Παρασκευή 8 Μαρτίου 2013

Ηι γυναίκες ορίζουν το άρθρο τους


Το άρθρο στα αρχαία ελληνικά και την καθαρεύουσα, αρσενικό: ὁ/οἱ,  θηλυκό: ἡ/αἱ, (δωρικά: ἁ/αἱ, αιολικά: ἀ/αἰ). Στην πολυτονική δημοτική έγιναν προσπάθειες να γραφτεί ο θηλυκός πληθυντικός ᾑ με υπογεγραμμένη, (ᾑ τιποτένιες ᾑ καρδούλες), και κοινό με τον ενικό ἡ, (γιατί ἀδειάζουν γρήγορα οἱ δρόμοι κ' ἡ πλατέες), αλλά απέτυχαν, το πρώτο για την μικροσκοπική και παράταιρη υπογεγραμμένη, το δεύτερο για την αδυναμία διάκρισης πληθυντικού/ενικού.

Η καθιέρωση του ηι προσκρούει στο ότι προφέρεται διπλό [ii], σε αντίθεση με το υι [i], υιός, καθεστηκυία τάξη, Πομπηία, ηίθεος (ανύμφευτος νέος), Ηιονέας, Ηιόνη, (για το τελευταίο αμφιβάλλω, βέβαια, αν κάποιος προφέρει, η Ηιόνη, i iiόni, ή απλώς i iόni, για να ελαττώσει κατά μία συλλαβή την άτονη χασμωδία). Εξαιρείται η χάριν ευκολίας προσγεγραμμένη ηι, αντί υπογεγραμμένης ῃ, στο β' και γ' υποτακτικής ενικού, νὰ ζήσηι(ς)/νὰ ζήσῃ(ς), και στη δοτική ενικού των πρωτοκλίτων, τῶι ποιητῆι/τῷ ποιητῇ, τῆι θαλάσσηι/τῇ θαλάσσῃ, όπου με βάση τη νεοελληνική φωνολογία προφέρεται μονό [i]. Θα μπορούσε, λοιπόν, να γίνει και μια δεύτερη εξαίρεση για το θηλυκό άρθρο στον πληθυντικό για τέσσερις λόγους:

1. Αίσθηση συνέχειας με την αρχαία γλώσσα, το ηι θυμίζει το αἱ, ενώ το ερμαφρόδιτο οι μιμείται το γαλλικό les.

2. Αναλογικότητα: ο/οι, η/ηι...μία αυτονόητη παιδική απορία...γιατί το ο παράγει οι, ενώ το η και αυτό οι αντί ηι;..εννοείται πως ένα παιδί σε σχέση με τους μεγάλους θα αφομοιώσει τάχιστα τη διάκριση.

3. Πληροφορικότητα: με ένα απλό γράμμα μπορείς να δώσεις επιπλέον πληροφορία, και ενδεχομένως να αποφευχθεί μία σύγχυση με τις κοινές καταλήξεις σε άκλιτα, και τα σε -ες/-άδες. Ηι Τατά, ηι Μπεργκ, ηι αδελφές Τατά, Μπεργκ, οι Τατά, Μπεργκ, οι αδελφοί. Ο ζοχάδας/οι ζοχάδες, η ζοχάδα/ηι ζοχάδες.  Ο τάπας/οι τάπες, η τάπα/ηι τάπες, ο μάπας/οι μάπες, η μάπα/ηι μάπες. Ηι άντρες, γυναικάντρες, ή παθητικοί ομοφυλόφιλοι, οι γυναίκες, αντρογυναίκες ή ενεργητικές ομοφυλόφιλες. Ηι αρχαιολόγοι, ηι γλωσσολόγοι, αντί γυναίκες αρχαιολόγοι, αρχαιολόγες, αρχαιολογίνες, για  λακωνικότητα και λογιοσύνη στο ύφος. Αυτό μπορεί να βοηθήσει και τα καινοφανή θηλυκά σε -ης, η βουλευτής, η δικαστής, αντί βουλευτίνα, δικαστίνα, βουλεύτρια, δικάστρια, όπου διακρίνουμε ηι βουλευτές, ηι δικαστές. Βοηθά, βέβαια, μόνο στον γραπτό λόγο, αλλά το ίδιο ισχύει και όταν ακους i politikί, όπου μπορεί να 'ναι η πολιτική, οι/ηι πολιτικοί.

4. Φεμινισμός: να δηλωθεί ισότιμα η θηλυκή ταυτότητα. Το γαλλικό les είναι ουδέτερο σε σχέση με τη δική μας περίπτωση, όπου το αρσενικό "ενοικιάζει" το σήμα του στο θηλυκό. Δεν φτάνει που ηι περισσότερες καταλήξεις ουσιαστικών είναι υποτιμητικές για τις γυναίκες, το αρσενικό σας καπελώνει και το σήμα του. Το ισότιμα ουδέτερο θά 'ταν να γραφόταν ο πληθυντικός σκέτο ι, ι άντρες, ι γυναίκες, αλλά επειδή είμαστε υπέρ της ενίσχυσης της φυλικής ταυτότητας (gender identity) προτιμάμε οι/ηι.

Μέχρι και η σύγχυση στις σχέσεις ελλήνων και ελληνίδων αποτυπώνεται στη γραμματική. Αυτό το θηλυκό οι λειτουργεί σαν υποσυνείδητο μήνυμα που υποτιμά τις γυναίκες, και θολώνει την ταυτότητά τους. Δεν υφίστανται υγιείς σχέσεις δίχως αυτόνομες, καθαρές ταυτότητες. Θα μου πεις, δεν θά 'πρεπε να λέγαμε και το καθαρευουσιάνικο "ταυτότητά των", ή το ιδιωματικό "ταυτότητά τωνε"; δεν είναι ουδέτερα ισότιμο; Θά 'πρεπε, όπως και πολλά άλλα της ανδροκεντρική γραμματικής, όμως το "τους" δύσκολα αλλάζει πλέον για την κτητική αντωνυμία στο πληθυντικό, ενώ το ηι είναι απλό ζήτημα ορθογραφίας, προφορικά παραμένει με εξαίρεση [i].

Στην πράξη τώρα χρειάζεται μια καμπάνια για να καθιερωθεί το ηι, μπλούζες, σποτάκια, εικόνες, όπου το οι εμφανίζεται ανάμεσα σε άντρες, και αρσενικά σύμβολα ♂, και το ηι ανάμεσα σε γυναίκες και θηλυκά σύμβολα ♀. Κάπου θα βρίσκεται ΜΚΟ με αντικείμενο τις διαφυλικές σχέσεις, τη θηλυκή και αρσενική ταυτότητα, καθώς και σχεδιάστριες :-)

6 σχόλια:

  1. Απαντήσεις
    1. δυσκολότερο, αλλά ενδιαφέρον, με τις δημοτικιές όμως καταλήξεις: αι θάλασσες, αι δασκάλες, αι σκάλες, αι πόλεις

      και μια δεύτερη σκέψη που πηδά το εμπόδιο του ηι [ii] ει θάλασσες, ει δασκάλες, ει σκάλες, ει πόλεις

      θα το χρησιμοποιώ εναλλακτικά, αι, ηι, ει,
      ο,τιδήποτε άλλο εκτός από οι :-)

      Διαγραφή
  2. Οι γυναίκες στην ελληνική γλώσσα είναι αόρατες.
    Π.χ. Μιλάει κάποιος και αναφέρεται σε μια παρέα γυναικών γενικά. Κι όμως, δύσκολα θα πει όλες, εκείνες, ή αυτές. Δύσκολα θα χρησιμοποιήσει θηλυκό τυπο ακόμα κι εκεί που η γλώσσα τον έχει προβλέψει και υπάρχει. Αν δε, έχουμε να κάνουμε με δέκα γυναίκες κι έναν άντρα μόνο και τολμήσεις να πεις "όλες", αλίμονό σου. Ο άντρας (ο ένας και μοναδικός) θα βγάλει καπνούς από τα αυτιά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Όλοι θα πουν και ηι περισσότερες γυναίκες, ή το μακρύτερο "όλοι και όλες". Δυστυχώς ενώ έχουμε ουδέτερο, θεωρείται υποτιμητικό να πούμε:
      όλα μας το βλέπουμε αυτό

      Διαγραφή