*Στον Ανακρέοντ' Εν Ουρανοίς*To Anacreon In Heaven*

Georgia Tech Glee Club performing
To Anacreon in Heaven, 1778
of the London Anacreontic Society
music John Stafford Smith
lyrics Ralph Tomlinson


To Anacreon in Heaven, where he sat in full Glee, 

Στον Ανακρέοντ' εν ουρανοίς, αραχτό εν πλήρει ευθυμία

A few Sons of Harmony sent a Petition,

ολίγα τέκνα της Αρμονίας απέστειλαν αίτηση

That He their Inspirer and Patron wou'd be;

να γίνει αυτών προστάτης και εμπνευστής.

When this Answer arrived from the Jolly Old Grecian

Όταν αυτή η απάντηση έφτασε απ' τον εύθυμο αρχαίο Έλληνα

 "Voice, Fiddle, and Flute,

 "No longer be mute!

Φωνή, Βιολί και Φλάουτο

μην είναι πια βουβά!

"I'll lend you my Name and inspire you to boot,

Θα σας δανείσω το όνομα μου, θα σας εμπνέω κι επιπλέον

"And, besides, I'll instruct you like me, to intwine

και ακόμη θα σας μάθω, όπως εγώ, να τυλίγετε

"The Myrtle of Venus with Bacchus's Vine.

της Αφροδίτης τη μυρτέλη με του Διονύσου το αμπέλι

The news through Olympus immediately flew;

Τα νέα εις τον Όλυμπο αμέσως επετάξαν

When Old Thunder pretended to give himself airs

όταν ο Γέρο-Κεραυνός καμώθη πως ξιπάστη

"If these Mortals are suffered their Scheme to pursue,

"αν οι θνητοί αυτοί πασχίσουν σχέδιό τους να κλουθήσουν

(The Devil a Goddess) will stay above stairs.

(Μα τον δαίμον' της θεάς) θα σκαλώσουν εδώ πάνω

 "Hark! already they cry,

 "In Transports of Joy

Άκου! ήδη κράζουν

στην τρελλή μέσα χαρά τους

"Away to the Sons of Anacreon we'll fly,

Πέρα στα τέκνα του Ανακρέον' θα πετάξουμε

"And there, with good Fellows, we'll learn to intwine

κ' εκεί με σύντροφους καλούς, θα μάθουμε να τυλίγουμε

"The Myrtle of Venus with Bacchus's Vine.

της Αφροδίτης τη μυρτέλη με του Διονύσου το αμπέλι

"The yellow-haired God and his nine fusty maids

O ξανθομάλης ο Θεός και οι Εννιά του Αρσακιάδες 

"From Helicon's banks will incontinent flee,

απ' του Ελικώνα ποταμού τις όχθες ασυγκράτητα θα φεύγουν

"Idalia will boast but of tenantless shades,

Η δε Ιδαλία θα καυχιέται μα για ακατοίκητες σκιές

"And the biforked Hill a mere desart will be

και ο δίχαλος ο Λόφος σκέτη έρημος θα γίνει

 "My Thunder, no fear on't,

 "Shall soon do it's Errand,

Ο κεραυνός μου, δίχως φόβο επί τούτου,

σύντομα θα επιτελέσει την αποστολή του

"And, dam'me! I'll swinge the ringleaders I warrant!

και ανάθεμά με! θα μαστιγώσω τους πρωτεργάτες, το εγγυώμαι!

"I'll trim the young dogs, for thus daring to twine

Θα κουρέψω τα κουτάβια που τολμήσαν να τυλίγουν

"The Myrtle of Venus with Bacchus's Vine.

της Αφροδίτης τη μυρτέλη με του Διονύσου το αμπέλι

Apollo rose up; and said, "Prythee ne'er quarrel,

Ο Απόλλων ανέστη κ' είπε "Ικετεύω σε ποτέ μην συνερίζεσαι

"Good King of the Gods with my Votaries below:

Καλε Ρήγα των Θεών, με τους λάτρεις μου 'κει κάτω

"Your Thunder is useless then, shewing his Laurel,
κεραυνός είν' άχρηστος έτσι, δείχνοντας τη δάφνη του

Cryed. "Sic evitabile fulmen, you know!

εφώναξε "έτσι αποφευκτή ας είναι η αστραπή, σύ οίδας!

 "Then over each Head

 "My Laurels I'll spread

τότε πάνω από κάθε κεφάλι

τις δάφνες μου θα απλώνω

"So my Sons from your crackers no mischief shall dread,

Λοιπόν τέκνα μου απ' τα πυροκροτήματά σας κακόν ουδέν επίκειται 

"Whilst snug in their Club-Room, they jovially twine

καθόσον άνετοι στα δώματά τους θα τυλίγουν χαρωπά

"The Myrtle of Venus with Bacchus's Vine.

την αφροδίσια μυρτιά με τη διονύσια αμπελιά

Next Momus got up, with his risible phiz,

Μετά ο Μώμος σκώθηκε μ' τη γελαστή τη φάτσα του

And swore with Apollo he'd cheerfull join

και ορκίστηκε, με Απόλλωνα πρόσχαρος ενώνεται

"The full tide of Harmony still shall be his,

Όλο το κύμα Αρμονίας ας είναι πλέον δικό του

"But the Song, and the Catch & the Laugh shall be mine

μα το τραγούδι, η σαρκωδία και το γέλιο, θα 'ν' δικά μου

 "Then, Jove, be not jealous

 Of these honest Fellows,

έτσι Ζία μην ζηλεύεις

φτούς τους έντιμους συμπότες

Cryed Jove, "We relent, since the truth you now tell us;

Φώναξ' ο Δίας "παύουμε, μιας την αλήθεια τώρ' μας λετε

"And swear, by Old Styx, that they long shall entwine

κι όρκο δώστε αρχαίας Στύγας να τυλίγετε μακρίνα

"The Myrtle of Venus with Bacchus's Vine.

αφροδίσια μυρσίνα με Διονύσου αμπελίνα

Ye Sons of Anacreon, then, join hand in hand;

Σείς τέκνα του Ανακρέοντα, πιαστείτε χέρι χέρι

Preserve Unanimity, Friendship, and Love!

Φυλάχτε το Ομόψυχο, Φιλία και Αγάπη

'Tis your's to support what's so happily planned;

είναι δικό σας πλέον χρέος να στηρίξετε ό,τι τόσο πρόσχαρα σχεδιάστηκε

You've the sanction of Gods, and the Fiat of Jove.

έχετε των θεών την έγκριση και βούλα του Διός.

 While thus we agree

 Our Toast let it be.

Κι ενώ έτσι συμφωνούμε

ημών πρόποση ας γίνει

May our Club flourish happy, united and free!

είθε η λέσχη μας ν' ακμάσει ευτυχούσα, ενωμένη και ελευθέρα!

And long may the Sons of Anacreon intwine

και επί μακρόν τα τέκνα του Ανακρέον' να τυλίγουν

The Myrtle of Venus with Bacchus's Vine.

την αφροδίσια μυρσίνη με τη βακχεία αμπελίνη


Plot Summary

"In the text, the 'sons of harmony' (a.k.a.. society members) appeal to Anacreon for inspiration, and he agrees to help them enjoy the mingling of love (the "myrtle of Venus") and drink (the fruit of "Bacchus' vine"). Up on Mount Olympus, old thunderous Jove objects, arguing that if these mortals have so much fun, the goddesses will not be able to resist them, and, in fact, they are already abandoning Parnassus for Rowley's (the liquor merchant on Ludgate Hill), as are Apollo (the "yellow-hair'd god") and his nine muses. Apparently the gods too are succumbing, because Idalia (Venus' temple) and the "bi-forked hill' (Olympus) are nearly deserted. Apollo pleads with Jove in Latin not to bother with his thunder, saying 'these thunderclaps are avoidable, you know' and offering to protect the club and its members from his 'crackers.' Momus, the god of mockery and ridicule, then threatens to join Apollo, imploring Jove not to be 'jealous of these honest fellows'; Jove relents, and swears by the river Styx that the club shall long entwine love and drink." (Paraphrased from liner notes of Musical Heritage Society written by Kenneth Cooper.)

Σε μια εποχή που ήταν της μόδας ο Ανακρέων, σκοπός του Ανακρεόντειου Όμιλου στα λόγια ήταν το κρασί και ο έρωτας, στην ουσία το πάθος για τη μουσική, πρόκειται δηλαδή για φιλόμουσο όμιλο.  Το είδος τραγουδιού ονομάζεται Catch,  ακαπέλα πολυφωνικό σατιρικό άσμα της Βρετανίας, που το μετέφρασα ως σαρκωδία (σαρκαστική ωδή), αλλά και κατσωδία καλά μου ακούγεται. Είναι μεταφραστικό δάνειο από το ιταλικό Caccia, πολυφωνικό είδος της Αναγέννησης, μέσω της γαλλικής εκδοχής Chace. Όπως ορίζει  το νόημα της λέξης, η μια φωνή "κυνηγά" την άλλη κατά τον πολυφωνικό κανόνα. Παρόμοιο είδος με το Catch είναι το Glee (εκ του glee χαρά). Περισσότερα στο βιβλίο Catch and Glee culture in eighteenth-century England. Τέλος, η μελωδία του "Επουράνιου Ανακρέοντα" επιλέχθηκε για τον Αμερικάνικο ύμνο το 1931. Γιαυτό και ο Κώστας Γιαννακίδης επικεφάλισε "Ο Έλληνας ποιητής της 4ης Ιουλίου"...άμα το ακούσει και κανείς άοινος προτεστάντης εθνικιστής πως η μελωδία του ύμνου του είναι μπεκρική, μπορεί και να παρεξηγηθεί.:-)...

Believe it or not, America has no national anthem. The USA being a dry country has been using without authorization a vulgar old english drinking song as recent as 1914, Congress refused to indorse the Star Spangled Banner which is the air of Anacreon In Heaven  (as quoted on cartoon by Robert Riplay in 1929 http://www.ripleysnewsroom.com/anthem/)