Τρίτη 27 Μαρτίου 2012

Ο Άγνωστος Μάντζαρος

Γράφει ο μουσικός Χάρης Ξανθουδάκης. Ο Μάντζαρος θεωρήθηκε σχολαστικός και μέτριος δημιουργός, η μουσική του πιστώθηκε (ή μήπως χρεώθηκε;) συλλήβδην στην “Ιταλική Σχολή” και ο Εθνικός Συνθέτης περιορίστηκε στο ρόλο του συνθέτη του Εθνικού Ύμνου. Κι όμως, οι αξιολογικές αυτές κρίσεις και το έργο της μαντζαρικής αποκαθήλωσης προήλθαν από ανθρώπους που αγνοούσαν όχι μόνο τον ήχο της μουσικής του Μάντζαρου, αλλά και τους ίδιους τους τίτλους των έργων του. Έτσι, όχι μόνο συσκότισαν την αντικειμενική εικόνα της νεοελληνικής μουσικής Ιστορίας, αλλά και έχασαν την ευκαιρία να απολαύσουν μια θαυμάσια μουσική, απόλυτα εντεταγμένη στην εποχή της και στο γεωγραφικό χώρο που τη γέννησε: ένα χώρο όχι, όπως στερεότυπα θεωρείται, στο μεταίχμιο Ανατολής–Δύσης, αλλά στην αιχμή των διεργασιών όσμωσης των διαφορετικών κυρίαρχων ευρωπαϊκών ρευμάτων. Στη μουσική του Μάντζαρου διακρίνει κανείς μιαν υγιή συγχώνευση γερμανικών, ιταλικών και γαλλικών στοιχείων, μαζί με χαρακτηριστικά μιας ξεχωριστής κερκυραϊκής μουσικής παράδοσης

Συμφωνία Νο1 σε τρίσημο (3/4)
(γιατί "ανατολικού γένους"; οριεντάλ;)

....-1:53  σι ύφεση ελάσσονα
1:54-3:15   σι ύφεση ελάσσονα
3:16- 4:40  ρε ύφεση μείζονα
4:41-6:22   σι ύφεση ελάσσονα
6:23-.... σι ύφεση μείζονα

Συμφωνία Νο3 σε τρίσημο 3/4

...- 00:42 ντο μείζονα
 00: 52- 1:25 μι ύφεση μείζονα  
1:25 -1:55 ντο ελάσσονα
1:55- 2: 18 σολ ελάσσονα
2: 18 -2:35 σι υφέση μείζονα
2:35- 3:00 μι ύφεση ελάσσονα
3:00-3:12 μι ύφεση μείζονα
3:12- 3:21 σολ ελάσσονα
3:21-3:47  μι ύφεση μείζονα
3:47-3:53 ντο ελάσσονα
3:53-4:06 φα μείζονα
4:10-4:35 σι υφέση μείζονα 
4:26-4:35 ρε ελάσσονα
4:35-6:18 σι υφέση μείζονα
6:16-6:24 σολ ελάσσονα 
6:24-6:44 μι ύφεση μείζονα
6:44-6:55 μι ύφεση ελάσσονα
6:55 μι ύφεση μείζονα
7:14-7:21 σολ ελάσσονα
7:21 -.... μι ύφεση μείζονα





Εισαγωγή της Συμφωνίας Νο5 σε μι μείζονα,  τρίσημο (3/4) με σύντομες ελάσσονες στάσεις.
Ορχήστρα Νυκτών Εγχόρδων "Άττικα" σε διεύθυνση Βίκτωρα Κιουλαφίδη



partimento/παρτιμέντο φούγκας για τετράδα εγχόρδων σε Σολ μινόρε, τρίσημο (3/4) 
περισσότερα εδώ. Έργα του Ναπολιτάνου Fedele Fenaroli που επεξεργάστηκε ο Μάντζαρος
κατά τη διαμονή του στην Ιταλία (1819-1826) και το 1856 τα αφιέρωσε στη Βικτωρία Α' της Αγγλίας. Μπορούν να θεωρηθούν ως  η πρώτη μουσική  δωματίου από  Έλληνα συνθέτη.


εδώ μπορείτε να ακούσετε κι ένα βαθύφωνο μονόλογο του Χριστόφορου Σταμπόγλη
"mi fate giubilar με κάνετε να χαίρομαι
από την πρώτη ελληνική όπερα, γραμμένη στα ιταλικά
το 1815, (μόλις είκοσι ετών), Don Crepuscolo, Κυρ Σούρουπος!
όπου ο σουρουπωμένης ηλικίας πρωταγωνιστής αναζητά νεάνιδα νύφη :-)

Πέμπτη 22 Μαρτίου 2012

Τρίσημα Επτάνησα

Ψάχνω τραγούδια και χορούς Επτανήσων σε τρίσημο μέτρο (3/4). Το πιο γνωστό είναι το βαλσάκι, Μενεξέδες και Ζουμπούλια, αγνώστου Ζακυνθινού, που έχει γίνει πλέον πανελλήνιο/μικρασιάτικο, σε σημείο που δύσκολα βρίσκεις πλέον ζακυνθινή εκτέλεση για να καταλάβεις την αρχική του μορφή· θα 'θελα να το ακούσω τετράφωνο.

Πάμε λοιπόν στα παραδοσιακά.  Διβαράτικο χορός, απ' το χωριό, Διβαράτα, στη Βόρεια Κεφαλονιά. Εδώ ο πρωτοχορεύτης κάνει φιγούρες, πιρουέτες, ψαλίδια, καθίσματα, τούμπες σε σημείο να προκαλέσει αρνητικά σχόλια ηλεθεατών επιθυμούντων ευπρεπεστέραν εκτέλεσιν (1,2




και το τραγούδι του διβαράτικου
Κατού σε γιάλο, κατου σέ, κατου σε πέ, κατου σε πέριγιάλι
κατού σε για, κάτου σε γιαλό γλυκιά μου, ρόδο μου και τριανταφυλλιά μου.
Ποιός ήλιος ωραιότατος σου 'δωκε την ασπράδα;
και ποιά μηλιά γλυκομηλιά τη ροδοκοκκινάδα;
Μαύρα μαλλιά στην κεφαλή πλεγμένα με την τάξη,
κάθε τριχούλα γίνεται σαΐτα να με σφάξει.

Κατού σε γιάλο, κατου σέ, κατου σε πέ, κατου σε πέριγιάλι
κατού σε για, κάτου σε γιαλό κυρά μου, σου έδωκα τον έρωτα μου.
Σύρε να πεις στη μάνα σου να μη με καταριέται
γιατί γαμπρός της θα γενώ και θα 'ρθει να μ' ευκιέται
τη μάνα σου τη μάγισσα ρακί θα την ποτίσω
να τη μεθύσει το ρακί να 'ρθω να σε φιλήσω.


εναλλακτικός ευτονισμός: 
Σε πάραλία δρόοοσερή,  σε ωραίο πέ, σε ωραίο πέριγιάλι,
σε πάραλία όμορφη γλυκιά μου...


..."ποιός ήλιος ωραιότατος σου 'δωκε...την μαυράδα! όι την ασπράδα... :-)

(Να υπάρχει άραγε και άλλο τραγούδι σε διβαράτικο;)


οι καντάδες γράφονται συνήθως σε δίσημο αλλά νά και ένα αργό τρίσημο


"Η Ξενιτιά του Κεφαλονίτη"
Μουσική, τραγούδι: Αδελφοί Καραβιώτη
Στίχοι: Γεράσιμος Αυγουστάτος

Πριν φύγω για την ξενιτιά, γλυκιά Κεφαλονιά μου,
κάτι θα πάρω και από σε να έχω συντροφιά μου
σταυρό από τον Άγιο θα πάρω για προστάτη
θυμάρι και αγράμπελη και του βουνού ελάτη
Με το άρωμα σου θα ξυπνώ, με αυτό θε να κοιμάμαι
και ο λογισμός σε σένανε Κεφαλονιά μου θα 'ναι.




"Την είδα την Ξανθούλα" - Χορωδία Κέρκυρας
Ένας μαθητής του Μάντζαρου, ο επίσης Κερκυραίος, Ιωσήφ Καίσαρης,
ονομάστηκε και Έλληνας Γιόχαν Στράους από τα πολλά βαλς που έγραψε·
ξεχώριζε το "Μή μου άπτου" (χαριτωμένος τίτλος για βαλς:-)

Νίκος Ντάσης - Δημήτρης Λάγιος - Κωστής Κωσταντάρας
Στροφές από τον Ύμνο εις την Ελευθερία
83, 84, 85, 87
και ο γνωστός Ύμνος του Μάντζαρου είναι ομοίως τρίσημος.

Τετάρτη 14 Μαρτίου 2012

Του κύκλου η πίτα πάει, πυρώνει το τετράγωνο, τ' απείρου τραγουδάει...



3, 1 4 1 5 9 2 6 5 3....
wiki/Pi_Day...3,14...αριθμός π 
 κυκλόπιτες, πιμουσικές και πιτράγουδα
A long, long time ago, Καιρό, καιρό πριν
Long before the Super Bowl and things like lemonade,
που δεν είχαμε τότε ποδοσφαίρου τελικό και λεμονάδες με ανθρακικό  
The Hellenic Republic was full of smarts, 
τότε που η Ελλάδα ήτανε γεμάτη από σοφούς 
And a question resting on the Grecian hearts was;
και ένα ερώτημα παρέμενε στων Ελλήνων τους καημούς 
What is the circumference of a circle?", 
Τί περιφέρεια κύκλου εστί;
But they were set on rational numbers,
Μα πίστευαν μόνο σε αριθμούς ρητούς,
(And it ranks among their biggest blunders)
(λογιέται αυτό στις μεγαλύτερές τους γκάφες)
They worked on it for years, εργάζονταν πάνω στη λύση του για χρόνια
And confirmed one of their biggest fears, και στο τέλος επαλήθευσαν το μεγαλύτερό τους φόβο 
I can't be certain if they cried when irrationality was realised,
Δεν είμαι σίγουρος μάλιστα αν έκλαψαν του Πυθαγόρα οι πιστοί
σαν κατανόησαν τον παραλογισμό του πι
But something deep within them died, κάτι μέσα τους απέθανε βαθύ
The day, they discovered, Pi. τη μέρα που ανακάλυψαν το πι

They were thinking;
Pi, pi, mathematical pi,
3.14 15 92,
65 35 89 7,
932384 62,
6433832 7 (not rounded). (δίχως στρογγυλοποίηση)

Well this kind of Pi is different than most, Λοιπόν αυτή η πίτα διαφέρει από τις άλλες
It hasn't got berries, ain't spread on toast, δεν έχει μούρα και φρυγανιά δεν γίνεται
And that's how it's always been,
We keep extending its decimal places, απλώνουμε συνέχεια τα δεκαδικά ψηφία του
Pushing our computers through their paces, 
πιέζοντας τους υπολογιστές μας να κλουθήσουνε το βήμα τους
But we'll never reach the end, ποτέ όμως στο τέλος δε θα φτάσουμε,
So why the fascination with, γιατί λοιπόν μας μάγεψε το πι;
A number whose end is just a myth? αριθμός άρρητος, ατελής; 
Whence the adulation, Πόθεν η κολακεία
For mental masturbation? του νου μας αυνανία;
It might have something to do with the stars, ίσως να σχετίζεται με τα άστρα
To calculate distances from afar, να μετρούμε εξ αποστάσεως τα γράδα
But that's just a guess 'bout the way things are, μια υπόθεση και αυτή
Regarding the precision of Pi, για την ακρίβεια του πι

I am pondering; συλλογιούμαι·
Pi, pi, mathematical pi 
3.14 15 92
65 35 89 7
932384 62
6433832 7

Now I feel that I should mention, Τώρα που το σκέφτομαι πρέπει να αναφέρω
Pi is applicable in any dimension, το πι είναι εφαρμόσιμο σε κάθε μια διάσταση
At least as far as I know, τουλάχιστον από όσο ξέρω
If there were no Pi we'd be missing things, Αν δεν υπήρχε πι, πράγματα θα μας έλειπαν
Like marbles and mugs and balls of string, μπίλιες, κούπες, κουβαρίστρες
And sports, such as soccer and curling,  παιχνίδια όπως ποδόσφαιρο και παγόκυκλο (κέρλινγκ)
The orbs in their celestial paths, οι τροχιές στα ουράνια μονοπάτια τους
Navigate along elliptical graphs, πλοηγούνται σε ελλειπτικά διαγράμματα
Ellipses have pi in them too, Και οι ελλείψεις έχουν πι μέσα τους
Just one side of them has grew, Μόνο που μια πλευρά τους φούσκωσε
You can see pi in most everything, Μπορείς να δεις το πι παντού
It's in Cornell's Electron Storage Ring, Σε δακτύλιο αποθήκευσης ηλεκτρονίων
And also in slinkies and other springs, σε σλίνγκους και άλλα ελατήρια
And that's why it's important to know pi,

You should memorize, απομνημόνευε
Pi, pi, mathematical pi,
3.14 15 92,
65 35 89 7,
932384 62,
6433832 7,

Once one night I had a dream, Κάποτε μια νύχτα όνειρο είδα
That pi was gone and I had to scream, πως το πι έφυγε και έπρεπε να ουρλιάξω
Cause all pi things had disappeared. γιατί όλα τα πι-πράγματα είχαν αφανιστεί
Can you imagine a world like that? Μπορείς να σκεφτείς τέτοιο κόσμο;
Circles aren't round and spheres are flat, Κύκλοι αστρόγγυλοι και σφαίρες επίπεδες,
It's the culmination of everything we've feared, η αποκορύφωση όσων φοβόμαστε,
'Twas a nightmare of epic proportions,  εφιάλτης επικών διαστάσεων,
One that gave me brain contortions, τέτοιο που μου προξένησε εγκεφαλικές συστροφές
Oh wait! I mean contusions, επ, ήθελα να πω μελανιές
They put me in some institutions, με βάλαν σε ιδρύματα
But then I escaped and now I'm free! μα τό 'σκασα και εδά λυτός! 

To sing of the virtue of pi, του πι την αρετή σας τραγουδώ
Pi, pi, mathematical pi
3.14 15 92,
65 35 89 7,
932384 62,
6433832 7.



Do/C major by Lars Erickson in ukrainian numbers
(Spanish - Chinese - English
άντε και ελληνικά


La/A harmonic minor
...........................

Αεί ο  Θεός ο  Μέγας γεωμετρεί, 3, 1 4 1 5 9
το κύκλου μήκος ίνα ορίση διαμέτρω, 2 6 5 3 5 8
παρήγαγεν αριθμόν απέραντον, 9 7 9
και ον, φεύ, ουδέποτε όλον θνητοί θα εύρωσι. 3 2 3 8 4 6 2 6
(Νικόλαος Χατζηδάκης)
.......

How I need a drink, alcoholic in nature, after the heavy lectures involving quantum mechanics!
.....
How I wish I could recollect pi easily today!
.......
Can I have a large container of coffee? Thank you.
........
How I wish I could recollect, of circle round, the exact relation Arkimedes learned
........
How I wish I could enumerate pi easily, since all these bullshit mnemonics prevent recalling any of pi's sequence more simply.
........
Sir, I have a rhyme excelling,
In mystic power and magic spelling,
Celestial spirits elucidate,
For my own problems can't relate.
......
But a time I spent wandering in bloomy night;
Yon tower, tinkling chimewise, loftily opportune.
Out, up, and together came sudden to Sunday rite,
The one solemnly off to correct plenilune.


περισσότερες πι-λογίες στο wiki/Piphilology 
και Pilish writing (πιική γραφή)
.......
Στην Ελλάδα πιθανόν πρώτη φορά θα παρουσιαστεί σύνθεση σε ψηφία του πι
σήμερα στο Πειραματικό Γυμνασίου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης,
http://www.nooz.gr/tech/ti-mousiki-vgazei-o-ari8mos-p 

Κυριακή 11 Μαρτίου 2012

Για δες περβόλιν όμορφο - Ἰδὲ παράδεισον καλόν

(Rizitiko)
Για δες περβό, για δες περβόλιν όμορφο, 
για δες κατάκρυα βρύση στο περιβόλι μας 
για δες κατάκρυα βρύση στο περβό, στ' ώριο περβόλι μας τ' όμορφο.
Κι όσα δεντρά κι όσα δεντρά 'πεψεν ο Θιος, 
μέσα 'ναι φυτεμένα στο περιβόλι μας
μέσα 'ναι φυτεμένα στο περβό, στ' ώριο περβόλι μας τ' όμορφο.
Κι όσα πουλιά κι όσα πουλιά πετούμενα,
μέσα 'ναι φωλεμένα στο περιβόλι μας 
μέσα 'ναι φωλεμένα στο περβό, στ' όριο περβόλι μας τ' όμορφο.
Μέσα σε 'κεί, μέσα σε 'κείνα τα πουλιά,
εβρέθη ένα παγώνι το παγωνάκι μας 
εβρέθη ένα παγώνι το παγώ, τ' ώριο παγώνι μας τ' όμορφο.
Και χτίζει τη και χτίζει τη φωλίτσα του, 
σε μιας μηλιάς κλωνάρι το παγωνάκι μας
σε μιας μηλιάς κλωνάρι το παγώ, τ' ώριο παγώνι μας τ' όμορφο.

Behold a fine garden / a cold water fountain
as many trees God sent /  have been inside planted 
as many flying birds / have been inside nested
Among those birds / a peafowl found,
builds its nest / on apple tree bough

Guarda un bel giardino / una fontana fredda
tanti alberi che Dio mandò /  sono piantati interno
tanti uccelli del cielo / nidificati dentro.
Tra questi fu trovato / un bello pavonello
costruendo il suo nido / sul ramo d' uno melo

Ἰδὲ παράδεισον καλὸν, ἰδὲ δροσόκρυον κρήνην
φυτὰ ὁσἄπεμψε Θεός, ἐντὸς πεφυτευμένα,
 πτηνὰ ὅσα ἱπτάμενα, ἐντὸς πεφωλευμένα,
κὀρνίθων μετ' αὐτῶν εὑρέθη γεῖς ταὼν
καὶ κτίζει ἑὴν φωλέαν ἐπὶ κλωνὸς μηλέας

"Η Δόμνα και τα εγγόνια της"

Πέμπτη 8 Μαρτίου 2012

Χουάνα Ινές ντε λα Κρους, η Μεξικάνα Κασσιανή

εδώ στα δεκαπέντε πριν μονάσει η δεκάτη μούσα του Μεξικού,
η φεμινίστρια καλόγρια, Juana Inés de la Cruz (1651-1695)
ή απλώς Sor Juana, αδελφή Χουάνα (πρβλ. ιταλικό sorella, αδερφή)
γνωστότερη για την παρακάτω redondilla σε μετάφραση Ηλία Ματθαίου 
(Ποίηση Ισπανόφωνης Αμερικής, εκδ. Γνώση)
Hombres necios que acusáis Άνδρες κουτοί που τις γυναίκες 
a la mujer sin razón, άδικα τις κατηγορείτε
sin ver que sois la ocasión μάθετε, σείς, πως είστ' η αιτία
de lo mismo que culpáis: ένοχες για όσα τις θαρρείτε.

si con ansia sin igual Απ' τον επίμονο σας πόθο 
solicitáis su desdénαν τύχει και παρασυρθούνε,
¿por qué quereis que obren bien στην ατιμία αφού τις σπρώξτε, 
si las incitáis al mal? τίμιες πώς θέτε να φανούνε;

  Combatís su resistencia Λυγάτε την αντίστασή τους
y luego, con gravedad, και τάχα μου αυστηροί κατόπι
decís que fue liviandad το κόλλημα που εκάμετέ τους 
lo que hizo la diligenciaτο λέτε εκείνων ελαφρότη. 

Parecer quiere el denuedo Να μοιάζετε σας κάνει αλήθεια
de vuestro parecer locoτο φέρσιμο σας το ηλίθιο
al niño que pone el coco μ' ένα παιδί μασκαρεμένο,
y luego le tiene miedo. που σκιάζεται απ' αυτό το ίδιο.

   Queréis, con presunción necia, Στην ίδια ψάχνεται γυναίκα
hallar a la que buscáis, -μα πόση αφέλεια σας δέρνει!-
para pretendida, Thaisγια ταίρι σας τη Λουκρητία
y en la posesión, Lucrecia και τη Θαΐδα για ερωμένη.

   ¿Qué humor puede ser más raro Τί πράγμα αλλόκοτο και αστείο
que el que, falto de consejoγια όποιον του λείπει νους και κρίση:
el mismo empaña el espejo χνοτίζει πρώτα τον καθρέφτη
y siente que no esté claro? και θολωμένο απέ τον βρίσκει

   Con el favor y el desdén Την εύνοια ή την καταφρόνια
tenéis condición igual, τα δέχεστε όλοι μ' ένα τρόπο:
quejándoos, si os tratan mal, στο δεύτερο κρεμάτε μούτρα
burlándoos, si os quieren bien. σκάτε χαμόγελο στο πρώτο.

   Opinión, ninguna gana: Καλή κουβέντα δεν θα πείτε
pues la que más se recata, και για την πιo άμεμπτη γυναίκα,
si no os admite, es ingrata "όχι" αν σας πει, τη λέτε στρίγγλα
y si os admite, es liviana και αν "ναι", πως πήγε πριν με δέκα.

   Siempre tan necios andáis Τόση πολλή έχετε βλακεία,
que, con desigual nivel, που ένοχη θα τη βρείτε πάντα
a una culpáis por crüel είτε για περισσή ευκολία
y a otra por fácil culpáis. είτε για απάνθρωπη σκληράδα.

¿Pues cómo ha de estar templada Τότε το μέτρο πώς θενα βρει
la que vuestro amor pretende, όποιας για σας πονεί το δόντι,
si la que es ingrata, ofende, αφού η σκληράδα σας προσβάλλει
y la que es fácil, enfadaκι η ευκολιά σας αποδιώχνει;

 Mas, entre el enfado y pena Μα απ' τον θυμό και από τον πόνο
que vuestro gusto refiere, που η σχέση σας θα της γεννήσει,
bien haya la que no os quiere καλά θα κάνει όποια γυναίκα
y quejaos en hora buena. σας φύγει πριν σας αγαπήσει.

   Dan vuestras amantes penas Φτερά οι παθιάρικοι έρωτες σας
a sus libertades alas, στην ελευθεριότη δίνουν·
y después de hacerlas malas αφού τις κάνετε κακές 
las queréis hallar muy buenas. καλές πώς θέλετε να μείνουν;

   ¿Cuál mayor culpa ha tenido Ποιός είναι πιό ένοχος στ' αλήθεια
en una pasión erradaσε μιάν αγάπη παθιασμένη. 
la que cae de rogada όποιος στα παρακάλια δίνει,
o el que ruega de caído? ή  όποιος με παρακάλια παίρνει;

   ¿O cuál es más de culpar, Ή, ποιός χειρότερος φαντάζει
aunque cualquiera mal haga: -κακοί κι οι δυό κοντά στη γνώση-
la que peca por la paga όποια για πληρωμή αμαρτήσει,
o el que paga por pecar? ή όποιος την αμαρτία πληρώσει;

   Pues ¿para qué os espantáis Λοιπόν, γιατί το φταίξιμο σας
de la culpa que tenéis? σας τυραννεί κι ας μη το λέτε:
Queredlas cual las hacéis δε θέτε αυτό που 'χετε φτιάξει;
o hacedlas cual las buscáis. φτιάχτε μας τότε όπως μας θέτε!

   Dejad de solicitar, Παύτε λοιπόν να μας κολλάτε
y después, con más razón,κι ύστερα πια, δικαίωμα σας.
acusaréis la afición για τσούλες βρίστε όλες εκείνες
de la que os fuere a rogar. που προκαλούν το κόλλημα σας.

   Bien con muchas armas fundo Την αντρική αλαζονεία
que lidia vuestra arrogancia, θα πολεμώ όσο τίποτε άλλο
pues en promesa e instancia γιατί με υπόσχεσες και βία
juntáis diablo, carne y mundo. σμίγετε κόσμο, σάρκα, διάολο.



musica: Alfredo Sánchez. disco: "Fingir que duermo" "Κάνοντας πως κοιμάμαι"
cantrix Jaramar, poema:  Fantasía
Detente, sombra de mi bien esquivo, Στάσου, σκιά άπιαστής μου αγάπης
imagen del hechizo que más quiero, εικόνα μαγεμένη που θέλω πιο πολύ
bella ilusión por quien alegre muero, όμορφη αυταπάτη που για αυτήν χαρούμενα πεθαίνω
dulce ficción por quien penosa vivo. γλυκιά φαντασία που για αυτήν πονώντας ζω
Si al imán de tus gracias atractivo Αν στον μαγνήτη των χαρίτων σου ελκόμενη
sirve mi pecho de obediente acero, υπηρετεί η καρδιά μου σαν ατσάλι,
¿para qué me enamoras lisonjero, γιατί με ερωτεύεσαι κόλακα;
si has de burlarme luego fugitivo? αν με εξαπατάς μετά φεύγοντας;
Mas blasonar no puedes satisfecho Πλέον να καυχιέσαι δεν μπορείς χορτασμένος
de que triunfa de mí tu tiranía; που θριαμβεύει πάνω μου η τυραννία σου·
que aunque dejas burlado el lazo estrecho αν και αφήνεις γελασμένος το σφιχτό λάσο
que tu forma fantástica ceñíaπου η άϋλη μορφή σου με ζώνει
poco importa burlar brazos y pecho λίγο πειράζει αν ξεγελάς το σώμα μου
si te labra prisión mi fantasía. αν η φαντασία μου σε έχει φυλακίσει
(Μετάφραση: Μιχάλης Μελιδόνης)





Ταινία του 1990. Yo, la peor de todas - "Εγώ, η χειρότερη απ' όλες"
φράση που έγραψε με το αίμα της πάνω σε χαρτί μετανοίας
ενώπιον του κοινοβίου. (1:42')
πρωταγωνίστρια: Assumpta Serna σενάριο/ σκηνοθεσία: María Luisa Bemberg βασισμένο στο
Sor Juana o las trampas de la fe, "Αδελφή Χουάνα ή οι παγίδες της πίστης" του Οκτάβιου Πας.


(6')
πρόβα θεατρικού· δυο κωμωδίες της (Los empeños de una casaThe Trials of a Noble House,
Τα μυστικά ενός σπιτιούvideo) και (Amor es más laberinto, Love the Greatest Labyrinth, Η Αγάπη είναι λαβύρινθος, video)


(29')
Faeton
Si los riesgos del mar considerara,
ninguno se embarcara, si antes viera
bien su peligro, nadie se atreviera...


Φαέθων 
Αν τους κινδύνους της θάλασσας σκεφτόταν,
κανείς δεν θα ταξίδευε, αν πριν έβλεπε
ξεκάθαρα τον κίνδυνό της, τίποτα δεν θα τολμούσε...


(40')
Εδώ μικρότερη απαντά σε ερωτήσεις γνώσεων
 En un hipódromo/canodromo corren caballos/canes (κυνοδρόμιο, σκύλοι)
¿Qué animales corren en un palíndromo? Τί ζώα τρέχουν σε ένα παλίνδρομο;
las letras - τα γράμματα
Dábale arroz a la zorra el abad
Έδινέ της ρύζι της αλεπούς ο ηγούμενος


(52')
-Βοήθησε με πάτερ.
-Βοήθησε εσύ τον εαυτό σου. Μάθε τί θέλει ο Χριστός από σένα.
-Μακάρι να ήξερα. Η γνώση δεν δίνει απαντήσεις στην πίστη μου.
-Ο δαίμονας είναι πανούργος. Πάντα μεταμφιέζεται για να μοιάσει στο Θεό. 
Και η αναζήτηση της γνώσης είναι μια μεταμφίεση.


(57')
Φιλί μεταξύ της Χουάνας και της αντιβασίλισσας Leonora María del Carretto,
στα ποιήματά της την ονόμαζε Laura


....De la beldad de Laura enamorados Με την ομορφιά της Λάουρας ερωτευμένοι
los cielos, la robaron a su altura, οι ουρανοί της έκλεψαν το μεγαλείο....


....Mueran contigo, Laura, pues moriste, Ας πεθάνουν μαζί σου, Λάουρα, αφού πέθανες
los afectos que en vano te desean, οι πόθοι που μάταια σε επιθυμούν....


(1: 09')
κάθε θεολογία είναι αμφισβητήσιμη γιατί πηγάζει απ' τη λογική και όχι απ' την πίστη


(1: 13'
όραμα που βλέπει δίπλα στη θνήσκουσα μάνα της, που της είχε
απαγορεύσει να μπει στο πανεπιστήμιο ντυμένη άντρας
....αφου δεν μπορώ να μεταμφιεστώ σε άντρα,
για να πάω πανεπιστήμιο, θα μεταμφιεστώ σε καλόγρια...


(1:24')
 -Ο Θεός δεν έκανε τις γυναίκες για να φιλοσοφούν
-Πού είναι αυτό γραμμένο;


ένας επίσκοπος με το ψευδώνυμο Filotea de la Cruz έγραψε εναντίον της,
πως οι γυναίκες δεν πρέπει να έχουν περίσσο λόγο κτλ
και η Χουάνα απάντησε με τη Respuesta a Sor Filotea de la Cruz
υπέρ της γυναικείας παρουσίας στην κοινωνία, τις επιστήμες και τα γράμματα


Προηγείται  λοιπόν των αγγλόφωνων φεμινιστριών του 19ου αιώνα η Χουάνα.


Yo no estudio para saber más, sino para ignorar menos
Δεν διαβάζω για να μάθω περισσότερα παρά για να αγνοήσω λιγότερα


Si Aristóteles hubiera guisado, mucho más hubiera escrito
Αν ο Αριστοτέλης είχε μαγειρέψει (στη ζωή του) θα είχε γράψει πολύ περισσότερα


Πίστευε ότι ο ιδανικός χώρος μελέτης είναι η κουζίνα.
Όντως για μάθημα π.χ. χημείας, προσφέρεται :-)


Μετανιωμένη λοιπόν πέθανε από επιδημία στα σαραντατέσσερα
αφού πριν, με την έλευση νέου αντιβασιλέα στη Νουέβα Εσπάνια,
της είχε απαγορευτεί η συγγραφή και πρόσβαση στη βιβλιοθήκη της.
...εδώ μεταθανάτιες τιμές στην πατρίδα της...