Земфира, приди в Грецию!
(Σχετικά με το όνομα: λέγεται ότι είναι επινόηση του Πούσκιν στο ποίημα Οι Τσιγγάνοι, Цыганы· προφανώς παραφθορά: Σαπφείρα, сапфира, Ζαφείρα, Зафира. Από άρθρο μάλιστα της Σόνιας Ιλίνσκαγια, "Ο Πούσκιν και η τσιγγάνα", διαβάζω ότι ο ποιητής κατά την εξορία του στη Μολδαβία φλέρταρε μία ελληνίδα της οποίας ο πεθερός λεγόταν Ζαμφύριος Ράλλης)
Και πάμε στην ιντιρόκερ Ζεμφύρα Ραμαζάνοβα από την Ούφα της Μπασκιρίας. Το 2011 ψηφίστηκε 26η στις 100 σημαντικότερες, επιδραστικότερες Ρωσίδες. (οι Ελληνίδες δεν αξιώθηκαν ακόμα τέτοια λίστα)
Με το έργο της έχει καταφέρει να εκφράσει μια ολόκληρη γενιά, σε τέτοιο βαθμό που το 2004 στο βιβλίο της ιστορίας του Γυμνασίου, στο κεφάλαιο “Πνευματική Ζωή”, την αναφέρει ως τη δημιουργό μιας εντελώς πρωτότυπης μουσικής νεολαιίστικης κουλτούρας. (Η Ρωσία τώρα) (Το '99 εμφανίστηκε...και το 2004 σε σχολικό βιβλίο; γρήγορες ταχύτητες για τα ελληνικά δεδομένα.)
Η συναυλία της Ζεμφίρα στη διάσημη παρισινή αίθουσα «Λα Σιγκάλ» στους πρόποδες της Μονμάρτης στις 18 Μαρτίου 2012 ήταν η ρωσική πρεμιέρα στην κοιτίδα του γαλλικού ροκ-εν-ρόλ. Μέχρι σήμερα κανείς από τους Ρώσους εκτελεστές δεν είχε τύχει αυτής της τιμής να εμφανιστεί σε μια τέτοια σκηνή. (Η Φωνή της Ρωσίας)
At the urging of her mother, Zemfira continued with piano studies and graduated music school with honors. In her last year of high school, basketball competed with school work, and the singer abandoned the sport in favour of music. (en.wiki/Zemfira - ru.wiki/Земфира)
Η συναυλία της Ζεμφίρα στη διάσημη παρισινή αίθουσα «Λα Σιγκάλ» στους πρόποδες της Μονμάρτης στις 18 Μαρτίου 2012 ήταν η ρωσική πρεμιέρα στην κοιτίδα του γαλλικού ροκ-εν-ρόλ. Μέχρι σήμερα κανείς από τους Ρώσους εκτελεστές δεν είχε τύχει αυτής της τιμής να εμφανιστεί σε μια τέτοια σκηνή. (Η Φωνή της Ρωσίας)
At the urging of her mother, Zemfira continued with piano studies and graduated music school with honors. In her last year of high school, basketball competed with school work, and the singer abandoned the sport in favour of music. (en.wiki/Zemfira - ru.wiki/Земфира)
The pink scare - Το ροζ τρόμαγμα
Over the past two decades in Russia, only a handful of women even came close to the definition of a singer-songwriter.... In a way, it’s the dominance of women in easy-listening genres that precludes them from rocking out...."Can you cook? - I can repair a car, why would I not be able to cook?" http://www.salon.com/2000/02/29/zemfira/
До свиданья (2000) Άντε Γειά
Всe потемнели όλα σκοτείνιασαν
И надоели και βαρέθηκαν
А я улыбаюсь, живу и стараюсь Μα 'γω χαμογελώ, ζω, και προσπαθώ
...
До свиданья, мой любимый город
Я почти попала в хроники твои
До свиданья
~~~~~~
Город (2000) Πόλη
Город грустил со мной, летел за мною следом.
H πόλη λυπόταν μαζί μου, ταξίδευε στο ίχνος μου
Снегом вчерашним, старые кассеты, откровенья,
με χιόνι χτεσινό, παλιές κασέτες, αποκαλύψεις
До одуренья вспоминала, как летала.
μέχρι τον λήθαργο θυμήθηκα πως ταξίδευα
Твои картинки мне глаза сожгли.
οι εικόνες σου τα μάτια μου κάψαν
Домой - слишком рано и пусто.
σπίτι - πολύ νωρίς και άδειο
С тобой - слишком поздно и грустно.
με σένα - πολύ αργά και πικρά
Дышать, не мешать.
να αναπνεύσω μην εμποδίσεις
Странный чай, не скучай.
παράξενο τσάι, μη μελαγχολείς
Люди такие жадные пуляли взгляды.
Άνθρωποι τόσο άπληστοι σκοπεύαν ματιές
Рядом бежали снов отрывки с самым новым годом.
κοντά έτρεχαν ονείρων κομμάτια με τον νέο χρόνο
Я разошлю открытки светлым незнакомым,
θα στείλω καρτ ποστάλ χαρούμενων αγνώστων
Я их по запахам узнаю по влюбленным.
θα τους αναγνωρίσω από τη μυρωδιά των ερωτευμένων
Позже мое такси скользило мимо светофоров,
Μετά το ταξί μου κύλησε περνώντας τα φανάρια
Упрямо прятал тайны в тёмных окнах город,
επίμονα έκρυβε τα μυστικά στα σκοτεινά παράθυρα η πόλη
Катились звёзды, прожигая в небе дыры,
κυλούσαν τα αστέρια, καίγοντας τρύπες στον ουρανό
С ума сходили перекрестки жёлтым.
στο μυαλό περνούσαν τρίστρατα κίτρινα
Домой - слишком рано и пусто.
σπίτι - πολύ νωρίς και άδειο
С тобой - слишком поздно и грустно.
με σένα - πολύ αργά και πικρά
Дышать, не мешать.
να αναπνεύσω μην εμποδίσεις
Странный чай, не скучай.
παράξενο τσάι, μη μελαγχολείς
~~~~~~
σπίτι - πολύ νωρίς και άδειο
С тобой - слишком поздно и грустно.
με σένα - πολύ αργά και πικρά
Дышать, не мешать.
να αναπνεύσω μην εμποδίσεις
Странный чай, не скучай.
παράξενο τσάι, μη μελαγχολείς
~~~~~~
Κορίτσι, που ζεις στο διαδίκτυο
έχοντας βρει αγάπη μεταξύ των γραμμών
μεταξύ ουρανού και γης
δάχτυλα που προσπαθούν να μαντέψουν
ελπίζοντας μέχρι τέλους
Девочка, живущая в сети,
Κορίτσι, που ζεις στο διαδίκτυο
живущая за всех, До конца,
που ζεις για όλους, μέχρι τέλους
στο τελευταίο πάτωμα
πληκτρολόγιο κρατώντας ζεστά
κρύβοντας την ερώτηση στον κανένα
Μπορεί στην άλλη άκρη, ανάμεσα
σε κάποιο ξένο πρόσωπο, τρίτο
σε κάποιον να παραδώσεις την καρδιά
κάποιος θα δώσει τη δική του και
Знаешь ли, бывает же чудо,
πού ξέρεις, γίνονται και θαύματα
πού ξέρεις, συναντιούνται οι άνθρωποι
Может быть и ты тоже,
μπορεί να γίνει και για σένα επίσης
может быть
μπορεί να γίνει
Κορίτσι, που ζεις στο διαδίκτυο
ξεχνώντας την αγάπη μεταξύ των γραμμών
μεταξύ ουρανού και γης
Κορίτσι, με κουρασμένα μάτια
ως την αυγή, μόνη της, μόνη της
Κορίτσι, που ζεις στο διαδίκτυο
~~~~~
Прогулка (2005) Βόλτα
Держу тебя за руку
Σε κρατώ απ' το χέρι
и все расплывается
και όλα θαμπώνουν
успокой меня заново
χαλάρωσέ με πάλι
мне ужасно нравится
τρομερά μ' αρέσει
как ты выглядишь в этой
έτσι όπως φαίνεσαι με αυτόν
нелепой шапочке
τον γελοίο τον σκούφο
Предлагаю не прятать
Συνιστώ τίποτα να μην κρύψεις
и уж точно не прятаться
και οπωσδήποτε μην κρυφτείς
если верить киношникам
αν πιστεύεις τους σκηνοθέτες
мы загружены в матрицу
φορτωνόμαστε σε μάτριξ
фонари зажигаются
τα φώτα ανάβουν
я держу тебя за руку
Σε κρατώ απ' το χέρι
Случайно падали звёзды
Ξάφνου πέσαν αστέρια
в мои пустые карманы
στις άδειες μου τσέπες
и оставляли надежды
κι αφήσαν ελπίδες
мои колени замёрзли
τα γόνατά μου κρυώναν
ты был счастливый и пьяный
ήσουν ευτυχισμένος και μεθυσμένος
и что-то важное между
κάτι σημαντικό έγινε μεταξύ μας
Я держу тебя за руку
Σε κρατώ απ' το χέρι
чтобы вдруг не похитили
μη ξάφνου σ' απαγάγουν
в переулках скрываются
σε καλντερίμι χαθείς
на волгах вредители
κακοποιών με Βόλγκα αυτοκίνητα
телефонные будки
Τηλεφωνικοί θάλαμοι
в них согреемся может быть
εκεί να ζεσταθούμε ίσως
Эта грустная сага
Αυτή η θλιμμένη ιστορία
никогда не закончится
ποτέ δεν τελειώνει
мне не надо и надо
ты моё одиночество
είσαι ο μόνος που έχω
я не драматизирую
δεν υπερβάλλω
я держу тебя за руку
Σε κρατώ απ' το χέρι
случайн.... между
Нарочно падали звезды
Επίτηδες πέσαν αστέρια
в мои пустые карманы
στις άδειες μου τσέπες
и оставляли надежды
και αφήσαν ελπίδες
мои колени замёрзли
τα γόνατά μου κρυώναν
ты был счастливый и пьяный
ήσουν ευτυχισμένος και μεθυσμένος
и что-то важное между
κάτι σημαντικό έγινε μεταξύ μας
~~~~~~
Прогулка (2005) Βόλτα
Держу тебя за руку
Σε κρατώ απ' το χέρι
и все расплывается
και όλα θαμπώνουν
успокой меня заново
χαλάρωσέ με πάλι
мне ужасно нравится
τρομερά μ' αρέσει
как ты выглядишь в этой
έτσι όπως φαίνεσαι με αυτόν
нелепой шапочке
τον γελοίο τον σκούφο
Предлагаю не прятать
Συνιστώ τίποτα να μην κρύψεις
и уж точно не прятаться
και οπωσδήποτε μην κρυφτείς
если верить киношникам
αν πιστεύεις τους σκηνοθέτες
мы загружены в матрицу
φορτωνόμαστε σε μάτριξ
фонари зажигаются
τα φώτα ανάβουν
я держу тебя за руку
Σε κρατώ απ' το χέρι
Случайно падали звёзды
Ξάφνου πέσαν αστέρια
в мои пустые карманы
στις άδειες μου τσέπες
и оставляли надежды
κι αφήσαν ελπίδες
мои колени замёрзли
τα γόνατά μου κρυώναν
ты был счастливый и пьяный
ήσουν ευτυχισμένος και μεθυσμένος
и что-то важное между
κάτι σημαντικό έγινε μεταξύ μας
Я держу тебя за руку
Σε κρατώ απ' το χέρι
чтобы вдруг не похитили
μη ξάφνου σ' απαγάγουν
в переулках скрываются
σε καλντερίμι χαθείς
на волгах вредители
κακοποιών με Βόλγκα αυτοκίνητα
телефонные будки
Τηλεφωνικοί θάλαμοι
в них согреемся может быть
εκεί να ζεσταθούμε ίσως
Эта грустная сага
Αυτή η θλιμμένη ιστορία
никогда не закончится
ποτέ δεν τελειώνει
мне не надо и надо
ты моё одиночество
είσαι ο μόνος που έχω
я не драматизирую
δεν υπερβάλλω
я держу тебя за руку
Σε κρατώ απ' το χέρι
случайн.... между
Нарочно падали звезды
Επίτηδες πέσαν αστέρια
в мои пустые карманы
στις άδειες μου τσέπες
и оставляли надежды
και αφήσαν ελπίδες
мои колени замёрзли
τα γόνατά μου κρυώναν
ты был счастливый и пьяный
ήσουν ευτυχισμένος και μεθυσμένος
и что-то важное между
κάτι σημαντικό έγινε μεταξύ μας
~~~~~~
СПИД (1999) AIDS
Έβγαλα τα ακουστικά ακούγοντας τον αέρα
στην ανοιχτή πόρτα άδειου μινιμπάς
μου 'πε φοβερό μυστικό
- μας μένει ένα τελευταίο εικοσιτετράωρο
έχεις έιτζ, που σημαίνει, θα πεθάνουμε
но у тебя СПИД, и значит, мы умрем.
у тебя … и значит, мы …
Θα καταπίνουμε στο νοσοκομείο φάρμακα
μη σκέφτεσαι για αύριο, μην ανοίγεις τηλεόραση
На карте искать тридесятое царство,
στον χάρτη ψάξε παραμυθένιο βασίλειο
και αν ξάφνου τύχει, θα πάρουμε και βίζες
Но у тебя СПИД, и значит, мы умрем.
У тебя СПИД, и значит, мы умрем.
А у тебя СПИД, и значит, мы умрем.
А у тебя … и значит, мы …
Не рассчитались с долгами, светили.
Δεν πληρώσαμε τα χρέη
До скорого, мама, ключи у соседки.
τα λέμε, μαμά, τα κλειδιά στης γειτόνισσας
φύσηξα στα βλέφαρα, μέχρι να δροσίσουν
και κλάψαν οι ιτιές, στάλθηκαν σημάδια
μόν' ο τεμπέλης δεν είδε στης εφημερίδας το σημείωμα
У тебя СПИД, и мы далеко.
έχεις έιτζ, και θα την κάνουμε
У тебя СПИД, и мы далеко.
Да, у тебя СПИД, и мы далеко.
но у тебя … и значит, мы …
у тебя СПИД, и значит, мы умрем.
а у тебя СПИД, и значит, мы умрем.
но у тебя СПИД, и значит, мы умрем.
но у тебя … и значит, мы
~~~~~~
Вернись, мой друг (2005) Γύρνα, φίλε μου
Γύρνα, φίλε μου
λυπάμαι δίχως σου
Χειμωνιάτικος ήλιος
σκοπεύει απεθείας σε μένα
προφανώς αργά
αλλιώς δεν χρειάζεται να αλλάξω.
Живу неслышно и как представиться
Ζω αθόρυβα και πώς να παρουσιαστώ
πολυαναμενόμενο τίποτα
Γράφω δίσκους, μέχρι απλώς να μ' αρέσει
εκεί μόνο ξέρεις πως
Вернись, мой друг
Мне грустно без тебя
Вернись, мой друг
Мне грустно без тебя
Όνειρα και χάπια
είν' επίμονα δάχτυλα αγάπης.
Νομίζω σπάνια
μα πάντα βέβαια συμβαίνει, πιάσε
το ένα σε ένταση, το άλλο χαλαρώνει,
μα βρήκα το αστέρι μου
καλός τύπος - θα σ' άρεσε
Тебе бы понравился
θα σ' άρεσε
...Вернись, мой друг...
Я полюбила Вас, Марина Цветаева
(2007)
Σας αγάπησα, Μαρίνα Τσετάεβα
ice dancers Albena Denkova, Maxim Staviski
Медленно, верно газ
Αργά, σταθερά το γκάζι
Плыл по уставшей комнате
κυλούσε στο κουρασμένο δωμάτιο
Не задевая глаз,
δίχως δακρυσμένο μάτι
Тех, что Вы вряд ли вспомните.
για αυτούς που σπάνια θα θυμάστε
Бился неровно пульс,
Χτυπούσε τραχιά ο παλμός
Мысли казались голыми.
οι σκέψεις φαίνονταν γυμνές
Из пистолета грусть
απ' τον πιστόλι η λύπη
Целилась прямо в голову.
σκόπευε μεμιάς το κεφάλι
Строчки летели вниз,
Οι γραμμές ταξιδεύαν στο χώμα
Матом ругались дворники.
βρίζαν οι θυρωροί
Я выбирала жизнь,
επέλεξα τη ζωή
Стоя на подоконнике.
στέκοντας στο περβάζι
В утренний сонный час,
και στην πρωινή του ύπνου ώρα
В час, когда всё растаяло,
τότε που όλα τελειώναν
Я полюбила Вас,
σας αγάπησα
Марина Цветаева.
Μαρίνα Τσετάεβα
(εμπνευσμένο από το ποίημα "Анне Ахматовой,
Στην Άννα Αχμάτοβα", 1915, της Μαρίνας Τσβετάγεβα)
Узкий, нерусский стан —
Στενή, μη ρωσική φιγούρα
Над фолиантами.
πάνω σε φύλλα χαρτιού.
Шаль из турецких стран
Σάλι από τούρκικη χώρα
Пала, как мантия.
ριγμένο σαν μανδύας
Вас передашь одной
Σας δόθηκε μια
Ломаной чёрной линией.
τεθλασμένη μαύρη γραμμή.
Холод — в весельи, зной —
Κρύο, και στη χαρά, και τη ζέστη
В Вашем унынии.
μελαγχολείτε.
Вся Ваша жизнь — озноб,
Όλη σας η ζωή, παγωνιά
И завершится — чем она?
και επιτέλους, τί είν' αυτό;
Облачный — тёмен — лоб
Συνεφιασμένο, σκοτεινό, μέτωπο
Юного демона.
νεανικού δαίμονα.
Каждого из земных
Σε κάθε γη
Вам заиграть — безделица!
με σας παιχνίδι μισό,
И безоружный стих
Άοπλος στίχος
В сердце нам целится.
την καρδιά μας σκοπεύει
В утренний сонный час,
και στην πρωινή του ύπνου ώρα
— Кажется, четверть пятого, —
μου φαίνεται, τέσσερις και τέταρτο
Я полюбила Вас,
σας αγάπησα
Анна Ахматова.
Άννα Αχμάτοβα
Και οι τρεις ταταρικής καταγωγής.
Η Ζεμφύρα εκ πατρός, εκ μητρός από τη γειτονική Μπασκιρία.
Και κλείνουμε με ένα νεοπαραδοσιακό τραγούδι στα μπασκιρικά.
Ҡайҙа Күҙ Нурым?
Koydha kuz nurim?
Πού (είσαι) των ματιών το φως μου;
Ҡайҙа Күҙ Нурым?
Koydha kuz nurim?
Πού (είσαι) των ματιών το φως μου;
Hin urağan yuldi, min urayım
Эdhәrengә tügәm küz nurım
Һин һулаған яҙҙы мин һулайым,
Hin hulağan yadhi min hulayım
Ҡайҙа, ҡайҙа ғына үҙең,
koydha, koydha ğinä üzeñ
Ҡайҙа ғына үҙең, күҙ нурым?
koydha ğinä üdheñ, küz nurım
(<<, <<)
Я брожу по дорогам, по которым ты бродил,
На следы твои лью свет очей моих
Я дышу весной, которой ты дышал,
Где же, где же ты сам,
Где же ты сам, свет очей моих?
(<<, <<)
Я брожу по дорогам, по которым ты бродил,
На следы твои лью свет очей моих
Я дышу весной, которой ты дышал,
Где же, где же ты сам,
Где же ты сам, свет очей моих?
Περπατώ τους δρόμους που εσύ περπάτησες
στα ίχνη σου ρίχνω το φως των ματιών μου
Αναπνέω την άνοιξη που εσύ ανάσανες
Πού, πού είσαι τώρα; πού εισαι; φως των ματιών μου;
.jpg)
