Hildegard / Garmarna + Kassia ("Female Medieval Music")

 H Αγία Hildegard από το Bingen ή Σίβυλλα του Ρήνου (1098 –1179) ήταν Γερμανίδα συνθέτρια, υμνογράφος, ηγουμένη και θεολόγος. Τότε γράφαν λατινικά και μονοφωνικά. Οι Garmarna, έθνικ συγκρότημα από Σουηδία που διασκεύασε τους ύμνους της. Τραγουδάει η Emma Härdelin.

O frondens virga
In tua nobilitate stans, sicut aurora procedit.
Nunc gaude et laetare et nos debiles dignare
a mala consuetudine liberare, atque manum tuam porrige ad erigendum nos.
~
Ω πολύφυλλη βέργα
στην αρχοντιά σου στέκεσαι καθώς η αυγή προχωρεί.
Τώρα χαίρε και αγάλλου και εμάς τους αδυνάμους αξίωσε
 από κακές συνήθειες ελευθέρωσε και το χέρι σου πρόσφερε να μας σηκώσεις.

O viridissima virga, 

ave que in ventoso flabro sciscitationis sanctorum prodisti. 

Cum venit tempus quod tu floruisti in ramis tuis,  

ave, ave fuit tibi, quia calor solis in te sudavit sicut odor balsami 

Nam in te floruit pulcher flos qui odorem dedit omnibus aromatibus 

que arida erant. Et illa apparuerunt omnia in viriditate plena.

~

Ω καταπράσινη βέργα,
χαίρε, που σ' ανέμου πνοή προσευχής αγίων πρόβαλες.
Όταν έρχεται καιρός που εσύ, έχεις ανθίσει στα κλαδιά σου

υποδοχή για σενα έγινε, γιατί η θέρμη του ήλιου μέσα σου ίδρωσε σαν οσμή από βάλσαμο. Δηλαδή μέσα σου άνθισε όμορφο άνθος που οσμή έδωσε απ' όλα τα αρωματικά φυτά που ήταν ξερά. Και αυτά εμφανίστηκαν όλα με πρασινάδα πλέρια.

(από το ιταλικό verga αλλα ποιά είν' τούτη η βέργα που βλάστησε; Aaron's rod...
Χαῖρε ῥάβδος Ἀαρὼν ἡ βλαστήσασα, η Παναγία που βλάστησε τον Χριστό
αλλού συμβολίζει το Σταυρό)

Salvatoris
O quam magna est benignitas salvatoris, qui omnia liberavit per incarnationem suam, quam divinitas expiravit, sine vinculo peccati. Et sic indumenta ipsius a maximo dolore abstersa sunt.
~
Ω πόσο μεγάλη είναι η καλοσύνη του σωτήρα που όλα τα λεφτέρωσε με την ενσάρκωση του που μια θεότητα εξέπνευσε, δίχως δεσμό αμαρτήματος. Και έτσι τα ρούχα του ίδιου από το μέγιστο πόνο καθαρίστηκαν.
(Το ζωηρότερο και αγαπημένο μου)


(Τα σκηνικά από Σαρδηνία, εδώ μπορείτε να δείτε και την Έμμα)


O Euchari in laeta via                   Ω Ευχάριε σε χαρούμενο δρόμο


Solens värme dröp i dig               Του ήλιου η ζεστασιά έσταξε σε σένα
som doften av balsam                      σαν άρωμα από βάλσαμο
Solens värme dröp i mig                  Του ήλιου η ζεστασιά έσταξε σε μένα
som doften av balsam                     σαν άρωμα από βάλσαμο
Allt som rör sig andas lugnt                      όλα όσα κινούνται αναπνέουν ήρεμα
driver över marken                       πλανιούνται πάνω στη γη
Solens värme dröp i dig                    Του ήλιου η ζεστασιά έσταξε σε σένα
som doften av balsam                    σαν άρωμα από βάλσαμο


O Euchari in laeta via


Dina händer söker mig                         Τα χέρια σου αναζητούν εμένα
som brinner av längtan                       που καίγομαι από καημό
Mina händer söker dig                         Τα χέρια μου αναζητούν εσένα
som brinner av längtan                          που καίγεσαι από καημό
Allt som rör sig andas lugnt                         όλα όσα κινούνται αναπνέουν ήρεμα
driver över marken                             πλανιούνται πάνω στη γη
Dina händer söker mig                  Τα χέρια σου αναζητούν εμένα
som brinner av längtan                          που καίγομαι από καημό


O Euchari in laeta via

Ο Άγιος Ευχάριος (Saint Eucharius, †~250 AD...και που δεν τον βρίσκω στο ορθόδοξο αγιολόγιο..μήπως λεγόταν Εύχαρις;..) θεωρείται πρώτος επίσκοπος Τρεβήρων, Trier· εκεί κοντά έζησε και η Χίλντεγκαρντ, γιαυτό και του γραψε τον ύμνο, τo αυθεντικό εδώ, λατινικά και αγγλικά 1,2. Οι Σουηδοί πήραν τη μελωδία και βάλαν ερωτικούς στίχους στη γλώσσα τους, εμπνευσμένους πάντως από της Χίλντας την καταπράσινη βέργα.

καλές οι διασκευές αλλά να κλείσουμε με μία αυθεντική εκτέλεση

 

Quia ergo femina mortem instruxit   
clara virgo illam interemit,
et ideo est summa benedictio
in feminea forma
prae omni creatura,
quia Deus factus est homo
in dulcissima et beata virgine.

Αφού λοιπόν γυναίκα θάνατο έπλασε

καθαρή παρθένα εκείνον κατέστρεψε

γιαυτό και η υπέρτατη ευλογία

υπάρχει στη γυναικεία ομορφιά

 από κάθε πλάσμα μπροστά,

γιατί ο Θεός έγινε άνθρωπος

μέσα στη γλυκύτατη κι ευλογημένη παρθένα.
.................................................

...και επειδή με αυτό το τελευταίο θα θυμηθήκατε τα "ἐκ γυναικὸς φαῦλα καὶ κρείττονα", πληροφορώ πως αυτή η σκηνοθετικά κεκαρμένη Βρετανή, Bethan Greaves, πήγε το '99 στο Hong-Kong και ίδρυσε μια γυναικεία χορωδία, ονόματι...Κασσία!....Bethan Greaves chose to name her Kassia Women’s Choir in honour of the Byzantine composer of chants and hymns because she “sounded like a gutsy woman; she did her own thing [and]…just sounded like an interesting woman. And the fact that her name began with a K (like Katterwall, Greaves’ company) helped!(source) (utube kanal)

....μα να μην έρθει να επενδύσει στην Ελλάδα;

Τί κάνει το υπουργείο;...

νά και Γερμανίδες απόγονες της Χίλντας
ήρθαν να να πουν στον κόσμο
πως η πρώτη γυναίκα χριστιανή συνθέτρια
ήταν Ελληνίδα...
http://www.vocame.de/en/

Ἐκ ῥίζης ἀγαθῆς, ἀγαθὸς ἐβλάστησε καρπός, ὁ ἐκ βρέφους ἱερὸς Συμεών, χάριτι μᾶλλον ἢ γάλακτι τραφείς· καὶ ἐπὶ πέτραν τὸ σῶμα ὑψώσας, πρὸς Θεὸν δὲ ὑπερυψώσας τὴν διάνοιαν, αἰθέριον διεδομήσαντο ταῖς ἀρεταῖς ἐνδιαίτημα, καὶ ταῖς θείαις δυνάμεσι συμμετεωροπορῶν, Χριστοῦ γέγονεν οἰκητήριον, τοῦ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος τῶν ψυχῶν ἡμῶν.

Το συγκρότημα VocaMe φτιάχτηκε από τον Michael Popp με αφορμή εργασία της ελληνο-αμερικανίδας καθηγήτριας μουσικής Diane Touliatos-Miles, A Descriptive Catalogue of the Musical Manuscript Collection of the National Library of Greece: Byzantine Chant and Other Music Repertory Recovered. Εδώ μιλάει στο κανάλι του Πανεπιστημίου του Μισούρι.

υπήρχε και αυτή η δυτικότροπη στα αυτιά μας βυζαντινή μουσική