Σάββατο 8 Σεπτεμβρίου 2012

«Ένα γράμμα, μια ιστορία» (κινούμενο αλφαβητάρι)

Ιδέα και στίχοι: Σοφία Μαντουβάλου, κινούμενη σχεδίαση: Αρίσταρχος Παπαδανιήλ, μουσική: Δημήτρης Μαραμής, παραγωγή: Εκπαιδευτική Τηλεόραση, Υπουργείο Παιδείας, 2009.

Ένα γράμμα μια ιστορία με μεγάλη φαντασία.
Άλφα, Βήτα, Γάμμα, Ω! ψάχνω γύρω μου να βρω,
να ακούσω και να δω με τα ίδια μου τα μάτια
με τα ίδια μου τ' αυτιά πώς η γλώσσα χαρωπά
με τους ήχους της γελά!

Αχτένιστη αγελάδα - Uncombed cow
(αστροναύτη -> αστροναύτισσα αγελάδα αξίζει να 'χει η Ελλάδα)
  Βιολιστής βάτραχος - Frog violonist
(που έχει πάρει και ξεχωριστό έπαινο)
Γουρλομάτης γάιδαρος - Goggle-eyed jack
.....
Ερωτευμένος ελέφαντας - Love-struck elephant
Ζηλιάρικο ζουζούνι - Jealous bug
....
Ιπτάμενος ιπποπόταμοςFlying hippo
Κοκκαλιάρες καραμέλες - Skinny candies
Λαχανιασμένο λεωφορείο - Gasping bus
....
Ντροπαλή ντομάτα - Shy tomato
....
Ονειροπαρμένος ορειβάτηςDreamer mountaineer
Πολυλογού παντόφλαBlabbering slipper
...
Τρομερό ταμπούρλο - Wild drum
Ωραίο ωρολόγιο - Beautiful clock

(ανεβασμένα από youtube/EducationalTVGreece)

Μπήκαν αγγλικοί υπότιτλοι, (με το μειονέκτημα για αρχάριους της ελεύθερης μετάφρασης λόγω επιλογής σε ομοιοκαταληξία και στο αγγλικό κείμενο), με το σκεπτικό να γίνει γνωστό το αλφαβητάρι εκτός Ελλάδας, να βοηθηθούν αγγλόφωνοι ξένοι και παιδιά μεταναστών τρίτης γενιάς, ή ακόμα να τα χρησιμοποιήσει αργότερα η δασκάλα των Αγγλικών, επειδή για τους μαθητές θα είναι μια ευχάριστη παιδική ανάμνηση. Όμως δεν βλέπω ελληνικούς υπότιτλους που τους χρειάζεται το πρωτάκι για να εξοικειώνεται με την ορθογραφία και ένα ταχύτερο ρυθμό ανάγνωσης. Ίσως να υπάρχει τέτοια επιλογή στο CD-ROM. Αλλά γενικότερα, πολλά παιδικά για νηπιαγωγείο και πρώτες τάξεις τους δημοτικού δεν έχουν υπότιτλους. Το παιδί την γλώσσα την ξέρει, τώρα θέλει να δει και πώς γράφεται αυτό που μέχρι πριν μόνο άκουγε.


4ο Νηπιαγωγείο Κισάμου Χανίων
Εδώ στο 12'' φαίνεται ότι η μουσική κλίμακα του μινόρε που επιλέχτηκε δεν ταιριάζει σε παιδιά. Αμέσως προσαρμόζουν τα διαστήματα στην κλίμακα ματζόρε που γνωρίζουν από βρέφη, καθώς τα παιδικά τραγούδια γράφονται σε φωτεινές και χαρούμενες κλίμακες.


Διαδραστικός πίνακας Α' τάξη 5ου Δημοτικού στο Μοσχάτο


Η Σοφία Μαντουβάλου συζητά με εκπαιδευτικούς
Στο 40'' λέει η διευθύντρια πως κάποια παιδιά κάναν την αγελάδα αχτένιστο άλογο· λογικό, αφού αγελάδα με χαίτη δεν υπάρχει, αλλά λόγω ρίμας υπερίσχυσε του αλόγου, και λόγω του φι της αχτένιστης φοράδας. Δύσκολο να γράφεις ιστορία και να επιλέγεις περιοριστικά τις λέξεις. Αναγκαστικά προκύπτει σουρεαλισμός όταν σε περιορίζουν. Και ανασταίνονται και χρήσεις λέξεων λ.χ. το Ωραίο Ωρολόγιο ωμά τρώει κρύα ωά. Και στο 1ο λεπτό τονίζεται ότι όλο αυτό αφορά γενικότερα τη δημιουργική γραφή και όχι μόνο παιδιά δημοτικού.

Αυτό είναι το μέλλον για τα αλφαβητάρια. Και για να γίνει η ιδέα από πιλοτική μόνιμη, χρειάζεται συναγωνισμό με καμιά δεκαριά κείμενα για κάθε γράμμα και τον ανάλογο κινούμενο σχεδιασμό. Για το τρέχον αλφαβητάρι, απλό και ακίνητο, κλικ στη Γλώσσα Α' Δημοτικού.

Υ.Γ.

Δουλειές του Αρίσταρχου Παπαδανιήλ από βιβλία και την τηλεόραση, όπου λεξιλογικά στεκόμαστε στου Τέλη το φυλλοσκόπιο (flip book), ένα σινεμά τσέπης που προτείνει και η εκπομπή Ουράνιο Τόξο στους μικρούς ζωγράφους να δοκιμάσουν φτιάχνοντας τη δική τους κινούμενη ιστορία.

12 σχόλια:

  1. ...με καμάρι περπατάει πασαρέλα κυνηγάει...στο καθρέφτη όλη μέρα
    φόρεμα συλλογιέται...καλλίγραμμη, καμαρωτή την κορώνα επιθυμεί...
    πάει προς τα καλλιστεία...

    +
    στο ανθολόγιο για πρωτάκια & δευτεράκια υπάρχει στη σελίδα 65
    η ιστορία της Κολοτούμπας της Σοφίας Μαντουβάλου με δίδαγμα:
    "η Κολοτούμπα κατάλαβε πως για να γίνει γερή και δυνατή
    πρέπει να τρώει τρόφιμα, απ' όλα τα είδη κάθε μέρα".

    Αν μας λείπει ιστορία
    κοριτσιού με ανορεξία,
    το αίτημα απ' τη γραμματεία
    να σταλεί στα κυλικεία
    :-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. αν αστροναύτισσα αγελάδα,
    μήπως και ακροβάτισσα αθλήτρια,
    άσος Α' Εθνικής, αρχηγός στην
    αταξία άλματα κάνει αστεία;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Όχι, εκεί να παραμείνει
    το ακροβάτης αθλητής.
    Το παιδί θα καταλάβει
    ότι αυτό λέγεται λόγω ομοιοκαταληξίας
    και ρυθμού, ενώ η δασκάλα θα δώσει αργότερα και τους
    θηλυκούς γραμματικούς τύπους, όπου είναι δόκιμοι: αρχιτεκτόνισσα, ακροβάτισσα, αθλήτρια.
    Το "αστροναύτη αγελάδα" όμως δεν δικαιολογείται.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Μήπως δεν λέμε γυναίκα αστροναύτης;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Μπορεί να λέμε "η τάδε είναι αστροναύτης, αρχιτέκτων ή αρχιτέκτονας"
    όταν θέλουμε να δώσουμε ένα βαρύ ύφος.

    Όμως, αυτό το βαρύ ύφος δεν ταιριάζει στην παιδική λογοτεχνία, εκτός αν υπαγορεύει τη λέξη ο ρυθμός.

    Φαντάζεσαι το ποίημα Αστροναύτισσα

    Φεύγω, πάω στο φεγγάρι
    με βαλίτσες κι άλλα βάρη...


    από το Ανθολόγιο για παιδιά Δημοτικού του 1975
    να είχε τίτλο "Γυναίκα αστροναύτης";

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Γιατί "αστροναύτισσα, ποδηλάτισσα" καί όχι "αστροναύτρια, ποδηλάτρια";
    Γιατί "βουλευτής, βουλευτίνα", αλλά "τραγουδιστής, τραγουδίστρια";

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. 1) επειδή γράφτηκαν ποιήματα και τραγούδια για αστροναύτισσα και ποδηλάτισσα,
    με αποτέλεσμα να γίνουν αυτοί οι τύποι γνωστότεροι.

    2) επειδή όταν μπήκε η πρώτη ελληνίδα στη βουλή,
    ο έλληνας νονός την αποκάλεσε βουλευτίδα (βουλευτίς-ίδος)
    με αποτέλεσμα να γίνει γρήγορα βουλευτίνα, που σημαίνει και γυναίκα του τάδε βουλευτή,
    αντί του σωστότερου βουλεύτρια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Δεν θα μπορούσε ο τίτλος
    να είναι Γυναίκα αστροναύτης
    και μετά να εμφανίζεται

    Αστροναύτισσα κινάω
    στο φεγγάρι για να πάω

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Θα μπορούσε

    Αστροναύτης ξεκινάω
    στο φεγγάρι για να πάω

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Μεταγενέστερο ακίνητο αλφαβητάρι
    με ιστορίες

    Κάθε γράμμα μια ιστορία - 2011
    Τ. Τόζιου - Ι. Κοτρωνίδου


    A - οι περιπέτειες της μικρής αράχνης

    Μ - η Μέλπω η αρκουδίτσα και η φίλη της η μαϊμού

    με παιδικές ζωγραφιές και εκφώνηση

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Μήπως οι θηλυκοί γραμματικοί τύποι,
    λόγω της πολυτυπίας τους,
    θεωρούνται δύσκολοι για παιδιά 5-7 ετών;

    http://sarantakos.wordpress.com/2012/

    ΑπάντησηΔιαγραφή