{(Λύση σχολικής ασυναίσθητης ΑΝίσωσης με Κόκκινο Μπαλόνι)}

Σχολική ανόητη ανισότητα

τα ανόμοια της ομάδας τρομάζει

να της μοιάσουν σε ομότητα.

Τι κάνει κανίβαλο να μας καρφώνει;

Δεν έχω άλλο αίμα να σου δώσω.

Θα ανεβάσω τα όνειρά μου 

με κόκκινο μπαλόνι.

Σήμερα φόρεσα ουρανό.

Δεν έχω άλλα άσπρα ποδάρια,

καψόνι τα φλούδωσε μαύρα.

Καρδιές την καρδιά μας καρφώνουν

δακρυσμένη στα βράχια.

Τι να ζηλέψω από τα πεζοδρόμια;

τα πατάνε κι αυτά διαβάτες,

να τα κάνουν στρωτά και όμοια.

Ζηλεύω μόνο 

τη λιγότερη από μένα

ερημιά τους.

Θέλω να αλλάξω μορφή, να χαθώ,

απ' τη νύχτα να μεθώ, στο σκοτάδι να γελώ,

βάζοντας μάσκα από φως 

στου κόσμου τα βράχια μην πέσω.

Επινοώ φίλους και μουσική,

που την καρδιά μου ξέρουν,

έχω το νου μου στο παιδί

και ταξιδεύω.

Ανακατεύω μπογιές, 

τραβάω κύκλους, γραμμές,

πεσμένα αστέρια μαζεύω,

τα φιλώ, τα ανατέλλω.

Κύκλοι κυλούν, γραμμές συνηχούν,

με τα φτερά τους πετάω, χορεύω..

Διαβάζοντας ο δάσκαλος

τα παραπάνω λόγια,

μπούληδες κορφολόγησε

σε τάξη κι ήταν μόνοι,

και στην οθόνη έβαλε να δουν

το Κόκκινο Μπαλόνι,

και δρόμος είχε ανοιχτεί

να δουν ομάδας ζήλεια,

που το πρωί ταυρώνεται 

και λιώνει ως τα δείλια.

Και τότε ο Φόβος ρώτησε:

«γιατί ένα μόνο παιδί

εμάζεψε του κόσμου τα μπαλόνια;»

Κι ο δάσκαλος απάντησε:

«Αυτός που έχει όνειρα, 

θα πάρει περισσότερα,

μα κείνος που τα τρόμαξε,

θα θάψει κι ό,τι είχε!»

Ραντάρ υψώνω,

το σήμα απλώνω

για κάθε μόνο

μαθητή.

Νιώσε με, σώσε με.

Νησάκι μόνο σου,

αυτί προσφέρω και χάδι.

Η σιωπή σφάζει.

Ένα ορθογραφικό πείραγμα ωμότητα/ομότητα φωτίζει τη σημασία της ομάδας στον εκφοβισμό και ισοπέδωση του ανόμοιου μαθητή. Συνήθως πολλοί μαζεύονται και την πέφτουν σε ένα. Οι περισσότεροι δεν θα το καναν από μόνοι τους, η ομάδα τους πετρώνει την καρδιά, τους δένει και επιβραβεύει ότι κάνουν το σωστό. Μάλιστα, μία ετυμολογική μετάφραση του φασισμού θα μπορούσε να ήταν ο δεσμοραβδισμός από fasces, δέσμες ράβδων που είχαν οι Ρωμαίοι ραβδούχοι, οι κολαούζοι των κυβερνώντων, συνήθως με ένα τσεκούρι στη μέση. Συμβολίζει το δέσιμο των ράβδων/ατόμων να πάρουν τη δύναμη της ομάδας και να επιβάλουν την εξουσία με βία. Εκτός ομάδας νιώθουν κενοί, αδύναμοι και μόνοι. Αδύναμος νιώθει ιδιαίτερα ο μικρότερος, νεοεισερχόμενος, και οι μεγαλύτεροι, οι παλιοί τον «εκπαιδεύουν» να τους μοιάσει, και να «εκπαιδεύσει» αργότερα, όταν παλιώσει, τα φρέσκα, με τη σειρά του, ψάρια...τελετές ενηλικίωσης. Πιθανές πρακτικές σε σχολείο, στρατό, εργασία, μέχρι και μέσα στην οικογένεια.

Τώρα για την ορολογία, μπούληδες, εκφοβιστές, νταήδες, δεν είναι και ό,τι καλύτερο για την εμβάθυνση στο νόημα, αλλά κάτι να βρίσκεται για συνεννόηση. Θα μπορούσαμε να ρωτήσουμε τα παιδιά με ποιες λέξεις το νιώθουν καλύτερα. Περισσότερο σημαντικό είναι να ορίσεις τίνος ευρύτερου συνόλου είναι το μπούλεμα, το bullying.gr . Πριν είδαμε ότι είναι μέρος του ασυνείδητου, αρχέγονου πρωτοφασισμού. Δεύτερο σύνολο, η ανισότητα, από μυική, ταξική, κοινωνική, εθνική, φυλική, φυλετική, οικογενειακή, π.χ. ένα παιδί με γονιό εκπαιδευτικό, ψυχολόγο, ή που του αρέσει να ψάχνεται με τέτοια θέματα, ξεκινά εκατό μέτρα πιο μπροστά σε σχέση με παιδί γονιού αδιάφορου, ή που δεν του περισσεύει χρόνος. Τρίτο σύνολο, η ασυναισθησία, η έλλειψη ενσυναίσθησης, η αποτυχία κατανόησης των συναισθημάτων του άλλου. (Τρεις τεμνόμενοι κύκλοι και στη μέση το μπούλεμα) Δίπλα στο σύνθημα «Όλοι διαφορετικοί, όλοι ίσοι» συνυπάρχει και το «Όλοι άνισοι, όλοι ακατανόητοι». «Δεν την καταλαβαίνω», «δεν με καταλαβαίνει», είναι μια φράση συχνή της εφηβείας. Ή «δεν πήραμε χαμπάρι πως γινόταν αυτό τόσον καιρό», και στο άλλο άκρο η περίπτωση της φοβισμένης ψυχής που λέει «καρδιές καρδιά καρφώνουν», δεν δαιμονοποιεί, δεν αποκλείει τη μεταστροφή και σωτηρία των εχθρών της.

Επειδή το ποιηματάκι αναφέρει την παρηγορητική δύναμη της τέχνης, να πούμε τη πιθανή μείωση σε μια συντηρητική κοινωνία που θα υποστεί κάποιο αγόρι που αντί να παίζει ποδόσφαιρο, τραγουδά κοριτσίστικα πράγματα, το να εκδηλώνει αγόρι συναισθήματα είναι κοριτσίστικη αδυναμία, ο άντρας είναι σκληρός, με αποκορύφωμα τον εξευτελισμό του αγοριού που θα χορεύει μπαλέτο.

Πώς προέκυψε το μείγμα; πρώτα ήρθε  από την Ελένη αρχές Γενάρη το Κόκκινο Μπαλόνι http://inseconds.blogspot.com/2019/01/rock-again.html Το μπαλόνι, τα βραχοβούνια, το νησί μόνο του, οι κεραίες (επικοινωνίας) βοήθησαν να πάει το μυαλό στην ταινία Le Ballon Rouge του 1956, ιδωμένη μέσα από μια αιτία του εκφοβισμού, τη ζήλεια. Για ποιο λόγο κάποιο παιδί, που δεν του φαίνεται, έλκει ένα μπαλόνι, όπου κι αν πάει, ή κάποια χαρίσματα και ιδιότητες, π.χ. κορίτσι που πρωτεύει σε αγορίστικα πράματα, αγόρι που επικοινωνεί με κορίτσια, ή ορφανό που μαγνητίζει την αγάπη της δασκάλας, και του το δείχνει, θα προκαλέσει τη ζήλεια. Τι μπορεί να συμβολίζει ένα κόκκινο μπαλόνι στο πλαίσιο του εκφοβισμού είναι ένα καλό ερώτημα.

Ευτυχώς, στην Αγγλία έγινε και τίτλος ιδρυμάτων, κάτι σαν το Χαμόγελο του Εκφοβισμένου Παιδιού, https://en.wikipedia.org/wiki/The_Red_Balloon_Learner_Centres - http://www.redballoonlearner.org/ - https://www.theguardian.com/society/2018/nov/10/red-balloon-school-for-bullied-children με αφορμή τα 16.000 παιδιά από ηλικία 11 έως 16 που κάθε χρόνο «αποκλείονται» από το σχολείο της πλειοψηφίας. Έτσι η ταινία πιάνει τα λεφτά της, δεν βοηθά τα παιδιά να κολλάμε γοητευμένοι οι μεγάλοι στο αισθητικό αγνάντεμα της χαμένης παιδικής αθωότητας. Να το πούμε παιδογοήτευση, παιδογοητεία, αισθητικό παλιμπαιδισμό;; Όπως ο οριενταλισμός, η αισθητική, εξωτική, επιφανειακή ματιά στην Ανατολή, μας γοητεύει, μας ταξιδεύει, έτσι και η παιδογοήτευση μένει στην εικόνα νοσταλγώντας τα χαμένα χρόνια. Και μπορεί να είναι δύσκολη η βαθιά κατανόηση, (να κοιτάς το παιδί ως παιδί και μεγάλος ταυτόχρονα), αλλά κάτι πρακτικό, όπως το αγγλικό μπαλόνι, είναι ευκολότερο. Θα σου έλεγε ένα αποκλεισμένο παιδί...καλή η συμπόνοια, τα γραφτά και τα ποιήματα, αλλά συνοργάνωσε, φτιάξε κάτι από κάπου να πιαστώ, να μυρίσω, να αγγίξω.

Και τέλη Γενάρη στο μπιστρό Χοχλιός, στην πρώτη χειροπιαστή γνωριμία, μου είπε ο Ισίδωρος για μέλισσες στην τάξη, που είχαν διαβάσει ποιητή, Σαχτούρη το όνομα του, συνέλεξαν και έφτιαξαν δικά τους ποιηματάκια. Παράδειγμα, μοναχικός μαθητής, μου λέει, έγραψε «τι να ζηλέψω από τα πεζοδρόμια;» Μάλλον είναι του δασκάλου παράκουσμα αυτό, γιατί πέρασαν και τρία χρόνια από τότε, που αφηγήθηκε το διάδρασμα, τη διαδραστική με τον ποιητή ιστορία τον χειμώνα του 2016:

[ Με όλη αυτή την ιστορία του εθνικού θεάτρου πάλι μπουχτίσαμε κούραση, γκρίνια και αρνητική ενέργεια. επιμένω ότι όσο ασχολούμαστε με την κάθε Καμπουρομανώλαινα, στο τέλος θα της μοιάσουμε. Οφείλουμε στον εαυτό μας να εντοπίζουμε τις φωτεινές στιγμές και εκεί να κατοικούμε: γι αυτό σας έχω κίντερ-έκπληξη, στην κυριολεξία: διάλεξα 2 μόνο δημιουργίες από μία τάξη γεμάτη εκπληκτικά παιδιά, Ά Γυμνασίου στο Ευρωπαϊκό Σχολείο (αντιστοιχεί σε Στ´ Δημοτικού ηλικιακά). τους έδωσα σήμερα το πρωί μία φωτοτυπία με δύο ποιήματα του Μίλτου Σαχτούρη για να πάρουν από εκεί στίχους, λέξεις και φράσεις και να φτιάξουν μία στροφή κολάζ. Και νά 2 μονάχα θαύματα από τα 20 που μου επέστρεψαν!

(στην πρώτη φώτο υπάρχουν και τα δύο ποιήματα του ΜΣ από όπου άντλησαν το υλικό οι μικροί μου σουρρεαλιστές!) ]
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=928278467257416&set=pcb.928281203923809&type=3&theater

Τι κάνει τον καννιβαλισμό να μας καρφώνει.

Δεν έχω άλλο αίμα να σου φέρω.

Θα ανεβάσω τα όνειρά μου με το πεζοδρόμιο.

(Γιάννης Κ.)

Σήμερα φόρεσα έναν ουρανό.

Δεν έχω άλλα άσπρα ποδάρια.

Δυο άνθρωποι την καρδιά μας καρφώνουν.

Είναι όλοι τους δακρυσμένοι στο πεζοδρόμιο.

(Μαρία Δ.)

Τα δυο ποίηματα είναι «Τα Δώρα» (Σήμερα φόρεσα ένα ζεστό κόκκινο αίμα) και ο «Πέτρος» (Πάλι τι καννιβαλισμός αυτή την Άνοιξη, λουλούδια καταβρόχθισαν τις μέλισσες)

Τον Φλεβάρη ήρθε και το τραγούδι του Γιώργου Ρωμανού «Μεταμορφώσεις» από τη Λένα Χατζηγεωργίου, για να συγκρίνουμε τις δυο διαφορετικές ενορχηστρώσεις και ερμηνείες του Βλάση Μπονάτσο και της Matina Sous Peau (Μα τι να σου πω). Και έτσι συναρμολόγησα μια περίληψη στη μέσης της ΑΝίσωσης. Υπάρχει, επίσης, Σιδηρόπουλου, «έχε το νου σου στο παιδί» και Ρασούλη μνημόσυνο, «Νιώσε με και ό,τι θες σου προσφέρω», «νησάκι για να ανέβω». 

Και τέλος, η Παραβολή των Ταλάντων από την Καινή Διαθήκη έγινε Παραβολή των Ονείρων. Έφυγε, λέει, δάσκαλος/γονιός για ταξίδι και άφησε στους μαθητές/παιδιά τα όνειρά του. Σε άλλον πέντε, σε άλλον δύο. Κι αυτός με τα πέντε, σκέφτηκε ότι πολλά είναι, και τα κλείδωσε στο μουσείο να παραδοθούν αναλλοίωτα για τους επόμενους. Αυτός που είχε δύο, λίγα του φάνηκαν, αγχώθηκε, και τα 'κανε τριάντα δύο. Όταν επέστρεψε ο δάσκαλος στην οδό ονείρων και είδε στους διαδόχους την άνιση στα όνειρα ποσότητα, λέει του φυγόπονου μαθητή: επειδή θερίζω εκεί όπου δεν έσπειρα και συνάζω από κει όπου δεν σκόρπισα, θα σου ξεθάψω και τα πέντε όνειρα από το μουσείο, και θα τα δώσω στον φιλόπονο να σκορπίσει στον κόσμο μπαλόνια περισσότερα.

Όσοι θάβουν τα όνειρά τους, θα το βρουν απ' τα παιδιά τους, 
που ασχήμια των γονιών τους θα πληρώσουν ακριβά. 

Το δεύτερο σκίτσο είναι από την Ομόνοια, κέντρο Αθήνας του 2011, http://inseconds.blogspot.com/2011/03/onoff.html, ζωγραφικό στιγμιότυπο ενός μοναχικού που έχει σκύψει τόσο που έγινε ένα με το πεζοδρόμιο, και περνά απαρατήρητος από τους περαστικούς. Και τα δύο μέρη, ON (εντός) της ρουτίνας τους, των ονείρων του, και OFF (εκτός) για τι συμβαίνει γύρω τους, και γύρω του. 

Χτες συνέπεσε η μίξη της ΑΝίσωσης με την παρακολούθηση ενός μαθήματος μουσικοκινητικής αγωγής μαζί με τον Ισίδωρο στο χώρο του Ντα, όπου η Αγάπη, μια αυτοσχέδια δασκάλα, είχε ένα μαθητή, τον Νίκο, ένα δευτεράκι, και οι δύο από το αμφιβόλου μέλλοντος Ευρωπαϊκό Σχολείο Ηρακλείου, από όπου και τα μαθητικά ποιήματα. (Μάλιστα είχε μια ιδέα ο Ισίδωρος να παρουσιάσει τέτοιες εργασίες μαθητών εκεί) Ήταν η μαγεία να παρατηρείς τον ενεργό μαθητή, τον μαθητή-δάσκαλο, που πλουτίζει συνεχώς τη διάδραση με ρυθμούς, που είχε απορροφήσει από μάθημα Καποέιρας. Και να σκέφτεσαι πώς συνδυάζεται ο αυτοσχεδιασμός με το καλούπωμα, η αταξία της ψυχής με την τάξη της πειθαρχίας. Ή πώς θα διαδράσει ένας ενεργός μαθητής με ένα παθητικό και ντροπαλό, ή με ένα σχολείο ανοιχτοφοβικό. Το επόμενο απόγεμα Τρίτης θα έχει περισσότερους μαθητές η Αγάπη.

Όλα αυτά γράφτηκαν με αφορμή την έναρξη πριν δυο μέρες συζήτησης με τον Ισίδωρο γύρω από μοναχικούς και εγκλωβισμένους μαθητές.

Για την ιστορία της εκφοβισμολογίας, οι πρώτες εκτεταμένες έρευνες για τον σχολικό εκφοβισμό, έγιναν από τον Νορβηγό καθηγητή ψυχολογίας Dan Olweus τη δεκαετία του ‘70 στην περιοχή Bergen στη Νορβηγία, ενώ οι έρευνές του σταδιακά επεκτάθηκαν στη γειτονική Σουηδία και αργότερα στις Η.Π.Α. 

http://www.moec.gov.cy/paratiritirio_via/ekpaideftiko_yliko/scholika_encheiridia/anagnorisi_kai_diacheirisi_sholikou_ekfovismou.pdf

Ετούτη η ανίσωση μετρά πενήντα χρόνια,

που άρχισαν να μελετούν της έρευνας γκαρσόνια.

Σε άλλους σερβίρουν γήτεμα τα Κόκκινα Μπαλόνια,

και άλλοι χτίζουνε Φωλιές για Ανόμοια Χελιδόνια. 

Καρδιές καρδιά καρφώνουνε, μετάφραση δεν βρίσκουν

να καταλάβουν και οι δυο πως άνιωθοι αποθνήσκουν.

Αν κάποια χρώματα μισείς στην καθαρή ζωή σου,
σκέψου πως κι άλλοι βρώμικη θα βλέπουν τη δική σου.

Αν σε εκφοβίζουν, φόβου εκτός, συνέκφοβη θα γίνεις,

θα ξεφοβίσεις την καρδιά με της μιλιάς το τζίνι.

Πεσμένο αστέρι μάζεψα, το φίλησα, και είδα,

εγέλασε κι ανέτειλε κουβέντα με γλιστρίδα.

Μίλα και σπάσε τη σιωπή που σφάζει σαν πριόνι,

σιγά και αδιατάρακτα κόβει νιότης μπαλκόνι.

Άνοιξε τα παράθυρα, στο υπόγειο μη σκύβεις,

θα βρεις παρόμοια παιδιά, τον πόνο σου μην κρύβεις.

Στου ίντερνετ την εποχή κάνω το πεζοδρόμιο,

βάζω κεραίες και ραντάρ σήμα να βρω παρόμοιο.

Τη γη ζηλεύω που πατούν χίλια ποδάρια ξένα,

τα πεζοδρόμια μοναξιά δεν έχουν σαν κι εμένα.

Χιλιομεταμορφώνομαι, καρδιά μου πλάθε φίλους,

μέχρι να βρεις παράδεισο κι άλλους έρημους σκύλους.

Επινοώ τη μουσική κι ανθρώπου παρουσία,

μέχρι να βρω Ιθάκη μου, και ζέστη από τα κρύα.

Μεγάλοι θάβουν όνειρα, μα γίνονται εφιάλτες,

πύρινη δίψα για παιδιά, φως για σκιές χορτάτες.

Σαν ζόμπι ζει ένας λαός με όνειρα θαμμένα,

με σκέψεις ανερεύνητες και λύτρα δανεισμένα.

Νιώσε, σώσε με, παιδί, σου λέει η κοινωνία,

λύση, εσύ, θα βρεις που σπα του βάρους ακηδία.

Νησάκι μου, για ναυαγούς χτίσε του Θάρρους Φάρο,

να βλέπουν και να ξεγελούν της Μοναξιάς τον Χάρο.

Ετούτη η ανίσωση έχει μοιραία λύση,

το μοίρασμα του ίντερνετ για κάθε άστρου δύση.