![]() |
| (Andrzej Jarodzki depicting Ilias Vrazas) |
Ο Πολωνός ζωγράφος Andrzej Jarodzki απεικόνισε με αυτό τον τρόπο τον φιλόσοφο και καθηγητή ελληνικής λογοτεχνίας Ηλία Βράζα - για τις ανάγκες του εξώφυλλου του τελευταίου βιβλίου του «Η Δυσφορία των "Nεοελλήνων"» (δεν έχει μεταφραστεί ακόμα στα ελληνικά).
Η ανατροπή του καθεστώτος με βρήκε να διδάσκω φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Βρότσλαβ, όπου συνεχίζω να διδάσκω. Το ζήτημα της επιστροφής στην Ελλάδα δεν τίθεται πια. Όσο για το ζήτημα της ταυτότητας δε θα μπορούσα να πω ότι αισθάνομαι Πολωνός. Ίσως γιατί είμαι δημιούργημα της ελληνική ιστορίας και μεγάλωσα ως «Άλλος». Συμβαίνει και με ρωτάνε «είσαι Έλληνας η Πολωνός;». Απαντώ ότι η ταυτότητα δεν τελειώνει μόνο με την εθνικότητα. Για να σας πω ποιος είμαι πρέπει πρώτα να κάνω την αφήγηση της ζωής μου.(https://www.tovima.gr/2011/05/15/society/eimai-dimioyrgima-tis-ellinikis-istorias/)
Στη στήλη «GRεεκς» του «Βήματος» Έλληνες που ζουν, προσωρινά ή μόνιμα, σε διάφορες χώρες του κόσμου αφηγούνται τις αληθινές ιστορίες τους και μιλούν για την Ελλάδα του χθες και του σήμερα.
................................................................
................................................................
[....]
..............................................................Κάνοντας συγκρίσεις µε τους άλλους Ευρωπαίους καταλάβαινα ότι εκείνοι ήταν πολύ πιο ταξιδεµένοι από µας και πιο ανοιχτοί στους ξένους. Ισως γιατί οι γονείς τους τους είχαν δώσει τη δυνατότητα να ταξιδεύουν πιο πολύ. Οι γονείς µας και όταν είχαν τη δυνατότητα δεν ήξεραν. Η κουλτούρα του ταξιδιού δεν υπήρχε στην Ελλάδα (Με αφετηρία το Μεσολόγγι και τη... βέργα στο σχολείο, ο Θωµάς Κοντογεώργος, στα 41 του χρόνια, έχει ζήσει σε 15 πόλεις ανά τον κόσµο και σήµερα βρίσκεται στα σύνορα Ισραήλ, Λιβάνου και Συρίας δουλεύοντας για τον ΟΗΕ)
...............................................................
Στο ταξίδι κατάλαβα ότι είναι δύσκολο να ταξιδεύεις σαν γυναίκα, γιατί συχνά θεωρείσαι θήραµα. Το ταξίδι θεωρείται ακόµη γένους αρσενικού... Εµαθα να διακρίνω τις διαφορές. Οι Ιταλοί αγαπούν την πολιτιστική παράδοσή τους, είναι λιγότερο εθνικιστές και πιο τοπικιστές από εµάς. Εµαθα να εκτιµώ και τα δικά µας θετικά, τα οποία, ζώντας στην Ελλάδα, πολλές φορές υποτιµούσα. (Σίσσυ Αθανασοπούλου (1958) από Θεσσαλονίκη μέσω Κρήτης στην Νάπολη Ιταλίας)
...............................................................
...............................................................
Στην Ελλάδα επιστρέφω κάθε τόσο για να επισκεφθώ την οικογένειά μου. Αυτή την φορά είδα τους φίλους μου πολύ προβληματισμένους. Ένιωθαν πως δεν έχουν προοπτική. Διαπίστωσα επίσης ότι υπάρχει μια έκρηξη της μόδας της γαστρονομίας. Βρήκα την μισή Ελλάδα να είναι σεφ ή να θέλουν να γίνουν σεφ. Με αποτέλεσμα να υπάρχει υπερπαραγωγή μαγείρων, ειδικά νέων, που τώρα δεν μπορούν να βρουν δουλειά και καταλήγουν να τυλίγουν σουβλάκια στις ψησταριές… Τι μου έμαθε το ταξίδι; Να μάθω να φέρομαι. Να καταλάβω ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ θεωρίας και πράξης. Στο ταξίδι μαθαίνεις να συνυπάρχεις με το διαφορετικό. Να αποκτάς ένα δεύτερο βλέμμα. Ο κόσμος της κουζίνας για μένα σημαίνει χαρά γιατί δημιουργώ. Σημαίνει και ταξίδι γιατί ταξιδεύω σε άγνωστες χώρες και γεύσεις. Από την άλλη σημαίνει πολύ άγχος, τρέξιμο, ορθοστασία. Δεν είναι όπως φαίνεται στην τηλεόραση. Η επαγγελματική κουζίνα είναι από τα πιο δύσκολα επαγγέλματα του κόσμου.(Κώστας Βογιατζόγλου (1987) Κουζίνα για μένα σημαίνει ταξίδι)
................................................................
................................................................
Οταν ήμουν έξι χρόνων οι γονείς μου αποφάσισαν να εγκατασταθούν μόνιμα στο Ηράκλειο Κρήτης. Το σχολείο το τέλειωσα εκεί. Εχω καλές αναμνήσεις. Τώρα, βλέποντας από απόσταση, νομίζω ότι, παρά τις μεμονωμένες προσπάθειες ορισμένων δασκάλων και καθηγητών, το σχολείο απέτυχε να αγκαλιάσει τους μαθητές, να τους κάνει πολίτες που τολμούν να ονειρεύονται και να οραματίζονται. Πιο σημαντικό ρόλο από το σχολείο έπαιξε στη ζωή μου η φύση της Κρήτης. Η μυρωδιά και η αγριάδα του βουνού και η ελευθερία που σου δίνει, το πέλαγος που συμβολίζει τη φυγή. Αυτόν τον συνδυασμό δεν τον έχω βρει πουθενά αλλού στα ταξίδια μου. Γι΄ αυτό νομίζω ότι αποφάσισα να γίνω περιβαλλοντολόγος...............
..............
Νομίζω ότι το θέμα δεν είναι μόνο οικονομικό. Οι άνθρωποι έχουν χάσει την αυτοπεποίθησή τους. Κυρίως οι νέοι. Προσωπικά, λυπάμαι που το λέω, το έβλεπα να έρχεται. Νομίζω ότι είμαστε μια χώρα με πολύ μορφωμένους και δημιουργικούς ανθρώπους. Κάποια στιγμή όμως χάθηκε ο προορισμός. Και όταν δεν έχεις προορισμό, τότε ζεις μηχανικά το παρόν. Πάσχουμε ακόμη να βρούμε ποιοι είμαστε, με το βλέμμα στραμμένο περισσότερο στο παρελθόν, αλλά δεν έχουμε σκεφθεί πώς θέλουμε να κάνουμε τον τόπο μας. Μπορούμε να ανατρέψουμε τα πάντα, αν το θέλουμε. Αρκεί να αποκτήσουμε περισσότερη αυτοπεποίθηση...(Ο Στέλιος Πλαϊνιώτης γεννήθηκε στην Αθήνα, έζησε στην Κρήτη, στη Λέσβο, στο Λονδίνο και τώρα δημιουργεί κτίρια και συνοικίες στη Μαλαισία)
...............................................................Νομίζω ότι το θέμα δεν είναι μόνο οικονομικό. Οι άνθρωποι έχουν χάσει την αυτοπεποίθησή τους. Κυρίως οι νέοι. Προσωπικά, λυπάμαι που το λέω, το έβλεπα να έρχεται. Νομίζω ότι είμαστε μια χώρα με πολύ μορφωμένους και δημιουργικούς ανθρώπους. Κάποια στιγμή όμως χάθηκε ο προορισμός. Και όταν δεν έχεις προορισμό, τότε ζεις μηχανικά το παρόν. Πάσχουμε ακόμη να βρούμε ποιοι είμαστε, με το βλέμμα στραμμένο περισσότερο στο παρελθόν, αλλά δεν έχουμε σκεφθεί πώς θέλουμε να κάνουμε τον τόπο μας. Μπορούμε να ανατρέψουμε τα πάντα, αν το θέλουμε. Αρκεί να αποκτήσουμε περισσότερη αυτοπεποίθηση...(Ο Στέλιος Πλαϊνιώτης γεννήθηκε στην Αθήνα, έζησε στην Κρήτη, στη Λέσβο, στο Λονδίνο και τώρα δημιουργεί κτίρια και συνοικίες στη Μαλαισία)
Η Βοσνία είναι μια χώρα που έχει βγει από τον πόλεμο αλλά οι δημόσιες υπηρεσίες λειτουργούν καλύτερα από την Ελλάδα. Και αυτό είναι τραγικό. Υπάρχει ένα τραγούδι που ακούω συχνά εδώ, το οποίο έχω ταυτίσει με την Ελλάδα: το «Με αεροπλάνα και βαπόρια» του Σαββόπουλου με την Μπέλλου. Δακρύζω κάθε φορά που το ακούω. Από την Αθήνα μου λείπει η πολυπολιτισμικότητά της. Γιατί η Αθήνα είναι μια κοσμοπολίτικη πόλη, έστω και υπογείως (Ζωή Σακελλιάδου (1982) από Κάρπαθο στην Υπάτη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στη Βοσνία)
..............................................................
Γράφτηκα στη Σχολή Καλών Τεχνών Βερολίνου, μυήθηκα για τα καλά στα κόμικς. Για καλή μου τύχη μέσα σε λίγους μήνες βρήκα δουλειά κάνοντας σκίτσα σε γερμανικό κρατικό τηλεοπτικό κανάλι. Με προσέλαβαν, αν και εννέα Γερμανοί διεκδικούσαν τη δουλειά. Δούλευα στις σκαλωσιές, στις λαϊκές αγορές. Περιπλανιόμουν στους δρόμους, ζωγράφιζα φάτσες, δρόμους, έριχνα στο χαρτί τις φαντασιώσεις μου. Από τα πιο σημαντικά πράγματα που μου έμαθαν οι καθηγητές στη Σχολή ήταν ότι για τις καλές ιδέες δεν χρειάζεται οπωσδήποτε καλλιγραμμία. Το «ατελές» έχει την αξία του.
..................................
Οταν λέμε αναρχία εδώ δεν εννοούμε μπάχαλο και περιθώριο. Εδώ οι αναρχικοί είναι ενταγμένοι στη γειτονιά τους, με συμμετοχή στα κοινά. Ενα μοναδικό φαινόμενο στην Ευρώπη. Αυτό που με εντυπωσίασε επίσης ήταν ότι η Καταλωνία ήταν κάτι το διαφορετικό μέσα στην Ισπανία. Νομίζω ότι ένας από τους παράγοντες που έχει βοηθήσει στην ανάπτυξη της Ισπανίας τα τελευταία χρόνια είναι η άμιλλα και η συνύπαρξη αυτών των διαφορετικών περιοχών μέσα στην ίδια χώρα
....................................
Πώς βλέπω την Ελλάδα; Δεν παραβλέπω την πρόοδο που έχει γίνει αλλά με εντυπωσιάζει και με θλίβει ο συνδυασμός γκρίνιας, εσωστρέφειας, ρατσισμού και σπατάλης που δεν έχει όμοιό του στην Ευρώπη. Και στην Ισπανία υπάρχουν σοβαρά προβλήματα, δεν υπάρχει όμως η μπόχα της παρακμής. Ισως γιατί οι πολίτες συμμετέχουν περισσότερο στα κοινά από όσο στην Ελλάδα.Τι μου έμαθε το ταξίδι; Οτι, όσα και να ξέρεις, τίποτα δεν ξέρεις. Ο μόνος τρόπος για να βελτιωθείς είναι να μάθεις. Οτι το να αγαπάς τον τόπο όπου ζεις δεν είναι δικαίωμα μόνο των ανθρώπων που γεννήθηκαν εκεί...(«Το ταξίδι μού έμαθε ότι δεν ξέρω τίποτα». Ο σκιτσογράφος Γιώργος Κωνσταντίνου μιλά για τα ταξίδια του και για το πώς βλέπει την Ελλάδα της κρίσης)
(http://www.imagistan.es/site/ ) (καταλανικά)
(http://eikonoplasteio.blogspot.com/) (ελληνικά)
(http://theveryclosedcircle.blogspot.com/ ομαδικό-ελληνικά)
"Δημόδωρος, μια μέρα στο αρχαίο θέατρο" σε εικονογράφηση του Γιώργου
..και όπως λέει στο τέλος του βίντεο δεν είναι ρητορικός αγώνας,
στο θέατρο είμαστε κερδισμένοι όλοι γιατί διδασκόμαστε....

Οδύσσειες...
ΑπάντησηΔιαγραφήτις Οδύσσειες προκαλούν Ιλιάδες
ΑπάντησηΔιαγραφήστην περίπτωση του Ηλία Βράζα,
ο Εμφύλιος ('44-'49)
για τους περισσότερους
η εξ ανάγκης Οικονομική Μάχη
άλλοι πάλι τη βρίσκουν
οδυσσεύοντες...
"Είμαστε δυό, είμαστε τρείς..." ;-)
ΑπάντησηΔιαγραφήΔυό είμαστε, τον τρίτο
ΑπάντησηΔιαγραφή(σχολιαστή) δεν βλέπω :-
Εδώ και τώρα > Ψήφο στους
Έλληνες Μετανάστες! :-
Δεν προβλέπω ουρές γι'αυτό στα προξενεία μας...
ΑπάντησηΔιαγραφήνα δώσουμε κίνητρα :-)
ΑπάντησηΔιαγραφήαν και πιστεύω ότι οι απέξω
νοιάζονται περισσότερο
απ' τους "εδώ ΑΓΑ.ΠΟ
μα στην κάλπη απέχω "
Απέχουν από την κάλπη, επειδή δεν διδάχτηκαν ποτέ, ότι γιά να λειτουργήσει το σύστημα απαιτείται συμμετοχή· κάποιοι το μαθαίνουν τώρα, στις πλατείες.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟι ίδιες πλατείες που ψήφισαν
ΑπάντησηΔιαγραφήνα καταργηθούν τα κόμματα;
Και τώρα που ψηφίστηκε το μεσοπρόθεσμο τι κάνουμε;
Καίμε την Ελλάδα σε ένδειξη διαμαρτυρίας ή...
στρωνόμαστε στη δουλειά και κοιτάμε να μην κάνουμε τα ίδια λάθη του παρελθόντος.
Οι αντιδράσεις θα φύγουν, το μεσοπρόθεσμο θα ξεχαστεί, η κοινή λογική θα επιστρέψει σε αυτόν τον τόπο ή έφυγε μαζί με τους νέους επιστήμονες μετανάστης στο εξωτερικό; (>)
Τί σε νοιάζει κι αν καεί;
ΑπάντησηΔιαγραφήδεν είναι πια δική μας.
"Και τώρα που ψηφίστηκε το μεσοπρόθεσμο τι κάνουμε;": Εκλογές. Και κυβέρνηση ΕΥΡΕΙΑΣ συνεργασίας.
ΑπάντησηΔιαγραφή"Η κοινή λογική θα επιστρέψει σε αυτόν τον τόπο"...: πότε ήταν εδώ; :-(
Αυτά θα γίνουν στο μακροπρόθεσμο
ΑπάντησηΔιαγραφή....
και νυν στη λογική της ανάρτησης
ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ;; ΕΧΟΥΜΕ ΤΗΝ ΟΡΜΗ;; ΑΛΛΑ ΓΙΑ ΠΟΥ;; -- από Zouri-πρωην Ζούρειος Ίππος
Και αλλού, ίσως.
ΑπάντησηΔιαγραφήΒρε την Όλγα Παλαβίδου
ΑπάντησηΔιαγραφήαπ' την Αρκαδία
Αν δεν μας σώσει μια γυναίκα,
τότε ποιός μπορεί;
ελπίζω μόνο τα μέλια να εξάγονται
Γειά σου Ελλάδιτσα!
ΑπάντησηΔιαγραφήSto kalo
ΑπάντησηΔιαγραφήΟι Έλληνες μετανάστες επί Αυστρο-Ουγγαρίας μεγαλούργησαν.
Ελπίζω το ίδιο και τώρα.