήρθε βουνίσιος Πέρσης 
να κλέψει τις ακτές μας!

Νά και τα λόγια που 'λεγαν
στα χείλη τους οι δούλοι του,
σαν γέφυρες που έστηνε
βουλιάξαν στον Ελλήσποντο!


Ὦ πικρὸν ὕδωρ, 

Ω πικρό νερό,

δεσπότης τοι δίκην ἐπιτιθεῖ τήνδε, 

ο δεσπότης σου βάζει την τιμωρία αυτή

ὅτι μιν ἠδίκησας 

επειδή τον αδίκησες

οὐδὲν πρὸς ἐκείνου ἄδικον παθόν. 

ενώ τίποτα από εκείνον άδικο δεν έπαθες

καὶ βασιλεὺς μὲν Ξέρξης διαβήσεταί σε, 

κι ο βασιλιάς μεν Ξέρξης θα σε διαβεί

ἤν τε σύ γε βούλῃ ἤν τε μή· 

κι αν θες, κι αν δεν θες

σοὶ δὲ κατὰ δίκην ἄρα οὐδεὶς ἀνθρώπων θύει 

 δίκαια βέβαια κανείς άνθρωπος δεν σου κάνει θυσίες

ὡς ἐόντι καὶ θολερῷ καὶ ἁλμυρῷ ποταμῷ.

επειδή είσαι και θολό και αλμυρό ποτάμι.



Ηροδότου 7.35

http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/library/browse.html?text_id=30&page=165



και το πρόστιμο που πλήρωσε η θάλασσα ήταν:

300 μαστιγώσεις, ζεμάτισμα με πυρωμένα σίδερα,

και ένα ζευγάρι χειροπέδες στα ανοιχτά,

αυτή και η πιο φευγάτη ποινή,

πιθανόν για τον Ποσειδώνα

να δεθούν τα χέρια του

μην κυματίζει τρίαινα.


Και αφού πήρε τα κεφάλια των αποτυχημένων

γεφυροποιών μηχανικών, διέταξε καινούριους

να ξαναστήσουν πλωτές γέφυρες 

ο στρατός απ' την Ασία στην Ευρώπη να περάσει.


Δύο οι αδικίες, κύριε Ξέρξη, τιμωρείς τη θάλασσα,

ενώ τη ζημιά την έκανε ο άνεμος κι η καταιγίδα.

Να 'σουνα δίκαιος, να κάτσεις να περιμένεις

να καταιγίσει ξανά, και τότε να μαστιγώνεις

τους υπαίτιους. Και δεύτερον, τιμωρείς τους μηχανικούς,

ενώ οι αστρολόγοι/μετεωρολόγοι σου

θα έπρεπε να είχαν προβλέψει του καιρού τα καμώματα,

να σήμανες παύση εργασιών μέχρι να δεις

ξανά απάνεμα στενά. Βιάστηκες κύριε Ξέρξη μου.



Για τον Ηρόδοτο και τους Έλληνες

τα καμώματα του Ξέρξη είναι η αιτία της τελικής ήττας του,

η ύβρις του Ελλήσποντου θα φέρει την νέμεση της Σαλαμίνας.

Τα νερά του Ποσειδώνα θα τα σέβεσαι!


Για τους Πέρσες, αντίθετα, δεν ήταν κάτι

αποκρουστικό, περίεργο και πρωτόθωρο,

να τιμωρεί ένας άρχοντας τη φύση,

ήταν μες στην παράδοσή τους.

Ο Κύρος όταν εκστράτευε για τη Βαβυλώνα,

περνώντας τον ποταμό Γύνδη,

ένα από τα ιερά του άσπρα άλογα πνίγηκε.

http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/library/browse.html?text_id=30&page=31

Τότε διέταξε τους δούλους του

να σκάβουν για ένα ολόκληρο καλοκαίρι

360 κανάλια, το νερό να του στερέψουν.

Ο Κύρος πέθανε, το ποτάμι ακόμα στέκει.

https://en.wikipedia.org/wiki/Diyala_River


Αυτές μοιάζουν και τελετουργίες εμψύχωσης

του πατριαρχικού ήρωα-ηγέτη απέναντι στη φύση,

στα πλαίσια της ινδοευρωπαϊκής πρωτοθρησκείας.



 (according to ideas which go back to Indo-European prehistory, a hero had to prove his value by overcoming the opposition of water  
https://digilib.phil.muni.cz/bitstream/handle/11222.digilib/136226/1_GraecoLatinaBrunensia_21-2016-2_7.pdf?sequence=1 )


Μάλιστα, στην περίπτωση του στιγματισμού 

με πυρωμένα σίδερα του Ελλήσποντου, 

οι πυρολάτρες ζωροάστρες πιθανόν να θέλουν

να συμβολίσουν τη μάχη της καλής φωτιάς

απέναντι στο αλμυρό, κακό νερό της θάλασσας.

Στην Περσική μυθολογία ο θεός του κακού

Αχριμάν μολύνει το καθαρό νερό με αλάτι.


Για τους σύγχρονους Έλληνες,

δίνεται έμφαση στη θαλασσοφοβία

των στεριανών λαών της Ασίας,

ένα στερεότυπο που λέγεται συχνά

για τους Τούρκους.

Και δεύτερο, αν βρισκόταν ένας από μας

σε συνέλευση των αρχαίων

για επικείμενη περσική εισβολή

θα τόνιζε με σιγουριά ότι έρχονται να κλέψουν

το κλίμα και τις παραλίες μας.



 Για δραματοθεραπεία, η αναπαράσταση

του θαλασσομαστιγώματος ως δρώμενου

κατά της οργισμένης εξουσίας

(υπάρχει εξουσία που δεν οργίζεται;)

είναι μια φτηνή λύση για να φέρει σε στοχασμό

τον οξύθυμο άνθρωπο.

Ο πρώτος συνειρμός είναι κάποια παιδιά

κολλημένα με ηλεκτρονικά παιχνίδια,

που κάποια στιγμή δεν θα αντέξουν την ήττα

και θα σπάσουν σύνεργα, πλήκτρα και οθόνες.

Αντίστοιχα, παλιότερα, όταν παίζαμε ποδόσφαιρο 

 στις αλάνες, κάποιος που έχανε

θα ξόριζε τη μπάλα, ή θα την έσκαγε.

Το να βλέπει οξύθυμος άλλους

να βαράνε απ' την οργή τους άψυχα αντικείμενα

είναι μέρος της ψυχοθεραπείας.


Και στο Αιγαίο αυτή τη στιγμή που οργιάζουν

τα ελληνοτουρκικά υπουργεία Αμύνης και Ενέργειας,

θα έπρεπε και τα υπουργεία Πολιτισμού

να δώσουν το στίγμα τους,

να αναζητήσουν στον βυθό του Ελλήσποντου

τις χειροπέδες του Ξέρξη,

να αναπαραστήσουν ιστορικά το δρώμενο.


Δεν μπορεί ένας Βερολινέζος αρτίστας,

ονόματι Julius von Bismarck,

https://en.wikipedia.org/wiki/Julius_von_Bismarck


να παίρνει αυτό που ανήκει

στα υπουργεία πολιτισμού

Ελλάδος, Τουρκίας και Περσίας,

και να μαστιγώνει τη φύση,

https://youtu.be/szhcOO-7Hks

να κάνει καριέρα,

και εμείς να μένουμε αμέτοχοι

της δικής μας ιστορίας.

Σε περίπτωση άρνησης συνεργασίας

των εξ ανατολών υπουργείων,

αφού ανακαλύφθηκε

η διώρυγα του Ξέρξη

στο τρίτο πόδι της Χαλκιδικής,

πρέπει τον Γερμανό μαστιγωτή

να τον καλέσουμε.


Το θέμα έχει ψωμί,

ιδού και μια καλλιτεχνική φωτογράφιση

παιδιού που είναι έτοιμο να ραβδίσει

της ακτής τα νερά.

https://www.flickr.com/photos/quixoticpixels/156910441




Ο Ξέρξης δεν λογάριαζε

βουλή του Ποσειδώνα,

όποιος τη φύση αψηφά

ψοφάει αλαζόνας.


Η τρέλα πάει στα βουνά

πάει και σε αφέντες,

π' αν δεν γενούν τα θέλω τους,

θα σκάσουν ηττηθέντες.


Λένε πως έλλην οδηγός

στο πι και φι θυμώνει,

στείλε τον μες στα κύματα

καλά να μαστιγώνει.


Λαός που ιστορικά νερά

δεν τα ανακατώνει,

θα έρθουν ξένοι αλιευτές,

θα αλλάξουνε οι θρόνοι.


img

αμερικάνικο μαξιλάρι υπενθύμισης θνητής αλαζονείας


2 σχόλια:

  1. Στην Ελλάδα τα αγιάζουν τα νερά- δεν τα δέρνουν :-Ρ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Τον αγιάζουμε τον Ποσειδώνα,
      τον δέρνουμε μόνο για παιχνίδι
      αλατίσματος των ματιών των φίλων μας :-)

      Διαγραφή