Παρασκευή 28 Οκτωβρίου 2011

Летят Журавли /Letyat Žuravlî - Πετούν Γερανοί


Мне кажется порою, что солдаты, Μου φαίνεται καμιά φορά οι στρατευμένοι
С кровавых не пришедшие полей, στους ματωμένους δίχως γυρισμό αγρούς,
Не в землю эту полегли когда-то, στη γη δεν είναι πια θαμένοι,
А превратились в белых журавлей. μα μεταλλάχτηκαν σε άσπρους γερανούς


Они до сей поры с времен тех дальних  από καιρό και εποχή πια μακρινή
Летят и подают нам голоса. πετούν και μας αφήνουν μια φωνή
Не потому ль так часто и печально μήπως γιαυτό με καημό
Мы замолкаем, глядя в небеса? σιωπούμε βλέποντας τον ουρανό;


Летит, летит по небу клин усталый - πετά, πετά στα νέφαλα το σμάρι κουρασμένο
Летит в тумане на исходе дня, πετάει στην ομίχλη και στην έξοδο της μέρας
И в том строю есть промежуток малый  και στη γραμμή του είναι, ένα μικρό κενό·
Быть может, это место для меня! να 'ναι μήπως η θέση αυτή για μένα!


Настанет день, и с журавлиной стаей θα 'ρθει μέρα με γεράνειο κοπάδι
Я поплыву в такой же сизой мгле, θα κολυμπώ κι εγώ στο γλαυκένιο νεφάδι
Из-под небес по-птичьи окликая κι απ' τον ουρανό με πουλιά θα καλώ
Всех вас, кого оставил на земле. όλους εσάς που άφησα εδώ στη γη.


The_Cranes_Are_Flying (film 1957) by Mikhail Kalazotov
(google video/youtube 1:30', αγγλικοί υπότιτλοι) («Όταν πετούν οι γερανοί»)

Zhuravli (song 1968)
(poem Rasul Gamzatov, music Yan Frenkel, singer Mark Bernes)

Στα ελληνικά από το Γιάννη Ρίτσο και τη Μαργαρίτα Ζορμπαλά σε δίσκο του 1977
μπορείτε να τ' ακούσετε από το blog Sobreviendo, που είδα σήμερα
και έγινε η αφορμή για τη μετάφραση.

Υ.Γ.
και εδώ ακούτε ένα τραγουδάκι που λέει στον Борис η белка, η σκιουρίνα, η Вероника,


Журавлики-кораблики    γερανοί και καράβια
Летят под небесами,      πετούν υπό τους ουρανούς
И серые, и белые,       και γκρίζα και άσπρα
И с длинными носами.      και με μεγάλες μύτες
- Нравятся стишки?     -  σ' αρέσουν οι στίχοι;
- Очень содержательные      - πολύ βαθυστόχαστοι.

 (όλο το ρωσικό κείμενο της ταινίας εδώ)

3 σχόλια:

  1. Μού θύμισε τούς χίλιους χάρτινους γερανούς τής Χιροσίμα· βλέπω στην παραπομπή σου στο λήμμα τού τραγουδιού, ότι φαίνεται πως είχε εμπνευσθεί από αυτούς ο ποιητής;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Καλημέρα.
    Θυμαμαι την ταινια, όχι πολύ καλά, αλλά πέρασαν και πολλά χρόνια απο τότε.
    Και το τραγούδι και η ιστορία πίσω απο αυτό είναι αληθινά συγκινητικές.
    Κάποια στοιχεία υπαρχουν σε αυτήν την αναρτηση ενος καλού φίλου blogger:
    http://nikiplos.blogspot.com/2010_01_01_archive.html

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Οι γερανοί ως αντιπολεμικό σύμβολο

    H Γιαπωνέζα πέθανε το 1955, το μνημείο
    της χτίστηκε το '58.
    Η ρωσική ταινία το '57 και το τραγούδι το '68.

    Προηγείται αλλά θεματολογικά περισσότερο μοιάζει η ταινία
    να ενέπνευσε τους στίχους
    και η σύνδεση με τη Sadako
    έρχεται από μεταγενέστερους
    ερμηνευτές.
    ....
    Πρώτα γράφτηκε στα αβάρικα
    και μετά μεταφράστηκε στα
    ρώσικα, μελοποιήθηκε και
    τραγουδήθηκε από δύο Εβραίους.
    O σκηνοθέτης της ταινίας
    Γεωργιανός και το soundtrack
    από Πολωνο-Εβραίο (σοβιετικός
    διεθνισμός)
    ....
    και μία ακόμη μετάφραση των Γερανών από τον Σοϊλεμεζίδη (pegas.gr)
    μαζί με άλλα ποιήματα του Ρασούλ
    Γκαμζάτοφ.
    ....
    Η ταινία ανθρώπινη,
    μακριά από κομματική ή
    εθνική προπαγάνδα,
    αναδείχθηκε την περίοδο
    της αποσταλινοποίησης.
    Όπως γράφτηκε "επιτέλους βλέπουμε στη Σοβιετική σκηνή ένα πρόσωπο και όχι μια μάσκα"
    Ο σκηνοθέτης μάλιστα είχε τεθεί
    στο περιθώριο απ' το συμπατριώτη του
    από το 1931.

    Η δε Σαμοΐλοβα άνετα ανταγωνίζεται
    τις αντίστοιχες γυναίκες του Γαλλικού
    και Αμερικάνικου σινεμά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή