εμ άη ίμbεσαηλ?....με αφορμή την πάσα από Dodo, έμαθα το επτανησιώτικο ιμπετσιλίρω (ραμολίρω) , ιμπετσιλιτά (ανοησία), ιμπετσίλες (ανόητος) από το ιταλικό imbecille, imbecillità, imbecillire μωραίνεσθαι , imbecillisco μωραίνομαι...μια λέξη με διεθνή καριέρα....
αγγλικά = imbecile (ίμbεσιλ, ίμbεσαηλ brit)
ισπανικά = imbécil (ιμbέθιλ)
γερμανικά = imbezil (ιμbέτσιλ)
γαλλικά = imbécile (αμbεσίλ)
τούρκικα = embesil (εμbεσίλ)
ρώσικα = имбецил (ιμbετσιλ)
βουλγάρικα = имбезил (ιμbεζιλ)
...και λοιπές γλώσσες...
Με μια πρώτη ματιά, μόνο στα ιταλικά και τα επτανησιώτικα υπάρχει ''ιμπετσίλικο'' ρήμα...και αν στα Επτάνησα πέρασε λόγω Ενετικής Κατοχής, για τους άλλους αλάτινους τόπους πήρε διαβατήριο απ' τον Αμερικάνο ψυχολόγο και ευγονιστή Henry H. Goddard (1866 – 1957) που εισήγαγε την IQ κατάταξη 51-70 moron, 26-50 imbecile, 0-25 idiot....έχουμε λοιπόν δύο έννοιες· την κοινή του χαζού και την παρωχημένη ψυχιατρική της νοητικής υστέρησης (mental retardation<intellectual disability)
Ετυμολογικά, απ' το λατινικό imbecillis/imbecillus < in + bacillus/baculum (μπαστουνάκι) δίχως στήριγμα, βακτηρία· αβάκτηρος, αμπάστουνος. Κάποιος Ρωμαίος γέρος θα τριγυρνούσε αμπάστουνος, θα γλίστρησε και βγήκε το επίθετο....
Λατινικά επίθετα με στερητικό in και τροπή του β' συνθετικού από a σε e
...κλείνοντας, υπάρχει και μία σύνηχη λέξη στα αρχαία ελληνικά και λατινικά που δηλώνει και αυτή τον ανόητο· βάκηλος, baceolus, αρχικά σήμαινε τον ευνούχο ιερέα της Κυβέλης, τον θηλυπρεπή. Έχουν την ίδια ρίζα bak;...εκτός αν ο ιερεύς θεωρείται της κοινωνίας το μπαστούνι και στήριγμα.
εἰσὶν γὰρ εὐνοῦχοι οἵτινες ἐκ κοιλίας μητρὸς ἐγεννήθησαν οὕτως, καὶ εἰσὶν εὐνοῦχοι οἵτινες εὐνουχίσθησαν ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων, καὶ εἰσὶν εὐνοῦχοι οἵτινες εὐνούχισαν ἑαυτοὺς διὰ τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν. ὁ δυνάμενος χωρεῖν χωρείτω. (Matthew 19:12)
per
.jpg)
Πολύ μ'αρέσουν αυτά τα ετυμολογικά-μεταφραστικά-γλωσσολογικά κλπ.! Ώστε λοιπόν, αβάκιλλος ο ανόητος;!
ΑπάντησηΔιαγραφήΑς διευκρινίσω, ωστόσο, ότι αγνοώ την διάδοση που έχει (ή δεν έχει) το ιμπετσιλίρω στην Επτάνησο, έστω στην Κεφαλλονιά· το έλεγε η Πεθερά μου, με το νάζι και την αυτοπεποίθηση τής παλιάς αρχοντοπούλας ;-)
Και δανείζομαι, με την άδειά σας, τον χαρακτηρισμό "αλάτινοι τόποι" ;-)
ΑπάντησηΔιαγραφήβρήκα κερκυραϊκό και ζακυνθινό στίγμα :-)
ΑπάντησηΔιαγραφήοπότε δέσαμε στα τρία βασικά νησά
.................
Ο Κερκυραίος το 'τυμολογεί απ' το impeccabillità (το αναμάρτητον, αναμαρτησία)...εκτός αν στερώντας
πάθη στη ζωή είναι ανοησία! :-)
.......................
1.αβάκιλλος = που δεν έχει βάκιλλο
(ραβδοειδές βακτήριο)...
2.αβάκιλλος = που δεν έχει μπαστούνι,στήριγμα, ο ανόητος
3.αβάκιλλος = που στερείται baculum, penis
bone....συνεκδοχικά ο ευνούχος...
..................................
Και τέλος μην ξεχνάς που συχνάκις
μας έρχοντ' απ' τον Γούγλη βερμπολόγοι...
...ώστε αλατίνιστοι δεν είμεθα, θαρρώ..
..ημείς οι λόγιοι...
Δεν το βλέπω ωστόσο καταχωρημένο ως ρήμα, ιμπετσιλίρω- ίσως απαιτείται επιτόπια έρευνα ;-)
ΑπάντησηΔιαγραφήαφού δώκαμε στίγμα,
ΑπάντησηΔιαγραφήτσερταμέντε θα περάσει
κιανείς απ' τς άλλες ίζολες
να ποστάρει κομέντο
για μας τους ζήτουλες :-)
Στο Ζάντε το λέν
ΑπάντησηΔιαγραφή"ιµπετσιλίρω = κάνω ανοησίες"
.....................
δεν το πιασα πρίμα βίστα
στην αρχή νόμισα πως
έχει σχέση με το pezzo